0

نگاهي کوتاه به شهرستان دامغان

 
sajad2007
sajad2007
کاربر طلایی1
تاریخ عضویت : بهمن 1387 
تعداد پست ها : 9109
محل سکونت : رفسنجان

پاسخ به:نگاهي کوتاه به شهرستان دامغان
دوشنبه 6 شهریور 1391  2:42 PM

 

مسجد تاريخانه دامغان

مسجد تاريخانه در دامغان واقع شده است و يكي از با عظمت ترين مسجد هاي اين منطقه به شمار مي رود. اين بنا به دليل سبك خاص معماري آن كه تلفيق سبك اسلامي – ساساني است از اهميت زيادي برخوردار بوده و آن را متعلق به سال هاي قبل از 200 هجري قمري مي دانند. احتمالاً تاريخانه در زمان تسلط اعراب بر ايران، آتشكده يا معبدي مذهبي بوده كه بعدها به مسجد تبديل شده است. بناي مسجد تاريخانه كهن ترين و قديمي ترين بناي اسلامي است كه تا كنون در اين منطقه پا برجا بوده است.
طرح اصلي ساختمان مسجد به سبك حياط اندروني است كه يك صحن بزرگ تقريباً چهارگوش به طول 27 متر و عرض 26 متر را در برگرفته است و در گرداگرد آن رواق‌هايي با تاق ضربي آجري روي پايه‌هاي گرد و قطور به بلندي 5/3 متر و قطر 5/1 تا دو متر وجود دارد. يكي از اين تاق‌نماها كه عميق‌تر و عريض‌تر از بقيه است, جاي مقصوره بوده و به همين جهت مواجه با قبله است. در ديوار عقب اين مقصوره، محراب را ساخته‌اند كه جهت قبله را معلوم مي‌كند و در مجاورت محراب نيز منبر موعظه قرار دارد.
در مورد معماري داخلي اين بنا بايد گفت: تاق‌هايي كه بدون مجاورت ديوار، روي ستون‌ها ساخته شده‌اند، معماري عهد ساساني را به ياد انسان مي‌آورد وستون‌هاي تاريخانه داراي تاق‌هاي ضربي وسيع و موازي با نماها هستند كه از طرف صحن مسجد، مانند ايوان‌هاي زمان ساسانيان باز و گشوده‌اند. از نظر معماري قطر و اندازه ستون‌هاي كاخ تپه حصار دامغان كه به جاي مانده از دوره ساسانيان است، برابر با اندازه و قطر ستون‌هاي تاريخانه‌ (كه كم تر از حد نياز بناست) است كه اين نشان دهنده استمرار و تداوم معماري ساسانيان در دوره‌ اسلامي است.طرح كلي بناي تاريخانه اگرچه به خاطر برآوردن نيازهاي عبادي بوده است، ولي احساسي از شكوه و زيبايي معماري كهن در بناهاي اسلامي را عرضه مي‌دارد كه بي‌شك، مظهر عظمت و در عين حال فروتني است.
ساختمان مسجد از نظر معماري و مصالح، كاملاً ساساني است و حتي آجرچيني شعاعي و ابعاد آجرهاي قرمز (به مساحت 35 سانتي‌متر مربع و قطر 75 ميلي‌متر) و خود ستون‌ها، شبيه طرح‌هاي كاخ ساساني است و تنها تفاوت جزيي آن با سبك ساساني، نوك تيز بودن بعضي از قوس‌‌هاي آن است كه براي اولين بار در ايران، با مقياس بزرگ به چشم مي‌خورد. اين مسجد در عين حال از ساده‌ترين و حتي از نظر محاسبات سازه‌اي يكي از دقيق‌ترين بناهاي مساجد صدر اسلام است. اين بنا در كل از ديواره‌ها و تاق‌هاي خشتي با مقدار كمي آجر و چوب ساخته شده و از اين حيث، يكي از مهم ترين بناهاي تاريخي است. 

تشکرات از این پست
دسترسی سریع به انجمن ها