آشنایی با فراداده نویسی
جمعه 22 اردیبهشت 1391 5:14 PM
واحد دانش و تکنولوژی تبیان زنجان
فراداده ها رکن اصلی سیستم های ذخیره و بازیابی اطلاعات محسوب می شوند و انتخاب سنجیده و دقیق استانداردهای فراداده ای می تواند ضامن توفیق کتابخانه های دیجیتالی در ارائه اطلاعات صحیح و سریع به کاربر نهایی باشد.
فراداده های یک شیئی دیجیتال شامل عناصری است که در قالب فرانماهای خاص (Metadata Schema) ارائه می شوند، و تمام جنبه های ضروری برای نگهداری، فراخوانی و دسترسی آسان به فایل های دیجیتال را ثبت و مستندسازی می کنند.
هر فرانما برای مقصود و هدف خاصی سفارشی سازی شده و از سایر فرانماها متمایز و قابل تفکیک است.
فراداده های توصیفی: برای توصیف محتوا
فراداده های مدیریتی: حاوی اطلاعات مدیریتی داده ها
فراداده های ساختاری: برای توضیح ارتباطات بین فایل ها و اشیاء دیجیتال
فراداده های حقوقی: برای مشخص نمودن حقوق معنوی شیء دیجیتال
فراداده های فنی: حاوی اطلاعات فنی اشیاء دیجیتال
فراداده های حفاظتی: حاوی اطلاعات برای تضمین حفاظت بلند مدت اشیاء دیجیتال
لازمست فراداده های شیء دیجیتال از فرانماهای استاندارد و واژگان های کنترل شده منطبق با نیازهای مجموعه پیروی کنند. در حال حاضر کنسرسیوم محتوا برای ثبت فراداده های توصیفی، از فرانمای مُدز (Mods) پیروی می کند.
فرانمای مدز که توسط دفتر استانداردهای مارک کتابخانه کنگره تدوین شده، فرانمای . اکس . ام. الی (XML) است که برای ارائه فراداده های توصیفی شیء دیجیتال تهیه شده و با فرمت کتابشناختی مارک 21 کاملا سازگار است.
مدز حاوی گزیده فیلدهای مارک است و به جای تگ های عددی، تگ های زبانی را به کار می گیرد.
اصطلاحی که گویای ویژگی ها و نوع محتوای اثر است.
اصطلاحی مربوط به دسته بندی اثر که معرف سبک، فرم، یا محتوای خاصی، مثلا ادبی، هنری، موسیقایی و مانند آن است.
اطلاعاتی مربوط به منشا اثر که شامل محل نشر، ناشر، و تاریخ های مختلف مربوط به آن می شود.
زبان محتوای اثر را مشخص می کند.
عنصری پوششی است که شامل تمام عناصر فرعی مربوط به توصیف ظاهری اثر می شود.
خلاصه محتوای اثر را در بر می گیرد.
محتوای اثر را نشان می دهد.
سطح مخاطبان مورد نظر اثر را تعیین و دسته بندی می کند.
اطلاعات کلی مربوط به اثر که به صورت متن ارائه می شود.
اصطلاح یا عبارتی که موضوع یا موضوع های اصلی محتوای اثر را نشان می دهد.
با استفاده از یک سیستم کدگذاری پیش ساخته، آثار را بر حسب حوزه موضوعی شان سازماندهی می کند.
حاوی اطلاعاتی درباره دیگر آثار مرتبط با اثر حاضر است.
شماره یا کد استاندارد منحصر به فردی است که برای شناسایی اثر به کار می رود.
سازمان یا انباره ای را مشخص می کند که اثر در آن موجود است، یا نشانی الکترونیکی که اثر در آن قابل دسترسی است.
اطلاعاتی درباره شرایط یا محدودیت های دسترسی به اثر را در اختیار می گذارد.
اطلاعات تفصیلی درباره بخش های مختلف اثر ارائه می دهد.
اطلاعات اضافی است که در مدز جایی برای آن در نظر گرفته نشده است مانند عناصر خاص محلی.
اطلاعات مربوط به رکورد فراداده ای را بدست می دهد.
کریمی که جهان پاینده دارد تواند حجتی را زنده دارد
دانلود پروژه و کارآموزی و کارافرینی
