مقالات مطالعات برنامه درسی

در مقاله حاضر، بحث دروني شدن ارزش ها بر اساس اين پايه نظري انجام مي شود که عمل آدمي بر مباني سه گانه شناختي، گرايشي و ارادي شکل مي گيرد. بنابراين، دروني شدن ارزش هاي اخلاقي به اين معناست که مباني شناختي، گرايشي و ارادي مناسب در مورد رفتارهاي ارزشي، در درون فرد فراهم گردد. با نظر به مبناي شناختي رفتار اخلاقي، دروني کردن ارزشها به معناي آن است که فرد، نسبت به ويژگي هاي رفتار مورد نظر، آگاهي يافته باشد و رفتار وي مبتني بر آگاهي مزبور ظهور کند. هنگامي که ارتباط اين بعد را با محور شيوه هاي تربيتي در نظر مي گيريم، مي توان از سه دسته روش هاي مستقيم، نيمه مستقيم و غير مستقيم براي فراهم آوردن مبناي شناختي رفتار اخلاقي سخن گفت. در اين جا، از روش «تبيين ارزشها» به منزله روش مستقيم، از روش «بحث و گفتگو» به منزله روش نيمه مستقيم و از روش «الگو پردازي عملي» به منزله روش غير مستقيم سخن گفته شده است. با نظر به مبناي گرايشي نسبت به رفتارها و هنجارهاي اخلاقي نيز مي توان از اين شيوه هاي سه گانه استفاده کرد. در اين مورد، از روش مستقيم تحت عنوان «تشويق رفتارهاي ارزشي»، از روش نيمه مستقيم تحت عنوان «تاکيد بر شخصيت هاي اخلاقي در قالب داستان گويي» و از روش غير مستقيم تحت عنوان «الگوپردازي عملي» سخن به ميان آمده است. سرانجام، براي فراهم آوردن مبناي ارادي ارزشها نيز مي توانيم از شيوه هاي مستقيم، نيمه مستقيم و غير مستقيم استفاده کنيم. در اينجا از شيوه مستقيم تحت عنوان «توصيه به انجام رفتار ارزشي»، از شيوه نيمه مستقيم تحت عنوان «به کارگيري افراد در قالب طرح هاي اجتماعي اخلاقي» و از شيوه غير مستقيم تحت عنوان «طرح و اقدام خود جوش دانش آموزان در فعاليت هاي اجتماعي» سخن گفته است.

 نسخه قابل چاپ