روان‌شناسي جراحي زيبايي بيني

روان‌شناسي جراحي زيبايي بيني

 

شايد شما هم يکي از متقاضيان رينوپلاستي باشيد ولي پيش از اينکه گوشي تلفن را برداريد و به مطب يک جراح پلاستيک تلفن کنيد، ببينيد آيا اين جراحي براي شما واقعا مفيد است.
دکتر مظاهري روانپزشک، توصيه‌هاي جالبي براي شما دارد که مي‌توانيد قبل از تصميم‌گيري نهايي، ديد روشن‌تري نسبت به تصميم خود داشته باشيد.

چه افرادي بيشتر از همه به دنبال زيبايي هستند؟

با توجه به بررسي‌هاي انجام شده که اغلب در کشورهاي اروپايي و آمريکا بوده است، حدود 20 درصد افرادي که جراحي زيبايي بيني انجام مي‌دهند مبتلا به اختلالات روان نژندي مانند اضطراب، وسواس و افسردگي و حدود 70 درصد نيز مبتلا به اختلال شخصيت خودشيفته و اختلال شخصيت وسواسي هستند و فقط 10 درصد اعمال جراحي ناشي از حالت واقعا غيرطبيعي بيني است. از نظر سني، اعمال جراحي زيبايي بيني بيشتر در سنين 15 تا 25 سال انجام مي‌شود و در ميان تحصيلکرده‌ها و افراد مرفه فراوان‌تر است. هر چند طبقات اجتماعي متوسط و پايين هم با وجود هزينه بالاي اين قبيل اعمال با تحت فشار قرار دادن خود و خانواده به اين امر اقدام مي‌کنند.

چند درصد از جراحي‌هاي بيني براي زيبايي دلايل روحي رواني دارد و چرا اين جراحي رو به تزايد است؟

همه ساله تعداد بسيار زيادي در ايران به خصوص تهران عمل جراحي زيبايي انجام مي‌دهند که به طور عمده شامل جراحي بيني، ليپوساکشن (برداشتن چربي از نواحي گوناگون بدن) و کشيدن پوست صورت براي برطرف کردن چين و چروک است. اين جراحي‌ها بيشتر براي احساس رضايت از ظاهر خود و به تعبيري افزايش اعتماد به نفس انجام مي‌شود. درصد زيادي از اين افراد مبتلا به اختلالات شخصيت خودشيفته و وسواسي و همچنين اختلالات اضطرابي مانند بيماري وسواس و يا اختلال افسردگي هستند. تبليغات روزنامه‌ها و مجلات که به طور عمده همراه با عکس است نيز در ترغيب افراد موثرند.

آيا براي اعمال جراحي بيني نياز به مشاوره روان‌پزشکي است؟

بله. به‌طور قطع بايد پيش از اقدام به اين عمل از مشاوره يک روان‌پزشک بهره گرفت. زيرا اين افراد قبل از عمل در ارتباط ميان فردي داراي مشکل هستند، اغلب گوشه‌گير و افسرده هستند، نسبت به ناراحتي‌هاي خود بصيرت و بينش کافي ندارند، ناراحتي خود را به اشتباه به ظاهر خود نسبت مي‌دهند و با عمل جراحي زيبايي براي از بين بردن آن اشکال اقدام مي‌کنند. از نظر شخصيتي نيز اغلب افرادي که جراحي زيبايي بيني انجام مي‌دهند، ويژگي‌هاي وسواسي بارزي دارند و در درجه دوم، افراد داراي شخصيت خودشيفته که کمال‌گرايي آنها متمرکز به خود و با هدف افزايش جذابيت است، اين اعمال را انجام مي‌دهند.

آيا تاکنون با بيماراني مواجه بوده‌ايد که عمل جراحي بيني انجام دهند اما هنوز احساس ناخوشايندي داشته باشند؟

بله. در روان‌پزشکي اختلالي به نام بدشکلي بدن وجود دارد که نوعي اختلال شبه جسمي (سوماتوفرم) است و يک احساس ذهني مداوم درباره زشت بودن برخي از جنبه‌هاي ظاهر يا چهره در افراد وجود دارد، با وجود اينکه ظاهر آنها طبيعي و يا تقريبا طبيعي است. اساس اين اختلال، باور يا ترس قوي بيمارگونه است از اينکه ظاهر جذابي ندارد و يا حتي نفرت‌انگيز است. اين افراد بيشتر به متخصصان پوست يا جراحان پلاستيک مراجعه مي‌کنند تا روان‌پزشکان. علايم اين بيماري عبارتند از باور يا هذيان واضح انتساب (اغلب درباره توجه ديگران به عيب ادعايي بدن)، اجتناب از آينه و سطوح شفاف و يا برعکس، نگاه کردن بيش از حد در آينه و کوشش براي پنهان کردن نقص فرضي (با‌ آرايش يا تغيير لباس). درمان از طريق روش‌هاي جراحي يا درمان‌هاي پوستي تقريبا بدون استثنا ناموفق است. به همين علل، چنين افرادي پس از عمل نيز دچار مشکل خواهند بود و چه بسا پس از عمل جراحي، بيني آنها وضعيتي بدتر از قبل پيدا مي‌کند و افسردگي آنها را افزايش مي‌دهد.

آيا جراحي بيني واقعا به افزايش اعتماد به نفس کمک مي‌کند؟

در بعضي افراد که بيني بزرگ يا ناموزون دارند، عمل جراحي به افزايش اعتماد به نفس کمک مي‌کند ولي تقريبا در بيماران نتيجه خوبي ندارد. يک سوم اين بيماران خانه‌نشين مي‌شوند زيرا نگران‌اند که از سوي ديگران مورد تمسخر قرار گيرند و حتي حدود يک پنجم آنها نيز اقدام به خودکشي مي‌کنند. ولي به جرات مي‌توان گفت که بخش عظيمي از اين بيماران از رويارويي اجتماعي و شغلي دوري مي‌جويند و عملکرد اجتماعي آنها کاهش مي‌يابد.

از نظر شما چه افرادي براي جراحي بيني مناسب هستند؟

افرادي که از نظر شخصيتي مشکلي نداشته باشند، عملکرد خانوادگي، اجتماعي و شغلي خوبي داشته باشند و بهتر از همه با تاييد اطرافيان، بيني آنها ظاهر نابهنجار و ناموزوني داشته باشد و يا اين عمل در تنفس آنها تاثير مثبت داشته باشد.