دور كردن جن

زاهد ار رندى حافظ نكند فهم چه باكديو بگريزد از آن قوم كه قرآن خوانند (مضمون مصراع دوم، ترجمه ‏ى روايتى است از حضرت على(ع): البيت الّذى يُقرء فيه القرآن و يذكر الله عزّ و جلّ فيه، تكثر بركته و تحضره الملائكة و يهجره الشيطان ؛ خانه‏ اى كه در آن قرآن قرائت شود، و ياد خداوند در آن‏خانه مرتب انجام شود، بركت آن خانه زياد شود و ملائكه در آن خانه حاضر گردند و شيطانها از آن خانه بيرون روند. (ديوان حافظ دكتر انجوى شيرازى) ما در پاره‏اى خبرها درباره شرارت‏ها، وسوسه‏ها و تهاجم‏هاى شيطان‏هاى جنّى مطالبى را مى‏شنويم يا مى‏خوانيم و با استفاده از قرآن كريم پى مى‏بريم كه شيطان معنى وسيعى دارد و به معنى هر موجود سركش و طغيانگر و موذى است، لذا در قرآن به انسانهاى پست و خبيث و طغيانگر نيز شيطان گفته شده است.سوره انعام، آيه 112. در سوره ناس چنين مى‏خوانيم: «بگو پناه مى‏برم به پروردگار مردم،... خدا و معبود مردم، از شرّ وسوسه‏هاى شيطان و موجود شرورى كه همواره ظهور مى‏كند و سپس پنهان مى‏شود؛ و براى تصرّف دل حمله و گريز دارد. آن كه در سينه‏هاى مردم وسوسه مى‏كند خواه از جنس جن باشد و خواه از جنس انسان» بنابراين، انسان بايد پيوسته از شرّ شيطانهاى جنّى و انسى به خدا پناه ببرد. البته همه جنيان شيطان نيستند شيطان جنّى آن جنى است كه كافر است و اسلام نياورده و كارش خرابى و شرارت و شيطنت است.
مطلب ديگر اين است كه منظور از ظهور جنّ و شيطان اين نيست كه از ماهيّت حقيقى خود خارج شوند و تغيير ماهيت بدهند! بلكه به اين معنى است كه در قوّه حسّ و ادراك انسان به صورتهاى مختلفى محسوس مى‏شوند.
به همين جهت، گاهى جنيان به صورت يك آرم، گاهى موجودات كوچك، گاهى موجودات بزرگ با بدنها و چشمها و موهاى عجيب متمثّل مى‏شوند؛ و شيطان نيز بصورت يك پيرمرد، گاهى بصورت جوان و... ظاهر شده است. در خبرى مى‏خوانيم كه شيطان انگشت پاى مبارك امام سجاد(ع) را در حال نماز نيش مى‏زند و مى‏خواهد حضرت را از توجه در نماز غافل سازد ولى امام با ذكر الهى از شرّ او نجات مى‏يابد.
امام صادق(ع) چه زيبا و متين فرموده‏اند: در شگفتم براى كسى كه ترس بر او غلبه كرده، چگونه به ذكر «حسبنا الله و نعم الوكيل»(سوره آل عمران، آيه 173. پناه نمى‏برد؛ زيرا كه خداوند عزّوجل به دنبال ذكر ياد شده فرموده: پس (آن كسانى كه به عزم جهاد خارج گشتند و ترساندن شياطين در آن‏ها اثر نكرد و به ذكر فوق تمسّك جستند) همراه با نعمتى از جانب خداوند (عافيت) و چيزى كه زائد بر آن (سود در تجارت) بود، بازگشتند و هيچگونه بدى به آنان نرسيد.رساله‏ى «نور على نور»، در ذكر و ذاكر و مذكور، علامه حسن زاده آملى. چهار «قل» را مداومت نمائيد؛ يعنى سوره‏هاى «توحيد»، «فلق»، «ناس» و «كافرون» را دائما مخصوصا به هنگام خواب ذكر نمائيد. صدقه بدهيد؛ به فرموده آيت‏الله شيخ حسنعلى اصفهانى در كتاب نشان از بى‏نشانها، هر روز ـ اگر چه به مقدار كم ـ صدقه بدهيد. توسل به چهارده معصوم و ذكر شريف صلوات در طول بيدارى و قبل از خواب نقش موثرى در اعاده حالات معنوى دارد.
كسانى كه اشتغالات روزشان زياد است، با استفاده از ذكر صلوات مى‏توانند حالات معنوى مانند حضور قلب خود را حفظ نمايند و در عين حال به كار و پيشه خود بپردازند. (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها، كد: 1/100112164)