« پاستور » پدر نانوایی و « تلیه » پدر وسایل سرماساز  :

شخصی که توانست در صنایع مواد غذایی انقلابی بوحود آورد و بنیان آن را عوض کند، دانشمندی بود که در راه دانش مطلق قدم بر می داشت .  متخصصی که در علم بلور شناسی جستجو می کرد. این متخصص معدن شناس که در سال 1854 استاد دانشگاه لیل شد به شغل تهیه مایعات نوشیدنی که در آن ناحیه زیاد بود ، علاقمند شد. وی موضوع تخمیر مواد غذایی را مورد مطالعه قرار داد . در سال 1857 مقاله مهمی درباره تخمیر شیر انتشار داد و در سال 1858 اکتشافات خود را منتشر کرد . آنگاه اکتشافات متوالی و حیرت انگیز وی به طور خارق العاده ای ادامه یافت و هر کدام ، باعث کشف دیگری شد.  به این ترتیب که ابتدا مسئله موجودات کوچکی که باعث عمل تخمیر می شوند و سپس موضوعی که مانع عمل تخمیر یا باعث کند شدن و یا تند شدن آن می شد ، پیش آمد و همه این ها منجر به اختراع روش « پاستوریزه کردن »  شد . این  دانشمند بزرگ  لویی پاستور است.

در عمل پاستوریزه کردن ، شیر یا مواد دیگر را طوری می جوشانند که تا مدت ها فاسد نمی شوند. روش ضد عفونی کردن پاستور باعث نجات کسانی گردید که از آن پس مورد عمل جراحی قرار می گرفتند . قبل از دوران پاستور ، کار نانوا ،  شربت ساز ، تهیه کننده پنیر و سرکه و غیره از روی دستوراتی  بدست آمد که هر سازنده ای از پدر و جد خود آموخته بود. در سال میلیون ها کودک در جهان حیات خود را مدیون شیر پاستوریزه او می باشند. به همین نسبت بزرگتر ها نیز مدیون این دانشمند هستند، به طوری که در شهر شیکاگو مجسمه ای به یاد او برپا کرده اند و آن را به کسی که پدر نانوایی است هدیه کرده اند.

پاستور پدر نانوایی و تلیه پدر وسایل سرما دهنده بودند . مقایسه این دو،  موضوع جالبی است ؛ زیرا فعالیت این دو نفر در محیط یکسانی متمرکز گردید که عبارت بود از وسیله محافظت مواد غذایی . هر دو نفر تقریباً در یک زمان اکتشافات خود را انجام دادند. اما شباهت آنها در همین جا تمام می شود. زیرا اگر نبوغ پاستور از طرف عموم جهانیان شناخته شده و افتخارات و پیروزی ها به او روی آوردند، درباره استعداد شارل تلیه (1828-1913) حال به این منوال نبود .  مردی که بعدها او را پدر وسایل سرد کننده نامیدند و تا این حد موجب ثروت صاحبان صنایع گردید ؛ آخرین روزهای زندگی را در منزلی مفلوک گذرانید و همه کس او را ترک کردند و اگر لقمه نانی برای رفع گرسنگی بدست می آورد آن را مرهون صدقه ای بود که از طرف دربان خانه به وی داده می شد.

نوار « لژیون دونور » که از طرف یکی از اهالی سیاست با نهایت سخاوت و با تشریفات به وی اعطا شد ؛ تصدیق های تحسین آمیز پاستور ، تمجید های فراوان پادشاه انگلیس ، حق شناسی پادشاه اسپانیا ، هیچکدام نانی برای او نیاورد و چاره فقر او را نکرد. مردی که اختراع سرمای مصنوعی مدیون زحمات اوست و حتی در زمان حیات وی باعث ثروت و غنای دیگران گردید، به سختی زندگی را تمام کرد .

این موضوع که تلیه مردی صاحب فکر و دانشمندی صاحب نظر بود که کور کورانه از افکار زمان خود تبعیت نمی کرد ، از اولین اختراعات او معلوم می شود .  ابتدا دستگاهی اختراع کرد که می توانست مسافت طی شده به وسیله درشکه ها را بر حسب کیلومتر حساب کند. آنگاه این فکر را القا کرد که می توان  قطران را اساس قرار داد و به وسیله  آن پوشش مناسبی برای جاده سازی تهیه کرد. اما همه این افکار با ریشخند افراد آن زمان مواجه گردید. تنها کسی که این افکار را مضحک نمی دانست حاکم پاریس ، هوسمان بود اما چون قدرتی نداشت که بتواند افکار او را اجرا کند ، به وی نصیحت کرد که در صدد پیدا کردن روشی باشد که مردم بتوانند در تابستان مایعات خنک داشته باشند. حقیقت آن است که جستجوی وسیله ای برای این منظور تا آن زمان چند تن از مخترعان را به فکر واداشته بود . در سال 1755 طبیب اسکاتلندی،  ویلیام کولن توانسته بود یکی از گازهای فرار را تبخیر کند و آن را منبسط سازد و به این وسیله توانست یخ بسازد. در سال1834 جاکوب پرکینز امریکایی نیز به همین نتیجه رسید،  اما به جای آنکه از انبساط گاز استفاده کند، آن را منقبض ساخت و همین روش در سال 1850 به وسیله هموطن او گوری و سپس به وسیله ادوآردکاره  فرانسوی مورد استفاده قرار گرفت . تلیه نیز خود را بر همین راه انداخت.

بعد از آنکه گاز آمونیاک را برای این منظور انتخاب کرد و بر خواص سرد کننده آن متکی گردیدو در این راه با فیزیکدان آلمانی « لیند » رقابت را آغاز کرد، بالاخره موفق شد که برای کارخانه شکلات سازی مونیه در پاریس ، دستگاه سرد کننده ای شامل دو طبقه بسازد . یکی از این دو طبقه به کمک انیدرید سولفور و طبقه دیگر به وسیله انیدرید کربونیک کار می کرد. توفیقی که در این تجربه بدست آورد، او را تحریک کرد که پیشنهاد دولت جمهوری آرژانتین را برای ایجاد سردخانه بپذیرد . به این منظور کشتی بزرگی را با روش تلیه مجهز ساختند و آن را از گوشت تازه پر کردند و کشتی از لندن عازم امریکای  جنوبی شد. افسوس! حادثه احمقانه ای عمل ماشین را متوقف ساخت و تجربه با توفیق مواجه نشد.

اما ساعت پیروزی در روز نوئل سال 1876 زنگهای موفقیت را به صدا در آورد . کشتی دیگری که نام آن را سرد کننده یا فریگوریفیک گذاشته بودند ازلاپلا ( واقع در آرژانتین ) به حرکت در آمد و توده عظیمی از گوشت قصابی در آن جای دادند . بعد از مسافرتی که 105 روز طول کشید تمام این بار به سلامت و بدون کوچکترین آثار فساد به مقصد رسید. از این هنگام صنعت تهیه سردخانه ها رونق یافت و سرویس منظمی تشکیل یافت که می بایست محصول گوشت دنیای جدید را به اروپا حمل می کرد.

تأکید این موضوع که چنین ابداعی تا چه اندازه می توانست مردم جهان را تغییر دهد کار بیهوده ای است . از این پس دیگر گفتگو از مواد غذایی فاسد شونده مورد نداشت. نه فقط مردم بعد از آن می توانستند در فصل تابستان شربت های خنک صرف کنند، بلکه نگهداری و ذخیره گوشت و سبزی و انواع و اقسام مواد غذایی بعد از این امکان داشت و مدت محافظت آنها به وسیله سردخانه ، بیش از آن بود که انتظار می رفت. اما کسی که این بدعت بزرگ اقتصادی را بنیان گذاشت و چنین پیشرفتی را موجب گردید، زندگی را در فقر و فلاکت پایان داد.

شکایت های متعدد به دادگستری او را ورشکست کرد و عدم اعتماد کسانی که می توانستند از او حمایت کنند، موجب انهدام وی شد. مورد ندارد که از میلیاردها ثروتی که دیگران از این راه بدست آوردند و استفاده های سرشار کسانی که توانستند از اکتشاف او بهره برداری کنند؛  صحبتی به میان آوریم. فقط متذکر می شویم که میلیون ها موجود بشری از این اختراع استفاده کردند و غذایی اساسی تر بدست آوردند و از این راه سلامت و حتی حیات ایشان تامین شد .