مبحث شصت و یکم طرح صالحين: امام صادق علیه السلام
کتاب های که شناخت ما رانسبت به امام صادق افزایش میدهد
پیشوای صادق
مقام معظم رهبری
دفترنشر فرهنگ اسلامی
این کتاب نوشتاری از مقام معظم رهبری است که پیرامون فلسفه امامت امام صادق(ع)، فراز و نشیبهای دوره امام صادق(ع)-وجود تشکیلات پنهانی سیاسی- ایدئولوژیک امامان(ع) به نگارش درآمده است.
2. پرتوی از زندگانی امام صادق
نورالله علیدوست خراسانی
دفتر نشر فرهنگ اسلامی
«پرتوی از زندگانی امام صادق(ع)» اثری است که به طور جامع به زندگی امام صادق(ع) از تولد تا شهادت این امام بزرگوار پرداخته و به همین دلیل مطالعه آن به محققان، دانشجویان و طلاب حوزه مطالعات دینی پیشنهاد میشود.
این کتاب در دو فصل تنظیم شده است؛ که نگارنده در فصل اول با عنوان «امام صادق(ع) و بنیامیه» پیرامون خلفای اموی عصر امامت امام صادق(ع) و علل انقراض و نابودی سلسله اموی بحث کرده و در فصل دوم با عنوان «امام صادق(ع) و بنیعباس» درباره انقراض حکومت بنیامیه و ابتدای حکومت بنیعباس به بحث پرداخته است.
3.مکتب دار
مهدی قزلی
شرکت کتابهای جیبی سهامی خاص
داشتن سیره و روش اخلاقی و رفتاری که یکی از بهترین اصول زندگی فردی و اجتماعی محسوب می شود امروز بیش از هر زمان بشر نیازمند آن است در واقع بسیاری از مشکلات پیش روی انسان ناشی از فقدان اخلاق فردی و اجتماعی افراد جامعه بشری است. اینجاست که خلأ وجود اصول اخلاقی مبتنی بر فطرت بشری به چشم می خورد. بنابراین برای رفع این معضل بزرگ جهان امروز ناگزیر باید به بزرگترین اساتید و معلمان اخلاق در طول تاریخ مراجعه کرد و با الگو گرفتن از رفتار شان و گوش سپردن به گفتارشان بر این مهم فائق آمد و آنان نیستند جز ائمه از خاندان پاک رسالت و نبوت یعنی امامان معصوم شیعه که به اعتراف خاص و عام بهترین الگو در رفتار اسلامی هستند.
4. امام صادق علیه السلام
نویسنده: علامه محمد حسین مظفر
ناشر: موسسه نشر اسلامی
کتاب امام صادق(ع) در دو بخش و در 456 صفحه توسط علامه بزرگوار شیخ محمد حسین مظفر که از عالمان برجسته فقه و اصول و تاریخ و ادبیات در حوزه نجف اشرف به شمار می آمد به عربی نگاشته شده است.
این کتاب از منابع مهم و معتبر در بررسی شخصیت امام صادق(ع) و ابعاد والای آن به شمار می آید. در پیشگفتار اشاره می کند از آنجا که اطلاع از زندگانی امام صادق(ع) بستگی به شناخت ماهیت دو حکومت اموی و عباسی دارد که امام در دوران سلطه سیاسی آنان می زیسته است و نظر به اینکه لازم است چگونگی رفتار این امام را با امام ششم و به طور کلی با اهل بیت بازشناخته شود و بدانیم اهل بیت(ع) کیستند؟ مباحثی را در جهت دست یابی به همین شناختها مطرح می کنیم برای اینکه در پرتو آن بررسی و تحقیق کوتاه خواننده به این نکته وقوف یابد که چرا امام ششم از امامان دیگر در رشد علوم و معارف گوناگون توفیق یافته و به بسط و شرح آن پرداخته است؟ و چرا امام صادق(ع) بیش از امامان قبل و بعد خود مردم را به سوی اخلاق نیکو و فضایل انسانی فراخوانده است؟ و چرا این امام بزرگوار دوستان و مریدان خاصش را هم از اظهار دوستی و حتی رفت و آمد علمی که ما تقیه اش می نامیم بازداشته است.
در پیشگفتار خواننده بیش از آنکه تفصیل زندگانی امام را بداند اجمالی از حیات پر ثمر آن پیشوای برحق و راستین در پیش رویش جلوه گر خواهد شد.
5.ابعاد شخصیتی وزندگی امام صادق
احمد پاکتچی
دانشگاه امام صادق
«ابعاد شخصیت و جایگاه امام صادق(ع)» با هدف آشنایی با ابعاد شخصیت و جایگاه امام صادق(ع) در قالب 23 فصل (مقاله) به نگارش در آمده است.
در فصل اول ضمن بررسی زندگانی بابرکت امام ششم(ع)، در مورد شرایط سیاسی ـ اجتماعی و فضای علمی ـ فرهنگی آن زمان بحث و بررسی شده است. فصل دوم در مورد شرایط علمی و فرهنگی در عصر امام صادق(ع) و بستر شگلگیری مذهب جعفری بحث و بررسی صورت گرفته است. در واقع در این فصل از سویی تنوع اندیشههای کلامی و فقهی و از سوی دیگر بستر شکلگیری مذهب جعفری در بافتی معین تبیین گردید.
فصل سوم در صدد آن است که یافتههای کلان و فرانظری مطرح شده توسط حضرت امام صادق(ع) به ویژه در زمینههای اجتماعی را کشف نماید. بر همین اساس در این فصل در مورد سنخشناسی گفتمان امامان معصوم(ع)، کشف و تحلیل رویکردهای اجتماعی در گفتمان روایی امام(ع)، جریان شناسی فرهنگی ـ اجتماعی روایات امام(ع) محورها و عناصر گفتمانهای اجتماعی دینی در روایات امام(ع)، نظریههای اجتماعی برساخته از روایات امام(ع) و رویکردهای نشانهشناسی در گفتمان روایی امام صادق(ع) بحث شده است.
فصل چهارم دیدگاههای سیاسی امام صادق(ع) مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل پنجم ابتدا نظریههای همسو ناهمسو با دوگانه سیاست - اداره مطرح شده و سپس به مدد رویکرد نهادگرایان، سعی شده است برخی از آموزههای امام صادق(ع) در باب تئوریهای اداره امور مورد تامل قرار گیرد. در فصل ششم سعی شده است با مطالعه احادیث آن امام بزرگوار، به بررسی تکامل انسان که مفهومی فراتر از رشد و به حد تام رسیدن را در بر دارد، با رویکرد گرایشهای جمع گرایانه پرداخته شود.
در فصل هفتم ابعاد و جایگاه علوم انسانی در میراث فکری امام صادق(ع) مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل هشتم سعی شده است به منظور مطالعهای فرااخلاقی، نظام اخلاقی مکتب آن حضرت با نظام اخلاقی متعارف و مشهور مورد مقایسه قرار گیرد تا در مورد ساختار کلی آن، تصور روشنتری به دست آید.
6. مسند الامام الصادق علیه السلام
عزیز الله عطاردى
عطارد، تهران
عزیز الله عطاردى از عالمان و محققان معاصر، از سالها پیش به جمع آورى اخبار و روایات ائمه معصومین روى آورده و آنها را در مجموعه هایى با عنوان مسند الامام... به نام هر یک از ائمه ارائه کرده است. مسند الامام المجتبى، مسند الامام الشهید، مسند الامام السجاد تا مسند الامام العسکرى علیهم السلام موجود است و على القاعده مسند دو امام اول و آخر هم عرضه خواهد شد.
7. زندگانی امام صادق جعفربن محمد علیه السلام
سید جعفر شهیدی
دفتر نشر فرهنگ اسلامی
پژوهشی تحلیلی در زندگانی امام جعفر صادق (ع) است. اهم عناوین آن چنین است: شرح ولادت امام جعفر صادق (ع) و خاندان و فرزندان آن حضرت، سخنان برخی دانشمندان غیر شیعی در مورد ایشان، اوضاع سیاسی زمان امام صادق در دوره امویان، مهدویت در صحنه سیاست، قیام مختار، قیام زید و یحیی بن زید، نهضت عباسیان، قیام محمد نفس زکیه و نپذیرفتن بیعت از سوی امام صادق، رونق بحثهای کلامی در منطقه شرق اسلامی، معارضه زندیقان با امام صادق، فقه در عصر پیامبر (ص) و ادوار خلفا و ائمه (ع)، روزگار امام باقر و امام صادق (ع)، انتشار فقه شیعه، مدینه در روزگار امام صادق، نظر دانشمندان اهل سنت درباره فقاهت آن حضرت، زاهد نمایان عصر امام صادق، ستمگریهای عباسیان و شهادت امام صادق توسط منصور، شرح برخی از فضایل اخلاقی آن حضرت و موضوعات تاریخی عصر امام صادق و ارائه گزیدهای از نصایح ایشان، شعرهای منسوب به امام صادق
8. امام صادق ومذاهب اهل سنت
اسدحیدر
دانشگاه ادیان ومذاهب
کتاب حاضر اثری مهم درباب شناخت شخصیت امام صادق(ع) و شرایط زندگی علمی و سیاسی و فرهنگی آن حضرت و تطبیق مبانی فکری و فقهی و کلامی ایشان با دیگر شخصیت های علمی مذاهب دیگر است، یکی از امتیازات این کتاب، توجه مولف به ابعاد گوناگون بحث تطبیقی میان مذاهب است.
9.پندهای امام صادق به رهجویان صادق
علامه محمد تقى مصباح یزدى
موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(ره)
شرح و تفسیر یکى از احادیث منقول از امام صادق(ع) است. این حدیث مشتمل بر پارهاى از وصایا و سفارشهاى امام صادق(ع) به یکى از اصحاب خود به نام عبدالله بن جندب است. سخنران بر محور حدیث یادشده، سلسله سخنرانى را با عنوان درس اخلاق ترتیب داده و به بیان فضایل اخلاقى و راههاى کسب آن و معرفى رذایل اخلاقى و شیوه هاى دور ماندن از آن پرداخته است. این سخنرانىها در 28 عنوان به بیان فضایل اخلاقى و راههاى کسب آن و معرفى رذایل اخلاقى و شیوه هاى دور ماندن از آن پرداخته است. این سخنرانىها در 28 عنوان تنظیم و تدوین شده است. برخى از عنوانهاى مزبور عبارت است از دوستان واقعى اهل بیت، محاسبه نفس، نشانه هاى ایمان، خوف و رجا، شادى از دیدگاه اسلام، دامهاى شیطان.
10. دیدنیهای خدا -شگفتیهای آفرینش در سخنان امام صادق علیه السلام
مهدی وحیدی نصر
نشر جمال
کتاب دیدنی های خدا ( شگفتی های آفرینش در سخن امام صادق علیه السلام ) ترجمه توحید مفضل به زبان کودکان و به صورت شعر است. در بخشی از کتاب آمده است: بر ماست که کودکان خود را از همان نخستین سال های زندگی، با توحید و خداشناسی آشنا کنیم و پیوند دوستی خود را با خدای مهربان هر روز محکم تر سازیم. یکی از بهترین راه های آشنا کردن کودکان با خدا، توجه دادن آنان به شگفتی های آفرینش است. اینک به صفحه سه از جلد اول شگفتی های خلقت زنبور توجه کنید.
11. فصل چیدن
محسن هجری
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
در «فصل چیدن»، سعید بن ثابت رهسپار کوفه شده و با هنگام بن سالم، که دارای مغازه علافی (علوفه و کاه) است، برخورد میکند. هشام با مشاهدة سعید از او میخواهد تا به عنوان شاگرد در مغازهاش کار کند. او در کنار یاد دادن فنون کاسبی به سعید به او آداب اخلاق را نیز میآموزد. از جمله این که از او میخواهد تا به کوفه نزد پدر و مادرش برود و با آنها به نرمی برخورد کند. مجموعة حاضر حاوی هشت داستان کوتاه است که یکی از آنها «فصل چیدن» نام دارد. عناوین دیگر داستانها عبارت است از: آتشی به لطافت بنفشهها؛ آخرین موج؛ طلوع ستاره؛ یک سبد خاطره؛ پدر خاک.
مهمترین ویژگیهای مسوولان از دیدگاه امام صادق(ع)
در این فرصت به مناسبت ولادت آن حضرت، به برخی رهنمودهای رهبر دوراندیش مذهب جعفری در ارتباط با ویژگیهای مدیران دولت اسلامی میپردازیم.
عدالت محوری
از اوصافی که میتوان برای یک مدیر مؤمن و شایسته مطرح کرد، اهتمام به عدالت اجتماعی و عدل محور بودن است. این واژه مقدس که در قرآن کریم و متون روایی اسلامی به طور گسترده، مطرح و بر فراگیر بودن آن تأکید شده است، مفهومی پربار، امیدآفرین و نشاط انگیز دارد.
خداوند با تأکید فراوان به گسترش عدالت اجتماعی و سیاسی در لایههای گوناگون جامعه اسلامی عنایت ورزیده است و به اهل ایمان فرمان میدهد: "ای کسانی که ایمان آوردهاید! برای خدا قیام کنید و از روی عدالت گواهی دهید، مبادا دشمنی با گروهی، شما را به ترک عدالت(و انصاف) متمایل کند. عدالت پیشه کنید که به تقوا نزدیک است و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند نسبت به آنچه انجام میدهید با خبر است."
امام صادق(ع) درباره الگوی مدیران حکومت اسلامی، یعنی حضرت محمد(ص) میفرماید: "آن بزرگوار، چنان عدالت را در برنامههای مدیریتی خود به مرحله عمل درآورده بود که حتی لحظات خود را در جلسات عمومی در میان حاضران تقسیم میکرد و در نگاه خودش بین افراد، تبعیض قائل نبود."
قاطعیت در اجرای عدالت
اساسا یک مدیر عادل، همزمان با اجرای عدالت در تمام ابعاد آن، ناچار است برای اجرای عدالت با مفسدان اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مروجان فساد، فحشا و بی بندوباری، بر هم زنندگان عزت و استقلال کشور و سایر موانع عدالت مقابله کند.
امام ششم در این باره فرمود: "لَا یُقِیمُ النَّاسَ إِلَّا السَّیْفُ؛ تنها شمشیر، مردم را استوار میگرداند."
آری در سایه مدیریت مدیران عدالت محور، باید اهل تقوا و انسانهای پاکدامن، در آسایش زندگی کنند و خائنان و افراد آلوده دامن در هراس به سر برند. به همین سبب، صادق آل محمد(ع) میفرماید: "حَدٌّ یُقَامُ لِلَّهِ فِی الْأَرْضِ أَفْضَلُ مِنْ مَطَرِ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً؛ اجرای یک مورد حد برای خدا در زمین بهتر از باریدن چهل روز باران خواهد بود."
اشتیاق به خدمت
دولتمردان پیرو مذهب جعفری(ع) همواره خود را در مقابل مشکلات مردم، مسوول میدانند و برای رفع نیازها و گرفتاریهای اهل ایمان با تمام وجود اقدام میکنند.
آنان ریاست و منصب دولتی را هرگز به عنوان یک طعمه چرب و نرم حساب نمیکنند؛ بلکه فرصت و وسیلهای برای احقاق حقوق محرومان و مستضعفان جامعه میشمارند و تلاش میکنند تا زمانی که مشکل برادر دینی و ایمانی خود را حل نکردهاند، به آسایش و راحتی خود نیندیشند.دولتمردان و مدیرانی که کانون مهر و محبت و رحمتاند و با گشاده رویی و اشتیاق تمام به خدمت مردم میپردازند، در قلب جامعه و در دل انسانها جای دارند.
یک کارگزار و مدیر با ایمان در جامعه اسلامی، این نوای ملکوتی ششمین پیشوای شیعیان جهان را با گوش جال میشنود و نصب العین خود قرار میدهد که: "هر مؤمنی گرفتاری مؤمنی در سختی افتاده را برطرف کند، خداوند حوایج دنیا و آخرتش را آسان میگرداند و هر مؤمنی عیب مؤمنی را بپوشاند که(آن مؤمن) از آن میترسد، خداوند 70 عیب دنیوی و اخروی او را میپوشاند و تا زمانی که مؤمن در جهت یاری به برادرش باشد، خداوند او را یاری میکند. پس بوسیله موعظه و پند سود ببرید و در کار خیر رغبت داشته باشید."
پندها و موعظه های امام جعفر صادق علیه السّلام به عنوان بصری
عنوان بصرى مى گويد: از امام صادق عليه السلام خواستم به من پند و اندرز بدهند. فرمود: تو را به انجام نه چيز سفارش مى كنم ، آن سفارش ها نه تنها براى شما بلكه به همه كسانى است كه مى خواهند در راه خداوند قدم بردارند و از خداوند مى خواهم تو را نيز در انجام آنها يارى فرمايد.
سه تاى آنها در تهذيب اخلاق و تربيت نفس است .
و سه تاى ديگر در صبر و شكيبايى است .
و سه تاى هم در علم و دانش است .
به آنها مواظب باش هرگز آنها را سبك مشمار!
عنوان بصرى مى گويد:
خود را براى ياد گرفتن آنها آماده كردم .
آنگاه امام عليه السلام فرمود:
اما آن سه چيز كه در رياضت و تهذيب نفس است ، عبارتند از:
1. بپرهيز! از خوردن چيزى كه به آن ميل ندارى . زيرا باعث نادانى و كودنى مى گردد.
2. هرگز غذا نخور! مگر وقتى كه گرسنه هستى .
3. همواره غذاى حلال بخور! و هنگام خوردن نام خدا را ببر! (بسم الله بگو!)
همواره فرمايش رسول خدا صلى الله عليه و آله را در نظر داشته باش ! كه درباره مذمت پرخورى فرمود:
انسان هيچ ظرفى را پر نكرده كه بدتر از شكم باشد.
چنانچه به ميل غذا ناگزيرى ، شكم را سه قسمت كن ! يك قسمت آن را به خوراك و يك قسمت ديگرش را به نوشيدنى و قسمت سومش را براى نفس كشيدن اختصاص بده !
اما آن سه چيز كه در حلم و بردبارى است ، عبارتند از:
1. هرگاه كسى به تو گفت :
اگر يك حرف دشنام و ناسزا بگويى در مقابل ده تا مى شنوى ، تو در جواب بگو:
اگر ده تا سخن زشت بگويى يك حرف از من نخواهى شنيد.
2. هرگاه كسى تو را فحش داد و بد گفت ، در پاسخ بگو:
اگر آنچه را كه گفتى راست است از خداوند مى خواهم مرا ببخشد و از تقصيراتم بگذرد و اگر آنچه را كه گفتى دروغ است و ابداً در من نيست از خداوند مى خواهم تو را ببخشد.
3. هر كس تو را وعده فحش و دشنام داد، تو به او وعده پند و اندرز و احترام بده !
و اما آن سه چيز كه در علم و دانش است ، عبارتند از:
1. آنچه را كه نمى دانى از دانشمندان بپرس و بپرهيز از اين كه پرسش تو به قصد اذيت و يا امتحان آنان باشد.
2. در هيچ چيز تنها رأى و عقيده خود عمل نكن (با مشورت كارها را انجام بده ) و در تمام كارها جانب احتياط را رعايت كن !
3.از فتوى دادن فرار كن همانندى كه از شير فرار مى كنى و خودت را پلى براى سود و زيان مردم قرار نده !
امام صادق عليه السلام پس از بيان اين پند و موعظه هاى حكمت آميز، به عنوان بصرى فرمود:
حقاً تو را نصيحت كردم ، بلند شو برو! وقت عبادت من است ، وقتم را بيش تر از اين نگير! زيرا من بر نفس خود تنگ نظرم و حاضر نيستم وقت خود را تلف كرده و بيهوده بگذرانم و سلام و رحمت خداوند بر كسى باد كه از ارشاد و راهنمايى پيروى مى كند.
حدیث اول :
من أحب لله و أبغض لله و أعطی لله فهو ممن کمل إیمانه .
امام جعفر صادق (ع) : هر که برای خدا دوست دارد و برای خدا دشمن دارد و برای خدا عطاء کند ، از کسانی است که ایمانش کامل است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 189
حدیث دوم :
ان المسلمین یلتقیان ، فافضلهما أشدهما حبا لصاحبه .
امام جعفر صادق (ع) : از دو مسلمان که به هم برخورد می کند آن که دیگری را بیشتر دوست دارد بهتر است .
اصول کافی ، ج 3 ، ص 193
االعباد ثلاثة : قوم عبدوا الله عز و جل خوفا فتلك عبادة العبيد و قوم عبدوا الله تبارك و تعالي طلب الثواب ، فتلك عبادة الأجراء و قوم عبدوا الله عز و جل حبا له فتلك عبادة الأحرار و هي أفضل العبادة .
امام جعفر صادق (ع) : عبادت كنندگان سه دسته اند : گروهي خداي متعال را از ترس عبادت كنند و اين عبادت بردگان است ، گروهي خداي متعال را به طمع ثواب عبادت كنند و اين عبادت مزدوران است . دسته اي خداي متعال را براي دوستيش عبادت كنند و اين عبادت آزادگان و بهترين عبادت است .
برسد به دست امام صادق (عليه السلام(
تقديم به امام صادق(عليه السلام(
سلام
حس عجيبي دارم
دلم ميخواهد گريه كنم ...نميدانم براي چه وچرا
اما دلم گرفته است
شايد به اين خاطر كه اصلن به فكرتان نيستم
شايد به اين خاطر كه اصلن به فكرتان نيستند ...
ميگن بقيع خيلي جاي حزن انگيزي هست
ميگن اونجا داره به شما ظلم ميشه
ميگن دل آدم ميگيره اگه بره بقيع
من كه تا حالا نيومدم پيشتون
و بقيع شما رو از نزديك نديدم
پس چرا اين همه دلم گرفته؟
چرا با ديدن عكس بقيع شما دلم اينقد گرفت
ميشه منم بيام اونجا؟؟؟
ميخام بشينم و گريه كنم
قول ميدم با گريه هام آزارتون ندم
آروم گريه مي كنم
البته اگه هق هق گريه هام تا قبرمباركتون رسيد
منوببخشين...دست خودم نيست
دلم گرفته
راستي بايد شما رو چي صداكنم؟؟
ميشه صداتون كنم آقاجان؟؟؟
يا اون فقط مخصوص امام زمان است؟
من بلد نيستم
اصلن هيچ چيزي درباره شما نميدونم
ميشه راحت باهاتون حرف بزنم؟؟؟
اين اجازه رو بمن ميدي؟؟؟
دلم گرفته....ميشه بيام بقيع؟؟؟/
خواهش مي كنم اين درخواستم رو رد نكن اي امام بزرگوار
ميدونم آدم بدي ام
ميدونم
ولي فقط يه بار...فقط يه دفه
قول ميدم زياد اذيتتون نكنم
قول ميدم اونجا كه رسيدم ديگه فقط گريه كنم
بشينم و زار زار گريه كنم
اي امام بزرگوار....من گنه كارم
كمكم كن
كمكم كن ديگه اينطور نباشم
دلم گرفته...از خودم ...از اين روزاي تكراري كه مدام تنها چيزي كه تكرار ميشه گناهاي منه
دلم گرفته...ميشه يه چيز بگم؟؟؟
ميدونم گنه كارم ...ولي فقط همين يه چيز رو ميخام بگم/؟
دوستتون دارم
همه تون رو
شما اماماي بزرگوار ومهربون رو دوست دارم
خدا رو دوست دارم
همه رو دوست دارم
ولي
نميتونم ثابت كنم دوست داشتن هامو...
منو ببخشين
وعده ي ما بقيع....
ميدونم خواسته ام رو رد نمي كني اي امام بزرگوار
حتي يه ذره هم تو حرفام ريا نيست
بخدا دوستتون دارم
كمكم كن...بذار بيام بقيع چي ميشه مگه؟؟؟
اصلن بذار بيام بعد همين كه چشمم به بقيع و غربت شما افتاد و گريه كردم واسم كافيه
اونوقت اگه خدا بخواد جونمو بگيره هم راضي ام
فقط يه نگاه آقاجان
فقط يه نگاه////
فقط وفقط يه نگاه و يدونه اشك از ته دل
خواهش مي كنم..............
به خاطر خدا خواسته منو رد نكن
اومدم در خونت گدايي
گداي يه نيم نگاهم ...دست اين سايل رو رد نكن
به خوبي خودت./........
اللهم صل علي محمد وآل محمد و عجل فرجهم
نقشهی 25 گنج بزرگ دنیا از زبان امام صادق )ع(
و روشنی قلب را جستجو نمودم، پس آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم. و روشنی رخسار را جستجو نمودم، پس آن را در نماز شب یافتم. و خوشنودی خدا تعالی را جستجو نمودم، پس آن را در نیکی به پدر و مادر یافتم.
امام صادق علیهالسلام فرمودند:
1- طلبتُ الجنة، فوجدتها فی السخأ: بهشت را جستجو نمودم، پس آن را در بخشندگی و جوانمردی یافتم.
2- و طلبتُ العافیة، فوجدتها فی العزلة: و تندرستی و رستگاری را جستجو نمودم، پس آن را در گوشهگیری (مثبت و سازنده) یافتم.
3- و طلبت ثقل المیزان، فوجدته فی شهادة «ان لا اله الا الله و محمد رسول الله»: و سنگینی ترازوی اعمال را جستجو نمودم، پس آن را در گواهی به یگانگی خدای تعالی و رسالت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) یافتم.
4- و طلبت السرعة فی الدخول الی الجنة، فوجدتها فی العمل لله تعالی: سرعت در ورود به بهشت را جستجو نمودم، پس آن را در کار خالصانه برای خدای تعالی یافتم.
5- و طلبتُ حب الموت، فوجوته فی تقدیم المال لوجه الله: و دوست داشتن مرگ را جستجو نمودم، پس آن را در پیش فرستادن ثروت (انفاق) برای خشنودی خدای تعالی یافتم.
برگ عیشی به گور خویش فرست کس نیارد ز پس، تو پیش فرست
6- و طلبت حلاوة العبادة، فوجدتها فی ترک المعصیة: و شیرینی عبادت را جستجو نمودم، پس آن را در ترک گناه یافتم.
7- و طلبت رقة القلب، فوجدتها فی الجوع و العطش: و رقت (نرمی) قلب را جستجو نمودم، پس آن را در گرسنگی و تشنگی (روزه) یافتم.
8- و طلبت نور القلب، فوجدته فی التفکر و البکأ: و روشنی قلب را جستجو نمودم، پس آن را در اندیشیدن و گریستن یافتم.
9- و طلبت الجواز علی الصراط، فوجدته فی الصدقة: و (آسانی) عبور بر صراط را جستجو نمودم، پس آن را در صدقه یافتم.
10- و طلبت نور الوجه، فوجدته فی صلاة اللیل: و روشنی رخسار را جستجو نمودم، پس آن را در نماز شب یافتم.
11- و طلبت فضل الجهاد، فوجدته فی الکسب للعیال: و فضیلت جهاد را جستجو نمودم، پس آن را در به دست آوردن هزینه زندگی زن و فرزند یافتم.
12- و طلبت حدب الله عزوجل، فوجدته فی بغض اهل المعاصی: و دوستی خدای تعالی را جستجو کردم، پس آن را در دشمنی با گنهکاران یافتم.
13- و طلبت الرئاسة، فوجدتها فی النصیحة لعبادالله: و سروری و بزرگی را جستجو نمودم، پس آن را در خیرخواهی برای بندگان خدا یافتم.
14- و طلبت فراغ القلب، فوجدته فی قلة المال: و آسایش قلب را جستجو نمودم، پس آن را در کمی ثروت یافتم.
15- و طلبت عزائم الامور، فوجدتها فی الصبر: و کارهای پر ارزش را جستجو نمودم، پس آن را در شکیبایی یافتم.
16- و طلبت الشرف، فوجدته فی العلم: و بلندی قدر و حسب را جستجو نمودم، پس آن را در دانش یافتم.
17- و طلبت العبادة فوجدتها فی الورع: و عبادت را جستجو نمودم، پس آن را در پرهیزکاری یافتم .
18- و طلبت الراحة، فوجوتها فی الزهد: و آسایش را جستجو نمودم، پس آن را در پارسایی یافتم.
19- و طلبت الرفعة، فوجدتها فی التواضع: برتری و بزرگواری را جستجو نمودم، پس آن را در فروتنی یافتم.
20- و طلبت العز، فوجدته فی الصدق: و عزت (ارجمندی) را جستجو نمودم، پس آن را در راستی و درستی یافتم.
21- و طلبت الذلة، فوجدتها فی الصوم: و نرمی و فروتنی را جستجو نمودم، پس آن را در روزه یافتم.
22- و طلبت الغنی، فوجدته فی القناعة: و توانگری را جستجو نمودم، پس آن را در قناعت یافتم.
قناعت توانگر کند مرد را خبر کن حریص جهانگرد را
23- و طلبت الانس، فوجدته فی قرائة القرآن: و آرامش و همدمی را جستجو نمودم، پس آن را در خواندن قرآن یافتم.
24- و طلبت صحبة الناس، فوجدتها فی حسن الخلق: و همراهی و گفتگوی با مردم را جستجو نمودم، پس آن را در خوشخویی یافتم.
25- و طلبت رضی الله، فوجدته فی برالوالدین: و خوشنودی خدای تعالی را جستجو نمودم، پس آن را در نیکی به پدر و مادر یافتم.
منبع: مستدرک الوسائل، ج 12، ص 173 - 174، ح 13810.
«وصیت واپسین»
زمین دیگر بزرگی آن همه عظمت را در این مقام راستین تاب نمیآورد.
آخرین لحظهها از زیستن امام علیهالسلام به روی خاک، از صفحه زمان عبور میکرد که زمزمهای عارفانه از زبانی که هماره معطر به ذکر خدا بود، اهالی خانه را به خویش فراخواند. ساعتی دیگر، خانه پر شد از دوستان و آشنایانی که همه حواس خودشان را به شنیدن سخن امام آورده بودند و امامی که همه توان خود را در بیان این جمله ریخت: «شفاعت ما شامل حال کسی که به نماز بیاعتنا باشد، نخواهد شد... .» لحظهای بعد، چشمان فرو بسته امام علیهالسلام به روی دنیا بود و آغوش باز خداوند، به روی او.
انوار صداقت
از زمینی که هیچ گاه خالی از حجت نبوده و نخواهد بود، بزرگی بار سفر بست که سکوتش، فریاد دانایی بود و سخنش، باران حکمت. معرفت، هرگز با کلامش فاصلهای نداشت.
امام علیهالسلام با بیانی که مبارک به سپاس و ستایش خداوند بود، رفت؛ اما در جذبه بلاغت آن همه راستی، بنای مکتبی را پایهریزی کرد که از خشت خشت آن، نوای هدایت انسان به گوش میرسد و از واژه واژه کتاب آن، انوار صداقت برون میتراود.
«وقتی تو رفتی...»
یک روز، وقتی کبوتران و سروها بیدار شدند، کسی به دیدنشان نیامد و احوال تنهایی دلشان را نپرسید.
یک روز، وقتی کوهها با آمدن خورشید پلک گشودند، نسیم، عطر تو را برایشان به ارمغان نبرد.
یک روز، وقتی زمین نفس کشید، عطر لبخند تو را حس نکرد و سوز زمستان، تا مغز استخوانش را لرزاند.
تو که نیامدی، دنیا مثل همه دیوارهای گلی، زیر برفهای فراموشی لرزید.
باران مهربان امامت
هنوز صدای هقهق شببوها در کوچههای بعد از تو سرگردانند.
منصور دوانیقی، لبخند میزند به آینههای وحشتزده روبه رویش. منصور، عطر امامت پیوسته تو را حس میکرد. گمان میکرد بعد از تو، باران رحمت امامت، تشنگی زمین را درنیابد؛ اما باران مهربان امامت، تشنگی زمین را فراموش نمیکند. این باران، ادامه توست؛ همانگونه که تو ادامه عدالت علی علیهالسلام بودی.
ترویج طعم فقه
حس کردی مهمترین وظیفه امامت امروز تو ترویج فقه است. ولایت و امامت و اطاعت از امامت را به شاگردانت آموختی تا دنیا، طعم امامت تو را بچشد.
هنوز دنیا، عطر کلام تو را حس میکند. هنوز هر صبح، عطر سلام تو را از سطرسطر پیشانی خورشید میخوانیم.
تو هنوز زندهای، تو هنوز ادامه داری و تا روزی که عطر امامت جاری باشد، ما عطر تو را احساس خواهیم کرد.
منادی اتحاد و انسجام اسلامی
وحدت اسلامی، ریشه در درسهای تو دارد، انسجام اسلامی، با کلام تو گره خورده است.
عطر تو در جان وحدت و روح انسجام، دویده است. درسهای تو، دستهای اتحاد و یکپارچگی ملتهای مسلماناند.
تو، چشمه هنوز جاری و همیشه جاری اسلامی.
شعر در مورد شهادت امام جعفر صادق (ع)
فرزند فاطمه ششمین نور سرمدم
شــیـخ الـائـمـه صادق آل پـیـمـبـــرم
مــن آخــرین امــام بقـیـع مــدینه ام
زهر جفای خصم شرر زد به سینه ام
در لحظه های آخر عمرم به زمزمه
ابــراز می کــنم غــم دل را به فـاطمه
مــادر بیا و حال پریشان مــن ببین
از ســوز زهــر ســینه سـوزان مـن ببین
هنگــام مـرگ نام تو ذکر لبم شده
مــسمـومـیـت نه، غصـــه تو قاتلم شده
از یاد مــاتم تو پـریشان و مضطـرم
مـثل تــو غــصه دارم و هــم درد حیدرم
دشمن شبانه ننگ به لوح زمانه زد
در پیش اهــل خانــه ام آتش به خانه زد
از درب خانه شعله آتش زبانه داشت
آن بی حیا به روی دلم داغ می گذاشت
ای وای من که هیچ زجورش ابا نکرد
از پـیـــری و سـفیـدی مـویـم حــیا نکــرد
با دست بسته ام به بر کودکــان من
انگــار داشـت از سـر کـین قصد جان من
در بین شعله ها به زمینم کشید و برد
مــانند مــرتضی به زمــینم کشــید و بــرد
روایت امام جعفر صادق(ع)- لازمه دوست داشتن دین، دوست داشتن برادر دینی است. - هر که در عملی دیگری را شریک خدا قرار دهد، خدا آن عمل را از او نمی پذیرد. - کسی که برای مردم عمل کند، پاداش او بر عهده مردم است و کسی که برای خدا کار کند، پاداش او بر عهده خداست. - هر که حیا ندارد، ایمان ندارد. - امید مدار جز به خدای خود و مترس مگر از گناه خود. - کسی که گرفتار عجب و خودپسندی شود، هلاک می شود. - کسی که گرفتار کبر شود، خداوند روز قیامت او را می شکند و خوار و ذلیل می کند. - خشم کلید همه بدی هاست. - خداوند از مؤمن هیچ عملی را نمی پذیرد، اگر کینه برادر ایمانی اش را درون دل داشته باشد. - بپرهیزد از اینکه بعضی از شما بر بعضی دیگر حسد بورزید؛ چرا که اصل و ریشه حسد کفر است. - بر مؤمن واجب است که در حضور و غیبت، خیرخواه مؤمن باشد. - از شیعیان ما نیست کسی که به مردم ستم کند. - مبغوض ترین خلق خدا کسی است که مردم از زبان او بیمناک باشند. - حسن خلق آثار خطاها را از بین می برد، همچنان که آفتاب یخ را؛ بدرفتاری عمل را تباه می سازد، همچنان که سرکه عسل را. - هرگاه فاسقی آشکارا گناه کند و حیا نکند، احترامی ندارد و غیبت او حرام نیست. - کامل ترین بی نیاز کسی است که اسیر حرص و آز نباشد. - بهترین شما بخشندگان شمایند و بدترین شما بخیلان شما. - اساس و پایه عقل، بعد از ایمان به خدای متعال، مهرورزی و محبّت داشتن نسبت به مردم است.- سخت ترین چیزی که خداوند آن را بر بندگانش واجب فرموده است، انصاف داشتن میان خود و مردم است. - کسی که اهل جفا است و از بی وفایی دوری نمی کند، ناسپاس هم هست. - مؤمنان خدمت گزار یکدیگرند. - کسی که خدا را در به جاآوردن امر به معروف و نهی از منکر اطاعت نمی کند، دین ندارد. - اگر مردم به آنچه در تحصیل علم و معرفت هست پی می بردند، آن را جستجو می کردند، هر چند به ریختن خونشان و فرو رفتن در اعماق دریاها باشد. پیام هایی درباره امام جعفر صادق(ع)ولادتولادت با سعادت امام جعفر صادق(ع) در هفده ام ربیع الاوال واقع شده، و مصادف با ولادت جد بزرگوارش حضرت محمد(ص) است. از این رو، این روز پربرکت در نزد مسلمانان منزلت خاصی دارد و به جا آوردن عباداتی چون روزه، نماز، صدقه دادن و زیارت امامان(ع)، در این روز ثواب دو چندان دارد. مادر امام صادق(ع)مادرگرامی امام صادق(ع) فاطمه ملقب به ام فروه است. وی زنی بسیار مؤمن پرهیزکار، و از تمامی زنان زمان خود، در عبادت و زهد و نیکوکاری بهتر و برتر بود. بانویی که همسرش حضرت باقر العلوم(ع)، پدر همسرش حضرت زین العابدین(ع) و فرزندش سرچشمه علم و دانش، حضرت امام صادق(ع) است و در فقه و دانش دین دانا و بی نیاز بود. جایگاه علمی امام صادق(ع)امام جعفر صادق(ع) به تناسب وضع فرهنگی و سیاسی زمان خود، در عرصه علم و دانش، به هدایت و راهبری مردم پرداخت، آن حضرت همیشه مجالس بحث و گفتگوی علمی ترتیب می دادند و به تبیین معارف دین واجبات و محرمات و تفسیر قرآن و علوم دینی می پرداختند. ایشان به سئوالات مردم پاسخ می دادند و آنها را روشن می ساختند. هیچ سئوال کننده ای از حضورشان بیرون نمی رفت، مگر این که پاسخ در خور و پسندیده اش را می گرفت. قناعتانسان، با فضیلتِ قناعت به زندگی خویش زیبایی می بخشد. بسیاری از مشکلاتی که گریبانگیر خانواده های امروزی است، ناشی از چشم و هم چشمی و مصرف بی رویه و بی قاعده است. در حالی که انسان، اگر همیشه از نظرمادی به افراد پایین تر از خویش یا تهیدست بنگرد، پی به راحتی و آسایش زندگی خویش می برد. امام صادق(ع) در این باره می فرمایند: همواره از نظر ثروت و مال دنیا به کسی بنگرکه مالش از تو کمتر باشد و به کسی که ثروتش از تو بیشتر باشد، نگاه نکن. هرگاه چنین کردی، به آنچه خداوند روزی تو قرار داده است، قانع خواهی شد. صبر در مشکلاتهمواره به دنبال سختی ها و مشکلات راحتی و آسایش وجود دارد. دنیا محل آزمایش است؛ خداوند گاهی انسان را باسختی ها و گاهی با خوشی ها می آزماید. انسان است که باید در مقابل سختی ها صبور باشد تا از آزمون سربلند بیرون آید و پس از سختی ها و مصیبت ها به آرامش و پاداش صبر دست یابد. در این باره امام صادق(ع) می فرمایند: هر گاه بلایی از پس بلای دیگر نازل شود، همانا پس از آن عافیت و سلامت خواهد بود. وصیت امام صادق(ع) درباره سبک شمردن نمازامام جعفر صادق(ع) پیش از مرگ تمام خویشان و آشنایان را نزد خود خواند. هنگامی که جمع شدند، امام به آنها نگاه کردند و فرمودند: به درستی که شفاعت ما به کسی که نماز را سبک و کوچک بشمارد، نخواهد رسید. صبر و بردباریاساسا انسان در میان مشکلات و سختی ها زندگی می کند. در میان این سختی هاست که خوشی ها معنا می یابد. در صورتی که انسان در هنگام سختی صبر و حوصله کند و با درایت و عقل و تدبیر، مشکل خویش راحل کند، به آرامش خواهد رسید. در غیر این صورت بر اثر بی تابی، بر مشکل خویش مشکلات بزرگ تری می افزاید. از این رو امام صادق(ع) می فرمایند: هر گاه انسان در مقابل مشکل یا سختی بی تابی کند، به سختی بزرگتری دچار می شود. دوستیاز مسائل مهم در زندگی انسان، بر قرار کردن پیوند دوستی و صمیمیت با افراد شایسته است. دوستی و محبت بین انسان ها باعث نزدیک شدن قلب ها به یکدیگر می شود و آثار مثبت و سازنده ای در زندگی به جای می گذارد. دوستان خوب زندگی این دنیا و آخرت انسان راتضمین می کنند. امام صادق(ع) در این مورد می فرمایند. شمار دوستان خود را افزون کنید که آنان در دنیا یار و یاور شما، و در آخرت شفاعت خواه شمایند. تحصیل علمشرط لازم برای تکامل روحی و معنوی انسان، داشتن روح علم جویی و حقیقت طلبی است. کسی که دارای این ویژگی باشد، در همه حال به دنبال تحصیل حقایق و آشنایی با علوم و معارف جدید است. مسلمان واقعی در تمام دوران عمر و در هر زمان باید در حال تحصیل علم باشد. حضرت امام صادق(ع) در جمله کوتاهی حق مطلب را ادا کرده، می فرماید: تحصیل علم در همه حال واجب است. قساوت قلبهر چه انسان بر معصیت و گناه اصرار ورزد، به همان اندازه قساوت در اعماق قلبش ریشه می دواند. چنین شخصی از درک لذت های معنوی باز می ماند و در حقیقت خداوند او را از لذت قرب به خدا و مناجات با او محروم می سازد، امام جعفر صادق(ع) در این باره می فرمایند: خداوند متعال می فرماید آسان ترین کاری که با بنده شهوت ران انجام می دهم، این است که او را از لذت مناجاتم محروم می سازم. امر به معروف و نهی از منکرامامان و اولیای خدا همواره به امر به معروف و نهی از منکر سفارش، و در ترویج و تثبیت این دو فریضه تلاش بسیار کرده اند. مسلمانی که تحت عبودیت خداوند قرار دارد، باید دیگران را به آنچه خداوند دستور داده هدایت کند و از آنچه خداوند منع کرده، دیگران را بر حذر دارد. لیکن در این میان، هستند کسانی که فقط با زبان مردم را نصحیت می کنند؛ در حالی که انسان مسلمان باید با انجام دادن اعمال شایسته دیگران را به حق و حقیقت هدایت کند. همچنان که امام صادق(ع) می فرمایند: مردم را با چیزی جز زبانتان (یعنی با اعمال خود) به سوی حقیقت فرا خوانید. خداترسیمعرفت به ذات خداوند آثار و ثمرات فراوانی دارد. اولین ثمره معرفت خدا، فضیلت خوف است. ثمره خداترسی توبه و بازگشت به سوی درگاه حق، زهد و بی رغبتی نسبت به دنیا و بردباری و شکیبایی در مخالفت با هوای نفس است. امام صادق(ع) می فرمایند: هر که خدا را بشناسد، از او می هراسد و هر کس که از خدا هراسناک باشد، به آسانی از دنیا می گذرد. حسدانسان حسود بدخواه دیگران است و همواره از مشاهده نعمت و فضیلت در دیگری احساس ناراحتی و ناخشنودی می کند و آرزوی زوال آن را دارد. ممکن است بر اثر حسد بسیاری از امور دینی و فضایل اخلاقی را زیر پا بگذارد، یا کینه دیگران را به دل بگیرد. انسان حسود همواره ایمانی سست و اراده ای ضعیف دارد امام ششم شیعیان، حضرت امام صادق(ع)، در این باره می فرمایند: حسد ایمان را از بین می برد، همان طور که آتش هیزم را. عبادتامام صادق(ع) با وجود داشتن دانش فراوان، در نهایت بندگی و خشوع قرار داشت. چنان بود که حضرت را همواره در یکی از این سه حالت می دیدند: یا روزه دار بود یا به نماز و عبادت مشغول بود، یا در حال ذکر و یاد خدا بود. تواضعامام جعفر صادق(ع) نمونه والای تمام کمالات و فضایل انسانی است. آن حضرت در نهایت فروتنی در مقابل خدا و خلق بود. ایشان درباره تواضع می فرمایند: از نشانه های تواضع و فروتنی این است که شخص به نشستن در پایین مجلس راضی می شود، و به کسی که با او روبرو می شود سلام کند. و ترک جدال کند، هر چند حق به جانب او باشد و دوست نداشته باشد که او را به سبب تقوا بستایند. ترک تعلّقاتبالاترین مرتبه کمال و تقرب این است که تمامی تعلّقات از صفحه دل محو شود و شخصا یک تعلق بر جای ماند و آن تعلّق به خداست. بی شک این کمال تنها نصیب بندگان خاص خدا می شود. چنان پر شد بر فضای سینه از دوستکه نقش خویش گم شد از ضمیرم. حضرت امام صادق(ع) در این باره می فرمایند: دل حَرَم خداست؛ در حرم خدا غیر خدا را راه ندهید. الگوهای شایسته در اسلامهدف از تربیت اخلاقی در اسلام تنها این نیست که شخص پاره ای از آداب اخلاقی را به طور سطحی و ظاهری در خود ایجاد کند. در میان مردم هستند افرادی که به داشتن علم و آگاهی شهرت دارند، در حالی که بسیاری از اصول اخلاقی را رعایت نمی کنند. افرادی نیز هستند که از عمق آداب اسلامی بی اطّلاع ند و به ظاهر آداب شرع توجه می کنند. اینان به سبب بی بهره بودن از فضایل و محرومیت از عمق معنوی لازم، هرگز الگوهای مطلوب اخلاق اسلامی نیستند. اینان نه تنها خود از رسیدن به کمال باز می مانند، دیگران را هم دین و آیین الهی گریزان می سازند، امام جعفر صادق(ع) می فرمایند: دو طایفه کمر مرا شکستند: عالم فاسد و بی حیا و جاهل مقدس مآب. اولی مردم را با فسادو پرده دری از علم خویش باز می دارد و دومی آنان را به سبب جهالت خویش از عبادت گریزان می سازد. وصیّتامام صادق(ع) به یکی از یاران و شاگردان خود وصیت فرمودند میزان خواب خود را در شب و کلام خود را در روز کاهش ده و به آنچه خداوند روزی تو کرده است، قناعت کن. چیزی که به آن خواهی رسید آرزو مکن. کسی که قناعت ورزید سیر می شود و کسی که قناعت نکرد، هرگز راضی نمی شود. در حال توانگری، تکبُّر و ناسپاسی و در حال تنگدستی، جزع و بی تابی مکن. آنقدر خشن و تندخو مباش که مردم از نزدیک شدن به تو کراهت دانسته باشند و آنقدر نیز نرم خو و سست مباش که تو را حقیر و کوچک شمارند. با کسی که از تو بزرگ مرتبه تر و والاتر است دشمنی مکن و کسی را که از تو کم تر و پائین تر است ریش خند مزن. مزد کارگراز ویژگی های دین اسلام که آن را از تمام ادیان متمایز ساخته، جامعیت آن است که به تمام ابعاد زندگی بشر توجه داشته است؛ به عنوان مثال شایسته است که مزد کارگر را پیش از خشک شدن عرق و رفع خشکی اش، به او بدهند روزی امام صادق(ع) تعدادی کارگر برای کار در باغ خود، استخدام کرده بود. هنگام عصر، چون از کار فارغ شدند، امام صادق(ع) روبه یکی از اطرافیان خویش کردند و فرمودند: دستمزد این کارگران را قبل از آنکه عرق پیشانی شان خشک شود، پرداخت کن. کار و تلاش برای طلب معیشتامام جعفر صادق(ع) با وجود مقام و منزلت بالای علمی و معنوی، برای امرار معاش خود، کار می کرد و عرق می ریخت. آن حضرت بیل به دست می گرفت و کشاورزی می کرد. روزی در حال کار کردن - که عرق از سرو روی مبارکشان فرو می ریخت - یکی از یاران از آن جا می گذرد و به ایشان عرض می کند: فدای تان شوم، بیل را به من دهید و اجازه بفرمایید تا به شما کمک کنم. حضرت به آن شخص فرموند: بسیار دوست می دارم که مرد برای طلب معیشت خویش در گرمای خورشید کار کند و خسته شود. |
صادق که اساس دین ازاو شد معمور / بودند ملایک پی امرش مامور
آخر ز جفا، ناصر احکام خدا / مسموم شد از ظلم و جفای منصور
دوستان خدا آنانند که هنگامیکه مشاهده کنند،
حرامهای پروردگار را مردم حلال می شمارند،
مانند پلنگ زخم خورده غضبناک شوند.
ای ششم پیشوای اهل ولا
خلق را رهبری به دین هدی
پای تا سر خدانمایی تو
هم ز سر تا بپای صدق و صفا
زهر منصور زد شرر به دلت
آب شد پیکرت ز زهر جفا
خون شد از داغ تو دل شیعه
عالم از ماتم تو غرق عزا
امام صادق علیه السلام:
* کسی که دوست دارد بداند آیا نمازش پذیرفته شده است یا آن را نپذیرفته اند،
با تامل بنگرد که آیا نمازش او را از فحشا و منکر باز داشته؟ پس به اندازه ای که او را بازداشته از او پذیرفته می شود.
* مایه ی زینت ما باشید، نه مایه عیب ما
با مردم نیکو سخن بگویید و زبان خود را نگاه دارید
و آن را از حرف های بیهوده و سخنان زشت باز دارید.
* مایه ی زینت ما باشید، نه مایه عیب ما.
در سوگ پرسیدن
روزها همیشه روشن نیستند، بعضی روزها، برای خیلی از ما غمگیناند، ابری و تار و کبودند، مهگرفتهاند و مبهم، یا حتی گاهی چنان بار غمشان سنگین است که یادآوری آن روزها برایمان دشوار میشود.
روزهایی که در آن هستیم اما، نه فقط برای ما، که برای جهان روزهای غمگینی است، سالها پیش در این روزها، نه فقط یکی از چهارده معصوم، نه فقط بنیانگذار مذهبمان، مذهب شیعه جعفری، و نه فقط بزرگترین دانشمند آن عصر و روزگار، که صاحب سؤال از میان آدمیان پرکشید و رفت.
امام جعفر صادق، فقط بنیانگذار مکتب شیعه نیست، آن کس که سالروز پرکشیدنش این روزها به سراغمان میآید، کسی است که پرسش را با دین، و علم را با ایمان درهمآمیخت. نه فقط به ما آموخت که چشممان به آسمان باشد و در دل، دائم به یاد آن کسی باشیم که از رگ گردن به ما نزدیکتر است، بلکه به ما آموخت که از آسمان بپرسیم. از آسمان بخواهیم به ما بیاموزد، از آسمان بخواهیم در دل ما، نور پرسش بیندازد.از آسمان چشم بگردانیم و به خودمان و اطرافمان نگاه کنیم و آسمان را در چشمانمان سراغ بگیریم.
این است که او را کاشفالحقایق (کشفکننده حقیقتها) نامیدهاند. او به آدمیان آموخت ایمان بدون علم، و علم هم بدون پرسش ناممکن است. از روزگار او، ناسازگاری دیندار بودن با نپرسیدن آشکارتر شد. ما از او آموختیم هرچه دیندارتر باشیم، پرسشهای بیشتری داریم، و هرچه پرسشها دقیقتر باشد و علمیتر، به دینداری نزدیکتریم. او دانشگاهی ساخت که پناهگاه پرسشگران شد، پرسشگرانی که عاشق حقیقت بودند و دل به پرسشهایشان سپرده بودند.
چهقدر او را میشناسیم؟ چهقدر راه او را، راه پرسیدن و تلاش برای به پاسخ رسیدن را از او آموختهایم و راه زندگی خود را ساختهایم؟ این روزها که نه فقط ما، بلکه جهان سوگوار غم کهنه ولی هنوز دردناک از دست دادن اوست، این پرسش مدام در سرم تکرار میشود.
شهادت امام ششم که دانش و پرسش و راستگویی را به طور آشکاری بر صدر نشاند، برهمه دوستداران آن بزرگوار تسلیت باد
متن ادبی شهادت امام جعفر صادق علیه السلام