فهرست رشته های معرفی شده ی رشته ی تجربی
دیباچه:
کاردان تکنولوژی تولیدات گیاهی تخصص لازم را در زمینههایی چون مباشرت در عملیات کاشت، داشت و برداشت محصولات عمده زراعی، مبارزه با آفات و امراض گیاهی و علفهای هرز به دست میآورد. داوطلب این رشته باید در درس زیستشناسی توانمند بوده و روحیه کار در محیطهای کشاورزی و روستایی را داشته باشد. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در شرکتهای تعاونی روستایی، مراکز خدمات کشاورزی، روستایی و عشایری، شرکتهای کشت و صنعت و واحدهای تولیدی، جهاد کشاورزی و بخش خصوصی فعالیت کنند.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس پایه:
شیمی عمومی، ریاضیات عمومی، گیاهشناسی عمومی، فیزیک و هواشناسی
دروس اصلی:
خاکشناسی عمومی، دامپروری عمومی، زراعت عمومی، باغبانی عمومی، اقتصاد کشاورزی و تعاون، مدیریت، حسابداری و بازاریابی، روشهای آبیاری، مقدمات ترویج و آموزش کشاورزی، مناظر و نقشهبرداری، عملیات کشاورزی.
دروس تخصصی:
زراعت خصوصی، باغبانی خصوصی، حشرهشناسی و دفع آفات، قارچشناسی و بیماریهای گیاهی، مبارزه با علفهای هرز، عملیات کارگاهی، ماشینهای کشاورزی، کارورزی، کارآموزی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: یکی از مراحل مهم پیشبرد علوم جنگل و اداره اصولی جنگل، اجرای صحیح طرحهای جنگلداری است. مهندسین جنگل با توجه به اصول تهیه طرحهای جنگلداری و با تکیه بر علوم مختلف مربوط به جنگل، طرحهای جنگلداری اعم از جاده سازی، جنگلکاری، نشانهگذاری و بهرهبرداری در مقاطع زمانی معین را برای هر ناحیه و منطقه تهیه میکنند ولی برای اجرای طرحهای یاد شده در هر منطقه، احتیاج به افرادی است که ضمن آشنایی کلی با مسائل جنگل، در عمل بتوانند این طرحها را پیاده کنند. یک کاردان تکنولوژی جنگلداری میتواند علاوه بر اجرای طرحهای یادشده، در سایر عملیات بهرهبرداری و جنگلشناسی و جنگلکاری نیز مؤثر و مفید واقع شود. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند در اجرای طرحهای جنگلداری که توسط مهندسین تهیه میگردد و انجام امور تولیدی نظیر ایجاد نهالستان، خزانه و بهرهبرداری از جنگل فعالیت کنند یا در آموزش با مدرسین مربوط در آموزشکدههای منابع طبیعی همکاری داشته باشند.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
علوم پایه:
شیمی عمومی، ریاضیات عمومی، فیزیک و هواشناسی، گیاهشناسی عمومی، اکولوژی، مسّاحی و نقشه برداری، شناخت و حمایت محیط زیست.
دروس اصلی:
درختها و درختچههای ایران، حفاظت آب و خاک، شناسایی گیاهان مرتعی، مرتعداری، اصول حسابداری، آشنایی با عکسهای هوایی، جنگلکاری، نهالستان و خزانه.
دروس تخصصی:
اصول مقدماتی جنگل، جاده سازی، عملیات بهرهبرداری از جنگل، جنگلشناسی کاربردی، اندازهگیری و آمار جنگل، جنگلداری مقدماتی، قوانین و مدیریت جنگلها و مراتع، اصول کلی حمایت جنگل ( آفات و بیماریهای عمده جنگل)، چوبشناسی و صنایع چوب، کاروزی .منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه:
با آنکه چوب به طور کلی برای همه افراد مأنوس و آشنا است ولی ناآگاهی از پایههای علمی و عمل نکردن براساس اصول و ضوابط فنی در ارتباط با این ماده، باعث هدر رفتن بیش از حد چوب و کمدوامتر شدن آن میشود. این مسأله در کشور ما که با کمبود منابع تولید چوب مواجه هستیم، اهمیت بیشتری دارد و باید با پرورش هر چه بیشتر و بهتر متخصصان در رشته چوبشناسی و صنایع چوب در هر یک از مقاطع تحصیلی از اتلاف این ماده گرانبها جلوگیری نمائیم.دانشجویان کاردانی تکنولوژی چوب ضمن آشنایی با خواص مختلف چوب و عواملی که در تغییرات این خواص تأثیر می گذارند با حفاظت، تبدیل، کاربردهای متفاوت چوب و مدیریت واحدهای تولید آشنا میشوند. به این ترتیب فارغالتحصیلان این دوره، چوب را به طور اصولیتر و صحیحتر در واحدها تولیدی به کار میبرند و از هنگام قطع درخت تا زمان تولید فرآوردههای مصرفی بر آن نظارت دارند و میتوانند در مراحل اجرائی روند تولیدات چوبی خدمت کنند.فارغالتحصیلان این دوره میتوانند در مجتمع صنایع تبدیل مکانیکی و شیمیایی چوبِ بخشهای دولتی، دفاتر صنایع چوب سازمان جنگلها و مراتع، واحدهای تولیدی خصوصی و مؤسسات آموزشی و پژوهشی به عنوان همکاران اجرایی مشغول به کار شوند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
شیمی عمومی، ریاضیات عمومی، فیزیک و هواشناسی، گیاهشناسی عمومی، اکولوژی، شناخت و حمایت محیطزیست، مسّاحی و نقشهبرداری
دروس اصلی:
جامعهشناسی روستایی، جانورشناسی، درختها و درختچههای ایران، اقتصاد منابع طبیعی، اصول حسابداری، جنگلکاری.
دروس تخصصی:
آلودگیهای محیطزیست، کارگاه عمومی، بیولوژی چوب و اصول چوبشناسی، تکنولوژی چوب، اصول چوببری، اصول استاندارد و درجهبندی چوب، تبدیل مکانیکی چوب، تبدیل شیمیایی چوب، اصول چوب خشککنی، اصول حفاظت چوب، مبلسازی و درودگری، کارورزی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: امروزه با توجه به نرخ رشد جمعیت، ضروری است که قسمت عظیمی از کمبود پروتئین را از بخش شیلات تأمین نمود؛ یعنی باید از منابع آبی داخلی و آبهای آزاد استفاده مطلوب کرد و به پرورش و صید آبزیان و عملآوری فرآوردههای ماهی پرداخت. این کار نیاز به متخصصان کارآزمودهای دارد که با علوم مختلف بیولوژی جانوری، گیاهی و اکولوژی دریایی به عنوان منابع اصلی و زیربنایی شیلات آشنا باشند و نحوه تکثیر و پرورش آبزیان و مسائل مربوط به صید و صیادی و فرآوردههای آبزیان را بدانند.رشته تکنولوژی شیلات به منظور اجرای همین امر مهم ایجاد شده است.
موقعیت شغلی در ایران :
اگر بخواهیم پرورش و صید آبزیان از نظر کمی و کیفی دارای وضعیت مطلوبی باشد و اکوسیستمهای آبی احیاء گردد و توسعه یابد باید از افرادی فنی و کاردان برای پیاده کردن طرحهای شیلات و آبزیان یاری بگیریم.افرادی که میتوانند در بخش اجرایی اداره تالابها، سازمان شیلات جهاد کشاورزی و به عنوان کاردان در ماهی سراها فعالیت نمایند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه :
ریاضیات عمومی، شیمی عمومی، فیزیک و هواشناسی، گیاهشناسی عمومی، جانورشناسی، اکولوژی، آمار و احتمالات، بهداشت و ایمنی در کار
دروس اصلی :
جامعهشناسی روستایی، شناخت و حمایت محیطزیست، قوانین و مدیریت محیطزیست و شیلات آبزیان، میکروبیولوژی عمومی، آلودگی محیطزیست، هیدروبیولوژی عمومی، اصول ناوبری
دروس تخصصی :
ماهیشناسی عمومی، لیمنولوژی، اصول تکثیر و پرورش آبزیان، بیماریها و انگلهای آبزیان، روشهای صد آبزیان، تغذیه ماهی، بهداشت و تکنولوژی فرآوردههای شیلاتی، کارورزیمنبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه:
محیطزیست طبیعی کشور که شامل فضای سبز، تفریحگاهها، پارکهای ملی و منطقهای، شکارگاهها و مناطق حفاظت شده حیات وحش میشود، باید دارای برنامههای مدون و از پیش طراحی شده باشد تا محیطهای یادشده، نه تنها حفظ و حمایت شوند بلکه به نحو مطلوبتری مورد استفاده قرار گیرند، احیاء شوند و توسعه یابند. دانشجویان تکنولوژی محیط زیست برای اجرای برنامههای تدوین شده، اطلاعات لازم را در زمینه علوم پایه، اکولوژی، بیولوژی گیاهی و حیوانی، کارتوگرافی و نقشهبرادری، مسائل پارکهای مختلف و فضای سبز آنها، حیات وحش و شکارگاهها و مسائل آلودگیهای محیطزیست به دست میآورند. فارغالتحصیلان این دوره میتوانند در سازمان حفاظت محیط زیست و واحدهای تابعه آن، سازمان جنگلها و مراتع ( وزارت جهاد کشاورزی)، پارکها و فضای سبز و پارکهای ملی، منطقهای و حفاظت شده به عنوان مجری برنامهها فعالیت کنند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
ریاضیات عمومی، شیمی عمومی، فیزیک و هواشناسی، گیاهشناسی عموم، اکولوژی، آمار و احتمالات، زیستشناسی.
دروس اصلی:
جامعه شناسی روستایی، شناخت و حمایت محیطزیست، قوانین و مدیریت محیط زیست و شیلات، خاک شناسی عمومی، مسّـاحی و نقشهبرداری، جانورشناسی، درختها و درختچههای ایران، حفاظت آب و خاک، آشنایی با عکسهای هوایی.
دروس تخصصی:
اکـولـوژی حـیاتوحـش، مـبانی مـــدیـــریت حـیات وحـش، بیـولوژی حـیوانـات شکاری، پارکهای ملی، جنگلی و پردیسها، پارکداری، آلودگیهای محیط زیست، جنگلکاری، آبزیان، کارورزی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: بیش از نیمی از وسعت ایران، شامل حوزههای آبخیز، مراتع طبیعی و بیابان است. اغلب این حوزههای آبخیز، مراتع طبیعی و بیابانها در معرض فرسایش آبی، بادی و چرای مفرط دامها قرار دارند. پیشگیری از این روند تخریبی و بیابانزدایی و احیاء و اصلاح مراتع، به طرحهایی مناسب با موقعیت و وضعیت منطقه نیاز دارد و البته باید مجریان این طرحها نیز افرادی کاردان و کارآزموده باشند. هدف مهندسی منابع طبیعی گرایش مرتع و آبخیزداری تربیت کارشناسانی است که بتوانند طرحهای مورد نظر را ارائه دهند و رشته تکنولوژی مراتع و آبخیزداری مجریان این طرحها را تربیت میکند.افرادی که اطلاعات علمی و فنی لازم را در زمینه علوم گیاهی، عوارض زمین، عوامل اقلیمی، آب و خاک، علل تخریب و انحطاط مراتع و فرسایش حوزههای آبخیز، بیابانزدایی، حفاظت، اصلاح و احیاء مراتع دارند و میتوانند مجری طرحهای آبخیزداری و تثبیت فیزیکی و بیولوژیکی ریگهای روان و طرحهای مرتعداری باشند که به وسیله مهندسین مربوط تهیه و تدوین میگردد.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه :
شیمی عمومی، ریاضیات عمومی، فیزیک و هواشناسی، گیاهشناسی عمومی، خاکشناسی عمومی، اکولوژی، مسّاحی و نقشهبرداری، شناخت و حمایت محیط زیست، زیستشناسی
دروس اصلی :
ترویج و آموزش منابع طبیعی، جامعهشناسی روستایی، درختها و درختچههای ایران، حفاظت آب و خاک، مرتعداری، زمینشناسی، اقتصاد منابع طبیعی، آشنایی با عکسهای هوایی
دروس تخصصی :
شناسایی گیاهان مرتعی، کارتوگرافی، اصول مدیریت آب و خاک، کلیات ارزیابی و اصلاح مراتع، اصول آبخیزداری در مناطق نیمه خشک، هیدرولوژی مقدماتی، کلیات اکوسیستم بیابان، کارآموزیمنبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه:
یک چرتکه، یکی دو دفتر و یک قلم، ابزار کار آنها بوده است تا حساب دخل و خرج یک واحد اقتصادی را ثبت کنند و به وضعیت مالی آن سر و سامان ببخشند.این افراد در قدیم عنوانشان "میرزا" بود. بعدها "دفتردار" نام گرفتند و امروزه به نام "حسابدار" فعالیت میکنند. البته نسل جدید به جای چرتکه از ماشین حساب یا ماشینهای الکترونیکی استفاده میکنند و سرو کارشان با کامپیوتر است اما این پیشرفت، بیشتر شامل ابزار کار میشود نه نوع کار، چون آنها حسابداری را فنی "تجربی" میدانند که باید به روش استاد و شاگردی فرا گرفت و نیازی به تحصیلات دانشگاهی ندارد.حال سؤال اینجاست که اگر حسابداری نیاز به تحصیلات دانشگاهی ندارد، چرا از سال 1345 رشته حسابداری در آموزشگاه عالی حسابداری شرکت ملی نفت ایران و سپس در دانشگاه تهران دایر گردید و امروزه نیز در بسیاری از دانشگاههای دولتی و غیردولتی تدریس میشود؟ آیا میتوان گفت که حسابداری در مفهوم امروزین آن با دفترداری متفاوت است؟در پاسخ باید گفت که حسابداری یک "سیستم" است که در آن فرآیند جمعآوری، طبقهبندی، ثبت، خلاصه کردن اطلاعات و تهیه گزارشهای مالی و صورتهای حسابداری در شکلها و مدلهای خاص انجام میگیرد. تا افراد ذینفع درون سازمانی مثل مدیران سازمان یا برونسازمانی مثل بانکها، مجمع عمومی سازمان مورد نظر یا مقامات مالیاتی بتوانند ازاین اطلاعات استفاده کنند. به همین دلیل فردی که تحصیلات دانشگاهی ندارد، بیشتر دفتردار است تا حسابدار. چرا که گزارشهای این دسته از افراد مطابق استاندارد نیست و پردازش کافی نمیشود و بیشتر تراز حسابها میباشد. برای مثال یک حسابدار تجربی نمیتواند به راحتی بین دارایی کوتاه مدت و بلند مدت تفاوت قائل شود یا نمیداند که چگونه باید معاملات ارزی را در دفاتر ثبت کند. از سوی دیگر یک حسابدار متخصص، در آینده میتواند مدیر مالی یک سازمان یا شرکت گردد؛ یعنی میتواند به مدیریت یک شرکت ایده بدهد که منابع موجودش را در چه راههایی سرمایهگذاری نماید تا استفاده بهینه کند یا اگر شرکت به منابع مالی جدید نیاز داشت یک مدیر مالی براساس دانش آکادمیک خود میتواند بگوید که از چه طریقی باید تأمین مالی کرد در حالی که مجموع این فعالیتها خارج از توانایی یک حسابدار تجربی است.
تواناییهای لازم :
رشته حسابداری از جمله رشتههایی است که از داوطلبان سه گروه آزمایشی ریاضی و فنی، علومتجربی و علومانسانی دانشجو میپذیرد و در آزمون هر سه گروه نیز درس ریاضی به عنوان مهمترین درس این رشته مطرح است. در واقع داشتن شم ریاضی در رشته حسابداری از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین یک حسابدار باید بتواند به خوبی گزارش کارهای خود را ارائه دهد. بنابراین باید به ادبیات فارسی مسلط بوده و نگارش خوبی داشته باشد. همچنین دانشجوی این رشته باید تحمل ساعتها کار در پشت یک میز و صندلی و سروکار داشتن با اعداد و ارقام را داشته و دقیق و منظم باشد تا در جمعبندی اعداد و ارقام دچار مشکل نگردد و در نهایت این که یک حسابدار برای موفقیت در این دنیای پر از رقابت و تغییر و تحول باید خلاق، مبتکر، صبور و منضبط باشد.
موقعیت شغلی در ایران :
فرصتهای شغلی یک حسابدار بسیار گسترده است و از پایینترین سطح تا بالاترین سطح را در بر میگیرد. به همین دلیل با این که در دانشگاههای مختلف کشور اعم از دولتی، غیرانتفاعی و آزاد، دانشجویان بسیاری در رشته حسابداری تحصیل میکنند اما تعداد فارغالتحصیلان بیکار این رشته از بیشتر رشتهها کمتر است. چون از یک مؤسسه کوچک گرفته تا بزرگترین کارخانههای کشور حداقل برای تهیه اظهارنامه مالیاتی به حسابدار نیازمند هستند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
روانشناسی عمومی، جامعه شناسی، اصول علم اقتصاد، ریاضیات پایه، ریاضیات کاربردی، آمار کاربردی، مبانی کاربرد کامپیوتر، پژوهش و عملیات، مدیریت تولید، حقوق بازرگانی، پول و ارز بانکداری ، مبانی سازمان مدیریت، توسعه اقتصادی، مالیه عمومی، روش تحقیق.
دروس اصلی و تخصصی:
اصول حسابداری، حسابداری میانه، حسابداری پیشرفته، حسابداری صنعتی، حسابرسی، حسابداری مالیاتی، اصول تنظیم و کنترل بودجه، مدیریت مالی، مباحث جاری حسابداری ، متون حسابداری.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: "هرگاه خداوند بندهای را گرامی کند، او را در برپای داشتن حق (در میان مردم) یاری میکند."این کلام امیرالمؤمنان، رساتر از هر جمله دیگری بیانگر ارزش علم حقوق است. علمی که با حمایت از قانون و دفاع از حقوق محرومان، تلاش میکند تا در جامعه حق و عدالت حاکم شود. در معرفی این علم باید گفت که هرگونه روابط اجتماعی که آثار حقوقی از آن ایجاد شود، موضوع علم حقوق قرار میگیرد. این روابط میتواند مربوط به روابط دولت و مردم باشد که به حقوق عمومی معروف است یا شامل روابط خصوصی مردم گردد که حقوق خصوصی نامیده میشود. به عبارت دیگر حقوق عمومی شامل حقوق قوای سهگانه کشور، حاکمیت و آنچه که مربوط به اداره کشور است، میشود و حقوق خصوصی به روابط بین خود مردم میپردازد که مهمترین آنها روابط تجاری است که عامل ایجاد رشته حقوق تجارت شده است یا مسائل مربوط به حقوق مدنی است که از آن جمله میتوان به اموال، مالکیت، قراردادها، مسؤولیتهایی که اشخاص در خطاهایی که مرتکب میشوند برایشان به وجود میآید مثل مسؤولیت ناشی از حوادث، قواعد مربوط به ارث، وصیت، ولادت، اقامتگاه اشخاص و دهها مورد دیگر اشاره کرد.همچنین شاخهای از حقوق به روابط بینالمللی میپردازد که خود به دو بخش حقوق روابط بینالملل عمومی و خصوصی تقسیم میشود که حقوق روابط بینالملل عمومی به روابط بین دولتها و سازمانهای بینالمللی میپردازد.
تواناییهای لازم :
جسارت، قدرت استدلال، خلاقیت ذهنی و فن بیان خوب لازمه موفقیت در این رشته است. ممکن است که به دست آوردن لیسانس حقوق کار دشواری نباشد اما حقوقدانشدن بسیار مشکل است. چرا که علم حقوق امروزه با جامعهشناسی، روانشناسی و علوم فلسفی آمیخته شده است و یک حقوقدان باید از این علوم اطلاعات کافی داشته باشد. همچنین یک دانشجوی حقوق برای اینکه در رشته خود موفق گردد لازم است که به زبان و ادبیات فارسی مسلط باشد چون منطق حقوق در ضمن این که شباهتهای زیادی به منطق ریاضی دارد، یک منطق اقناعی و خطابی است؛ یعنی یک حقوقدان باید بتواند کسانی را که مورد خطاب او قرار میگیرند یا دادگاهی که مأمور رسیدگی به دعوا است، با زبان سلیس و بلیغ قانع کند ، در نتیجه باید به زبان و ادبیات مسلط باشد. در ضمن باید اطلاعاتی از ریاضیات داشته باشد.
موقعیت شغلی در ایران :
در حال حاضر به دلیل توسعه این رشته و تعداد زیاد فارغالتحصیلان آن، که از دانشگاههای دولتی و غیردولتی وارد بازار کار میشوند، یافتن کار مناسب برای فارغالتحصیل لیسانس با دشواریهایی توأم است بخصوص متقاضیانی که علاقهمند به کار خاصی مثل وکالت در این رشته هستند، با محدودیتهایی مواجه میشوند. اما در کل یک دانشجوی خوب و علاقهمند میتواند پس از گواهی لیسانس به شغلهای متنوعی مثل وکالت دعاوی دادگستری، مشاور حقوقی بانکها، شهرداریها، شرکتها و وزارتخانهها و سردفتری دفاتر اسناد رسمی بپردازد.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
مقدمه علم حقوق، حقوق جزای عمومی، حقوق اساسی، حقوق مدنی ، مبانی علم اقتصاد، عربی، مالیه عمومی، مبانی جامعهشناسی.
دروس اصلی و تخصصی:
آئین دادرسی مدنی، متون حقوقی، آئین دادرسی کیفری، حقوق اساسی، حقوق جزای عمومی، حقوق بینالمللی عمومی، حقوق سازمانهای بینالمللی، حقوق اداری، اصول فقه، متون فقه، حقوق تجارت، قواعد فقه، حقوق تطبیقی، ادله اثبات دعوی، حقوق کار، پزشکی قانونی، کار تحقیقی، حقوق بینالمللی خصوصی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: بسیاری از مردم و از جمله تعداد قابل توجهی از داوطلبان آزمون سراسری شناخت صحیحی از رشته داروسازی ندارند. آنها نمیدانند که شغل فارغالتحصیل داروسازی، دارو فروشی نیست و حتی هدف این رشته نیز فقط تربیت داروساز نمیباشد. چرا که داروسازی تنها یکی از تخصصهای فارغالتحصیل این رشته است. باید دانست که در علم پزشکی برای مداوای یک بیمار، روشهای متعددی از جمله دارو درمانی، جراحی و روان درمانی وجود دارد. که در این میان دارو درمانی به عنوان متداولترین شیوه در تمام دنیا شایع است و رشته داروسازی، رشتهای است که در همین زمینه با بیماران و مردم مرتبط میگردد. همچنین یک داروساز در صورت ناموفق بودن رژیم دارو درمانی باید علل عدم موفقیت را بررسی کند. از همین رو میتوان گفت رشته داروسازی بخشی از علوم پزشکی است که در رابطه با تولید و ساخت دارو، بررسی وضعیت دارو در بدن انسان و موجودات زنده و میزان تأثیر دارو در سلامت جامعه و کم کردن بحرانهای بیماریزا نقش ایفا میکند. به عبارت دیگر رشته داروسازی به شناخت ماده مؤثر، فرموله کردن این ماده (تبدیل ماده مؤثر به فرمی که قابل مصرف برای بیمار باشد مثل قرص، کپسول، شربت یا استفاده از روشهای تزریقی) و بررسی اثرات دارو بر بدن بیمار میپردازد.شاید جالب باشد که بدانید حدود 30 تا 50 درصد علت ناموفق شیوه مداوای یک بیمار، به دارو مربوط میشود؛ یعنی کیفیت دارو، انتخاب نوعدارو و نحوه استفاده از دارو (این که بیمار دارو را با چه مواد غذایی یا داروهای دیگر استفاده کرده است) میتواند اثر دارو را تضعیف کند. و این وظیفه یک داروساز است که علت را تشخیص دهد و در این زمینه پزشک معالج را راهنمایی کند.
تواناییهای لازم :
داروسازی تلفیقی از علوم پایه و بالینی است و به همین دلیل توانمندی در دروس فیزیک، شیمی و زیستشناسی برای این رشته ضروری است. همچنین دانشجوی این رشته برای ارائه خدمات به بیماران باید بتواند با افراد به درستی ارتباط برقرار کرده و خوب صحبت کند و در ضمن فردی سختکوش و جدی باشد چون دروس این رشته بسیار فراگیر و متنوع بوده و هم جنبه حفظی و هم جنبه تحلیلی دارد و در نتیجه به همت و تلاش قابل توجه نیازمند است.
موقعیت شغلی در ایران :
حدود 90 درصد فارغالتحصیلان این رشته جذب بازار کار میشوند که از این میان بیش از 80 درصد جذب داروخانهها و مابقی در صنایع داروسازی (صنعت ساخت و کنترل دارو) و کارخانههای آرایشی ـ بهداشتی مشغول به کار میشوند یا در کارهای اجرایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکنند. از سوی دیگر در حال حاضر حدود 97 درصد داروهای مورد نیاز کشور (از نظر عددی) در کارخانههای متعدد داروسازی داخل کشور ساخته میشود و بدون شک این کارخانهها به کارشناسان داروسازی نیاز دارند. این در حالی است که اکثر کارخانههای داروسازی کشور دارای واحدی به نام واحد تحقیقات هستند و امکان فعالیتهای تحقیقاتی برای فارغالتحصیلان علاقهمند مهیا است.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
بیولوژی نظری، فیزیک نظری، ریاضیات پایه و مقدمات آمار، شیمی عمومی، بیوشیمی ، فیزیولوژی ، شیمی آلی ، تشریح، اصول خدمات بهداشتی،آمار حیاتی، شیمی تجزیه، میکروبشناسی نظری و عملی، انگلشناسی و قارچشناسی، ایمونولوژی، کمکهای اولیه، کامپیوتر.
دروس تخصصی:
گیاهشناسی دارویی، اشکال دارویی، تغذیه و رژیم درمانی، مواد خوراکی نظری، مدیریت در داروسازی، درمانشناسی، اطلاعات دارویی، شیمی دارویی، فارماکولوژی، مفردات پزشکی ، فرآوردههای دارویی بیولوژیکی، فیزیکال فارماسی، روشهای دستگاهی، سمشناسی ، بیوفارماسی، داروسازی صنعتی ، کنترل میکروبی دارویی ، کارآموزی صنعت، زبان تخصصی، مقدمات داروسازی، گیاهشناسی داروسازی، کارآموزی داروخانه. (بیشتر درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه ارائه میشود).منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: امروزه در دنیا علیرغم پیشرفتهایی که در زمینههای مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مسأله غذا از نظر اجتماعی و اقتصادی در درجه اول اهمیت قرار دارد و به عنوان یک مسأله استراتژیک مطرح است. به طوری که موقعیت یک کشور را با سطح و نوع غذای مردم آن کشور محک میزنند. بدون شک در میان مواد غذایی آنچه بسیار اهمیت دارد و جزولاینفک مواد غذایی روزانه است، پروتئین حیوانی است که از طریق دام تهیه میشود.از همینجا میتوان به اهمیت دانش دامپزشکی پی ببرد زیرا دامپزشکی علم شناخت بیماریهای دامی اعم از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان یا بیماریهای خاص دام، پیشگیری از بیماریها، معالجه بیماریها و همچنین علم تغذیه انسان و دام است. در نشریه سازمان بهداشت جهانی آمده است "هدف نهایی دامپزشکی درمان حیوانات نیست بلکه دقیقاً تأمین مواد غذایی و بهداشت انسان میباشد." چرا که با واکسیناسیون دامها میتوان از مرگ و میر آنها جلوگیری کرد و بر میزان فرآوردههای دامی افزود و در نتیجه مواد پروتئینی لازم را برای جیره غذایی انسانی تأمین نمود. موادی که مقاومت انسانها بخصوص کودکان را در مقابل کلیه بیماریها، افزایش میدهد و نهتنها باعث کاهش قابل ملاحظه هزینههای درمانی میشود، بلکه جامعهای سالم و فعال بوجود خواهد آورد.
تواناییهای لازم :
یک دامپزشک باید به زیستشناسی علاقهمند بوده، به زبان انگلیسی تسلط داشته و قدرت تجزیه و تحلیل بالایی داشته باشد. چون بیمار او نمیتواند درد خود را بیان کند و دامپزشک باید خود موفق به شناخت بیماری گردد. بدون شک دانشجوی این رشته باید از سلامت جسمانی نیز برخوردار باشد اما قدرت بدنی در همه بخشهای دامپزشکی مطرح نیست.
موقعیت شغلی در ایران :
فارغالتحصیلان دامپزشکی میتوانند در مراکز مختلفی از جمله سازمان دامپزشکی، مؤسسه تحقیقات و تولید واکسن رازی ، شرکتهای تولید دارو و فرآوردههای دامی، شرکتهای تولید مواد غذایی با فرآوردههای دامی، واحدهای دامپروری دولتی و خصوصی و آزمایشگاههای تشخیص بیماریهای دامی و بیماریهای انسانی فعالیت کنند یا خود بری معالجه حیوانات اهلی کلینیک دامپزشکی تأسیس کنند. گفتنی است که در اکثر کشورها از جمله کشور ما، دامپزشکان در تحقیقات پایه پزشکی نقش مهمی دارند برای مثال دکتر "جی ـ بانگ" عامل تب مالت انسان و سقط جنین دامها را کشف کرد. این توانایی از آنجا نشأت میگیرد که از یک طرف کار بادام محدودیت کار با انسان را ندارد؛ یعنی میشود بر روی تعداد زیادی از حیوانات با وجود احتمال بیماری یا مرگ آزمایش نمود و از سوی دیگر یک دامپزشک دید وسیعتری درباره حیوانات دارد و میتواند به روی حیوانات مختلف تحقیق کند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
فیزیک پزشکی، بیوشیمی، فیزیولوژی، ژنتیک حیوانی، جانورشناسی عمومی، آمار حیاتی.
دروس اصلی:
اصول همهگیرشناسی، اصول تغذیه دام، تغذیه اختصاصی دام، تغذیه اختصاصی طیور، آسیبشناسی عمومی، آسیبشناسی اختصاصی، باکتریشناسی عمومی، باکتریشناسی اختصاصی و بیماریهای باکتریایی، کالبدشناسی پایه، کالبدشناسی مقایسهای، انگلشناسی و بیماریهای انگلی، قارچشناسی و بیماریهای قارچی، ویروسشناسی و بیماریهای ویروسی، ایمنشناسی و سرمشناسی، سمشناسی، فارماکولوژی، ماهیشناسی عمومی، جنینشناسی نظری، اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام، بهداشت و پرورش دام، بهداشت و پرورش طیور، تکثیر و پرورش ماهی، پرورش و بیماریهای زنبور عسل، اصول اصلاحنژاد دام، اصول هوشبری نظری، اصول کالبدگشایی و نمونهبرداری، اصول معاینه دام.
دروس تخصصی:
بیماریهای اندامهای حرکتی، بیماریهای متابولیک دام ، بیماریهای درونی دامهای بزرگ ، بیماریهای درونی دامهای کوچک ، بیماریهای تولیدمثل دام، بیماریهای طیور، بیماریهای ماهی، بیماریهای مشترک انسان و دام، رادیولوژی دامپزشکی، جراحی عمومی دامهای بزرگ، جراحی عمومی دامهای کوچک، مسمومیتهای دام، مامایی دامپزشکی، کلینیکال پاتولوژی، بهداشت و صنایع شیر، کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی، صنایع مواد غذایی با منشاء دامی نظری، زبان تخصصی.
دروس بالینی:
عملیات درمانگاهی دامهای بزرگ، عملیات درمانگاهی دامهای کوچک، عملیات درمانگاهی مامایی، عملیات درمانگاهی طیور، کارآموزیمنبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه:
به روی دیوار مطب یک دندانپزشک، شعاری به این مضمون نصب شده بود
"یا نخ دندان یا مردن، کدام را انتخاب میکنید؟" اگر چه باور این سخن مشکل است اما محققین ثابت کردهاند که این شعار گفتهای بیمحتوا نیست و اصلاً جنبه شوخی ندارد. در واقع هرگونه عفونت در ناحیه دهان به ویژه عفونت ناشی از بیماریهای پیرامون دندان و لثه و چرکی که بین فاصله دندان و لثه تجمع میکند، میتواند وارد جریان خون شده و در نهایت سبب سکته قلبی، سکته مغزی یا حتی مرگ شود.آری! امروزه دندانپزشکی فن و مهارت کشیدن دندان یا ساخت دندان مصنوعی با روشهای ابتدایی نیست بلکه دانشی است که سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوی مهم در سلامت جسم و روح، زیبایی و ادا کردن کلمات تأمین میکند. همچنین به یاری این علم میتوان بسیای از بیماریها را در مراحل اولیه شناخت و از پیشرفت آن جلوگیری نمود.رشته دندانپزشکی در مقطع دکترای عمومی نحوه رعایت بهداشت، پیشگیری و درمان بیماریهای دهان و دندان را آموزش میدهد. این مقطع دارای دو دوره مجزای 2 و 4 ساله است. که در 2 سال اول دانشجویان واحدهای علومپایه مثل بیوشیمی، آناتومی، بافتشناسی، فیزیولوژی، ژنتیک، میکروبشناسی و ایمنیشناسی را میگذرانند و بعد از 2 سال وارد دوره تخصصی دندانپزشکی شده و دروس اختصاصی خود را در زمینه آسیبشناسی فک و دهان، ارتودنسی، اندودنتیکس، پروتزهای ثابت و اکلوژن، پروتزهای متحرک و فک و صورت، پریودنتولوژی، ترمیمی و مواد دندانی، بیماریهای دهان و دندان، جراحی دهان و فک و صورت، دندانپزشکی کودکان و رادیولوژی دهان و فک و صورت میگذرانند. و در نهایت میتوانند بیماریهای دهان و دندان را تشخیص داده و در حد یک دندانپزشک عمومی نسبت به درمان آنها اقدام کنند.
تواناییهای لازم :
یک دندانپزشک عمومی با بینش هنری، کارش را آغاز و به پایان میرساند. چرا که او در هنگام تراش دندان، ردیف کردن، ساخت و ترمیم دندان و موارد دیگر باید از خلاقیت هنری خویش بهره برده و دارای نگرش کارشناسانه هنری باشد. همچنین دانشجوی این رشته باید از دستهایی ماهر و توانمند برخوردار باشد چون بسیاری از کارهای دندانپزشکی از تراش دندان گرفته تا بازسازی دندان نیاز به دستهایی هنرمند و توانا دارد تا بتوان به نحو احسن کارهای ظریف دندانپزشکی را انجام داد.در نهایت باید گفت که هرآنچه یک دانشآموز در درس زیستشناسی دوره دبیرستان خود فرا میگیرد، به نحوی به رشته دندانپزشکی ارتباط دارد بخصوص دو بخش فیزیولوژی وآسیبشناسی که دانشجویان در دوسال اول تحصیل با وسعت و عمق بیشتری نسبت به دوره دبیرستان مطالعه میکنند.
موقعیت شغلی در ایران :
امروزه در کشور ما فرصتهای شغلی برای دندانپزشکان جوان به دو دلیل عمده محدودتر شده است که یکی از این دلایل پیشرفت بهداشت در کشور ما است و دیگر اینکه در چند سال اخیر رشد پزشکان و دندانپزشکان نسبت به نرخ رشد جمعیت افزایش یافته است. البته افزایش تعداد دندانپزشکان جوان بیکار تنها مشکل ایران نیست چون طبق بررسیها و پیشبینیهای جوامع علمی خارج از کشور، در سال 2030 میلادی بهداشت دهان و دندان مردم به اندازهای خوب خواهد بود که دندانپزشکی عمومی به بخشی از پزشکی عمومی باز میگردد و رشته دندانپزشکی تنها جنبه تخصصی پیدا میکند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
فیزیک پزشکی، بیوشیمی نظری، بیوشیمی عملی، آناتومی نظری، آناتومی عملی، بافتشناسی انسانی نظری، بافتشناسی انسانی عملی، فیزیولوژی نظری، فیزیولوژی عملی، ژنتیک انسانی، جنینشناسی عمومی، میکروبشناسی نظری، میکروبشناسی عملی، ایمنیشناسی نظری، ایمنیشناسی عملی، آسیبشناسی عمومی، آمار پزشکی و دندانپزشکی و روش تحقیق ، بهداشت عمومی و اکولوژی محیط زیست.
دروس تخصصی:
کالبدشناسی و مورفولوژی دندان ، پروتز کامل ، مواد دندانی، رادیولوژی دهان، فارماکولوژی، جنین و بافت شناسی فک و دهان ، آسیبشناسی، پروتز ثابت ، پروتز پارسیل، دندانپزشکی ترمیمی ، بیماریهای دهان و تشخیص، پریودنتولوژی، جراحی فک و دهان، اندودنتیکس ، بهداشت دهان و پیشگیری، تغذیه، بیماریهای درونی، ارتودنسی، گوش و حلق و بینی، بیماریهای روانی، دندانپزشکی کودکان، نظام پزشکی و طب قانونی، دندانپزشکی جامعهنگر، بیولوژی دهان، سمینار آسیبشناسی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: تا 80 سال پیش روانشناسی را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردی میدانستند که رویدادهای درونی، ذهنی و مغزی را مثل تصورات، خاطرات، افکار و احساسات مطالعه میکند.طبق این تعریف، روانشناسی شاخهای از ذهنیترین بخش دانش انسان؛ یعنی فلسفه بود. اما از اوایل قرن بیستم و با پیشرفت سریع دو علم زیستشناسی و فیزیک، روانشناسی نیز مطالعه ذهنی (زندگی روانی) را کنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت. البته هنوز نیز روانشناسان فرآیندهای ذهنی را مطالعه میکنند اما این کار را نه به صورت ثبت شخصی ادراکات و احساسات بلکه به شیوه عینی و علمی انجام میدهند.متأسفانه هنوز در کشور ما بسیاری از مردم، روانشناسی را با کفبینی و احضار روح یکی میدانند و ما میبینیم که کتابهایی با موضوعات فوق، به عنوان کتابهای روانشناسی، فروش فوقالعادهای دارند. در حالی که روانشناسی شاخهای از علوم زیستی است که هم به مطالعه عینی رفتار قابل مشاهده میپردازد و هم به فهم و درک فرآیندهای ذهنی که مستقیماً قابل مشاهده نبوده و براساس دادههای رفتاری و عصب زیستشناختی قابل استنباط است، توجه دارد. رشته روانشناسی در مقطع کارشناسی دارای 4 گرایش بالینی، آموزش کودکان استثنایی، صنعتی و سازمانی و عمومی است. در این میان روانشناسی بالینی خدمات تشخیص و درمان (روان درمانی) را به افرادی که دچار رفتارهای نابهنجاری مثل افسردگی، اضطراب، وسواس، و غیره هستند، ارائه میدهد که این خدمات در سه زمینه تشخیص، درمان و پیشنهادِ روشهایی برای پیشگیری از معضلات و ناهنجاریهای رفتاری ارائه میشود. روانشناسی صنعتی و سازمانی نیز یافتههای روانشناسی را در تمام محیطهای کاری به کار میبرد؛ یعنی درباره این که محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد یا چه متغیرهایی در ارتباط بین کارفرما و کارگر مؤثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر میشود، مطالعه میکند. روانشناسی عمومی نیز به مطالعه کلیات روانشناسی میپردازد و روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی کاربرد یافتههای روانشناسی در رابطه با کودکان استثنایی (تیزهوشان و معلولین جسمانی) است.
تواناییهای لازم :
زیستشناسی و شیمی در این رشته اهمیت بسیاری دارد و باید پایه علومزیستی دانشجوی این رشته قوی باشد. به همین دلیل امروزه دانشجویان این رشته از بین دو گروه آزمایشی علومانسانی و علومتجربی پذیرفته میشوند. از سوی دیگر آمار و ریاضی و زبان انگلیسی در این رشته کاربرد و اهمیت زیادی دارد. دانشجوی این رشته باید نسبت به اطراف و جامعه خود دید عمیقی داشته باشد تا بتواند ظرافتهای رفتاری افراد را درک کند و به ویژگیهای روانی افراد پی ببرد.
موقعیت شغلی در ایران :
امروزه روانشناسی با همه جنبههای زندگی ما ارتباط دارد و هر اندازه که جامعه پیچیدهتر شود، روانشناسی نیز نقش مهمتری در حل مسائل آدمی برعهده میگیرد. این به معنای فرصتهای شغلی متنوع و گسترده برای فارغالتحصیلان رشته روانشناسی است.به گفته کارشناسان این رشته، آینده روانشناسی در کشور ما روشن و امیدبخش است و فارغالتحصیلان این رشته باید آینده خود را در فردا ببینند. چون کشور ما یکی از کشورهای در حال توسعه است و بدون بهرهگیری از شاخههای مختلف روانشناسی نمیتواند توسعه همهجانبه داشته باشد. از سوی دیگر کشور ما، کشور جوانی است و امروزه یکی از دغدغههای خانوادهها، حفظ بهداشت روانی و بالا بردن سطح دانش فرزندانشان میباشد که این دو مهم نیز به یاری شاخههای مختلف روانشناسی از جمله روانشناسی رشد و روانشناسی تربیتی امکانپذیر است. البته در حال حاضر فارغالتحصیلان این رشته بیشتر جذب آموزش و پرورش میشوند یا در شرکتها و سازمانها به عنوان کارشناس روانشناسی فعالیت میکنند و عدهای نیز به عنوان دستیار متخصص روانشناسی بالینی یا روانپزشک مشغول به کار هستند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس مشترک در گرایشهای مختلف روانشناسی :
روانشناسی عمومی، علمالنفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی، آمار توصیفی، فیزیولوژی عمومی، کلیات فلسفه، مبانی جامعهشناسی، روانشناسی احساس و ادراک، متون روانشناسی به زبان خارجی، آمار استنباطی، روش تحقیق در روانشناسی، روانشناسی فیزیولوژیک، روانشناسی تجربی، روانشناسی رشد، روانشناسی یادگیری، روانشناسی تربیتی، روانشناسی اجتماعی، روانسنجی، انگیزش و هیجان، شخصیت، آسیبشناسی روانی، بهداشت روانی، روانشناسی مرضی کودک، تاریخچه و مکاتب روانشناسی.
دروس تخصصی گرایش روانشناسی بالینی:
کاربرد مقدماتی روشهای تشخیص بالینی، کاربرد مقدماتی روشهای درمان، مصاحبه، سمینار مسائل روانشناسی بالینی در جهان و ایران، پژوهشهای عملی در روانشناسی بالینی، روانشناسی پویایی گروه، کلیات روانپزشکی، بررسی مقدماتی نظریههای روان درمانی، روانشناسی مشاوره و راهنمایی، روانشناسی کودکان استثنایی.
دروس تخصصی گرایش روانشناسی عمومی:
طرحها و پژوهشهای آزمایشگاهی، مقدمات نورو بسیکولوژی، ارزشیابی شخصیت، روانشناسی مشاوره و راهنمایی، روانشناسی هوش و سنجش آن، تفکر و زبان، روانشناسی پویایی گروه، روانشناسی کودکان استثنایی، سمینار در مسائل روانشناسی عمومی، اختلالات یادگیری، روانشناسی جنایی، پژوهشهای عملی در روانشناسی عمومی.
دروس تخصصی گرایش روانشناسی استثنایی:
روانشناسی مشاوره و راهنمایی، نظریهها و کاربرد آزمونهای شناختی، روانشناسی کودکان تیزهوش و روشهای آموزش آنها، روانشناسی کودکان عقبمانده و روشهای آموزش آنها، اختلالات تکلم و گفتار درمانی، روانشناسی تدریس به کودکان ناشنوا، روانشناسی تدریس به کودکان نابینا، متون روانشناسی کودکان استثنایی به زبانهای خارجی، بهداشت روانی کودکان استثنایی و خانواده، زمینه پیشگیری از تولد کودکان عقب افتاده، روانشناسی کودکان ناسازگار، روشهای تغییر و اصلاح رفتار کودکان، سمینار مسائل کودکان استثنایی در جهان و ایران، پژوهشهای عملی در روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: وقوع زمینلرزهای هولناک و اسرارآمیز با نیرویی عظیم و ویرانگر، فوران تودههای مذاب سنگ از دهانه کوهی آتشفشانی، چشمانداز با شکوه درهای عمیق در پای کوهی سر به فلک کشیده، گستردگی و تنوع سنگهای موجود در طبیعت، لایههای موازی سنگی و خاکی در دیواره یک تپه یا کوه و دهها موضوع دیگر، از موضوعات مورد توجه زمینشناس است. زمینشناس بسیاری از پرسشهای هیجانانگیز و جذاب پیرامون ما را به بحث و بررسی میگذارد. این که زمین در اولین روزهای عمر خود (4500 میلیون سال قبل) چگونه بوده است؟ چرا اقیانوس اطلس به تدریج وسیعتر و اقیانوس آرام کوچکتر میشود؟ در کجا به جستجوی آب بپردازیم؟ تفاوت سنگها ناشی از چیست و پرسشهای متعدد دیگر که پاسخ آن را در علم زمینشناسی میتوان یافت. زیرا در زمین شناسی، منشأ زمین، تاریخ و ساختمان زمین، مواد متشکله آن، منابع طبیعی موجود در آن و تغییر و تحولاتی که در طول زمان پدید آمدهاند، مورد بررسی قرار میگیرد. در واقع از اعماق اقیانوسها تا نوک بزرگترین قلهها و حتی ماورای این دو، مورد مطالعه قرار گرفته و اطلاعات حاصل از آنها به صورت نقشه و گزارش ثبت میشود.کشور ایران با در اختیار داشتن منابع معدنی بسیار غنی اعم از مواد سوختی و ذخایر فلزی و غیرفلزی گرانبها، و قرار گرفتن بر روی منطقهای فعال از نظر زمینشناسی که باعث وقوع زلزلهها، تغییر ساختار زمین، پدیده کوهزایی، تغییر پهنای دریاها و خلیج مجاور میشود و دهها مطلب شگفتانگیز و در خور دقت و مطالعه دیگر، نیاز وافر به پژوهشگران و متخصصان زمینشناسی دارد که در این زمینه ها به مطالعه و کاوش پرداخته و اطلاعات لازم را برای بهرهبرداری صحیح در اختیار مسؤولان ذیربط قرار دهند.
تواناییهای لازم :
دانشجوی خوب زمینشناسی علاوه بر تسلط کافی بر درسهایی مثل فیزیک، شیمی و ریاضی باید از قدرت تجسم مناسبی برخوردار باشد. مهمترین ویژگی برای موفقیت در این رشته داشتن روحیهای پرجنب و جوش، علاقه به زندگی در محیطهای طبیعی مانند کوهها و بیابانها است، زیرا زمینشناس نه تنها در دوران دانشجویی بلکه در زمینههای شغلی نیز با چنین محیطهایی روبروست. علاوه بر این داشتن توانایی جسمانی مناسب نیز لازم است.
موقعیت شغلی در ایران :
فارغالتحصیلان مقطع کارشناسی رشته زمین شناسی قادرند نقشههای زمین شناسی، معدنی و جغرافیایی را مطالعه نموده و اطلاعات آن را استخراج نمایند و با گروههای اکتشاف معدن، آبیابی و بهره برداری از آبهای زیرزمینی، همکاری داشته یا در کارهای صحرایی و کارگاهی مهندسین ژئوتکنیک و ژئوفیزیک فعالیت داشته باشند و کانونهای خطر همانند مناطق زلزلهخیز، آتشفشانی و ... را مشخص نمایند. با توجه به تواناییهایی که فارغالتحصیلان رشته زمینشناسی دارند، وزارتخانههای صنایع و معادن، نفت، نیرو، راه، جهاد کشاورزی، علوم و آموزش و پرورش ، همچنین شرکتها و مؤسساتی مانند ذوبآهن، سازمان زمین شناسی کشور، شرکتهای مرتبط با فعالیتهای سد سازی، آبیابی، حفر تونل، راهسازی، اکتشافات آب و نفت و معادن، بخشهای مرتبط با تهیه نقشههای زمین شناسی و معدنی، آزمایشگاههای سنگ شناسی و زمین شناسی و در مجموع، کلیه مراکزی که در ارتباط با موضوع زمین فعالیت میکنند، میتوانند زمینههای اشتغال و فعالیت فارغالتحصیلان رشته زمین شناسی باشند.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
ریاضی، فیزیک، شیمی، مبانی کامپیوتر.
دروس اصلی :
زمین شناسی فیزیکی، زمین شناسی تاریخی، بلور شناسی هندسی، بلور شناسی نوری، کانی شناسی، رسوب شناسی، سنگ شناسی رسوبی، سنگ شناسی آذرین، سنگ شناسی دگرگونی،دیرینه شناسی (ماکرو فسیل)، چینه شناسی، زمین شناسی ساختمانی، زمین ساخت، فنوژئولوژی، ژئوشیمی، ژئوفیزیک، نقشهبرداری.
دروس تخصصی:
زمین شناسی ایران، زمینشناسی اقتصادی، زمین شناسی نفت، آبهای زیرزمینی، زمین شناسی مهندسی، پترولوژی، زمین شناسی صحرایی، متون علمی زمین شناسی. (بسیاری از درسهای این رشته همراه با آزمایشگاه است).منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: رشته زیستشناسی دارای سه گرایش علومگیاهی، علوم جانوری و زیستدریا است. این گرایشها تنها در 17 واحد تخصصی با یکدیگر تفاوت دارند.
گرایش علوم گیاهی:
این رشته یکی از شاخههای زیستشناسی است که صرفاً موارد مربوط به گیاه را اعم از گیاهان اولیه تا گیاهان امروزی بررسی میکند و دارای زمینههای مختلفی مانند:
گیاه شناسی، فیزیولوژی گیاهی، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان، بیوشیمی و جلبک شناسی است. علوم گیاهی دارای دو بخش عمده "فیزیولوژی" و "سیستماتیک" است که بخش فیزیولوژی به شناخت زندگی گیاهان و اندامهای مختلف یک گیاه میپردازد و بخش سیستماتیک نیز درباره اسامی و طبقهبندی گیاهان میباشد.گیاه، اعجوبه سبزپوش طبیعت است که چون در هر گوشه و کنار به چشم میخورد، عادی و پیش پاافتاده به نظر میآید در حالی که بیش از هر موجود زنده دیگری در روی کره زمین، اعجابآور است.موجودی که در آشپزخانه ذرهبینی خود برای همه مخلوقات زنده کره زمین غذا تهیه میکند و پیشرفتهترین نیروگاه خورشیدی، شبکه لولهکشی و سیستم پمپاژ آب را در اختیار دارد و از سوی دیگر مایه زیبایی، لطافت ، نشاط و آرامش هستی است. به همین دلیل شناخت و حفظ آن یک نیاز است. و رشته علوم گیاهی نیز برای پاسخ به همین نیاز در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی معتبر جهان دایر شده است.
موقعیت شغلی در ایران :
حضور کارشناسان علوم گیاهی در مؤسسههای تحقیقاتی و اجرایی کشور امری ضروری است تا بتوان محیط زیست ایران را به خوبی حفظ کرد، اما به گفته اساتید و دانشجویان علوم گیاهی در حال حاضر فارغالتحصیلان دوره لیسانس این گرایش موقعیتهای شغلی مناسبی ندارند. چون دانش و اطلاعات آنها جنبه تخصصی ندارد و مؤسسات و مراکز تحقیقاتی و اجرایی بیشتر مایلند که نیروهای مورد نیاز خود را از میان فارغالتحصیلان کارشناسی ارشد یا دکترای این رشته انتخاب کنند. بیشتر فارغ التحصیلان علوم گیاهی در سطح کارشناسی جذب آموزش و پرورش میشوند چون معلومات آنها جنبه عمومی دارد و میتوانند در تدریس کتب زیستشناسی دوره متوسطه موفق باشند، اما نمیتوانند در مراکز تحقیقاتی که نیاز به متخصص در زمینههای مختلف علوم گیاهی دارد، فرصت شغلی مناسبی به دست بیاورند. از سوی دیگر اگر کسی در گرایش علوم گیاهی سرمایهگذاری کند و متأثر از محیط نشود، میتواند در بخشهای کشاورزی ـ زیستی، ژنتیک و بیوتکنولوژی فعالیت داشته باشد.
درسهای این رشته در طول تحصیل:
دروس مشترک در گرایشهای مختلف زیستشناسی :
ریاضی، فیزیک، شیمی، شیمی آلی، بیوشیمی، آمار زیستی ، زیست سلولی و مولکولی ، ژنتیک ، اکولوژی ، میکروبیولوژی ، تکامل موجودات زنده ، تالوفیتها، فیزیولوژی جانوری، بافت شناسی ، جنین شناسی ، جانور شناسی، تشریح و مرفولوژی گیاهی ، ریختزایی و اندام زایی در گیاهان ، سیستماتیک گیاهی، فیزیولوژی گیاهی، رشد و نمو گیاهی، بیوفیزیک ، ویروس شناسی ، زیست شناسی پرتوی ، اکولوژی عملی.
دروس تخصصی گرایش علوم گیاهی:
اکو فیزیولوژی گیاهی ، ازدیاد گیاهان ، قارچ شناسی ، اکولوژی گیاهی ، انتقال مواد در گیاه ، متمم سیستماتیک گیاهی، اصول ردهبندی گیاهان. (بسیاری از درسهای این گرایش همراه با آزمایشگاه است).
گرایش علوم جانوری:
علوم جانوری به مطالعه مسائل مربوط به جانوران میپردازد و دارای سه بخش اصلی جانورشناسی یا بیوسیستماتیک، فیزیولوژی جانوری اعم از انسانی و حیوانی و بافتشناسی و جنینشناسی جانوری است.بسیاری از گرایشهای زیستشناسی وابسته به علومجانوری هستند. برای مثال یک محقق علومسلولی و مولکولی تا با یک جانور و وضعیت زیستی آن آشنا نباشد، نمیتواند روی سلول آن کار کند. یک محقق ژنتیک نیز در آغاز باید بیولوژی جانور را به طور کامل بداند و بعد در زمینه ژنتیک آن کار کند. به یاری بیوسیستماتیک یعنی شناسایی گونههای مختلف جانوران نیز میتوان به نقش مفید گونههای مختلف جانوری برای کمک به طرحهای اقتصادی پی برد.برای مثال امروزه استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل آفات راه درستی نیست چون این مواد تعادل اکولوژی محیط زیست را برهم میزنند در حالی که با شناخت گونههای حشرات شکارچی میتوان بسیاری از آفات مثل حشرات مضر را از بین برد. در این میان میتوان به کفشدوزکها اشاره کرد که امروزه کاربرد بسیاری در اقتصاد کشاورزی آمریکا دارند یا مگسهای مفید که از شتهها تغذیه میکنند. از طرف دیگر بیوسیستماتیک در شناخت گونههای بیماریزا مثل «پشه آنوفل» و معرفی آنها به دنیای پزشکی نقش مهمی دارد. همچنین میتوان به بخش دیرینشناسی یا فسیلشناسی اشاره کرد که یکی از فواید این بخش، پی بردن به منابع عظیم اقتصادی مثل نفت است که از طریق مطالعه محل فسیلها یا رسوبات فسیلها به دست میآید.
موقعیت شغلی در ایران :
هرچند که تعداد قابل توجهی از فارغالتحصیلان علوم جانوری جذب بازار کار نمیشوند اما بهترین دانشجویان همیشه موفق بوده و هستند. این دسته از دانشجویان پس از فارغالتحصیلی گاه برای کارهای تحقیقاتی یا اداره آزمایشگاهها جذب دانشگاهها میشوند یا در سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمانهای مربوط به فعالیت میپردازند. چون سازمان محیط زیست برای بررسی اکوسیستمها به محققان زیستشناسی از جمله علومجانوری نیاز دارد. همچنین بعضی از فارغالتحصیلان این گرایش وارد دنیای پزشکی شده و در زمینههای خونشناسی یا انگلشناسی فعالیت میکنند.
دروس تخصصی گرایش علوم جانوری :
زیست انگلها، فیزیولوژی مقایسهای، جانورشناسی، رفتارشناسی، حشرهشناسی. (بسیاری از درسهای این گرایش همراه با آزمایشگاه است).
گرایش زیست دریا:
گرایش زیست دریا به بررسی و مطالعه خواص محیط آبی، بیولوژی آبزیان و فعالیتهای آبزیپروری میپردازد؛ یعنی برخلاف دو گرایش علوم جانوری و علوم گیاهی که در آنها بیشتر موجودات خشکزی مطالعه میشوند این گرایش جانوران و گیاهان آبزی را بررسی و مطالعه میکند. گرایش زیست دریا علاوه بر بررسی فیزیولوژی آبزیان به مطالعه اکولوژی دریا یعنی بررسی آلودگی آب دریاها و تأثیر آن بر محیط دریا میپردازد.
موقعیت شغلی در ایران :
فارغالتحصیلان گرایش زیست دریا میتوانند در مراکز پرورش ماهی و مراکز تحقیق بر روی ارزش مواد غذایی دریایی فعالیت کنند. علاوه بر کار در شیلات فارغالتحصیلان این گرایش میتوانند در حفظ بعضی از گونههای آبزیان که در حال انقراض هستند مثل ماهی ازونبرون یا ماهی سفید کار کنند و مهمتر از همه این که ما باید به یاری کارشناسان زیستدریا یک اطلس دقیق در مورد گونههای آبزی موجود در آبهای کشورمان تهیه کنیم.
دروس تخصصی گرایش زیست دریا:
ماهیشناسی، لیمنولوژی، انگلها و بیماریهای انگلی آبزیان، اکولوژی آبزیان، شناخت کفزیان، اصول و تکثیر و پرورش آبزیان. (بسیاری از درسهای این گرایش همراه با آزمایشگاه است).
تواناییهای لازم :
دانشجوی رشته زیستشناسی باید عاشق کشف حقایق پدیدههای طبیعی باشد و به گردش در طبیعت علاقهمند باشد. چون اطلاعاتی که با حضور در محیط طبیعی زندگی گیاه یا جانور میتوان به دست آورد در هیچ کتابی پیدا نخواهد شد. در ضمن دانشجو لازم است فردی منظم و مرتب بوده و بتواند مطالب را در ذهن خویش به خوبی طبقهبندی کند تا در زمینه سیستماتیک موفق گردد.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش
دیباچه: اگر به یاری تو یک ناشنوا با دنیای آواها و نغمهها آشنا شود، چه احساسی خواهی داشت؟ آیا فکری نمیکنی که این لذت بزرگتر از همه لذتها است؟ لذت این که یک ناشنوا با لبخندی شیرین به تو بگوید که به یاری علم،اندیشه و دستهای پرمحبتت، برای اولین بار نغمه پرندگان را شنیده است؟این لذتی است که بسیاری از شنوایی شناسان با آن آشنا هستند. البته تجویز سمعک مناسب به ناشنوایان و کمشنوایان و ارائه آموزشهای لازم برای چگونگی استفاده از آن، تنها یکی از زمینههای فعالیت متخصص شنواییشناسی است. چرا که رشته شنواییشناسی دارای ابعاد بسیاری است و در نتیجه زمینههای فعالیت آن نیز متعدد میباشد.
رشته شنواییشناسی دارای چهار حیطه اصلی است که عبارتند از:
1ـ ارزیابی و تشخیص اختلالات شنوایی و تعادل 2ـ پیشگیری و حفاظت شنوایی، که به بررسی آلودگیهای صوتی کارخانجات و مراکز پر سروصدا میپردازد و تلاش میشود تا خسارتهای ناشی از آلودگی صوتی به حداقل برسد. 3ـ توانبخشی شنوایی، که شامل ساخت و تجویز انواع قالب گوش و تجویز و ارزیابی وسایل کمک شنوایی مانند سمعک میشود. (بر خلاف تصور عامه مردم، سمعک، یک بلندگو نیست که بتوان آن را از داروخانه یا مرکز دیگری خریداری کرد و استفاده نمود بلکه یک شنواییشناس باید با استفاده از اطلاعات علمی خود و با توجه به مقدار شنوایی فرد کم شنوا، سمعک را برای گوش او تنظیم کند.) 4ـ آموزش به افراد کم شنوا و ناشنوا، که در این حیطه شنواییشناس به فرد کم شنوا طرز استفاده از سمعک را آموزش داده و او را با اصوات مختلف آشنا میسازد و به ناشنوا لب خوانی و گفتارخوانی را آموزش میدهد.
تواناییهای لازم :
دقت، لازمه رشته شنواییشناسی است. چرا که اگر یک شنواییشناس، آزمایشهای مورد نیاز را به دقت انجام ندهد، حتی میتواند باعث یک عمل جراحی بیدلیل شود. همچنین دانشجوی شنواییشناسی باید به علم فیزیک علاقهمند باشد و به علوم تشریح و فیزیولوژی به ویژه در زمینه شنوایی احاطه داشته باشد.
موقعیت شغلی در ایران :
یک پزشک با معاینه سطحی گوش بیمار، تنها میتواند، سطح پرده گوش را بررسی کند اما ورای پرده را نمیتواند ببیند؛ یعنی برای اطلاع از وضعیت گوش میانی، گوش داخلی، عصب و مراکز شنوایی مرکزی باید از ابزارهای شنواییشناسی و متخصصان این رشته کمک بگیرد. فارغالتحصیلان این رشته میتوانند جذب بیمارستانها و درمانگاههای گوش و حلق و بینی شده یا به طور شخصی همراه با پزشک گوش و حلق و بینی کلینیک شنواییشناسی دایر کنند. اجرای برنامه حفاظت شنوایی در یک کارخانه که سروصدای آن بیش از حد مجاز است، نیاز به همکاری متخصصان شنواییشناس، پزشکان، کارشناسان بهداشت صنعتی و مهندسین اکوستیک دارد. در کل میتوان گفت که بازار کار فارغالتحصیل شنواییشناسی بخصوص در شهرهای کوچک خوب است.
درسهای این رشته در طول تحصیل :
دروس پایه:
فیزیک عمومی ، میکروبیولوژی ، تشریح و فیزیولوژی عمومی، تشریح و فیزیولوژی سرو گردن و گوش و حلق و بینی ، تشریح و فیزیولوژی مغز و اعصاب ، ژنتیک پزشکی ، روانشناسی عمومی ، بافتشناسی و آسیبشناسی عمومی، بهداشت عمومی ، کمکهای اولیه ، بیوشیمی ، فارماکولوژی ، مبانی علم گفتار، روش تحقیق ، آواشناسی ، اصطلاحات پزشکی ، اصول توانبخشی ، اکوستیک.
دروس تخصصی:
مبانی علم شنوایی ، ارزیابی پایه شنوایی ، آناتومی و فیزیولوژی دستگاه شنوایی و تعادل ، بیماریهای گوش و روشهای درمان آن ، رشد طبیعی گفتار و زبان و اختلالات آن ، ارزیابی تکمیلی شنوایی ، بیماریهای مغز و اعصاب ، سایکو اکوستیک ، ایمیتانس ادیومتری ، رادیولوژی سر و گردن ، شنوایی شناسی تشخیصی، فیزیوپاتولوژی اختلالات شنوایی و تعادل ، اختلالات ارتباطی افراد کمشنوا، تجویز و ارزیابی سمعک و سایر وسایل کمکشنوایی، بیماریهای اطفال ، مبانی آزمونهای الکتروفیزیولوژیک ، روشهای توانبخشی ، تربیت شنوایی ، مدیریت در شنوایی شناسی ، الکترونیک در تجهیزات شنوایی ، روانشناسی مبتلایان به کمشنوایی ، نویز و حفاظت شنوایی، زبان تخصصی، سمینار شنوایی، پروژه، کارآموزی.منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش