مقالات اقتصاد کشاورزی و توسعه
| اقتصاد كشاورزي و توسعه بهار 1385; 14(53):23-38. |
| بريم نژاد ولي* |
| * دانشگاه آزاد اسلامي واحد كرج |
|
اين مقاله روشي را براي براورد سطوح كارايي فني واحدهاي توليد گندم با استفاده از روش مرزي تصادفي توليد و آزمون عوامل مديريتي موثر بر اين كارايي، نشان مي دهد. داده هاي مورد نياز تحقيق از اطلاعات مقطع عرضي سال 1383 و براي 149 واحد زراعي در استان قم به دست آمد. نتايج نشان داد كه متغير هايي مانند سواد زارع، عضويت يا عدم عضويت در تعاوني و شركت يا عدم شركت در دوره هاي آموزشي غير رسمي اثر معني داري در توضيح سطوح كارايي فني واحدها دارد. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):31-52. |
| رحيمي سوره صمد*,صادقي حسين |
| * مرکز تحقیقات روستایي وزارت جهاد سازندگي (سابق) |
|
اين پژوهش به اندازه گيري و تجزيه و تحليل عوامل موثر بر کارايي طرحهاي مرتعداري واگذار شده به مرتعداران (خصوصي سازي مراتع) در سه استان کشور مي پردازد. با عنايت به ويژگيهاي حاکم بر بخش کشاروزي و منابع طبيعي به طور اعم و شرايط خاص منابع طبيعي (بالاخص مراتع) در ايران رهيافت مدل مرزي تصادفي بر ديگر رهيافتها ترجيح داده شد. در اين پژوهش دو فرم تابعي ترانسلاگ و کاب داگلاس، که دردهه اخير در پژوهشهاي مشابه متداول بوده است، با استفاده از نرم افزار frontier مورد تخمين قرار گرفت. درنهايت به استناد آزمونهاي صورت گرفته ، فرم کاب داگلاس براي طرحهاي مرتعداري نمونه کافي تشخيص داده شد. از ميان مدلهاي مختلف و بر اساس آزمون فرضيه هاي صورت گرفته، مدل ناکارايي فني غير خنثي هووانگ و ليو (Huang & liu. 1994) انتخاب شد. کاراييهاي فني براورد شده براي طرحهاي مرتعداري در يک طيف گسترده و دامنه 27 تا 99 درصد و با متوسط کارايي 63 درصد در سه استان کشور (86 طرح مرتعداري نمونه) متغير بود. نتايج حاکي از فزاينده بودن بازده نسبت به مقياس در ميان طرحهاي مرتعداري مي باشد. يافته هاي ديگر تحقيق نشان مي دهد که عملکرد (توليد در هکتار) علوفه و گياهان خشک در طرحهاي مرتعداري سه استان مورد بررسي نسبت به مراتع مجاور حدود 55 درصد افزايش داشته است. |
| كليد واژه: مدل مرزي تصادفي، توابع توليد، كارايي فني، طرحهاي مرتعداري، مدل آثار ناكارايي، مدل غير خنثي هووانگ – ليو |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):53-72. |
| روحاني سياوش* |
| * دانشگاه بوعلي سیناي همدان |
|
اصلاحات ارضي سال 1342 موجب خردي و پراکندگي اراضي کشور شد که براي جبران آن تاسيس تعاونيهاي توليد روستايي پيشنهاد گرديد. در حال حاضر توسعه اين تشکلها در دستور کار وزارت جهاد کشاورزي قرار دارد و انتظار مي رود به اين وسيله امکان افزايش بهره وري نهاده هاي توليد، از جمله نهاده آب، فراهم شود. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):73-91. |
| مرتضوي مهدي*,خايف الهي احمدعلي |
| * دانشگاه تربيت مدرس |
|
در اين پژوهش محقق به دنبال پاسخگويي به اين سوال اساسي است که آيا براي ايجاد تحول در مديريت بخش کشاورزي مي توانيم به جاي تاکيد بر مداخله و دستكاري در مولفه هاي درون سازماني بر عوامل برون سازماني تاکيد کنيم و از طريق سازماندهي و توانمند سازي مخاطبان، مشتريان و خدمت گيرندگان بخش کشاورزي، در قالب تشکلها و سازمانهاي غير دولتي و مردمي، اصلاح و تحول درمديريت بخش را به صورت مستمر و سازمان يافته پيگيري نماييم؟ |
| كليد واژه: سازمانها و تشكلهاي غير دولتي، تحول سازماني، مشاركت پذيري |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):91-111. |
| كميجاني اكبر,علمي زهرا (ميلا) |
|
يکي از عوامل مهم اثر گذار بر سطح درآمد، سرمايه انساني افراد است که در بسياري از مدلهاي نظري رشد اقتصاد مانند لوکاس؛ بکر ، مورفي و تمورا؛ لائو؛ جاميسن و لوات؛ ربلو؛ موليگان و سالايي مارتين (که مشخصات کتابشناسي آنها درمنابع پاياني مقاله ذکر شده است) در سالهاي آموزش افراد متجلي دانسته شده است. در نيمه دوم دهه 1990 افرادي چون برو – لي؛ نهرو، سوآنسن و دوبي (رجوع شود به منابع پاياني مقاله) با تبين سرمايه انساني در سالهاي تحصيلي به اندازه گيري آن اقدام کردند. |
| كليد واژه: مدل رشد، سرمايه انساني، دستيابي به آموزش، تابع دريافتيهاي مينسر |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):185-199. |
| شيرزادكبريايي علي,زيبايي منصور* |
| * دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز |
|
با توجه به نقش سوددهي واحدها در تداوم فعاليت اقتصادي شان، مطالعه اين مقوله اهميت زيادي دارد. به همين دليل، در مطالعه حاضر نيز مشکلات سوددهي واحدهاي پرورش گاوهاي شيري با استفاده از يک روش سيستمي بررسي گرديد. در اين روش با اندازه گيري کارايي اندازه، کارايي فيزيکي و کارايي اقتصادي و تحليل هزينه، دلايل عدم سوددهي واحدهاي مورد مطالعه تعيين شد. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه بهار 1385; 14(53):69-90. |
| اميني اميرمظفر,خياطي مهدي |
|
تعاوني آب بران سازماني است براي مديريت و استفاده بهينه از آب، با تاكيد بر مشاركت كليه گروههاي ذينفع. هدف كلي اين پژوهش، بررسي دلايل عدم موفقيت طرح تشكيل تعاونيهاي آب بران در منطقه جرقويه استان اصفهان است. اين عوامل در قالب پنج شاخص آگاهي، مشاركت، مشوقهاي اقتصادي، مشوقهاي اجتماعي و ارتباط دو سويه سازمانها با كشاورزان، به وسيله رگرسيون فازي و با اعداد فازي مثلثي متقارن و نامتقارن بررسي شده است. ضرايب تخمين زده شده نشان مي دهد كه مشوقهاي اقتصادي نه تنها براي گروههاي ذينفع تبيين نشده، بلكه اقدامات عملي نيز در اين خصوص براي آنها صورت نگرفته است. تاثير ساير شاخصها نيز در شكل گيري تعاونيها در سطح "بسيار كم" ارزيابي شده است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه بهار 1385; 14(53):39-68. |
| پيراسته حسين,كريمي فرزاد* |
| * دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامي مباركه |
|
شرط زير بنايي توسعه، رشد توليدات ملي است كه اين امر خود در گرو بهره برداري از ظرفيتهاي اقتصادي در ابعاد ملي و منطقه اي است. به عنوان يك امر شناخته شده، توسعه كمي و كيفي محصولات بر اساس ظرفيتها و توانمنديهاي مناطق يك كشور به پويايي رشد و توسعه اقتصاد ملي منجر خواهد شد. اين مقاله مي كوشد با طرح نظريه هاي مزيت نسبي و ارتباط آنها با رشد اقتصادهاي منطقه اي، به روشهاي اندازه گيري مزيت نسبي اشاره كند و با به كار گيري روش ضرايب مكاني، توانمنديهاي توليدي محصولات زراعي در استان اصفهان را ارزيابي نمايد. به اين منظور دو شاخص ديگر از مزيت نسبي و رويكردي در جهت توضيح عوامل تاثير گذار بر مزيت نسبي ارائه مي شود. |
| كليد واژه: شاخص عملكرد مزيت نسبي، شاخص كارايي فني مزيت نسبي، شاخص مقياس مزيت نسبي، عملكرد زراعي، مزيت نسبي |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):1-30. |
| كرمي عزت اله,رضايي مقدم كورش |
|
افزون بر نيمي از جمعيت جهان در نواحي روستايي کشورهاي در حال توسعه زندگي مي کنند که از نظر فقر، سو تغذيه و سواد بدترين بخش از جمعيت جهان به شمار مي آيند. رفع معضلات اين جمعيت عظيم از طريق برنامه ريزي آگاهانه توسعه روستايي امکانپذير است، به طوري که هر برنامه موثر توسعه روستايي بايد از راه افزايش توليد و مشارکت توده هاي روستايي و توسعه و برخورداري از مزاياي آن، به مقابله با فقر برخيزد. در واقع هر برنامه توسعه روستايي بايد از دو بعد مورد توجه قرار گيرد؛ نخست از لحاظ آثار آن بر توليد و دوم از نظر توزيع منافع آن در جامعه روستايي. از آنجا که نقش تعاوني توليد و نهايتا توسعه روستايي مهم است و با توجه به اينکه سرمايه گذاري ها و تلاشهاي گسترده اي براي تاسيس و پيشبرد تعاونيهاي توليد کشاورزي انجام گرفته لذا هدف کلي اين پژوهش نيز مطالعه و بررسي آثار تعاونيهاي توليد در فرايند توليد محصولات کشاورزي و رفع نيازهاي کشاورزان در امر توليد محصولات کشاورزي است. |
| كليد واژه: تعاوني توليد كشاورزي، پژوهش ارزشيابي، ارزشيابي آثار |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):113-129. |
| خليليان صادق,موسوي سيدحبيب اله* |
| * دانشگاه تربیت مدرس |
|
با توجه به آمار و ارقام موجود و مطالعات انجام گرفته در ايران به جرات مي توان گفت که آب کمياب ترين عامل توليد محصولات کشاورزي است و توسعه بخش کشاورزي رابطه مستقيمي با کميت و کيفيت منابع آب و نحوه مديريت و استفاده از اين منابع دارد. استفاده از سيستمهاي آبياري تحت فشار، به عنوان سياستي جهت بهبود مديريت تقاضاي آب و افزايش بازده استفاده از آب، توانسته است تا حدي کمبود منابع آب را جبران کند. در مطالعه حاضر آثار ريسکي کاربرد سيستمهاي آبياري تحت فشار، که تکنيکي جهت صرفه جويي در آب و افزايش کارايي هر واحد آب مصرفي است، بررسي شده است. در اين مطالعه با استفاده از روشهاي برنامه ريزي رياضي ريسكي (الگوي تارگت موتاد) براي دو حالت استفاده و عدم استفاده از اين نوع سيستمها، تحليلهاي مورد نظر صورت گرفته است. نتايج حاصل از مدلهاي تخميني نشان مي دهد که به کارگيري اين سيستمها باعث کاهش ريسک و در نهايت، افزايش نسبت بازده به ريسک شده است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):131-147. |
| چيذري اميرحسين,قاسمي عبدالرسول* |
| * دانشکده اقتصاد کشاورزی دانشگاه علامه طباطبایی |
|
در اين مقاله ابتدا تاريخچه اي از تصميمگيري و کاربرد مدلهاي برنامه ريزي در کشاورزي ارايه مي شود، آنگاه با توجه به محدوديتهاي ذکر شده براي مدلهاي برنامه ريزي خطي، الگوي برنامه ريزي امکاني با هدف تعيين الگوي بهينه توليد محصولات زراعي مورد بررسي قرار مي گيرد. در ادامه با استفاده از داده هاي جمع آوري شده از سطح حدود 10 هزار هکتار از اراضي آبي شمال استان فارس طي سالهاي 1381-1375، مدلهاي برنامه ريزي امکان در سناريوهاي مختلف شامل نبود قطعيت کامل، کاهش 254 درصدي نبود قطعيت، کاهش 50 درصدي نبود قطعيت، کاهش 75 درصدي نبود قطعيت و کاهش 100 درصدي نبود قطعيت (قطعيت کامل )، طراحي و حل و در پايان نيز پيشنهادهايي ارايه مي شود. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):149-163. |
| يزدان پناهي مژگان,نجفي بهاالدين* |
| * دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز |
|
با توجه به نقش موثر ظرفيت توليد شير در کاهش هزينه گاوداريها، تعيين ظرفيت توليدي گاوداريهاي با حداقل هزينه ضروري است. در مطالعه حاضر ظرفيت بهينه توليد، اندازه بهينه گله و حداقل هزينه متوسط توليد شير در گاوداريهاي توليد کننده شير در استان فارس مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور 141 گاودري شيري بالاي 10 راس، از طريق نمونه گيري طبقه بندي شده، متناسب با حجم در سه شهرستان شيراز، مرودشت، و سپيدان انتخاب و اطلاعات مورد نياز از طريق مصاحله با مديران اين گاوداريها جمع آوري شد. در اين مطالعه براي تعيين ظرفيت بهينه توليد شير از الگوي دو مرحله اي داوسون و هوبارد (Dawson & Hubbard , 1987) استفاده شد. در اين الگو ابتدا تابع توليد ترانس لاگ براورد و محصول تعديل شده شير از اين تابع تعيين گرديد. در مرحله بعد، تابع هزينه متوسط دراز مدت ترانس لاگ در سه شهرستان مورد بررسي و دو گروه نژادي گاو شامل خالص و دو رگ، با متغيرهاي توصيفي محصول تعديل شده و متغير جايگزين مديريت براورد گرديد. ظرفيت بهينه توليد شير از حداقل کردن تابع هزينه دراز مدت تعيين شد. همچنين ميزان محصول در نقطه سر به سر در گروه هاي مختلف به دست آمد. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):165-183. |
| اكبري نعمت اله*,صمدي سعيد,دين محمدي مصطفي |
| * گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان |
|
در گذر از مديريت سنتي به مديريت نوين، برنامه ريزي جايگه مهمي در تعيين نوع و اندازه فعاليتهاي بنگاه هاي بزرگ داشته است. از اوايل دهه پنجاه، برنامه ريزي خطي از ابزار مهم تحقيق در اقتصاد کشاورزي به شمار مي آمده و کاربرد آن در مسايل مديريت مزرعه و تجزيه و تحليل ترکيب غذايي قابل توجه بوده است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):201-225. |
| حاجياني پرويز,خليليان صادق*,ابريشمي حميد,پيكاني غلام رضا |
| * دانشگاه تربيت مدرس |
|
ميگو از ذخاير مهم آبزي کشور است که به لحاظ ارزش غذايي فراوان و قيمت بالا در بازارهاي جهاني، داراي اهميت اقتصادي خاصي در بين فراورده هاي آبزي است. محدوده آبهاي استان بوشهر به لحاظ موقعيت ويژه زيستگاهها و ذخاير ميگو در ميان استانهاي ساحلي جنوب بيشترين ميزان استحصال ميگو را در طي سالهاي مختلف به خود اختصاص داده است. مطالعه حاضر با هدف تعيين کارايي فني ناوگان صيد ميگو و شناسايي عوامل موثز بر کارايي شناورهاي صيد ميگو انجام شده است. جامعه آماري اين مطالعه شناورهايي هستند که در سال 1381 در آبهاي خليج فارس (حوزه استان بوشهر) اقدام به صيد ميگو کرده اند. اين جامعه شامل 46 فروند کشتي، 587 فروند لنج و 1182 فروند قايق است که به مدت 36 روز مبادرت به صيد ميگو کرده و در مجموع 1110 تن ميگو برداشت نموده اند. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| اقتصاد كشاورزي و توسعه زمستان 1384; 13(ویژه نامه):227-237. |
| صفوي بيژن,تور منصور |
|
کيوي به همراه سيب و مرکبات از مهمترين ميوه هاي مصرفي جهان به شمار مي آيند. ارزش غذايي کيوي از اغلب ميوه ها بيشتر مي باشد، به طوري که اين ميوه سرشار از ويتامينهاي مختلف و عناصر معدني مانند روي، سديم، پتاسيم؛ کلر و .. است. زلاندنو، ايتاليا و شيلي عمده ترين توليد کنندگان اين ميوه در جهان محسوب مي شوند. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |