بانک مقالات زیست شناسی

زيست شناسي گياهي زمستان 1389; 2(6):87-97.

قادريان سيدمجيد*,جمالي حاجياني ناصر

* گروه زيست شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان

کادميوم، عنصري غيرضروري و سمي براي گياهان است که از طريق فعاليت هاي مختلف بشر وارد خاک مي شود. اين عنصر تاثيرات فيزيولوژيک و مورفولوژيک متعددي بر گياهان دارد. با اين حال، برخي گونه هاي مقاوم به کادميوم توانايي جذب و انباشتگي اين فلز را در بافت هاي خود دارند. يکي از گياهاني که مي تواند در خاک هاي آلوده به کادميوم رشد کند، گياه Matthiola chenopodiifolia است. در اين مطالعه، مقاومت، جذب و انباشتگي کادميوم در دو جمعيت از اين گياه که از دو منطقه آلوده به فلز و غيرآلوده جمع آوري شدند، بررسي شد. به اين منظور اثر غلظت هاي 0، 2.5، 5، 10، 20، 30 و 40 ميلي گرم در ليتر کادميوم بر وزن خشک بخش هاي هوايي و ريشه، شاخص مقاومت ريشه و ميزان انباشتگي فلز در بخش هاي هوايي و ريشه در شرايط کشت هيدروپونيک مورد آزمايش قرار گرفت. نتايج نشان داد که با افزايش غلظت کادميوم، وزن خشک بخش هاي هوايي و ريشه و شاخص مقاومت ريشه در هر دو جمعيت به طور معني داري کاهش يافت (P<0.05)؛ در عين حال، تفاوت معني داري از نظر اين عوامل بين اين دو جمعيت مشاهده نگرديد. همچنين، نتايج نشان داد که رابطه مستقيمي بين مقدار فلز در محلول غذايي و ميزان جذب و انباشتگي فلز در گياه وجود دارد. با توجه به نتايج به دست آمده از اين تحقيق، مي توان گفت که گونه M. chenopodiifolia داراي قابليت جذب و انباشتگي نسبتا بالايي براي کادميوم است.

كليد واژه: انباشتگي، جذب، مقاومت، کادميوم، Matthiola chenopodiifolia

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت تابستان 1390; 2(2):127-133.

ستار سمانه,اصغري غلامرضا,احسانپور علي اكبر*,اميني فريبا

* دانشگاه اصفهان، دانشكده علوم، گروه زيست شناسي

هدف: گياه توتون (Nicotiana tabacum L.) حاوي مقدار زيادي آلکالوئيد نيکوتين است كه براي سلامتي انسان مضر است. دست ورزي هاي ژنتيكي از جمله انتقال ژن هاي مسدود كننده مسير بيوسنتز نيكوتين، القا موتاسيون، ايجاد تغييرات سوماکلونال و انتقال T-DNA به منظور القا تغييرات مناسب ژنتيكي براي كاهش بيان آنزيم هاي كليدي مسير توليد نيكوتين مي تواند موجب تغيير در ميزان نيکوتين در اين گياه گردد، لذا اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات نيكوتين در گياهان توتون جهش يافته با T-DNA طراحي و انجام گرفت.
مواد و روش ها: در مطالعه حاضر گياهان جهش يافته K4 حاوي (T-DNA)، گياهان حاوي Ri-TDNA، گياهان باززائي شده از برگ و گياهان طبيعي روي محيط کشت MS حاوي آنتي بيوتيك كانامايسين تکثير يافتند. سپس برگ هاي گياهان جهش يافته و طبيعي جداگانه خشک و آسياب شدند. عصاره استخراج شده توسط هگزان از بافت برگ، توسط TLC و GC از نظر كيفي و كمي مورد ارزيابي قرار گرفت.
نتايج: آناليز عصاره هاي حاصله کاهش ميزان نيکوتين در گياه جهش يافته K و افزايش آن را در گياهان باززايي شده و جهش يافته Ri-TDNA نسبت به گياهان طبيعي مادري نشان دادند.
نتيجه گيري: احتمالا تغيير در ميزان نيكوتين در گياهان جهش يافته و باززائي شده به خاطر فعال سازي ژن هاي آنزيم هاي کليدي مسير بيوسنتز آلکالوئيد نيکوتين در مورد گياه جهش يافته حاوي Ri-TDNA و بالعکس خاموش شدن و يا كاهش بيان اين ژن ها در گياه جهش يافته K )حاوي (T-DNA مي باشند.

كليد واژه: توتون، جهش يافته، نيکوتين

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت تابستان 1390; 2(2):147-155.

ناجي زهره*,مهدوي شهري ناصر,قاسم زاده فرشته,شاهسوني داور,بهنام رسولي مرتضي

* گروه زيست شناسي، دانشكده علوم، دانشگاه فردوسي مشهد

هدف: هدف از اين پژوهش مطالعه تاثير علف کش آترازين بر فرآيند اوئوژنز در گورخر ماهي بود.
مواد و روش ها: در اين پژوهش اوئوژنز در تخمدان گورخرماهي هايي که به مدت 14 روز در معرض غلظت هاي مختلف آترازين (10، 100 و 1000 ميكروگرم بر ليتر) قرار گرفته بودند مورد ارزيابي قرار گرفت. بدين منظور نمونه ها در محلول بوئن فيكس و در پارافين قالب گيري شدند و در نهايت برش هاي 5 تا 7 ميكرومتري با هماتوكسيلين - ائوزين مورد رنگ آميزي قرار گرفتند. ارزيابي مورد نظر بر اساس مطالعات هيستوپاتولوژيكي تخمدان و بر اساس معيارهايي از جمله تعداد فوليكول هاي نارس و رسيده و قطر فوليكول ها انجام گرفت و اطلاعات حاصل از آزمايش توسط آناليز واريانس يك طرفه (one-way ANOVA) مورد بررسي قرار گرفت. سطح معنا داري P<0.05 در نظر گرفته شد.
نتايج: اين مطالعات نشان داد كه غلظت هاي 100 و 1000 ميكروگرم بر ليتر آترازين سبب افزايش چشمگير اووسيت هاي غير طبيعي (آنورمال) در مقاطع تهيه شده از تخمدان مي شود (P<0.05)، به علاوه مقايسه قطر فوليكول ها در گروه هاي مختلف تفاوت معني داري را نشان نداد.
نتيجه گيري: نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه اوئوژنز در تخمدان گورخرماهي تحت تاثير آترازين قرار مي گيرد و در نتيجه آن تعداد تخمك هاي غير طبيعي افزايش مي يابد كه مي تواند پتانسيل توليد مثلي جانور را كاهش دهد.

كليد واژه: آترازين، اوئوژنز، فوليكول هاي تخمدان، گورخرماهي

نسخه قابل چاپ

زيست شناسي گياهي پاييز 1389; 2(5):13-23.

اطرشي محمود*,مرادي كوثر,نبي نژاد عبدالرضا

* پژوهشکده بيوتکنولوژي کشاورزي منطقه مرکزي کشور (ABRII)، اصفهان

آزمايش هاي مورد نظر به منظور تعيين اثرات مستقيم و غيرمستقيم هورمون هاي گياهي جيبرليک اسيد (GA) و کلرومکوات کلرايد (CCC) در شرايط درون شيشه بر روي فاكتورهاي رشد و متعاقب آن، توليد غده چه سيب زميني در شرايط درون شيشه (اثرات غير مستقيم) به مرحله اجرا در آمدند. سه غلظت متفاوت از هورمون جيبرليک اسيد (0.1،0.5 و1 ميلي گرم در ليتر) و سه غلظت از هورمون CCC (100، 500،1000 ميلي گرم در ليتر) در مورد سه کولتيوار سيب زميني (گلوريا(Gloria) ، مارفونا (Marfona) و آگريا ((Agria) شدند. غلظت هاي بالاي CCC منجر به توليد شاخساره هاي کمتر گرديد. کوتاهترين گياهچه ها با کمترين تعداد برگ بر روي گياهچه هاي رشد کرده بر روي محيط حاوي 1000 ميلي گرم در ليتر CCC مشاهده گرديد. بالاترين غلظت هر دو هورمون، کمترين ميزان سطح برگ را منتج گرديد. هورمون جيبرليک اسيد تعداد ريشه را افزايش داد. گياهچه هاي رشد کرده بر روي محيط هاي کشت حاوي 1000 ميلي گرم در ليتر CCC سيستم ريشه کوتاهتري را توليد نمودند. اثرات مستقيم هورمون هاي رشد بر روي تعداد و اندازه غده چه ها معني دار بودند. هر دو پارامتر (ريشه و ساقه) به وسيله هورمون جيبرليک اسيد کاهش معني داري را نشان دادند. قلمه هاي تهيه شده از گياهچه هاي پيش تيمار شده با CCC کمترين تعداد غده چه با کوچکترين اندازه و کمترين وزن را توليد نمودند. تعداد، اندازه و وزن غده چه براي هر سه کولتيوار مورد مطالعه يکسان بود.

كليد واژه: کلرومکوآت، غده چه، گياهچه درون شيشه، جيبرليک اسيد، غده چه سيب زميني

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت بهار 1390; 2(1):25-33.

جعفري افشار*,ذکري رسول,دهقان غلام رضا,ملكي راد علي اكبر

* دانشگاه تبريز، دانشکده علوم تربيت بدني و علوم ورزشي

هدف: تحقيق حاضر به منظور تعيين اثر مکمل سازي کوتاه مدت عصاره سير بر ظرفيت ضد اکسايشي تام، مالون دي آلدهيد و لکوسيت هاي خوني محيطي مردان غير ورزشکار پس از يک وهله فعاليت هوازي انجام شد.
مواد و روش ها: 20 مرد غير ورزشکار سالم داوطلب (23±3سال، درصد چربي 16±2درصد و اکسيژن مصرفي بيشينه 40±3 ميلي ليتر/کيلوگرم/دقيقه) در دو گروه تصادفي همگن شده مکمل عصاره سير (700 ميلي گرم در روز) و شبه دارو (700 ميلي گرم در روز دکستروز) تقسيم شدند. همه آزمودني ها پس از 14 روز مکمل سازي در يک قرارداد ورزشي هوازي روي نوار گردان با 75 درصد اکسيژن مصرفي بيشينه به مدت 30 دقيقه شرکت نمودند. نمونه خوني اوليه در حالت پايه قبل از شروع مکمل سازي، نمونه خوني دوم پس از تکميل دوره مکمل سازي و نمونه سوم پس از قرارداد ورزشي گرفته شد. داده هاي نرمال با استفاده از آزمون هاي تحليل واريانس مکرر، بونفروني و تي مستقل در سطح معني داري پنج درصد با نرم افزار SPSS نسخه 18بررسي شدند.
نتايج: نتايج حاکي است که مصرف 14 روزه عصاره سير قبل از فعاليت ورزشي موجب افزايش معني داري (P<0.05) در ظرفيت ضد اکسايشي تام پايه شد. از طرفي، 30 دقيقه فعاليت هوازي به ترتيب باعث کاهش معني دار ظرفيت ضداکسايشي تام و افزايش معني دار (P<0.05) مالون دي آلدهيد و تعداد لکوسيت هاي خون محيطي گرديد. با اين حال، دامنه تغييرات شاخص هاي اکسايشي و التهابي گروه شبه دارو به طور معني دار (P<0.05) بيشتر از گروه مکمل سير بود.
نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي حاضر مي توان نتيجه گرفت که احتمالا مکمل سازي عصاره سير مي تواند با افزايش ظرفيت ضد اکسايشي تام سرم پايه، از تغييرات نا مطلوب شاخص هاي آسيب هاي فشار اکسايشي و التهاب ناشي از انجام فعاليت هاي ورزشي هوازي در مردان غير ورزشکار بکاهد.

كليد واژه: پراکسيداسيون ليپيدي، سير، ظرفيت ضد اکسايشي تام، فعاليت هوازي

نسخه قابل چاپ

زيست شناسي گياهي پاييز 1389; 2(5):25-36.

ذوفن پرژك*,شريعتي منصور

* گروه زيست شناسي، دانشكده علوم، دانشگاه شهيد چمران اهواز، اهواز

تاثير غلظت هاي ميكرومولاري كلرات بين 0 تا 100 ميكرومولار به عنوان يک ماده آنالوگ نيترات، بر روي فعاليت سيستم با تمايل بالاي نيترات در شرايط بدون نيترات در دو اسيديته 6 و 6.5 يا همراه با سه غلظت نيترات شامل 0، 25 و 50 ميكرومولار در اسيديته 6 در طي دو بخش تحقيقي و با استفاده از لاين هاي آرابيدوپسيس تالياناي (Arabidopsis thaliana)جهش يافتهatnrt2.1 ،atnrt2.4 و chl1-5 و جهش يافته atnrt2.1 تراريخت شده با ژنNRT2.1 مطالعه گرديد. به دنبال كشت بذرهاي متعلق به اين ژنوتيپ ها بر روي محيط كشت جامد حاوي مواد غذايي و انتقال آنها به شرايط رشدي كنترل شده، براي درك بهتر نقش سيستم با تمايل بالا در جذب نيترات، پس از هفت روز درصد برگچه هاي كاملا باز به عنوان شاخص عملكرد اين سيستم بررسي گرديد. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق، بالاترين ميزان مقاومت در برابر غلظت هاي بالاي كلرات هم در محيط فاقد و هم در محيط داراي نيترات در جهش يافته atnrt2.1 مشاهده شد. اختلال در بيان ژن هاي AtNRT2.4 و AtCHL1 به افزايش مقاومت گياهچه ها در برابر كلرات منجر نگرديد. از طرف ديگر، تشديد بيان ژن NRT2.1 در جهش يافته atnrt2.1 به كاهش معني دار درصد برگچه هاي كاملا باز در اين ژنوتيپ منجر شد. با تكيه بر اين نتايج، به نظر مي رسد كه ژن AtNRT2.1 نقش اصلي و كليدي را در جذب نيترات از محيط توسط سيستم با تمايل بالا دارد و اين نتايج، تحقيقات فيزيولوژيك و مولكولي قبلي در رابطه با عملكرد اين ژن را تاييد مي کند.

كليد واژه: آرابيدوپسيس، سيستم با تمايل بالا، كلرات، نيترات

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت بهار 1390; 2(1):57-66.

چهرگاني راد عبدالكريم*,محسن زاده فريبا,حسيني روزبهاني شيوا

* گروه زيست شناسي، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلي سينا، همدان

هدف: آلودگي هوا يکي از معضلات جهاني است که اثرات سوء بر موجودات زنده دارد. هدف از اين پژوهش بررسي اثر بخش محلول در آب ذرات خروجي خودروهاي ديزل(DEP) بر برخي از فاکتورهاي رشد و الگوي پروتئيني لوبيا بود.
مواد و روش ها: گياهان لوبيا در شرايط آزمايشگاهي کشت و روزانه با 30 ميلي ليتر از غلظت هاي مختلفDEP (0.1، 0.3، 0.6گرم بر ليتر) تيمار و گياهان شاهد با آب مقطر اسپري شدند. عوامل رشد از قبيل وزن خشک بخش هوايي، وزن تر بخش هوايي، طول نيام، وزن خشک نيام، درصد جوانه زني و سطح برگي اندازه گيري و در گياهان تحت تيمار و شاهد با استفاده از نرم افزار SPSS و آناليز واريانس مقايسه گرديد. پروتئين هاي بذر و دانه گرده با روش الکتروفورز مطالعه شد.
نتايج: تيمار با DEP سبب کاهش وزن تر شد (p£0.05)، اما در ساير فاکتورها (طول نيام، وزن خشک نيام و بخش هوايي و همچنين درصد جوانه زني بذر و سطح برگي) فقط در گروه تيمار شده با محلول 0.6 گرم بر ليتر DEP کاهش معني دار مشاهده گرديد. الگوي باند هاي پروتئيني بذر آنها مشابه بود اما در نمونه هاي تحت تيمار با غلظت 0.6 گرم بر ليتر افزايش تراکم در باند با وزن مولکولي 62 کيلو دالتون ديده شد. در نيمرخ پروتئيني دانه هاي گرده گياهان تحت تيمار با 0.6 گرم بر ليتر، يک باند با وزن 55 کيلو دالتون ناپديد شد و باند جديدي با وزن 80kDa پديدار شده گشت.
نتيجه گيري: با توجه به اثرات سوء گزارش شده براي DEP، به نظر مي رسد گياهان از مقاومت نسبي برخوردار هستند که مي تواند مربوط به تغييرات در الگوي پروتئيني و مکانيسم هاي سلولي مرتبط با مقابله با اثرات سمي ذرات DEP و سم زدايي آنها باشد.

كليد واژه: آلودگي هوا، فاکتورهاي رشد، پروتئين، لوبيا

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت بهار 1390; 2(1):67-75.

نبيوني محمد*,عريان شهربانو,ايوبي پور محمد,باقري امير

* گروه زيست شناسي، دانشکده علوم پايه، دانشگاه تربيت معلم تهران

هدف: هدف از اين تحقيق مطالعه تاثير پماد عصاره الکلي برگ هاي يک ساله گياه V.speciocum موجود در منطقه يزن بوئين زهرا در ترميم زخم پوست آسيب ديده رت هاي نر نژاد ويستار بود.
مواد و روش ها: در اين بررسي در شرايط In Vivo تعداد 36 سر رت نر بالغ در سه گروه کنترل (بدون هيچ نوع تيمار)، شم (تيمار با وازلين) و تجربي (تيمار با پماد عصاره گل ماهور در دوزهاي مختلف) قرار گرفتند. روز جراحي روز صفر محسوب شده، بعد از انجام تيمار به مدت 10 روز، در روز 14 پس از جراحي رت ها کشته شده و نمونه برداري از بستر زخم هر رت جهت مطالعات هيستولوژيکي و رنگ آميزي اختصاصي کلاژن، ميانگين ضخامت اپيدرم و قطر فوليکول مو و عروق خوني انجام گرفت.
نتايج: نتايج بدست آمده از مطالعه برش هاي بافتي پوست، افزايش معنا دار در قطر فوليکول هاي مو در گروه تجربي تيمار با 1.3 دوز کشنده پماد عصاره نسبت به گروه کنترل و نيز افزايش معني دار در ضخامت اپيدرم در گروه هاي تجربي تيمار شده با 1.4 دوز کشنده پماد عصاره نسبت به گروه هاي کنترل را نشان داد. علاوه بر آن افزايش معناداري در قطر عروق خوني گروه تجربي تيمار شده با پماد عصاره گياه با 1.3 دوز کشنده نسبت به گروه کنترل مشاهده گرديد.
نتيجه گيري نتايج حاصل از اين بررسي نشان مي دهد، مصرف خارجي عصاره الکلي برگ هاي يک ساله گياه گل ماهور بر زخم هاي پوستي در دوزهاي بالا به دليل ترکيبات سيتوتوکسيک در پماد عصاره گياه باعث ايجاد مرگ سلول و بافتي در محل ترميم مي گردد، ولي در دوزهاي پايين تر عصاره، ترميم مشاهده مي شود.

كليد واژه: پوست آسيب ديده، ترميم زخم، گل ماهور، رت نر نژاد ويستار

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت زمستان 1389; 1(2):1-7.

زمانزاده زهرا,احسان پور علي اكبر*,اميني فريبا

* گروه زيست شناسي، دانشكده علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان

هدف: اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات ايجاد شده در ميزان اکسين در گياهان بازارايي شده از ريشه هاي گياه تنباکو حاوي Ri –T DNA مي باشد.
مواد و روش ها: در اين تحقيق قطعات برگ گياه تنباکو توسط باکتري آگروباکتريوم رايزوژنز تراريخت گرديد. ريشه هاي موئين تراريخت ايجاد شده توسط توانايي رشدشان بر روي محيط حاوي کانامايسين انتخاب شدند. براي تائيد تراريخت بودن ريشه ها از سوبستراي x-gluc استفاده شد. از اين ريشه هاي تراريخت ابتدا کالوس و سپس گياهان تراريخت باززائي گرديد. در نهايت ميزان اکسين در برگ و ريشه اين گياهان اندازه گيري شد.
نتايج: آبي رنگ شدن ريشه ها تائيدي بر انجام موفق تراريخت شدن نمونه ها بود. نتايج بدست آمده نشان داد مقدار اکسين در گياهان تراريخت نسبت به گياه شاهد حدود 80 تا 90 در صد افزايش يافته بودند. گياهان تراريخت نسبت به گياهان غير تراريخت فاصله ميان گره هاي کوتاه تر و سطح برگ کوچکتري داشتند.
نتيجه گيري: گياهان باززائي شده از ريشه هاي تراريخت، ميزان اکسين بيشتري نسبت به گياهان غير تراريخت توليد نمودند. تغيير ميزان اکسين احتمالا نوعي تداخل با جيبرليک اسيد داشته و باعث کوتاهي طول گياهان تراريخت گرديده است.

كليد واژه: اکسين، باززائي، تنباکو، ريشه تراريخت

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت زمستان 1389; 1(2):9-20.

اميني فريبا*,نوري ميترا,فروغي مونا

* گروه زيست شناسي، دانشكده علوم، دانشگاه اراك، كدپستي: 8349-8-38156

هدف: در اين پژوهش اثر دو عنصر روي و نيکل بر آناتومي برگ و دو نوع متابوليت ثانويه برگ (فلاونوئيدها و نيتروتوکسين ها) در گياه يونجه تاجي مورد بررسي قرار گرفت.
مواد و روش ها: گياهان 40 روزه که به مدت 24 و 72 ساعت در شرايط هيدروپونيک در تنش با غلظت هاي 0، 7.5، 15، 22.5 و 30 ميلي مولار کلريد روي و 0، 2.5، 5، 7.5 و 10 ميلي مولار کلريد نيکل قرار گرفته بودند برداشت و آناتومي برگ ها بررسي گرديد. مطالعه فلاونوئيدها به دو روش کروماتوگرافي دو بعدي و کروماتوگرافي لايه نازک صورت گرفت. همچنين ميزان نيتروتوکسين ها با استفاده از اسپکتروفتومتر اندازه گيري گرديد. داده ها با نرم افزار SPSS آناليز گرديد و مقايسه ميانگين ها بر اساس روش Dunkan انجام گرفت.
نتايج: نتايج به دست آمده، تغيير در آناتومي برگ گياهان تحت تنش را نشان داد. تغييرات شديد انواع فلاونوئيدها همراه با افزايش در ميزان کل فلاونوئيدها نيز در تنش روي و نيکل مشاهده شد. نتيجه ديگري که حاصل شد، افزايش معني دار نيتروتوکسين در طي تنش با عناصر سنگين به کار برده شده بود.
نتيجه گيري: احتمالا گياه .Coronilla varia L با افزايش و تغيير در ميزان فلاونوئيدها و افزايش مقدار نيتروتوکسين ها تا حدي توانسته است در مقابل آسيب ناشي از تنش عناصر سنگين روي و نيکل مقاومت نمايد.

كليد واژه: آناتومي، فلاونوئيدها، کلريد روي و نيکل، نيتروتوکسين ها، يونجه تاجي

نسخه قابل چاپ

زيست شناسي گياهي پاييز 1389; 2(5):37-50.

پنج تن دوست محمود,سروش زاده علي*,قناتي فائزه

* گروه زراعت، دانشکده کشاورزي، دانشگاه تربيت مدرس، تهران

به منظور بررسي اثر محلول پاشي و مصرف خاکي آهن [سكوسترين [(Fe-EDDHA) 138 بر روي برخي از خصوصيات كيفي دانه بادام زميني رقم North Carolina 2 دو آزمايش در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در بندر كياشهر استان گيلان اجرايي شد. در هر آزمايش چهار سطح از آهن استفاده گرديد. در آزمايش اول تيمارهاي محلول پاشي در پنج سطح (0، 1، 2، 3 و 4 گرم آهن در يک ليتر آب) در مراحل شاخه دهي و گلدهي و در آزمايش دوم تيمارهاي خاکي نيز در پنج سطح (0، 5، 10، 15 و 20 کيلوگرم آهن در هکتار) فقط در زمان کاشت اعمال شدند. نتايج نشان داد كه بر اثر مصرف آهن به هر دو روش مقدار روغن كل دانه كاهش يافت، اما مقدار پروتئين كل دانه و مقدار عناصر ضروري، همچون آهن دوظرفيتي، آهن كل، نيتروژن، فسفر، پتاسيم و منيزيم دانه گياه بادام زميني را به طور معني داري افزايش داد. مصرف مقدار 4 گرم آهن در ليتر و 20 كيلوگرم آهن در هكتار به ترتيب در روش هاي محلول پاشي و خاكي نسبت به شاهد (عدم مصرف آهن) در هر دو روش بهترين اثر را بر افزايش عناصر ضروري دانه گياه بادام زميني داشتند، اما در مجموع بر اثر مصرف خاكي آهن غلظت عناصر تا حدود بيشتري نسبت به روش محلول پاشي افزايش يافت.

كليد واژه: آهن، بادام زميني، روغن، پروتئين

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت پاييز 1389; 1(1):1-8.

مومني حميدرضا*,سليماني مهرنجاني ملك,شريعت زاده سيدمحمدعلي,جراح زاده مهسا

* دانشگاه اراک، دانشکده علوم، گروه زيست شناسي

هدف: هدف از اين تحقيق بررسي نقش کليت کننده هاي کلسيم بر مهار اپوپتوزيس نورون هاي حرکتي قطعات کشت شده نخاع موش بالغ بود.
مواد و روش ها: ناحيه سينه اي نخاع موش بالغ توسط دستگاه قطعه کننده بافت به قطعات 400 ميکروني بريده و به چهار گروه تقسيم شدند: 1- قطعات لحظه زماني صفر 2- قطعات کنترل 3- قطعات تيمار با اتيلن دي آمين تترا استيک اسيد (EDTA) -4 قطعات تيمار با اتيلن گليکول تترا استيک اسيد (EGTA). قطعات کنترل و تيمار به مدت 6 ساعت در محيط کشت انکوبه شدند. سنجش [3-(4,5-dimethylthiazol-2-yl)-2,5-diphenyltetrazolium bromide] MTT جهت ارزيابي قابليت حيات قطعات نخاع مورد استفاده قرار گرفت. جهت مطالعه مورفولوژيکي نورون هاي حرکتي از رنگ آميزي پروپيديوم آيودايد و هوخست 33342 استفاده شد. داده ها با روش آناليز واريانس يکطرفه و تست Tukey مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت و تفاوت ميانگين ها در سطح p<0.05 معني دار لحاظ شد.
نتايج: نورون هاي حرکتي قطعات کشت شده نخاع پس از 6 ساعت نشانه هاي مورفولوژيک اپوپتوزيس را نشان دادند. کاربرد جداگانه کليت کننده هاي کلسيمي EDTA) و (EGTA نه تنها توانست قابليت حيات قطعات کشت شده به مدت 6 ساعت را افزايش دهد بلکه توانست مرگ سلولي اپوپتوزيس را در نورون هاي حرکتي اين قطعات مهار و همچنين درصد تعداد نورون هاي حرکتي زنده را افزايش دهد.
نتيجه گيري: از آنجا که کاربرد کليت کننده هاي کلسيمي درمحيط کشت قطعات نخاع توانست قابليت حيات اين قطعات را افزايش، نشانه هاي اپوپتوزيس را در نورون هاي حرکتي مهار و درصد تعداد نورون هاي حرکتي زنده را در اين قطعات افزايش دهند، بيانگر آن است که افزايش کلسيم داخل سلولي احتمالا يکي از دلايل اپوپتوزيس نورون هاي حرکتي در قطعات کشت شده نخاع مي باشد.

كليد واژه: اپوپتوزيس، نخاع، نورون حرکتي، EDTA و EGTA

نسخه قابل چاپ

زيست شناسي گياهي پاييز 1389; 2(5):51-62.

ممنوعي ابراهيم,سيدشريفي رئوف*

* گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزي، دانشگاه محقق اردبيلي، اردبيل

تنش خشکي و مبارزه با آن، از مسايل عمده اي است که بشر طي هزاران سال، با آن دست به گريبان بوده است. به منظور بررسي اثر کمبود آب بر شاخص هاي فلورسانس كلروفيل، عملکرد و ميزان پرولين در شش ژنوتيپ جو، آزمايشي به صورت كرت هاي يك بار خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار انجام گرفت. كرت هاي اصلي شامل پنج سطح آبياري (0، 25، 50، 75 و 100 درصد نياز آبي) و كرت هاي فرعي شامل شش ژنوتيپ جو (تركمن، كارون×كوير، ريحاني، C -74- 9، گرگان - 4 و كوير×باديا) بود. نتايج نشان داد محدوديت آبي شاخص هاي فلورسانس کلروفيل يا کارآيي فتوشيميايي فتوسيستم II را به دليل افزايش فلورسانس مبدا و کاهش فلورسانس ماکزيمم کاهش داد. با افزايش شدت تنش، تجمع پرولين در برگ گياهان تحت تنش افزايش يافت، ولي ارقام از اين نظر با هم اختلاف داشتند. کمبود آب موجب کاهش محتواي نسبي كلروفيل گرديد. با اين حال، در بين سطوح تيماري 75 و 100 درصد آبياري، اختلاف آماري معني داري مشاهده نگرديد. محدوديت آبي موجب شد عملکرد دانه کاهش و دماي آسمانه به طور معني داري افزايش يابد. هر چند ژنوتيپ هايي كه در شرايط آبياري كافي داراي سايه انداز خنک تري بودند، در شرايط تنش شديد، عملكرد بهتري نسبت به ساير ژنوتيپ ها داشتند. مقايسه ميانگين هاي اثر متقابل محدوديت آب در ژنوتيپ هاي جو نشان داد که بيشترين عملکرد دانه در کرت هايي برآورد گرديد که ژنوتيپ هاي کارون×کوير و کوير×باديا بدون محدوديت آبي به کار برده شدند و کمترين آن در کرت هايي برآورد گرديد که ژنوتيپ گرگان-4 تحت شرايط تنش يا با محدوديت کامل آبياري به کار برده شدند.

كليد واژه: پرولين، شاخص هاي فلورسانس کلروفيل، کمبود آب

نسخه قابل چاپ

سلول و بافت پاييز 1389; 1(1):19-26.

مهديه نجف آبادي مجيد*,مستاجران اكبر,کاتسوهارا ماکي

* دانشگاه اراک، دانشکده علوم پايه، گروه زيست شناسي

هدف: حرکت آب از عرض غشا هاي سلولي در اثر حضور کانال هاي آبي به نام آکواپورين ها (AQPs) تسهيل مي شود. ترکيبات جيوه يکي از بازدارنده هاي قوي آکواپورين هاي گياهي و جانوري مي باشند. به هر حال چندين فرم مشابه از آکواپورين ها مانند NtAQP1 در گياه توتون توسط جيوه ممانعت نمي شوند. هدف از اين تحقيق بررسي حساسيت آکواپورين NtPIP2;1 جداسازي شده از توتون نسبت به جيوه است.
مواد و روش ها: در اين مطالعه تجربي پس از سنتز cRNA مربوط به NtPIP2;1، تزريق آن به داخل اووسيت هاي زنوپوس توسط ميکرواينجکشن صورت گرفت. پس از دو روز انکوبه کردن اووسيت ها، آنها به مدت 10 دقيقه در معرض 1 ميلي مولار کلرور جيوه قرار گرفته، سپس آزمون انبساط حجم اووسيت در محيط هيپوتونيک انجام و ضريب نفوذپذيري غشا (Pf) اووسيت تعيين شد.
نتايج: P¦ محاسبه شده براي اووسيت هاي گروه کنترل و تيمار شده با کلرور جيوه که هر دو آکواپورين NtPIP2;1 را بيان مي کنند به ترتيب برابر با 10×99.0 و 10×98.0 سانتيمتر بر ثانيه بود که تفاوت معني داري با يکديگر نشان ندادند .(p>0.05) مقايسه توالي اسيد آمينه آکواپورين NtPIP2;1 با NtAQP1 (غيرحساس به جيوه) نشان داد که NtPIP2;1 همانند NtAQP1 در نزديک منفذ آبي داراي اسيد آمينه ترئونين به جاي سيستئين مي باشد.
نتيجه گيري: NtPIP2;1 يک آکواپورين غير حساس به جيوه را در گياه توتون کدگذاري مي کند و اين به دليل جايگزيني اسيدآمينه سيستئين در نزديک منفذ آبي با ترئونين مي باشد.

كليد واژه: آکواپورين، توتون، جيوه، اووسيت، زنوپوس

نسخه قابل چاپ

زيست شناسي گياهي پاييز و زمستان 1388; 1(1-2):25-36.

حاجي بلند رقيه*,پاسباني باهره,اميرآزاد حليمه

* دانشکده علوم طبيعي، دانشگاه تبريز، تبريز، ايران

اثر کمبود روي بر رشد، مقدار رنگيزه ها و فتوسنتز گياه کلم قرمز (Brassica oleracea L. var. capitata f. rubra) در سه شرايط نوري متفاوت، شامل 100، 200 و mmolms 400 در محيط هيدروپونيک با غلظت کافي (725 پيکومول روي آزاد) و پايين (30 پيکومول روي آزاد) مطالعه شد. توليد ماده خشک اندام هوايي و ريشه در شرايط کمبود روي به ترتيب تا %95 و %63 کاهش، ولي تحت تاثير افزايش شدت روشنايي افزايش يافت. کمبود روي باعث کاهش رشد اندام هوايي تا %80 در شرايط نور ضعيف (mmolms 100) شد، ولي اين کاهش در گياهان رشد يافته در شدت بالاتر نور (mmolms 400) تنها 24 درصد بود. در شرايط کمبود روي، اندام هوايي سهم کمتري از روي در مقايسه با ريشه دريافت نمود. کلروفيل و کاروتنوئيد هاي برگ تحت کمبود روي کاهش يافت، ليکن آنتوسيانين ها و ترکيبات فنلي افزايش معني داري نشان دادند. کمبود روي موجب آسيب مراکز واکنشي نگرديد، ولي موجب کاهش خاموش شدگي فتوشيميايي و غير فتوشيميايي شد که نشان دهنده کاهش مصرف الکترون ها در واکنش هاي تاريکي فتوسنتز و نيز کاهش تبديل انرژي آنها به گرما بود. مقاومت روزنه اي در گياهان دچار کمبود روي افزايش يافت که موجب کاهش جذب دي اکسيد کربن و تعرق گرديد.

كليد واژه: گياه کلم قرمز، کمبود روي، فتوسنتز، رنگيزه ها، شدت نور، ترکيبات فنلي

نسخه قابل چاپ