بانک مقالات مطالعات انقلاب اسلامی
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1390; 8(26):11-38. |
| افتخاري اصغر,حسين زاده ابوالحسن |
|
مهم ترين اصول و ارکان الگوي مديريتي حضرت امام (ره) ذيل الگوي جامع اسلامي به عنوان يک مکتب جديد مديريت سياسي شامل: برنامه ريزي، تصميم گيري، سازماندهي، هدايت و کنترل و نظارت، تبيين مي شود. |
| كليد واژه: الگوي مديريت سياسي، امام خميني (ره)، الگوي جامع اسلامي، اصول و ارکان مديريت |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):11-32. |
| اكبري كمال* |
| * دانشگاه باقرالعلوم |
|
انقلاب اسلامي واقعه عظيمي بود كه منجر به تحولاتي عميق و اساسي در حوزه هاي مختلف نظري و عيني جهاني شد و معادلات جهان، تحت تاثير اين نهضت بزرگ قرار گرفت و مسير ترسيم شده جهان از سوي قدرت هاي بزرگ با تغيير مواجه شد. بر اين اساس بايد به اين سوال پاسخ داده شود که سهم انقلاب اسلامي در تغيير معادلات بين المللي چه مقدار بوده است؟ |
| كليد واژه: انقلاب اسلامي، نظام مارکسيستي، آمريکا، اسراييل، خاورميانه، ايران |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):33-56. |
| عيوضي محمدرحيم* |
| * دانشگاه بين المللي امام خميني |
|
آينده پژوهي، فرايند معرفي مجموعه اي از چشم اندازها و راه هاي ممکن براي ساختن آينده است. درک مناسب اين چشم اندازها، تصميم گيري درباره اين که امروز چه تصميماتي را مي توان براي ساختن فردايي بهتر اتخاذ کرد، تسهيل مي کند. نياز به چشم انداز از اين حيث حايز اهميت است که انقلاب اسلامي نه تنها در عرصه داخلي تاثير گذار بوده، بلكه بازتاب ها و اثرات فراواني را بر مناسبات بين المللي بر جاي گذاشته و باعث ايجاد تغييراتي در نوع نگرش ها، ساختارها و شكل گيري جريان هاي فكري در سطح بين الملل شده که اين چالش ها به نوبه خود زمينه اي براي ايجاد فرصت و يا تهديدي براي انقلاب فراهم آورد و مبنايي براي فهم ما از منازعات آينده ايران شد. لذا سوال اساسي اين است که انقلاب اسلامي با ماهيت ديني و رويکرد جهاني خود و شرايط ويژه اي که در اين سه دهه در قبال مسايل منطقه اي و جهاني به دست آورده است در آينده با چه چالش هايي مواجه خواهد بود. |
| كليد واژه: آينده پژوهي، انقلاب اسلامي، منازعات آينده، چالش، چشم انداز |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):81-96. |
| همايون محمدهادي,مطهري نيا محمود |
|
امر به معروف و نهي از منکر از مهم ترين آموزه هاي ديني به شمار مي آيند که ترک اين دو آموزه و بي توجهي به مصاديق ديني معروف و منکر در عرصه هاي مختلف ديني، اجتماعي و... از جمله مواردي است که در دوره پيش از ظهور قابل مطالعه است. احيا و توسعه اين دو آموزه ديني پس از ظهور نيز، صحنه زيباي ديگري را از اين دوره به تصوير مي کشد. به سبب اهميت اين موضوع، اصل هفتم قانون اساسي و عملکرد نظام جمهوري اسلامي ايران در اين راستا مورد بررسي قرار گرفته است. لذا پرسش اصلي در اين پژوهش، بررسي جايگاه موضوع امر به معروف و نهي از منکر در سه مقطع زماني آخرالزمان، انقلاب اسلامي ايران و دوره پس از ظهور امام عصر(ع) مي باشد. |
| كليد واژه: امر به معروف، نهي از منکر، آخرالزمان، ظهور، قانون اساسي، ايران |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):97-130. |
| کاظمي علي* |
|
يکي از راه هاي شناخت اهميت و ماهيت يک انقلاب بزرگ همچون انقلاب اسلامي ايران، مقايسه آن با ساير انقلاب هاي بزرگ دنياست. براي اين منظور شرايط اقتصادي، شرايط نظامي، حمايت بين المللي و شرايط سياسي مرحله قبل از پيروزي چهار انقلاب بزرگ دنيا يعني انقلاب کبير فرانسه، انقلاب اکتبر 1917 روسيه، انقلاب 1949 چين و انقلاب 1962 الجزاير با انقلاب اسلامي ايران مورد بررسي و مقايسه قرار گرفته است. در اين بررسي و مقايسه، نقش اين شرايط در وقوع انقلاب، روشن و ثابت مي شود که رژيم پهلوي هنگام بروز انقلاب اسلامي از جهت اقتصادي، نظامي و حمايت بين المللي بر خلاف کشورهاي فرانسه، روسيه، چين و الجزاير بوده و در وضعيت مطلوبي به سر مي برده، اما از جهت مديريت سياسي، همانند چهار کشور مذکور در شرايط خوبي از نظر مشروعيت و مقبوليت مردمي قرار نداشته است. |
| كليد واژه: انقلاب اسلامي، امام خميني، انقلاب، مشروعيت، مقبوليت |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):57-80. |
| فراتي عبدالوهاب* |
| * پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي |
|
آينده انقلاب اسلامي موضوع مهم و پيچيده اي است که تامل پيرامون آن، به گفتگويي ضروري ميان هواخواهان و مخالفان انقلاب اسلامي مبدل شده است. اين پرسش که آينده انقلاب اسلامي چگونه مي شود؟ و بر اثر چه علل و عواملي به انسداد يا بسط باطن خود مي رسد؟ آنچنان اهميت يافته که بخش زيادي از مطالعات و مناقشات، پيرامون انقلاب اسلامي را به خود اختصاص داده است. معمولا در پاسخ به اين پرسش ها، سه ديدگاه عام وجود دارد که بر حسب استدلالي قياسي و تحليلي مي کوشند از فرجام انقلاب اسلامي سخن بگويند، تداوم لابشرط انقلاب اسلامي، استحاله لابشرط انقلاب اسلامي و تداوم مشروط انقلاب اسلامي، سه رويکرد موجود در اين باره اند که معمولا معطوف به آنچه در جمهوري اسلامي در حال رخ دادن است سامان مي يابند. اين مقاله ضمن نقد و تحليل هر يک از اين سه ديدگاه، مي کوشد با تمايز نهادن ميان حقيقت انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي، بر تداوم لابشرط انقلاب اسلامي و تداوم مشروط جمهوري اسلامي تاکيد کند. |
| كليد واژه: باطن انقلاب اسلامي، استحاله، تداوم، انکشاف و انسداد |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):131-160. |
| خدادادي محمداسماعيل* |
| * مجتمع آموزش عالي شهيد محلاتي |
|
سوال اصلي مقاله حاضر اين است كه با پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و ظهور نظام سياسي جديد در قالب جمهوري اسلامي، چگونه اين نظام مقدس توانسته است توطئه هاي رنگارنگ داخلي و خارجي را پشت سر بگذارد و در جهت تثبيت آن، تلاش هاي زيادي كند؟ به سبب اهميت اين موضوع، ابتدا به فعاليت هايي اشاره شده كه براي استقرار نظام جمهوري اسلامي لازم و ضروري بوده است و در ادامه، موانع استقرار نظام بررسي شده است. توجه اساسي به كارهايي كه بايد در جهت استقرار صورت مي گرفت، نشان مي دهد اين فعاليت ها پايه و اساس تحكيم نظام جمهوري اسلامي را تشكيل داده است و با رفع موانع، مخالفان جدي استقرار نظام اسلامي را ناکام گذاشته است. |
| كليد واژه: انقلاب اسلامي، نظام جمهوري اسلامي، پيدايي، استقرار، فعاليت ها، موانع |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي پاييز 1388; 6(18):161-188. |
| زماني سيدرضا* |
| * دانشگاه تربيت معلم تهران |
|
در انديشه شهيد مطهري، آينده مطلوب انقلاب اسلامي طراحي شده است. ايشان با محور قراردادن اسلام و ارزش هاي اسلامي، تداوم، استمرار و آينده انقلاب را مبتني بر حفظ و تحقق چهار رکن عدالت اجتماعي، استقلال، آزادي و معنويت اسلامي مي داند. علاوه بر اين، لازمه ترسيم بهتر آينده را نيم نگاهي به گذشته دانسته و با توجه به تجربه تاريخي نهضت هاي اسلامي، شناسايي چالش ها، آسيب ها و آفت هاي داخلي و خارجي پيش رو، تلاش در جهت رفع آنها را ضروري مي شمرد. همچنين، تربيت انسان هاي مومن با رشد فکري و اخلاقي و معتقد به آرمان هاي انقلاب را براي تحقق انديشه حقيقي انقلاب اسلامي لازم مي دانند و در عين حال، معترفند که موارد ياد شده، تنها شرط لازم است نه شرط کافي. |
| كليد واژه: انقلاب، انقلاب اسلامي، مرتضي مطهري |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي تابستان 1388; 5(17):11-27. |
| فوزي يحيي,رمضاني مليحه |
|
اين مقاله پس از بخش بندي طبقه متوسط در ايران به طبقه متوسط سنتي و طبقه متوسط جديد و تقسيم طبقه متوسط جديد به دو دسته دين گرا و ليبرال، وضعيت طبقه متوسط جديد در سال هاي پس از انقلاب اسلامي ايران را با استفاده از برخي شاخصه ها مثل ميزان تحصيلات، ميزان جمعيت شهرنشين، شيوه زندگي و الگوي مصرف بررسي کرده است. در آخر نيز چشم اندازي از تاثير اين طبقه در تحولات سياسي جمهوري اسلامي ايران را در عرصه هايي از قبيل تاثير بر عرصه هاي قدرت سياسي، تاثير بر گروه ها و احزاب سياسي و تاثير در حوزه فرهنگ سياسي ارايه نموده است. |
| كليد واژه: طبقه، طبقه متوسط جديد، طبقه متوسط جديد دين گرا، طبقه متوسط جديد ليبرال، جمهوري اسلامي ايران |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي تابستان 1388; 5(17):29-68. |
| شفيعي فر محمد* |
| * دانشگاه تهران |
|
هدف اين مقاله كاربست الگوي كاركردگراي ساختاري در وقوع بحران بر اثر اختلال در کار ويژه هاي نظام جمهوري اسلامي ايران در دولت مهندس موسوي است. سياست کلان دولت در اين دوره مبتني بر عدالت توزيعي و تمرکز سياسي-اقتصادي بود. بر اساس الگوي کارکردگرايي، بحران و اختلال، بيشتر بر اساس سوء كاركرد نظام سياسي، قابل توضيح است. از يك سو، بر اساس آرمان هاي انقلاب اسلامي و نيز قانون اساسي، اهداف بنيادي نظام جمهوري اسلامي، در سه حوزه اصلي آزادي، عدالت و استقلال قابل احصاست كه بحران و بي ثباتي در دوره هاي مختلف جمهوري اسلامي ارتباط مستقيمي با اين اهداف دارد. از سوي ديگر، وظايف و كاركردهاي اساسي نظام، طبق الگوي كاركردگراي ساختاري همراه رسيدن به اهداف مطرحند كه در بروز بحران و بي ثباتي نقش دارند. |
| كليد واژه: آزادي، عدالت، استقلال، سياست هاي توزيعي، رفاه، توليد |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي تابستان 1388; 5(17):99-117. |
| عبدي توحيد* |
| * دانشگاه علوم انتظامي |
|
مطالعه و بررسي مباني و بنيان هاي امنيت و نيز چگونگي و شيوه هاي تامين آن در جوامع، نشان مي دهد برخلاف ادعاي بسياري از حكومت ها، مباني، اصول و ابزارهاي توليد، نگهداشت و توسعه امنيت عمومي در نظام هاي سياسي يكسان نيست؛ بلكه مرجع، اهداف و چگونگي نيل به جامعه اي ايمن در جامعه و رژيم هاي سياسي مختلف، متفاوت مي باشد. |
| كليد واژه: امنيت، امنيت عمومي، امنيت اجتماعي، جامعه محوري، تهديد محوري |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي تابستان 1388; 5(17):149-172. |
| آهنگران محمدرسول* |
| * دانشگاه تهران، پرديس قم |
|
در دوران حكومت رضاخان كه تقريبا بيست سال بود، پايه هايي در الگوي مصرف گذاشته شد كه بازتاب آن تا کنون كه سال ها از پيروزي انقلاب اسلامي مي گذرد، محسوس است. اقداماتي مانند تغيير در فرهنگ اصيل ايران اسلامي و سوق دادن فضاي فرهنگي جامعه به فرهنگ مبتذل غرب، تمركز قدرتي دست نشانده و دخالت همه جانبه دولت در تمام بخش هاي كشور كه لازمه آن هدر رفتن و غارت منابع و عدم استفاده بهينه از آن مي باشد، آثار بدي به جا گذاشت كه ورود بي رويه كالاهاي غربي، نابرابري شديد در تراز پرداخت و رشد نامتناسب شهرها و از بين رفتن بخش روستايي از جمله آن هاست. |
| كليد واژه: رضا خان، فرهنگ مصرفي غرب، تغييرات چند جانبه، تمركز قدرت، اثرات منفي |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي بهار 1388; 5(16):43-71. |
| رحيمي (روشن) حسن* |
| * دانشگاه پيام نور اسدآباد |
|
ايران، پس از انقلاب، به دليل ويژگي هاي خاص و جهت گيري هاي جهان شمول آن، همواره در داخل و خارج از مرزهاي خود دچار چالش هاي امنيتي بوده است. نفي وضعيت موجود جهاني، با تكيه بر ايدئولوژي اسلام انقلابي، همواره موجبات نگراني قدرت هاي بزرگ و متحدان منطقه اي آنها را فراهم آورده است. همچنين نگراني كشورهاي منطقه از گسترش ايدئولوژي انقلاب اسلامي نيز از ايجاد رابطه اي دوستانه با ايران جلوگيري کرد. از اين رو، در سال هاي 57 ـ 67، تنش شديد ميان ايران و ديگر كشورهاي منطقه براي بقا، به وقوع جنگ ايران و عراق منجر شد که پس از جنگ جهاني دوم طولاني ترين جنگ بود. |
| كليد واژه: انقلاب، انقلاب اسلامي، سياست، سياست امنيتي، سياست دفاعي، دفاع، دولت |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي تابستان 1388; 5(17):119-148. |
| ساداتي نژاد سيدمهدي* |
| * دانشگاه کاشان |
|
اين مقاله واکنش جريان روشنفکري ايران از دهه چهل تا انقلاب اسلامي در برابر انديشه ليبراليستي را بررسي مي کند. تفکر ليبراليسم به عنوان يک انديشه مدرن وقتي وارد ايران گرديد از دو جهت بر روشنفکران اثر گذارد. از يک سو بخشي از روشنفکران ايراني تسليم انديشه ليبراليستي گرديدند و از آن تقليد نمودند که به اين گروه غرب گرا گفته مي شود و از سوي ديگر بخشي از جريان روشنفکري در دفاع از هويت ملي و ديني جامعه ايراني اقدام به بازسازي انديشه ديني و جلوگيري از تضعيف باورهاي هويتي و انديشه اي جامعه نمودند که در اين مقاله با تاکيد بر افکار و انديشه هاي سه شخصيت تاثير گذار و مطرح ايراني يعني جلال آل احمد به عنوان يک روشنفکر منتقد و مهندس بازرگان و دکتر شريعتي بعنوان دو روشنفکر ديني، واکنش جريان روشنفکري در برابر ليبراليسم مورد مطالعه قرار گرفته است. |
| كليد واژه: ليبراليسم، روشنفکري، آل احمد، بازرگان، شريعتي |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| مطالعات انقلاب اسلامي بهار 1388; 5(16):107-140. |
| سيدباقري سيدكاظم* |
| * پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي |
|
نظريه، منظومه منسجم، هدفمند و تعميم پذير است که قابليت صدق و کذب دارد. «نظريه پردازي» فرايندي علمي-پژوهشي، روشمند و داراي نظام است که در مسير معرفي نظريه علمي جديد در ساختاري علمي و منطقي قرار دارد. فرضيه نوشته آن است که با توجه به تجربه آغازين نظريه پردازي در فقه سياسي شيعه در دوران معاصر و با توجه به ويژگي هاي روش اجتهاد مانند عقلي-عقلايي بودن، انتقادي بودن، تعامل گري ميان ثابت و متغير و بومي گرايي، مي توان با ژرف کاوي در برخي بسترهاي بايسته همچون توليدگري فقه سياسي، گذر از نگاه فردي و پيوند با واقعيت هاي اجتماعي و نيز توانمندسازي اين دانش براي پويايي و روزآمدي، به آستانه نظريه پردازي در فقه سياسي شيعه نزديک شد. |
| كليد واژه: فقه سياسي، نظريه پردازي، روش اجتهاد، اصول فقه، ثابت و متغير، بومي گرايي، روش انتقادي، پويايي و روزآمدي |
| |
|
نسخه قابل چاپ |