بانک مقالات رشته کتابداری

هدف: هدف اين پژوهش بررسي نماد هاي تصويري به کار رفته در محيط رابط گرافيکي نرم افزار کتابخانه اي سيمرغ و تحليل ميزان درک کاربران اين نرم افزار در دانشگاه بيرجند از تعامل با اين محيط مي باشد.
روش: اين پژوهش از نوع کاربردي است و به روش پيمايشي انجام گرفته است. به منظور سنجش درک پاسخگويان از نمادهاي تصويري صفحات مختلف بخش جست وجوي نرم افزار سيمرغ، 32 نماد از 4 صفحه در بخش جست و جو که در دسترس جامعه مورد پژوهش بود، انتخاب و در قالب يک پرسشنامه گنجانده شد. براي تجزيه وتحليل داده ها از روش هاي آمار توصيفي و استنباطي استفاده شد.
يافته ها: بر اساس سطوح پنج گانه (طيف 5 ارزشي ليکرت)، نگرش پاسخگويان نسبت به سه مولفه ميزان اهميت، رعايت معيارهاي کاربرپسندي و کيفيت نمادهاي تصويري محيط رابط گرافيکي نرم افزار سيمرغ، به ترتيب در سطوح متوسط به بالا، متوسط به بالا و متوسط ارزيابي شد. همچنين درک کلي پاسخگويان از اين نمادها، 38.5 درصد بود که با درک مطلوب (60 درصد) تفاوت معني داري داشت. در ميزان درک پاسخگويان مقاطع تحصيلي مختلف از نمادها، تفاوت معني داري مشاهده نشد. اما، نحوه درک پاسخگويان از نماد هاي صفحات مختلف بخش جست و جوي اين نرم افزار، همسان نبود. همچنين، حوزه هاي تحصيلي و تجربه پاسخگويان در استفاده از محيط گرافيکي نرم افزار سيمرغ، در ميزان درک نماد ها اثرگذار بود.
اصالت/ارزش: اين پژوهش ضمن طراحي پرسشنامه در زمينه ارزيابي وضعيت درک نمادهاي تصويري نرم افزار کتابخانه اي سيمرغ بر اساس مولفه هاي مورد نظر و بهره مندي از پيشينه هاي موجود و نظر متخصصان، اين امکان را نيز فراهم آورده است تا دست اندرکاران نرم افزارهاي کتابخانه اي ضمن بر طرف کردن نقاط ضعف و تقويت نقاط قوت، با معيارهاي موجود در اين زمينه و اهميت آن ها بهتر آشنا شده و در توليدات آتي خود از آن ها بهره بگيرند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: پژوهش حاضر قصد دارد به طراحي مدل مديريت تغيير در کتابخانه هاي دانشگاهي ايران بپردازد.
روش: در اين پـژوهش از رويکرد کيفي و روش دلفي براي طراحي مدل مديريت تغيير در کتابخانه هاي دانشگاهي ايران استفاده شد. روش دلفي طي سه دور به کار گرفته شد و در اين روش 22 نفر از متخصصان در دور اول شرکت کردند.
يافته ها: در نتيجه اين پـژوهش، مدل مديريت تغيير در کتابخانه هاي دانشگاهي ايران به دست آمد. اين مدل شامل پنج مرحله اصلي است که عبارت اند از: (1 مرور وضعيت کنوني، (2 تحليل و شناخت کاربران، (3 برنامه ريزي، (4 اجراي تغيير، و (5 حفظ دستاورد هاي تغيير. همچنين در هر مرحله اقداماتي لازم است انجام گيرد. اجراي آزمايشي مدل پيشنهادي پژوهش در کتابخانه هاي دانشگاه هاي مختلف، تهيه ابزار براي انجام اقدامات مدل، بررسي ترتيب و توالي انجام اقدامات، و تعيين زمان لازم براي انجام هر اقدام از جمله موضوعاتي است که مي تواند در پژوهش هاي آينده مورد مطالعه قرار گيرد. آشنا ساختن مديران کتابخانه هاي دانشگاهي و کتابداران با مفاهيم مديريت تغيير و تشويق به استفاده از اين رويکرد در کتابخانه هاي دانشگاهي، راهکاري است که مي تواند به بهبود اجراي تغييرات در کتابخانه هاي دانشگاهي و کاستن از هزينه ها و دوباره کاريها منجر شود.
اصالت/ارزش: امروزه «تغيير» در هر سازمان، پديده اي اجتناب ناپذير به شمار مي آيد. با توجه به نقش خطير کتابخانه هاي دانشگاهي در امر آموزش و پرورش، پويايي و تغيير در اين کتابخانه ها مقوله مهمي به شمار مي رود. کتابخانه هاي دانشگاهي ايران نيز به منظور پاسخگويي به عوامل دروني و بيروني سازمان خود، از نياز به تغيير مستثني نيستند. «مدل تغيير» مديريت و پياده سازي تغيير را تسهيل مي کند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: در حوزه کتابخانه هاي رقومي تعامل بين کاربر و سيستم از جمله مباحث اساسي در زمينه استفاده از اين گونه نرم افزارها به شمار مي رود. بنابراين يافتن نرم افزار مناسب در اين زمينه داراي اهميت فراواني است. هدف پژوهش حاضر ارزيابي و تحليل معيارهاي مربوط به رابط کاربر در صفحات وب فارسي کتابخانه هاي رقومي خود ساخته و خريداري شده در ايران است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردي است. روش انجام پژوهش از نوع تحقيقات ارزيابانه است که از يک سياهه وارسي متشکل از 10 معيار اصلي و 114 مولفه فرعي براي ارزيابي و تحليل ابعاد پژوهش استفاده شده است. علاوه بر اين در مراحل مختلف پژوهش و براي تهيه سياهه وارسي از روش دلفي استفاد شد و در موارد لازم با توليدکنندگان نرم افزارها نيز مصاحبه شد.
يافته ها: يافته ها نشان داد که از جمع کل امتيازات مربوط به معيارهاي ده گانه مورد بررسي، کتابخانه هاي رقومي خود ساخته توانستند در هفت معيار تصحيح خطا، کنترل کاربر، راهبري، راهنمايي، جست و جو و سادگي امتياز بالايي را کسب کنند. در صورتي که کتابخانه هاي رقومي خريداري شده تنها در سه معيار زبان رابط کاربر، نمايش اطلاعات و انسجام در وضعيت بهتري قرار دارند. هر چند به لحاظ مجموع ميانگين امتيازات کسب شده اختلاف زيادي بين اين دو دسته مشاهده نشد.
اصالت/ارزش: اين پژوهش ضمن تهيه يک سياهه وارسي در زمينه ارزيابي رابط کاربر کتابخانه هاي رقومي بر اساس پيشينه هاي موجود و نظر متخصصان، اين امکان را نيز فراهم آورده است تا استفاده کنندگان از اين کتابخانه ها و نرم افزارهاي مشابه بتوانند در انتخاب خود تصميمات بهتري را اتخاذ کنند. همچنين به توليد کنندگان کتابخانه هاي رقومي مورد مطالعه و ساير نرم افزارهاي مشابه اين امکان را مي دهد تا ضمن بر طرف کردن نقاط ضعف و تقويت نقاط قوت با معيارها و مولفه هاي موجود در اين زمينه و اهميت هر يک از آن ها بهتر آشنا شده و در توليدات آتي خود از آن ها بهره گيرند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف مقاله حاضر، بررسي مقايسه اي انواع روش هاي ارزيابي دسترس پذيري وب سايت ها و بررسي نتايج مطالعه موردي وب سايت وزارتخانه هاي دولت جمهوري اسلامي ايران به منظور نشان دادن نقاط قوت، ضعف و تفاوت يافته هاي ارزيابي در هر يك از روش هاي دسترس پذيري وب سايت ها مي باشد.
روش: در اين مقاله، ابتدا پ‍ژوهش هاي انجام شده در زمينه دسترس پذيري وب سايت ها مورد مرور و بررسي قرار گرفته است. در بخش بعد، مروري بر روش هاي ارزيابي دسترس پذيري و مقايسه مزايا و معايب هر يك از اين روش ها انجام شده است. در پايان، نتايج ارزيابي دسترس پذيري وب سايت وزارتخانه هاي دولت جمهوري اسلامي ايران (21 وزارتخانه) بر اساس روش هاي ارزيابي دستي، ارزيابي خودكار و ارزيابي تجارب كاربران مورد مقايسه قرار گرفته است. ارزيابي دستي با استفاده از 12 شاخصِ استخراج شده از خط مشي دسترس پذيري محتواي وب که به وسيله کنسرسيوم وب جهان گستر ارايه شده است، انجام شد و ارزيابي تجارب کاربر نيز از طريق روش پيمايش بر اساس گروه هاي کانوني و پاسخ به سوال پرسشنامه صورت گرفت. ارزيابي خودکار نيز به وسيله نرم افزار خودکار وب اگزکت صورت پذيرفت.
يافته ها: با توجه به يافته هاي متفاوت اين سه روش ارزيابي مي توان گفت که از ابزارهاي ارزيابي خودکار فقط مي توان براي شناسايي خطاهاي وب سايت استفاده نمود زيرا اين نرم افزارها به طور دقيق، سياهه اي از خطاهاي هر يک از اولويت ها را ارايه مي کنند و راهنماي توسعه دهندگان وب سايت براي اصلاح خطاها مي باشند. نتايج ارزيابي تجارب کاربر نيز به تنهايي مفيد واقع نمي شود زيرا ممکن است برخي نظرات شخصي و سليقه اي نتايج ارزيابي را تغيير دهد. در روش ارزيابي دستي نيز با وجود نيروي انساني متخصص، تفسير خطاها و ارايه پيشنهادات عملي امکان پذير است بنابراين با توجه به تفاوت فاحشي كه در يافته هاي اين سه روش ارزيابي در پژوهش فوق ديده شد، به کار بردن روش ارزيابي يکپارچه که ترکيبي از سه روش ارزيابي مي باشد، مورد تاييد قرار گرفت.
اصالت/ارزش: تاكنون تحقيقي كه به صورت مقايسه اي روش هاي ارزيابي دسترس پذيري وب سايت ها را ارزيابي كرده باشد، انجام نشده است. اين تحقيق علاوه بر مقايسه نظري روش هاي موجود، به صورت عيني نيز كاركرد روش هاي مورد نظر در يك مطالعه عيني را گزارش مي کند.

 نسخه قابل چاپ

 هدف: هدف از اين پژوهش، بررسي تناسب حوزه نشر کتب ديني با انتظارات افراد در سطح جامعه است.
روش: روش مورد استفاده در اين پژوهش، پيمايشي است. جهت گردآوري داده ها با استفاده از پرسشنامه، ديدگاه هاي 807 نفر از مراجعان به کتابخانه ها و کتابفروشي ها جمع آوري شده است.
يافته ها: يافته ها نشان داد كه اولويت اول انتخاب 55.5 درصد از پاسخگويان کتاب هايي با موضوع عقيدتي و ديني اختصاص بوده است48.7  درصد از جامعه پژوهش بيش از نصف مطالعات خود را در حوزه کتاب هاي ديني و عقيدتي ابراز كردند. بيشترين مکان هاي دسترسي افراد به کتب ديني از کتابفروشي با 50.4 درصد و کتابخانه با 32.1 درصد بود. ميزان استفاده از اينترنت در تمامي سطوح تحصيلات پايين و ميزان استفاده از کتابفروشي ها در تمامي سطوح تحصيلات بالا ارزيابي شد. اکثريت پاسخ دهندگان با 87.6 درصد تاکيد کرده اندکه مهمترين مشخصه ظاهري کتاب، عنوان کتاب مي باشد.  90.8درصد از جامعه آماري نام نويسنده و مترجم را مهمترين عامل نشر کتابهاي ديني دانستند. همچنين کتاب هاي استاد مرتضي مطهري، شخصيت هاي مذهبي، ايمه، مسايل اعتقادي، حديثي و ادعيه جز اثرگذارترين موضوعات معرفي شدند. از نظر مخاطبان تکراري بودن، مستند نبودن، واژه هاي گنگ عربي و متناسب نبودن با نياز کاربر مهمترين دلايل ضعف کتاب هاي ديني است. از ديدگاه پاسخگويان مهمترين راهکارهاي تبليغ کتب ديني، تبليغ از طريق رسانه، کاهش قيمت، متناسب سازي با نياز روز و افزايش کتابخانه هاي عمومي و رايگان مي باشد. مهمترين انتظارات پاسخگويان از کتاب هاي ديني شامل آشنايي با سرگذشت بزرگان دين، آشنايي با مهمترين موضوعات دين اسلام، مفاهيم ارزشمند نهج البلاغه و نهضت کربلا بود. مهمترين انتظارات پاسخگويان از کتب ديني عبارت از پاسخگويي به سوالات مخاطب، آشنايي با مسايل ظريف ديني، بر شمردن شرايط انسان کامل در جهان امروز، توانايي زدودن ابهامات ديني براي نوجوانان و جوانان اظهار شد.
اصالت/ارزش: با توجه به اينکه کتاب هاي ديني بالاترين درصد انتشار را به خود اختصاص داده اند، لازم است با برنامه ريزي دقيق نسبت به مخاطب کتاب هاي ديني و نيازهاي آن ها شناخت کافي داشته باشيم. پژوهش حاضر با بررسي نظرات پاسخ گويان، مي تواند به دست اندرکاران نشر کتب مذهبي در برنامه ريزي بهتر مولفه هاي نشر کمک كند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف پژوهش، بررسي تطبيقي فرمت مارک ايران با دستنامه يوني مارک براي پيايندها و ارايه راه حل هاي پيشنهادي براي رفع نواقص موجود در کاربرگه سازمان اسناد و كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران (نرم افزار رسا) است.
روش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه اي انجام شده است. جامعه پژوهش عبارت از فيلدها، نشانگرها و فيلدهاي فرعي يوني مارک و مارک ايران است که تقسيم بندي و انواع آن ها، از دستنامه يوني مارک استخراج شد. 14 فيلد ويژه پيايندها نيز از متن دستنامه 2000 يوني مارک و روزآمدهاي 4 و 5 دستنامه فوق استخراج و ترجمه شد. سپس فرمت پيشنهادي، با توجه به فيلدهاي اختصاصي شناسايي شده به وسيله پژوهشگر و فيلدهاي الزامي يوني مارک براي تمام منابع کتابخانه اي و فيلدهاي عمومي، و در مطابقت با کاربرگه رسا (به منظور حصول اطمينان از اِعمال فيلدهاي مورد نظر در کاربرگه سازمان) تهيه شد. اين کاربرگه داراي 102 فيلد بود.
يافته ها: يافته ها نشان داد که پنج فيلد (400 (فروست)، 411 (فروست هاي فرعي)، 225 (فروست)، 014 (شناسگر مقاله)، 073 (شماره بين المللي مقاله)) موجود در دستنامه يوني مارک در کاربرگه پيايندهاي سازمان اسناد و کتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران وجود ندارد و مي بايست به آن افزوده شود. همچنين يافته ها نشان داد که فيلدهاي متعددي دچار تغييرات در عنوان، تعريف، چگونگي کاربرد و فيلدهاي فرعي شده اند و فيلدهاي متعدد ديگري به اشتباه ترجمه شده اند و مي بايست اصلاح شوند. در نهايت کاربرگه اي پيشنهاد شده که از 102 فيلد آن، 14 فيلد، فيلدهاي ويژه پيايندها، پنج فيلد، فيلدهاي الزامي مارک، و 83 فيلد باقيمانده را فيلدهاي عمومي تشکيل مي دهند.
اصالت/ ارزش: مجلات از مهم ترين منابع اطلاعاتي مورد نياز محققان و مراجعان کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني است و کتابداران براي انتخاب، تهيه و آماده سازي آن ها و ارايه خدمات مناسب به وسيله آن ها تلاش زيادي مي نمايند. ارزش اطلاعاتي مجلات به اين دليل است که معمولا آخرين اخبار و نتايج پژوهش هاي علمي در اين منابع منعکس مي شوند. بنابراين ضروري است تا با سازماندهي درست و هماهنگ اين منابع به اشاعه و دسترس پذيري آن ها همچون متون تکنگاشت چاپي توجه شود.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف اين پژوهش، بررسي نقش خلاقيت در نحوه اتخاذ راهبردهاي مديريت تعارض در ميان کتابداران است.
روش: در پژوهش حاضر به روش نمونه گيري تصادفي ساده تعداد 115 نفر به عنوان گروه نمونه از ميان کتابداران کتابخانه هاي عمومي کشور انتخاب شده و پرسشنامه هاي موانع شخصي خلاقيت (فيفر) و مديريت تعارض (پوتنام و ويلسون) را تکميل کردند. داده ها به کمک آزمون t  مستقل، آزمون معناداري ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون چندگانه (گام به گام) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.
يافته ها: يافته هاي تحقيق نشان داد که راهبردهاي مديريت تعارض با مولفه هاي خلاقيت رابطه معناداري دارند که در اين ميان مولفه هاي «نياز به موفقيت» و «تفکر انتزاعي» مي توانند اتخاذ راهبرد مديريت تعارض را تبيين نمايند. همچنين نتايج پژوهش حاضر حاکي از آن است که اتخاذ راهبرد رقابت در کتابداران داراي تحصيلات کتابداري به طور معناداري بيش از کتابداران فارغ التحصيل ساير رشته ها مي باشد.
ارزش/ اصالت: نتايج پژوهش حاضر بر اهميت توجه بيشتر به توسعه خلاقيت کتابداران تاکيد مي نمايد. خلاقيت علاوه بر آنکه تاثير مستقيمي در کار کتابداران دارد، به طور غيرمستقيم نيز مي تواند سبب تقويت ساير مهارت هاي رفتاري (نظير مديريت تعارض) گردد.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف اصلي اين پژوهش بررسي وضعيت تهيه و خريد منابع الکترونيکي در کتابخانه هاي تخصصي دولتي شهر تهران از ديدگاه مديران کتابخانه ها مي باشد، که به چگونگي وضع موجودي منابع الکترونيکي، نحوه خريد و تهيه آنها و مشکلات تهيه منابع الکترونيکي در کتابخانه هاي تخصصي دولتي شهر تهران پرداخته شده است.
روش: روش پژوهش پيمايشي- توصيفي و ابزار گردآوري اطلاعات، پرسشنامه مي باشد. جامعه مورد پژوهش 86 نفر از مديران کتابخانه هاي تخصصي دولتي شهر تهران بوده اند که 60 نفر از مديران (70 درصد) پرسشنامه را عودت دادند و يافته هاي پژوهش بر اساس داده هاي 60 پرسشنامه به دست آمده است. تحليل هاي اين پژوهش به کمک آمار توصيفي با استفاده از نرم افزارهاي excel و SPSS صورت گرفته است.
يافته ها: يافته هاي پژوهش نشان داد که در 10 کتابخانه هيچ گونه منبع الکترونيکي وجود نداشت؛ 28 کتابخانه هر سه مورد منبع الکترونيکي( کتاب، مجله، پايگاه اطلاعاتي) را دارا مي باشند و در 22 کتابخانه نيز يک يا دو نوع از منابع الکترونيکي موجود بوده است. منابع الکترونيکي در اکثر کتابخانه هاي تخصصي موجود بوده، اما با توجه به رشد روزافزون آن ها در کتابخانه هاي جهان و نيز مزاياي منابع الکترونيکي، ميزان منابع الکترونيکي براي کتابخانه هاي تخصصي بسيار کم بوده است. عمده ترين مشکلات تهيه منابع الکترونيکي، هزينه خريد منابع الکترونيکي، هزينه خريد تجهيزات لازم براي استفاده از اين منابع و سپس تصميم گيري در خصوص انتخاب نوع منبع الکترونيکي عنوان شده است. در اکثر کتابخانه هاي تخصصي شهر تهران براي تهيه و خريد هر سه نوع منبع الکترونيکي کمتر از 10 درصد بودجه کتابخانه اختصاص داده مي شود.
اصالت/ ارزش: با وجود اينکه در زمنيه منابع الکترونيکي و موارد مرتبط با آن پژوهش هاي بسياري صورت گرفته است، اما کمتر به بررسي وضعيت خريد و تهيه اين منابع از ديدگاه مديران کتابخانه ها پرداخته شده است. نتايج حاصل از اين پژوهش کمک مي کند تا سازمان ها و نهادهاي تصميم گيرنده در امر توليد و انتشار منابع الکترونيکي بتوانند آگاهي بيش تري نسبت به وضعيت موجودي منابع الکترونيکي و ميزان استقبال از خريد منابع الکترونيکي در کتابخانه هاي تخصصي پيدا کرده و به ايجاد تغييرات در خط مشي توليد و ارايه منابع الکترونيکي بپردازند. همچنين نتابج حاصل از پژوهش مي تواند معياري براي ارزيابي روزآمدي و کارآيي کتابخانه هاي تخصصي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي توليدات علمي اعضاي هيات علمي حوزه علوم انساني دانشگاه تبريز طي سال هاي 1381-1386 انجام شده است.
روش: اين پژوهش با روش پيمايشي انجام شده است. داده هاي مورد نياز از طريق پرسشنامه گردآوري شده و از روش هاي آماري مثل توزيع فراواني و درصد فراواني در قالب جدول و نمودار و از فرمول خي دو جهت تجزيه و تحليل روابط بين متغير ها استفاده شده است. جامعه پژوهش 137 نفر عضو هيات علمي حوزه علوم انساني دانشگاه تبريز است كه 106 نفر از آن ها پرسشنامه ها را تكميل كردند.
يافته ها: نتايج نشان مي دهد كه بيش ترين درصد مقاله هاي تاليفي مربوط به سال 1385، و بيش ترين درصد كتاب هاي تاليفي، آثار ارايه شده در مجامع ملي و بين المللي و طرح هاي پژوهشي پايان يافته مربوط به سال 1386 است. از نظر انواع توليدات علمي در سال هاي مورد پژوهش، 62 مورد كتاب تاليفي، 28 مورد كتاب ترجمه اي، 368 مورد مقاله تاليفي در مجله هاي داخلي، 17 مورد مقاله ترجمه شده در مجله هاي داخلي و 25 مورد مقاله چاپ شده در مجله هاي خارجي انجام گرفته است. همچنين در اين سال ها 291 مورد آثار ارايه شده در مجامع ملي و بين المللي و 182 مورد طرح پژوهشي انجام گرفته است. آزمون فرضيه ها نشان مي دهد كه بين متغيرهاي سن، جنس، مرتبه علمي و محل اخذ مدرك تحصيلي افراد با ميزان توليدات علمي آن ها رابطه معني داري وجود دارد.
اصالت/ارزش: پژوهش حاضر سعي دارد براي اولين بار مشخص کند حوزه علوم انساني دانشگاه تبريز چه سهمي از توليدات علمي کشور را عهده دار است.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف اصلي اين پژوهش بررسي تطبيقي عوامل مشوق و بازدارنده مطالعه غيردرسي در بين دانشجويان دختر و پسر دانشگاه تربيت معلم آذربايجان و همچنين ارزيابي ميزان مطالعه غيردرسي آن ها است.
 روش: اين پژوهش به روش پيمايشي انجام شده است. جامعه آماري پژوهش نمونه اي شامل 260 نفر از مجموع 2600 نفر (1500 نفر دختر و 1100 نفر پسر) دانشجوي مقطع کارشناسي دانشگاه تربيت معلم آذربايجان است. براي گردآوري اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه توسط اساتيد دانشگاه تبريز، بررسي و مورد تاييد قرار گرفت. پايايي پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS اندازه گيري شد که مقدار آلفاي کرونباخ 872/. به دست آمد که بيانگر اعتبار خوبي است. از روش هاي آماري توصيفي و تحليلي براي پاسخ به پرسش هاي پژوهش و آزمون فرضيه ها استفاده شد.
يافته ها: الف- بين ميزان مطالعه غيردرسي دختران و پسران تفاوت معني دار وجود داشته و ميانگين مطالعه کل دانشجويان 30 دقيقه بوده است. ب- بين عوامل مشوق مطالعه غيردرسي و متغير جنسيت تفاوت معني دار مشاهده نشد. ج – بين بعضي از عوامل بازدارنده مطالعه غيردرسي و متغير جنسيت تفاوت معني دار وجود دارد. مانند استفاده از اينترنت، بازي هاي رايانه اي، خوشبين نبودن به آينده و بها ندادن به علم. د – به طور کلي مهم ترين عوامل بازدارنده مطالعه غيردرسي از ديدگاه دانشجويان دانشگاه تربيت معلم آذربايجان عبارتند از: گراني کتاب، عدم دسترسي به کتاب هاي مورد علاقه، حجم زياد تکاليف دانشگاه، تماشاي تلويزيون، نداشتن فرصت کافي براي مطالعه، ضعف تبليغات در زمينه مطالعه، عادت نداشتن به مطالعه از دوران کودکي، کمبود کتابخانه هاي عمومي، بها ندادن مردم به علم، خوشبين نبودن به آينده، برنامه هاي تفريحي، مشکلات اقتصادي، استفاده از اينترنت، تيراژ پايين کتاب ها و بازي هاي رايانه اي. ه - مهم ترين عوامل مشوق مطالعه غيردرسي عبارتند از: داشتن عادت به مطالعه از دوران کودکي، داشتن کتابخانه شخصي، توسعه مراکز کتاب خواني، تشويق اساتيد، معلمان، والدين و دوستان، وجود کتابخانه در محل تحصيل، آموزش روش مطالعه، افزايش درآمد خانواده، سطح تحصيلات، مطالعه و موقعيت اجتماعي اعضاي خانواده، برگزاري مسابقات کتاب خواني.
 ارزش/ اصالت: مقاله حاضر به شکل تطبيقي اولين بار در مورد عوامل مشوق و بازدارنده مطالعه غيردرسي از ديدگاه دانشجويان دختر و پسر انجام شده است. پژوهش هايي که قبلا صورت گرفته، اغلب در مورد ميزان و موضوعات مطالعه غيردرسي و بيش تر روي دانش آموزان انجام شده بود.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف اصلي اين پژوهش، مشخص نمودن سطح سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه است.
روش: اين پژوهش به روش پيمايشي- توصيفي و با کمک پرسشنامه انجام گرفته است و جامعه آماري آن را 181 نفر از دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي (شامل 158 دانشجوي دوره دستياري تخصصي و 23 دانشجوي دوره کارشناسي ارشد) تشکيل مي دهد.
يافته ها: نتايج بررسي نشان مي دهد که مهارت جامعه پژوهش در درک درست نياز اطلاعاتي با ميانگين نمره 3.60، در راهبردهاي جست وجوي اطلاعات با ميانگين نمره 3.69، در مکان يابي و دستيابي به اطلاعات با ميانگين نمره 3.12، در استفاده از اطلاعات با ميانگين 3.43، در ترکيب اطلاعات جديد با دانسته هاي قبلي خود با ميانگين 3.29، از لحاظ ارزيابي نتيجه فرآيند جست وجو در رابطه با رفع نياز اطلاعاتي شان با ميانگين 3.09 در حد مطلوبي مي باشند. در نهايت، نتايج کلي پژوهش وضعيت سواد اطلاعاتي دانشجويان دوره تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه را با ميانگين 3.37 بالاتر از حد متوسط نشان مي دهد.
اصالت/ارزش: اين مقاله با تکيه بر مدل شش مهارت بزرگ آيزنبرگ و برکويتز به شناسايي توانمندي هاي سواد اطلاعاتي دانشجويان تحصيلات تکميلي پرداخته است. و بر مبناي اين مدل سعي در کشف و بررسي اين که آيا دانشجويان تحصيلات تکميلي دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه مجهز به اين مهارت ها هستند و آيا نياز به کسب اين توانايي ها را در خود احساس مي کنند اين مطالعه انجام شده است.

 نسخه قابل چاپ

هدف: هدف اين نوشتار، بررسي نقش فرهنگ سازماني کارآفرينانه به عنوان عاملي اساسي براي خلاقيت و نوآوري در کتابخانه هاي عمومي کشور است.
روش: اين پژوهش از نظر روش گردآوري داده ها، توصيفي و از نوع پيمايشي بوده و داده هاي اوليه از طريق پرسشنامه گردآوري شده است. براي سنجش ابعاد فرهنگ سازماني کارآفرينانه از پرسشنامه مک گيور (2003) استفاده شد و سنجش خلاقيت و نوآوري به وسيله پرسشنامه استاندارد اسلان پاول (2006) انجام شده است. جامعه آماري تحقيق، تمام کارکنان صف و ستاد نهاد کتابخانه هاي عمومي کشور (4700 نفر) است. براي نمونه گيري از روش نمونه‏ گيري تصادفي ساده استفاده شد و تعداد 150 پرسشنامه توزيع و در نهايت 116 پرسشنامه جمع آوري شد.
يافته ها: بررسي داده هاي گردآوري شده (به کمک نرم افزارLISREL 8.5  و SPSS) با استفاده از آزمون علامت و تحليل مسير نشان داد که فرهنگ کارآفرينانه سازماني بر خلاقيت و نوآوري تاثير مثبت و معناداري دارد. همچنين نتايج آزمون علامت نشان داد که از بين ابعاد مختلف فرهنگ کارآفرينانه، بعد ارزشمندي کار و تفريح و سرگرمي در وضعيت مطلوبي مي باشند و ساير ابعاد فرهنگ سازماني شامل جسارت، تحمل انحراف خلاق، تهاجم بي ثمر، ريسک پذيري، ارتباط باز، همکاري و تشريک مساعي، نوآوري پيش فعال، کلام و همچنين فرهنگ سازماني کارآفرينانه نيز در وضعيت نامطلوبي مي باشد.
اصالت/ارزش: يافته هاي اين پژوهش مي تواند به مديران نهاد کتابخانه هاي عمومي در شناسايي ضعف ها و قوت هاي ابعاد مختلف فرهنگ سازماني موثر در خلاقيت کمک کند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: با توجه به اينکه امروزه ذخيره و بازيابي اطلاعات جزء دغدغه هاي اساسي کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني به شمار مي رود، يافتن نرم افزار مناسب در اين زمينه داراي اهميت فراواني است. هدف پژوهش حاضر ارزيابي نرم افزارهاي کتابخانه اي تحت وب پارس آذرخش، نوسا و نمايه در بازيابي اطلاعات است.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردي است. روش استفاده شده براي انجام اين پژوهش از نوع تحقيقات مشاهده اي و با استفاده از يک سياهه وارسي متشکل از 84 معيار براي سنجش، بررسي، شناسايي و ارزيابي ابعاد پژوهش است. علاوه بر اين براي انجام پژوهش ضمن بهره گيري از نظر افراد متخصص حوزه کتابداري و اطلاع رساني، در موارد لازم با توليد کنندگان نرم افزارها نيز مصاحبه شده است.
يافته ها: وضعيت نرم افزارهاي کتابخانه اي مورد مطالعه در 5 ويژگي شامل قابليت جست وجو، فرمول جست و جو، امکان انواع جست و جو ها، نمايش نتايج و چگونگي نمايش امکانات کمکي (راهنما) مورد بررسي و تحليل قرار گرفت. نتايج حاصل از يافته هاي پژوهش نشان داد که نرم افزار نوسا با کسب %93.43 از ميانگين کل امتيازات به لحاظ معيارهاي مورد مطالعه در اين پژوهش در رتبه اول و نرم افزار پارس آذرخش نيز با کسب %82.55 امتياز از معيارهاي مورد بررسي در رتبه بعدي قرار دارد. در نهايت نرم افزار نمايه با کسب %51.35 ميانگين کل امتيازات به لحاظ معيارهاي مورد بررسي در اين پژوهش در رتبه سوم قرار دارد.
اصالت/ارزش: اين پژوهش ضمن تهيه يک سياهه وارسي در زمينه ارزيابي وضعيت بازيابي اطلاعات در نرم افزارهاي کتابخانه اي بر اساس پيشينه هاي موجود و نظر متخصصان، اين امکان را نيز فراهم آورده است تا استفاده کنندگان اين نرم افزارها و نرم افزارهاي مشابه بتوانند در انتخاب خود تصميم بهتري بگيرند. همچنين به توليدکنندگان نرم افزارهاي مورد مطالعه و ساير نرم افزارها اين امکان را مي دهد تا ضمن برطرف کردن نقاط ضعف و تقويت نقاط قوت با معيارها و مولفه هاي موجود در اين زمينه و درجه اهميت هر يک از آنها بهتر آشنا شده و در توليدات آتي خود از آنها بهره بگيرند.

 نسخه قابل چاپ

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي فهرست نويسي تحليلي و رده بندي (کتابخانه کنگره) کتاب هاي عربي کتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در طول سال هاي 1386-1380 انجام شده است.
روش: در اين پژوهش که در آن از روش تحقيق توصيفي از نوع مطالعه سندي بهره جويي شده، با استفاده از يک سياهه وارسي محقق ساخته به گردآوري اطلاعات اقدام شد. نمونه مورد بررسي، شامل 300 فهرست برگه کتاب هاي عربي کتابخانه ملي است.
يافته ها: به طور کلي، در 83.76 درصد موارد، صحيح عمل شده، و در 16.24 درصد موارد صحيح عمل نشده است. در اين ميان، رده بندي داراي بيشترين درصد صحت (86.25 درصد) و کمترين درصد خطا (13.75 درصد) و فهرست نويسي تحليلي داراي کمترين درصد صحت (81.28 درصد) و بيشترين درصد خطاست (18.72 درصد). از طرفي، يافته هاي آزمون Z بيانگر اين نکته است که درصد صحت بسيار بالاتر از درصد خطاست؛ بر اين اساس، کتابخانه ملي در انجام فهرست نويسي تحليلي، و رده بندي کتاب هاي عربي داراي عملکرد مطلوبي بوده است.
اصالت/ارزش: بررسي وضعيت فهرست نويسي و رده بندي کتاب هاي عربي کتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در يک فاصله انتشاراتي به نسبه گسترده مي تواند فوايد قابل توجهي از لحاظ مشخص شدن کيفيت نسبي کار در بخش خدمات فني سازمان مذکور داشته، و در واقع انجام چنين پژوهش هايي هم براي محققان اين حوزه و هم براي فهرست نويسان سراسر کشور لازم و مفيد مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

هدف: پژوهش حاضر وضعيت کتابخانه هاي عمومي استان کرمانشاه را بر اساس استاندارد دياني (1374) مورد بررسي قرار داده است. اين کتابخانه ها از لحاظ 9 معيار (ساعات کار روزانه، مساحت کل، مساحت زيربنا، تعداد کتب، افزايش سالانه کتاب، تعداد اعضا، تعداد کارکنان، تعداد قفسه و تعداد صندلي) با استاندارد دياني (1374) در دو سطح کلان و خرد مورد مقايسه قرار گرفته و جهت حرکت براي هر کدام از اين کتابخانه ها مشخص شده است.
روش: روش پژوهش پيمايشي و از نوع توصيفي است. جامعه پژوهش 52 کتابخانه عمومي استان کرمانشاه مي باشد. داده هاي مورد نياز براي اين پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوري شده که پس از بازگرداندن آن ها در مواردي که نقصي در اطلاعات وجود داشت، از آمار نهاد کتابخانه هاي عمومي استان استفاده شده است. روايي پرسشنامه به صورت محتوايي و با استفاده از نظرات متخصصان صورت گرفته است و پايايي آن در برنامه SPSS به روش آلفاي کرونباخ اندازه گيري شده و برابر با 0.83 مي باشد.
يافته ها: پژوهش نشان داد که کتابخانه هاي عمومي استان کرمانشاه در مقايسه با کتابخانه هاي درجه 6، به جزء در يک استاندارد (مساحت کل)، در جايگاهي بالاتري بوده و در مقايسه با کتابخانه هاي درجه 5، در دو استاندارد (افزايش ساليانه کتاب و تعداد قفسه) بالاتر مي باشند. همچنين در مقايسه با کتابخانه هاي درجه 4، در 4 استاندارد (مساحت زيربنا، تعداد اعضا، تعداد کارکنان و تعداد صندلي) در جايگاه پايين تري قرار دارند ولي در يک استاندارد (افزايش ساليانه کتاب) بالاتر هستند. در مقايسه با کتابخانه هاي درجه 3، در 5 استاندارد (مساحت زيربنا، تعداد کتاب، تعداد کارکنان، تعداد صندلي و تعداد اعضا) در جايگاه پايين تري بوده و در دو استاندارد (افزايش ساليانه کتاب و تعداد قفسه) بالاتر هستند.
اصالت/ارزش: اين مقاله اولين کاري است که به طور جامع کتابخانه هاي عمومي استان کرمانشاه را مورد بررسي قرار داده و شواهدي را فراهم کرده است که به بهبود اين کتابخانه ها کمک خواهد کرد.

 نسخه قابل چاپ