بانک مقالات حسابداری و حسابرسی

وجوه نقد از منابع مهم و حياتي هر واحد اقتصادي است و پيش بيني وجوه نقد براي دوره هاي آتي، از مهم ترين ضروريت هاي مديريت واحدهاي اقتصادي است. سرمايه گذاران، اعتباردهندگان و ساير استفاده کنندگان اطلاعات حسابداري براي اتخاذ تصميم هاي مالي و سرمايه گذاري، نيازمند اطلاعات مربوط به جريان هاي نقدي هستند. بخش عمده و مستمر وجوه نقد واحدهاي تجاري را وجوه نقد عملياتي تشکيل مي دهد. پژوهش هاي پيشين مدل هاي متعدد و متفاوتي را براي پيش بيني وجوه نقد عملياتي واحدهاي تجاري، مورد آزمون قرار داده اند. تفاوت مدل ها مربوط به متغيرهاي مستقلي است که استفاده کرده اند. هدف اين مقاله، مقايسه توانايي اين مدل ها در شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به منظور تعيين مدل بهينه پيش بيني جريان هاي نقدي عملياتي براي شرکت هاي ياد شده است. در اين راستا، 73 شرکت واجد شرايط در بازه زماني 1385-1376 انتخاب و با استفاده از داده هاي تركيبي، بررسي شدند. از روش هاي آماري ضريب همبستگي و رگرسيون خطي براي تجزيه و تحليل داده ها و آزمون هاي t،f  و دوربين - واتسن براي آزمون ضريب برآوردهاي متغيرهاي مدل رگرسيوني و آزمون فرضيه هاي پژوهش استفاده شده است.
يافته هاي پژوهش بيان گر آن است که تفکيک سود به اجزاي نقدي و تعهدي، توانايي پيش بيني جريان هاي نقدي را افزايش مي دهد. همچنين، مدل پيش بيني جريان هاي نقدي مبتني بر سود تفکيک شده به شش جزء نقدي و تعهدي، بهتر از بقيه مدل هاي مورد آزمون مي تواند جريان هاي نقدي عملياتي آتي را پيش بيني کند.

 نسخه قابل چاپ

مالکان نهادي با توجه به مالكيت بخش قابل توجهي از سهام شركت ها، از نفوذ قابل ملاحظه اي برخوردار هستند و مي توانند رويه هاي آن ها (شامل رويه هاي حسابداري و گزارش گري مالي) را تحت تاثير قرار دهند. صورت هاي مالي هسته اصلي فرايند گزارش گري مالي را تشكيل مي دهند. صورت هاي مالي و در راس آن ها صورت سود و زيان (رقم سود خالص) در کانون توجه سرمايه گذاران قرار دارد. تحقيق حاضر براي فراهم آوردن شواهدي در ارتباط با نقش نظارتي سرمايه گذاران نهادي از اين منظر كه آيا مالكيت نهادي بر كيفيت سود گزارش شده تاثير دارد، صورت پذيرفته است. براي اندازه گيري كيفيت سود، از يك رويكرد چند بعدي استفاده شده است؛ بدان معنا كه براي سنجش كيفيت سود، چهار مدل رگرسيوني كه جنبه هاي مختلف كيفيت سود (يعني محتواي اطلاعاتي سود، قابليت پيش بيني كنندگي سود، اقلام تعهدي سود و به موقع بودن گزارش سود) را مي سنجد، برازش شده است. نتايج تحقيق بيان گر روابط متناقضي بين سرمايه گذاران نهادي و کيفيت سود است. بدان معنا که از بعد ارزش پيش بيني کنندگي سود، سرمايه گذارن نهادي (تمرکز سرمايه گذران نهادي) با کيفيت سود، رابطه منفي (مثبت) دارند. اين در حالي است سرمايه گذاران نهادي با وقفه گزارش گري رابطه منفي دارند. اين امر بيان گر آن است که با افزايش سطح سرمايه گذاران نهادي، کيفيت سود نيز ارتقا مي يابد. بايد يادآور شد كه در اين تحقيق رابطه معناداري بين سرمايه گذاران نهادي (تمركز سرمايه گذاران نهادي) و کيفيت سود با استفاده از معيارهاي محتواي اطلاعاتي سود و اقلام تعهدي سود يافت نشد.

 نسخه قابل چاپ

اندازه هيات مديره، نسبت اعضاي غيرموظف در تركيب هيات مديره، تعداد جلسات هيات مديره، دانش مالي اعضاي هيات مديره و جدايي نقش مديرعامل از رييس هيات مديره بر عملكرد شركت است. در اين پژوهش، رتبه عملکرد شرکت ها بر اساس 5 عامل رشد درآمد، رشد سود عملياتي، رشد سود خالص، بازده دارايي ها و بازده حقوق صاحبان سهام محاسبه شده است. با توجه به تحقيقات قبلي، اندازه شركت و اهرم مالي نيز به عنوان متغيرهاي كنترلي در نظر گرفته شده است.
براين اساس، اطلاعات مورد نياز تحقيق از 71 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زماني 1380 تا 1387 استخراج و از آزمون هاي ضريب همبستگي اسپيرمن و تحليل رگرسيون استفاده گرديده است. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه هيات مديره در بازار سرمايه ايران به صورت کارا به وظايف خود براي کاهش مشکلات نمايندگي عمل ننموده و تاثير با اهميتي بر عملكرد شركت ندارد.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش، با استفاده از داده هاي بورس اوراق بهادار تهران، روابط تجربي بين بازده سهام، تغيير بازده و حجم معامله را بررسي مي کند. دوره زماني تحقيق شامل؛ داده هاي ماهانه مربوط به حجم معامله و بازده بازار بورس تهران در بازه زماني مهرماه 1377 تا خرداد ماه 1385 است. روش هاي آماري به كار رفته شامل؛ تجزيه و تحليل همبستگي هم عرض، آزمون ريشه واحد، تحليل رگرسيون معادله هاي همزمان دو متغيره، مدل سازي گارچ، مدل خود توضيح برداري و آزمون عليت گرنجر، مي باشد. با بررسي وجود همزماني و عليت در روابط بين بازده سهام و حجم معامله نتيجه گيري شد كه اطلاع از اين متغيرها تا حد اندكي به پيش بيني متغير ديگر كمك مي كند. از سوي ديگر، نتايج تحقيق نشان دهنده وجود رابطه همزمان بين تغيير بازده و حجم معامله است. به علاوه، با استفاده از آزمون عليت گرنجر مشخص شد كه تغيير بازده، داراي محتواي اطلاعاتي در مورد حجم معامله هاي آتي است.

 نسخه قابل چاپ

بازار سرمايه به مثابه بخشي از بازارهاي مالي، نقش مهمي را در اقتصاد ايفا مي کند. در اين بازار، اطلاعات يکي از منابع با ارزش و اصلي است و در يکپارچه سازي و رقابتي کردن بازار نقش بسيار مهمي را ايفا مي نمايد. هدف اصلي از انجام اين تحقيق، اولويت بندي روش هاي افزايش شفافيت بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از فرايند تحليل سلسله مراتبي مي باشد. اين تحقيق، جهت افزايش شفافيت بازار سرمايه، روش هاي افزايش اگاهي، وضع و اجراي قوانين و خصوصي سازي را بر اساس معيارهاي نقدينگي، سرعت پوشش قيمت و هزينه معامله هاي، مي سنجد.
اين تحقيق، از نوع تحقيق هاي توصيفي - پيمايشي و از نظر هدف، جزء تحقيق هاي کاربردي است. جامعه آماري اين مطالعه، بورس اوراق بهادار تهران مي باشد که براي جمع آوري داده ها از بين سرمايه گذاران، کارگزاران و کارشناسان، از پرسشنامه کتبي استفاده شده است. تجزيه و تحليل اطلاعات به دست آمده از طريق فرايند تحليل سلسله مراتبي (AHP)، حاکي از آن است که روش افزايش آگاهي از ديد سرمايه گذاران، کارگزاران و کارشناسان به عنوان روشي بهينه در شفاف سازي بورس شناخته مي شود و روش هاي وضع و اجراي قوانين و خصوصي سازي به ترتيب در اولويت هاي بعدي قرار مي گيرند. بورس اوراق بهادار، مديران شرکت ها، کارگزاران و سرمايه گذارن جزء هر يک به نحوي مي توانند اين نتايج اين استفاده کنند.

 نسخه قابل چاپ

امروزه «مشتري گرايي» در سازمان ها به يک استراتژي تبديل شده است، بنابراين داشتن اطلاعات در مورد مشتري اهميت زيادي دارد. از جمله اطلاعات مهم، سودآوري مشتري است كه حسابداري مديريت با ابزارهاي سنجش سودآوري مشتري،  آن را اندازه گيري مي کند.
فلسفه طراحي نظام سنجش سودآوري مشتريان، مهم دانستن سود متفاوتي است كه هر ريال درآمد حاصل از ارتباط با مشتري هاي مختلف، ايجاد مي نمايد. سيستم ياد شده در شرکت هاي خدماتي، به ويژه بانک ها نيز كاربرد دارد.
هدف اين پژوهش، بررسي وضعيت موجود سنجش سودآوري مشتري در بانک هاي خصوصي ايران و نگرش مديران اين گونه بانک ها، نسبت به سنجش سودآوري مشتري است.
يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه در بانك هاي خصوصي ايران، سيستم سنجش سودآوري مشتري توسعه نيافته است ولي، مديران اين قبيل بانك ها نسبت به برقراري و توسعه اين سيستم، ديدگاه مثبتي دارند و معتقدند كه اطلاعات مربوط به سودآوري مشتري در تصميم هاي آنها درباره اعطاي وام به مشتريان، تعيين بهاي تسهيلات اعطايي، برقراري يا حذف رابطه با مشتريان، قيمت گذاري خدمات ارايه شده به مشتري و استراتژي هاي بازاريابي تاثير دارد.

 نسخه قابل چاپ

پژوهش حاضر به بررسي تاثير سرمايه فكري بر عملكرد شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مي پردازد. در اين راستا، از متغيرهاي نرخ بازده دارايي ها، نسبت گردش دارايي ها و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري شركت براي ارزيابي عملكرد و از متغيرهاي اندازه و نسبت بدهي شركت به عنوان متغيرهاي كنترلي استفاده گرديده است. نتايج پژوهش در قلمرو زماني 1380 الي 1385 نشان مي دهد كه سرمايه فكري به طور مثبت و معنا داري، نرخ بازده دارايي ها و نسبت گردش دارايي ها را تحت تاثير قرار مي دهد، ولي اين تاثير بر نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري، معنا دار نيست. همچنين نتايج حاصل از آزمون هاي به عمل آمده بيانگر آن است كه سرمايه فكري تاثير مثبت و معنا داري بر عملكرد آتي شركت دارد.
به علاوه، رابطه معنا دار بين رشد سرمايه فكري و عملكرد سال آينده شركت نيز مورد تاييد قرار گرفت. متفاوت بودن تاثير سرمايه فكري بر عملكرد شركت هاي موجود در صنايع مختلف نيز از نتايج پژوهش حاضر به شمار مي رود كه اين تفاوت ناشي از تاثير متفاوت سرمايه فكري بر نرخ بازده دارايي ها و نسبت گردش دارايي هاست.

 نسخه قابل چاپ

در اين تحقيق، عوامل كاهنده استقلال حسابرس مستقل، از ديدگاه حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمي ايران مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج تحقيق نشان مي دهد از نظر حسابرسان مزبور، حق الزحمه معوق حسابرسي، تاثيرگذاري مديريت بر انتخاب يا تعويض حسابرس و تعيين حق الزحمه حسابرسي، پذيرش هداياي صاحب كار تداوم انتخاب حسابرس براي مدت طولاني، از عوامل كاهنده استقلال حسابرس هستند.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين مقاله، تعيين رابطه بين اجزاي ساختار حاكميت شركتي؛ شامل تركيب هيات مديره، ساختار مالكيت و افشاي اطلاعات با عملكرد شركت ها مي باشد. نمونه مورد بررسي؛ شامل 77 شركت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي دوره زماني سه ساله 82 تا 84 مي باشد. متغير وابسته تحقيق عملكرد مالي مي باشد كه بر مبناي رشد درآمد، رشد سود عملياتي، رشد سود خالص، بازده دارايي ها و بازده حقوق صاحبان سهام تعيين شده است. متغيرهاي مستقل نيز؛ شامل تركيب هيات مديره، ساختار مالكيت و افشاي اطلاعات و متغيرهاي کنترلي اندازه و اهرم مالي مي باشد. يافته ها نشان مي دهد، بين افشاي اطلاعات و عملكرد مالي شركت ها رابطه معناداري وجود دارد.

 نسخه قابل چاپ

فرضيه پيام رساني سود سهام نقدي بيان مي دارد، سود نقدي حاوي اطلاعاتي درباره تغييرات سودهاي آتي است و تغيير سود سهام نقدي از تغيير سودهاي آتي شرکت خبر مي دهد. بر اين اساس، مديران شرکت ها فقط وقتي سود سهام را افزايش مي دهند که مطمئن باشند مي توانند در آينده سطح جديدي از توزيع سود را حفظ کنند. آنها با افزايش سود نقدي به سهامداران پيام مي دهند که سودآوري آتي شرکت رو به افزايش است. در اين مطالعه، به منظور فراهم نمودن شواهدي تجربي درباره پيام رساني سود نقدي، رابطه بين درصد تغييرات سود نقدي با سود غير منتظره بر روي نمونه اي متشکل از 60 شرکت پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براي يک دوره هشت ساله (1378-1385) مورد بررسي قرار گرفته و فرضيه تحقيق بر اساس داده هاي ترکيبي و مقطعي آزمون شده است. نتايج اين تحقيق نشان مي دهد، بين درصد تغييرات سود نقدي و سود غير منتظره (تغييرات سودهاي آتي) رابطه مثبت معناداري وجود دارد و پس از کنترل بازده سهامداران عادي اين ارتباط همچنان معنادار باقي مي ماند. اين نتايج، فرضيه پيام رساني سود سهام نقدي را در بورس اوراق بهادار تهران تاييد مي کند. اين يافته، پيش بيني سودآوري آتي شرکت ها را براي سرمايه گذاران تسهيل مي کند، زيرا فرض بر اين است كه افزايش سود نقدي از افزايش سودآوري آتي خبر مي دهد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، نحوه توزيع آماري نسبت هاي مالي و سودمندي روش هاي تبديل داده ها و حذف مشاهده هاي پرت در نزديک نمودن توزيع نسبت هاي مالي به توزيع نرمال، بررسي شده است. داشتن اطلاعاتي در اين زمينه، مي تواند در انتخاب نوع ابزارهاي آماري موثر باشد.
يکي از مشکلات آماري در تجزيه و تحليل نسبت هاي مالي، مساله انتخاب تکنيک هاي آماري با توجه به توزيع نسبت ها است. هنگام به کارگيري نسبت هاي مالي، اغلب توزيع داده ها نرمال فرض شده و از روش هاي پارامتريک استفاده مي شود، اما اطلاعات اندکي در زمينه ويژگي هاي توزيع نسبت هاي مالي وجود دارد.
اين پژوهش با استفاده از آزمون هاي کولموگوروف - اسميرنوف و شپيرو - ويلک به آزمون فرضيه ها براي نمونه پژوهش در دوره زماني 1384-1380 مي پردازد. در اين پژوهش، سه فرضيه اصلي و دوازده فرضيه فرعي طراحي و مورد آزمون قرار گرفت. نمونه آماري شامل 145 شرکت است که از ميان هفت صنعت از بزرگ ترين صنايع بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده است.
يافته هاي تحقيق نشان مي دهد که فرض نرمال بودن براي نسبت هاي مالي قابل قبول و منطقي نيست. حتي، پس از حذف مشاهده هاي پرت و تبديل داده ها نيز نسبت هاي مالي از توزيع نرمال تبعيت نکرده است. البته، حذف مشاهده هاي پرت و تبديل داده ها تاثير بسزايي در کاهش ضريب چولگي و کشيدگي نسبت هاي مالي داشته و توزيع نسبت هاي مالي را به توزيع نرمال نزديک ساخته است.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش، به بررسي تاثير كيفيت اطلاعات حسابداري بر تصميم گيري هاي مديران مي پردازد معيار در نظر گرفته شده براي كيفيت اطلاعات حسابداري، كيفيت سود است. به اين منظور، تاثير كيفيت سود مطرح شده توسط ديچو و دايچو (Dechow and Dichev, 2002) بر حساسيت مخارج سرمايه اي نسبت به سود سال جاري و بخش تعهدي آن، پس از كنترل جريان هاي نقدي عملياتي آتي و كيوي توبين مورد بررسي قرار گرفت.
نتايج حاصل از آزمون فرضيه ها نشان داد كه با افزايش كيفيت سود، حساسيت مخارج سرمايه اي آتي به سود حسابداري جاري افزايش مي يابد و افزايش اين حساسيت به بخش تعهدي سود بيشتر از بخش نقدي است.

 نسخه قابل چاپ

در اين مقاله، تاثير سازه هاي اجتماعي قانون گرايي، اطمينان طلبي، سطح تحصيلات، فردگرايي، جنسيت، رشته تحصيلي و سابقه هاي كاري بر افشاگري مالي شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسي مي شود. همچنين، با استفاده از فرضيه هاي تاييد شده پژوهش، جهت ارزيابي افشاگري مالي شركت هاي مورد بررسي، مدل رگرسيوني ارايه مي شود. به اين منظور، سازه هاي قانون گرايي، اطمينان طلبي، سطح تحصيلات، فردگرايي، جنسيت، رشته تحصيلي و سابقه هاي كاري مديران مالي صنايع مختلف شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در قالب هفت فرضيه مورد بررسي قرار مي گيرد. ابزار مورد استفاده براي انجام پژوهش پرسش نامه است و از آزمون هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و تحليل واريانس جهت بررسي فرضيه هاي پژوهش استفاده شده است.
نتايج حاصل از آزمون  آماري فرضيه هاي پژوهش نشان مي دهد كه سازه هاي اجتماعي قانون گرايي، اطمينان طلبي و فردگرايي بر افشاگري مالي شركت هاي مورد بررسي تاثير معنادار و مستقيمي دارد و تاثير سازه هاي اجتماعي بررسي شده ديگر به لحاظ آماري معنا دار نيست. همچنين، طبق نتايج به دست آمده، فردگرايي بيشترين تاثير را بر افشاگري مالي دارد.

 نسخه قابل چاپ

بازده سهام شرکت ها، نقش تعيين کننده اي را در تصميم هاي سرمايه گذاري ايفا مي کند. اطلاعات، در پيش بيني بازده سهام شرکت ها از اهميت خاصي برخوردار مي باشند. معيارهاي نقدشوندگي سهام، از جمله اطلاعاتي هستند که در تحقيقات مختلف براي پيش بيني بازده سهام مورد استفاده قرار گرفته اند. هدف از اين تحقيق، بررسي رابطه بين بازده سالانه سهام و معيارهاي نقدشوندگي سهام؛ همچون اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام، گردش سهام شرکت، حجم ريالي معامله ها، تعداد دفعات انجام معامله و درصد روزهاي انجام معامله در بورس اوراق بهادار تهران مي باشد. از اين رو، تعداد 156 شرکت در طي دوره زماني 1386-1381 مورد بررسي قرار گرفت. رويکرد انتخابي براي آزمون فرضيه ها، رگرسيون داده هاي ترکيبي مي باشد. نتايج آزمون فرضيه ها بيانگر عدم وجود هرگونه رابطه معنا دار بين بازده سهام و اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام، گردش سهام شرکت، حجم ريالي معامله ها و تعداد دفعات انجام معامله در دوره زماني 1386-1381 مي باشد. نتايج، همچنين بيانگر وجود رابطه معنا دار بسيار کم اهميت بين بازده سالانه سهام و درصد روزهاي انجام معامله مي باشد.

 نسخه قابل چاپ

با تفكيك مديريت از مالكيت و به دنبال آن، با پيدايش تئوري نمايندگي، ارزيابي عملكرد به عنوان يكي از مهم ترين موضوعات در حسابداري، به ويژه در حسابداري مديريت مطرح شده است. در اين راستا، معيارها و روش هاي گوناگوني ارايه گرديده است. يكي از اين معيارها نسبت Q توبين است. بنابراين، هدف اصلي از اين پژوهش بررسي كامل و جامع نسبت Q توبين است. لذا اين پژوهش در سه بخش كلي با هدف هاي زير انجام مي شود: 1. بررسي كاربرد نسبت Q توبين به عنوان معيار ارزيابي عملكرد در شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ 2. بررسي رابطه بين نسبت Q توبين با ساير معيارهاي ارزيابي عملكرد و 3. مقايسه نسبت Q توبين در صنايع مختلف.
به منظور دسترسي به اهداف بالا، يك دوره پنج ساله (1384-1380) در نظر گرفته شد. جامعه آماري كليه شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بود كه نهايتا 70 شركت واجد شرايط در اين مطالعه انتخاب شدند. فن هاي آماري مورد استفاده، ضريب همبستگي پيرسون، رگرسيون خطي، آنالير واريانس و آزمون تي مي باشد.
نتايج به دست آمده نشان مي دهد كه استفاده از نسبت Q توبين در شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران هنوز جايگاهي ندارد. همچنين، نسبت Q توبين با معيارهاي قيمت سهام، بازده دارايي ها و سود هر سهم ارتباط معني داري دارد و با نسبت هاي جاري، آني، گردش دارايي ها، سود باقيمانده، رشد فروش، رشد سود، سود عملياتي و فروش ارتباط معني داري ندارد. در بررسي نسبت Q توبين در صنايع مختلف مشخص گرديد كه صنعت خودروسازي داراي بيشترين مقدار Q توبين و صنعت نساجي داراي كمترين مقدار Q توبين است.

 نسخه قابل چاپ