بانک مقالات رشته علوم تربیتی

در اين پژوهش، کارآمدي دو روش درماني شناختي و منطقي- هيجاني در کاهش اضطراب آزمون دانش آموزان و بهبود کارکرد تحصيلي بررسي شده است. نمونه پژوهش 36 دانش آموز سال دوم دبيرستان رشته رياضي از ناحيه هاي چهارگانه شهر اهواز بودند که اضطراب آزمون داشته اند. اين آزمودني ها به شيوه تصادفي به گروه هاي آزمايش و گواه گمارده شدند. اين پژوهش سه گروه دارد (هر گروه 12 نفر): يک گروه درمان شناختي؛ يک گروه درمان منطقي- هيجاني؛ و يک گروه گواه. براي مداخله، دو روش درماني شناختي و منطقي- هيجاني به کار گرفته شد. ابزار پژوهش، پرسش نامه هاي اضطراب آزمون و مصاحبه باليني بود.
آزمون واريانس يک سويه بر تفاضل نمره هاي پيش آزمون- پس آزمون نشان داد که تفاوت ميان گروه هاي شناختي، منطقي- هيجاني، و گواه، در اضطراب آزمون و کارکرد تحصيلي معنادار است. آزمون چند مقايسه اي توکي نيز نشان داد که اضطراب آزمون در گروه هاي شناختي و منطقي- هيجاني در مقايسه با گروه گواه به گونه اي معناداري کاهش يافته است. يافته ها هم چنين نشان داد که در کاهش اضطراب آزمون، روش شناختي سودمندتر و کارآمدتر از روش منطقي- هيجاني است؛ اما در بهبود کارکرد تحصيلي، تفاوت اين دو روش درماني معنادار نيست .

 نسخه قابل چاپ

در اين نوشتار نقش آموزش و پرورش در توسعه منابع انساني و اهميت آن در پديدآوري علم و دانش فني، بررسي شده است؛ به ويژه در روزگاري که ايران در انديشه پيوستن به روند جهاني شدن آموزش و پرورش و اقتصاد بر پايه دادوستدهاي جهاني است. نخست، با نگاهي گذرا سير دگرگوني و چگونگي پيدايش سازمان تجارت جهاني، و سپس ديدگاه گروه هاي همسو و ناهمسو با روند جهاني شدن اقتصاد با توسعه منابع انساني بررسي شده است. سپس، با نگرش به اين که اقتصاد ايران با محدود بودن ظرفيت هاي توليدي و پايين بودن بازده اقتصادي برآمده از کمبود نيروي انساني دانش آموخته و کارشناس روبه رو است، گفتارهايي آمده است درباره توسعه اقتصادي بر پايه توسعه منابع انساني از راه آموزش و پرورش، براي دستيابي به مشارکت پوياتر در روند جهاني شدن اقتصاد و آموزش و پرورش که راه ايران را در پيوستن به سازمان تجارت جهاني هموار مي کند. در پايان نيز، به تحليل بنيان ها و اصولي پرداخته شده است که بايد محور کوشش هاي سامان مند در راستاي گسترش آموزش و پرورش براي توسعه منابع انساني و افزايش پديدآوري دانش در جامعه باشد.

 نسخه قابل چاپ

از آنجا که تعيين هدف ها راهنماي همه فعاليتهاي آموزشي است، در اين پژوهش تلاش شده است اين کار بنيادي را با نگرش به تعريف انسان از ديدگاه ميشل فوکو بررسي کند. فوکو که با کندوکاو باريک بينانه در زمينه جنون و شيوه هاي بکارگيري مجازات، گسستي جدي در تاريخ انديشه بشري يافته بود، هستي انسان را نيز بر همين اساس روشن ساخت. او اين گسست ها را از ديدگاه اراده معطوف به قدرت و با تکيه بر دانش بررسي مي کند و انسان را برآيند سامان هاي دانايي متفاوت در حد فاصل ميان اين گسست ها مي داند. از چنين ديدگاهي، فوکو در توجه به شرايط شکل گيري سوژه انساني که مساله اصلي او در همه پژوهش هايش است، متوجه نقش سودمند قدرت در جامه «فن آوري هاي انضباطي» مي شود. همچنين، او با پيش کشيدن گفتار «فن آوري هاي خود» که بسيار بر آن پاي مي فشارد و درآمد کاوش هاي فراواني براي فيلسوفان آموزشي است، ديدگاهي نو براي آموزش مي گشايد. فوکو در کنار نقد جدي استقلال به سان هدف آموزشي از سوي آموزش گران آزادي خواه، خودآفريني را همچون هدف آموزشي پيش روي مي نهد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، پايايي و روايي مقياس باورهاي خودکارآمدي عمومي (GSE-10) در دانشجويان رشته هاي روان شناسي دانشگاه هاي شهيد چمران اهواز و آزاد مرودشت بررسي شده است. 293 دانشجوي روان شناسي از دانشگاه شهيد چمران اهواز و 294 دانشجوي روان شناسي از دانشگاه آزاد مرودشت به مقياس 10 گزينه اي باورهاي خودکارآمدي ويرايش ايراني پاسخ گفتند. با روش تحليل عاملي (تحليل سازه هاي بنيادي)، سازه اي با نام باورهاي خودکارآمدي عمومي به دست آمد که تبيين کننده 38.69 درصد واريانس گزينه هاي مقياس بود. ضرايب آلفاي کرون باخ براي کل مقياس 0.82، براي دانشجويان روان شناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز 0.84، و براي دانشجويان روان شناسي دانشگاه آزاد مرودشت 0.80 به دست آمده. همچنين ضريب روايي هم زمان براي مقياس باورهاي خودکارآمدي عمومي و مقياس عزت نفس روزن برگ بر روي 318 نفر از پاسخ گويان 0.30، در دانش جويان روان شناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز 0.20، و در دانشجويان روان شناسي دانشگاه آزاد مرودشت 0.23 برآورد شد که همه معنادار بود. بنابراين، يافته هاي پژوهش نشان مي دهد که مقياس GSE-10 را مي توان در پژوهش هاي روان شناختي و موقعيت هاي باليني براي جامعه بهنجار و نابهنجار به کار گرفت.

 نسخه قابل چاپ

براي پژوهش درباره اثربخشي شبيه سازي ذهني فرآيندي و فرآورده اي بر بهبود کارکرد و پيش رفت تحصيلي دانش جويان، 66 آزمودني به شکل تصادفي انتخاب و به همين شکل در سه گروه 22 نفره شبيه سازي ذهني فرآيندي، شبيه سازي ذهني فرآورده اي، و گروه کنترل جاي گزين شدند. براي ارزش يابي پيش رفت تحصيلي، دو آزمون از محتواي کتاب با ارزش و حجم يک سان براي آزمون ميان ترم و پايان ترم در نظر گرفته شد. تمامي دانش جويان پيش از آزمون ميان ترم به آزمون کارکرد تحصيلي (EPT) پاسخ دادند. هفت روز پيش از آزمون پايان ترم آموزش هاي مربوط به شبيه سازي ذهني فرآيندي و فرآورده اي به گروه هاي مربوطه ارايه شد و آزمودني ها در آزمون پايان ترم شرکت کردند. پيش از آزمون پايان ترم آزمودني ها دوباره به آزمون کارکرد تحصيلي (EPT) پاسخ دادند.
يافته ها نشان داد آزمودني هايي که در آموزش هاي شبيه سازي ذهني شرکت کرده بودند کارکرد و پيش رفت تحصيلي بالاتري از گروه کنترل داشتند. هم چنين، شبيه سازي ذهني فرآيندي در بهبود کارکرد تحصيلي اثربخشي بالاتري از شبيه سازي ذهني فرآورده اي داشته است. اين تاثيرها با افزايش خودکارآمدي تحصيلي و ايجاد انگيزش در اثر شبيه سازي ذهني پديد آمده است.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش، رابطه خودپنداري (تحصيلي، غيرتحصيلي، و کلي) را با پيش رفت تحصيلي در 300 دانش آموز دختر سال دوم دبيرستان در گرايش هاي رياضي – فيزيک و علوم انساني (در منطقه 6 تهران) بررسي نموده ايم. ابزار به کار گرفته شده در اين پژوهش، پرسش نامه توصيف از خود مارش (SDQ) بود و براي بررسي پيش رفت تحصيلي، از نمره درس هاي کلامي و رياضي، و ميانگين نيم سال آخر استفاده شد.
يافته هاي پژوهشي نشان داد که خود پنداري تحصيلي درهر گروه آزمودني از توان پيش بيني پيش رفت تحصيلي برخوردار است (P<0.000). يافته هاي تحليل رگرسيون گام به گام در گروه رياضي –  فيزيک نيز نشان داد که خود پنداره تحصيلي در مقايسه با خودپنداره کلي و غيرتحصيلي از قدرت تبيين توان مندتري برخوردار است؛ به گونه اي كه در گروه علوم انساني، تنها خودپنداره تحصيلي توانست پيش رفت تحصيلي را پيش بيني نمايد.
در بررسي سهم مولفه هاي خودپنداره تحصيلي (کلامي، رياضي)، نتايج رگرسيون نشان داد که در گروه رياضي –  فيزيک، خودپنداره کلامي و رياضي، و در گروه علوم انساني تنها خودپنداره رياضي در پيش بيني پيش رفت تحصيلي نقش دارد. تحليل واريانس انجام شده بر روي متغيرهاي اين پژوهش (خودپنداره کلي، خودپنداره تحصيلي، خودپنداره کلامي، خودپنداره رياضي، و پيش رفت تحصيلي) نشان داد که دو گروه آزمودني از نظر ميزان خودپنداره تحصيلي، کلي، و رياضي، و پيش رفت تحصيلي تفاوت معنا دار دارند (P<0.000)؛ اما تفاوتي در ميان گروه ها در خودپنداره کلامي و خودپنداره غيرتحصيلي ديده نشد. يافته هاي پژوهش نشان داد که هر قدر افراد از خودپنداره تحصيلي مثبت تري برخوردار باشند، پيش رفت تحصيلي بهتري خواهند داشت و احتمال مشارکت آن ها در رشته هاي رياضي – فيزيک بيش تر خواهد بود.

 نسخه قابل چاپ

اين پژوهش براي تعيين ويژگي هاي مورد نياز برنامه هاي درسي آموزشي دوره هاي کارشناسي و کارشناسي ارشد کتاب داري و اطلاع رساني، براي پرورش کتابداران کارآمد انجام شده است. در بررسي سرفصل دروس، روش تدريش و شيوه هاي ارزيابي علمي دانشجويان که اکنون دردانشگاه ها به کار گرفته مي شود، از اساتيد رشته و دانش آموخته گان دوره هاي کارشناسي و کارشناسي ارشد شاغل در انواع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رساني نظر خواهي شد. 66 نفر مدرس، 109 کارشناس، و 62 کارشناس ارشد به پرسش نامه ها پاسخ دادند. آنان ضمن اظهار نظر درباره برنامه هاي کنوني، ديدگاه خود را درباره برنامه مطلوب بازگو کردند.
يافته هاي پژوهش در برگيرنده پيشنهادهاي دانش آموخته گان و استادان رشته براي دگرگون ساختن محتواي برخي دروس، گنجاندن دروس نو در برنامه هاي درسي، و دگر گوني روش هاي تدريس و شيوه هاي ارزيابي علمي است. بر اين اساس پيشنهاد شده است گروه هاي آموزشي با دگرگوني هايي از اين دست، مهارت هاي لازم را براي پذيرش وظايف حرفه اي در دانش آموخته گان تقويت کنند.

 نسخه قابل چاپ

ورود انواع منابع اطلاعاتي، و از آن ميان مواد ديداري – شنيداري و چند رسانه اي به کتاب خانه هاي دانشگاهي، با نگرش به ويژگي ها و نقش بسيار موثر آن ها در يادگيري، آموزش، و پژوهش، به استقبال روزافزون کاربران از اين گونه منابع و تغيير کيفيت خدمات کتاب خانه ها انجاميده است. در اين نوشتار وضعيت کنوني مواد ديداري و شنيداري در کتاب خانه هاي مرکزي دانشگاه هاي دولتي ايران، و مشکلات و مسايل آن ها بررسي شده است. در پايان ، پيشنهاد شده است که فهرست هاي رايانه اي براي نگه داري و بازيابي داده هاي مواد ديداري - شنيداري با افزودن فيلدهاي نو پديد آيد تا کتاب داران و بايگان هاي مواد ديداري – شنيداري بتوانند با ارايه خدمات بهينه، نياز اطلاعاتي کاربر نهايي را در کم ترين زمان ممکن پاسخ گويند.
روش پژوهش در اين بررسي پيمايشي و پژوهش از نوع توصيفي بود و براي گردآوري داده ها پرسش نامه به کار گرفته شد. مواد ديداري – شنيداري بررسي شده، فيلم، نوارهاي ديداري – شنيداري، و ديسک هاي نوري ديداري – شنيداري است.
از ميان 42 دانشگاه پاسخ دهنده به پژوهش، در 59 دانشگاه کشور در هنگام انجام پژوهش، تنها کتاب خانه مرکزي هشت دانشگاه (19.05 درصد) واحد ديداري و شنيداري داشتند که پس از تجزيه و تحليل يافته ها از نظر مجموعه سازي، سازمان دهي، حفظ و نگه داري، فضا، ابزارها و منابع، و ارايه خدمات، پژوهش گران دريافتند که مواد ديداري – شنيداري هنوز جايگاه واقعي خود را در کتاب خانه هاي دانشگاهي ايران نيافته است. کم بود بودجه، فضا، مواد، تجهيزات، نيروي انساني کارشناس، ناآشنايي و کم توجهي مسوولان به بايسته گي وجودي مواد ديداري – شنيداري در کنار منابع ديگر اطلاعاتي، نبود فهرست گان مواد ديداري – شنيداري، نداشتن انجمن کتاب داران و بايگان هاي ديداري – شنيداري، و نبود مراکز پديدآورنده و خدمات رسان براي مواد ديداري – شنيداري در سطح ملي، از مهم ترين مشکلات واحدهاي ديداري – شنيداري کتاب خانه هاي مرکزي دانشگاه هاي ايران است.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين پژوهش، هنجاريابي مقياس خودسنجي افسرده گي (DSRS)، براي دانش آموزان ايراني، به تفکيک جنس و سال تحصيلي بود که هم چنين به مقايسه ميزان افسرده گي در دو جنس و در دانش آموزان پايه هاي مختلف تحصيلي مي پردازد. از اين رو ، 10226 دانش آموز از نواحي مختلف 6 شهر بزرگ کشور، اصفهان، اهواز، تبريز، تهران، شيراز، و مشهد براي آزمون گزيده شدند.
يافته هاي پژوهش نشان داد که ميزان افسرده گي در دختران به گونه اي معنادار از پسران بيش تر است و اين تفاوت، هم در کل نمونه و هم در نمونه هاي مختلف در 6 شهر يادشده وجود دارد. هم چنين، ميزان افسرده گي دانش آموزان پايه پنجم ابتدايي به گونه اي معنادار از ميزان افسرده گي دانش آموزان پايه هاي ديگر تحصيلي کم تر است، اما ميان افسرده گي دانش آموزان در پايه هاي ديگر تحصيلي تفاوتي معنادار وجود ندارد. در اين پژوهش، جدول هاي هنجاري افسرده گي براي دانش آموزان به تفکيک جنس و پايه تحصيلي آمده است.

 نسخه قابل چاپ

هدف اين پژوهش، توصيف عيني، واقعي، و منظم ويژگي هاي جو سازماني دبيرستان هاي دخترانه نواحي دوگانه سازمان آموزش و پرورش اروميه و رابطه آن با روحيه دبيران آن ها است. جامعه بررسي شده در اين پژوهش، 761 نفر از دبيران دبيرستان هاي دوره متوسطه نواحي دوگانه شهرستان اروميه است که حجم نمونه آماري با فرمول کوکران 186 نفر برآورد شد. البته براي دست يابي به نتايج بهتر، حجم نمونه آماري 200 نفر در نظر گرفته شد. از دو ناحيه شهرستان، بر روي هم، 8 دبيرستان دخترانه، يعني 4 دبيرستان از هر ناحيه انتخاب شد که در هر کدام از دبيرستان ها 25 دبير به پرسش نامه پاسخ دادند. ابزار گردآوري داده ها پرسش نامه بود که بر اساس مقياس ليکرت تنظيم شد. روش آماري به کار رفته در اين پژوهش، آمار توصيفي براي تحليل توصيفي داده ها بود که با استفاده از آن داده ها گردآوري، طبقه بندي، و سازمان بندي شد، به گونه اي که به طور منطقي قابل فهم و با هم مرتبط باشد. هم چنين فرضيه هاي پژوهش به وسيله آمار استنباطي، با بهره گيري از روش هاي اسپيرمن، آناليز واريانس، و آزمون t تجزيه و تحليل شد. بررسي توصيفي يافته هاي پژوهش نشان داد که دبيرستان هاي بررسي شده در اين طرح داراي جو باز و دبيران شاغل نيز داراي روحيه بالا بودند. تحليل استنباطي داده ها نشان داد که جو سازماني با روحيه دبيران رابطه معنادار دارد که اين يافته با يافته هاي برآمده از تحليل توصيفي هم سو است به گونه اي که اين رابطه با باز بودن جو مدارس متوسطه دخترانه اعتبار بيش تري مي يابد، هم چنين، يافت هاي به دست آمده از آمار استنباطي نشان داد که متغيرهاي روحيه (دل بسته گي، عقلانيت، و همانندي) و جو مدارس باهم رابطه معنادار دارد به گونه اي که بالا بودن روحيه دبيران دبيرستان هاي دخترانه مناطق دوگانه، وجود رابطه معنادار را ميان متغيرهاي روحيه و جو سازماني بيش تر قوت مي بخشد، در ارتباط با متغيرهاي دموگرافيک مشخص شد که رابطه سن و پيشينه خدمت با روحيه دبيران معنادار است، اما رابطه معنادراي ميان رشته تحصيلي و روحيه دبيران ديده نشد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش رابطه سبک هاي دل بسته گي ايمن، اجتنابي، و دوسوگرا با هوش هيجاني در يک نمونه دانشجويي بررسي شده است. دويست دانشجوي دانشگاه تهران (107 دختر ، 93 پسر) با پر کردن مقياس دل بسته گي بزرگ سال و مقياس هوش هيجاني در اين پژوهش شرکت کردند. براي تحليل داده هاي پژوهش شناسه هاي آماري فراواني، درصد، ميانگين، انحراف معيار، و آزمون هاي t ، هم بسته گي، و رگرسيون به کار گرفته شد.
يافته ها نشان داد که سبک هاي دل بسته گي رابطه اي معنادار با هوش هيجاني دارد. سبک دل بسته گي ايمن هم بسته گي مثبت، و سبک هاي دل بسته گي نا ايمن (اجتنابي و دوسوگرا) هم بسته گي منفي با هوش هيجاني دارد. سبک دل بسته گي ايمن با «الگوهاي درون کاري» مثبت از خود و ديگران، «دريافت هيجاني» مثبت ، و تقويت «مديريت هيجاني»، سطح هوش هيجاني را از فزايش مي دهد. سبک هاي دل بسته گي نا ايمن نيز با «الگوهاي درون کاري» منفي از خود و ديگران، «دريافت هيجاني» منفي، و تضعيف «مديريت هيجاني»، سطح هوش هيجاني را کاهش مي دهد. سبک هاي دل بسته گي، هم چنين، با راه بردهاي گوناگون، «تنظيم عواطف»، بر سطوح هوش هيجاني تاثير مي گذارد.

 نسخه قابل چاپ

در اين پژوهش اثر آموزش مهارت هاي حل تعارض بر کاهش تعارض هاي زناشويي زنان بررسي شده است. نمونه پژوهش، 35 نفر از بانوان مراجعه کننده به فرهنگ سراي همت اصفهان بودند که به روش نمونه گيري در دست رس گزيده و به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش و گواه دسته بندي شدند. براي گردآوري داده ها، گفت و گو و پرسش نامه تعارض هاي زناشويي به کار رفت. فرضيه اصلي پژوهش بررسي اثر بخشي آموزش مهارت هاي حل تعارض بر کاهش تعارض هاي زناشويي زنان بود که ميانگين هاي مستقل با روش آماري t تحليل و بررسي شد.
بر پايه نتايج پژوهش، ميانگين هاي دو گروه آزمايش و گواه تفاوت معناداري با هم داشت. هم چنين داده هاي کيفي به دست آمده از گفت و گو، سودمند بودن آموزش مهارت هاي حل تعارض را در کاهش تعارض هاي زناشويي زنان نشان داد.

 نسخه قابل چاپ

دامنه تعارض در سازمان هاي امروز، به ويژه در مدارس، ضرورت بهره گيري از ترفندهاي موثر مديريت تعارض را افزايش داده است. نکته اساسي اين است که شناخت مديران از خود تا چه اندازه در کاربرد آنان از اين ترفندها موثر است. در اين پژوهش، رابطه خويشتن شناسي مديران با ترفندهاي آنان در مديريت تعارض بررسي شده است. جامعه آماري، همه مديران مدارس ابتدايي شهر بجنورد بود 132) نفر( که از اين ميان 63 نفر به روش نمونه گيري تصادفي نظام مند گزيده شدند. براي بررسي خويشتن شناسي مديران، پرسش نامه راجرز و براي سنجش ترفندهاي مديريت تعارض، پرسش نامه استاندارد شده ي پوت نام و ويل سون به کار گرفته شد. يافته ها نشان داد که خويشتن شناسي مديران رابطه اي معناداري با ترفند راه حل گرايي دارد؛ در حالي که رابطه آن با ترفند عدم مقابله و هم چنين ترفند کنترل معنادار نيست.

 نسخه قابل چاپ

يکي از عواملي که بر انگيزش کودکان تاثير مي گذارد، شيوه سوگيري انگيزشي والدين در برابر آن ها است. نظريه پردازاني که نظريه خود مختاري را در حوزه انگيزش مطرح کرده اند، ابزارهاي فراواني ساخته اند تا بتوانند جنبه هاي انگيزش را در افراد و موقعيت هاي گوناگون بررسي کنند. از اين ميان، مي توان مقياس ادراک از والدين، نمونه کودکان را نام برد که ادراک کودکان را از «سوگيري پدر و مادر» ارزيابي مي کند.
در اين پژوهش روايي و پايايي مقياس ادراک کودکان از والدين براي کاربرد در ايران بررسي شد. براي اين کار، نخست گويه هاي اين مقياس به فارسي برگردانده شد. سپس مقياس روي 452 دانش آموز دختر پايه هاي چهارم و پنجم ابتدايي شهر شيراز اجرا گرديد 220) نفر پايه چهارم و 232 نفر پايه پنجم(. پس از گردآوري داده ها، با بررسي مقياس به شيوه تحليل مولفه هاي اصلي، شش عامل اصلي براي آن به دست آمد. براي بررسي روايي هم گرايي مقياس، پرسش نامه محيط خانواده گي به کار گرفته شد. ضرايب باز آزمايي و ضرايب آلفاي کرون باخ پايا بودن اين مقياس را نشان داد.
روي هم رفته، اين بررسي نشان داد که مقياس سازگار شده براي کاربرد در ايران، روايي و پايايي خوبي دارد.

 نسخه قابل چاپ

 نسخه قابل چاپ