مقالات نقش اخلاق در علوم و فناوری

زمينه: تحقيق و بررسي تفاوتهاي زن و مرد در كشورهاي غربي با تحقيقات مشابه آن در كشورهايي چون ايران به لحاظ موضوع متفاوت است. هدف اين نوع مطالعات در غرب، رسيدن به روشي براي استفاده از تفاوتها در پيشبرد برنامه هاي سياسي، فرهنگي و اقتصادي - با وجود ادعاي برابري جنسيتي- است. درحالي كه در ايران، از تفاوت زن و مرد براي توجيه نابرابريهاي عيني در موضوعهاي سياسي، فرهنگي و اقتصادي در جامعه استفاده مي كنند - در عين اعتقاد و پايبندي به برقراري عدالت جنسيتي-. با مروري بر تحقيقات در حوزه تاثير تفاوتهاي جنسيتي روي اخلاق در غرب، مشخص شد كه پژوهشها بيشتر در چهار حوزه توسعه معنوي، ارزش اخلاقي، حساسيتهاي اخلاقي و رفتار اخلاقي انجام شده است.
گروه بررسي مسائل زنان پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي تحقيقي به منظور سنجش تفاوت در انتخاب نيازهاي اخلاقي زنان و مردان در شهر تهران انجام داده است. در اين تحقيق، علاوه بر ارزيابي انتخاب الويتهاي اخلاقي زنان و مردان، زمينه پيدايش اين نيازها از نظر اجتماعي نيز بررسي شده است..
روش كار: روش تحقيق در اين پژوهش، جمع آوري اطلاعات از 2700 نفر زن و مرد در شهر تهران با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه بوده است.
يافته ها: اين تحقيق نشان مي دهد كه؛ انتخاب نياز در زنان، بيشتر در موضوعهاي اخلاقي و در مردان، موضوعهاي مادي عيني است و عوامل اجتماعي چون شغل نيز در اين انتخاب و راههاي رفع آن موثر بوده است.
نتيجه گيري: تفاوت جنسيتي در انتخاب و اولويت خواسته ها و بهره برداري بهينه از اين تفاوتها در طراحي و برنامه ريزيهاي كلان جامعه ايران بايد لحاظ شود.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: اخلاق و معنويت از زمره موضوعات پژوهشي بسيار مهم براي محيطهاي كار محسوب مي شوند، چرا كه اين پديده ها، از عوامل اصلي اثرگذار بر رفتارهاي انسان محسوب مي گردد. بر همين اساس، هدف اصلي در اين پژوهش بررسي رابطه معنويت با وفاداري افراد در محيط كار در نظر گرفته شد.
روش كار: پژوهش حاضر يك پژوهش همبستگي است كه جامعه آماري آن را كاركنان ادارات و سازمانهاي يكي از وزارتخانه ها در شهر اصفهان در بهار 1388 تشكيل دادند. ابزارهاي مورد استفاده در پژوهش، پرسشنامه 58 سوالي معنويت با يازده خرده مقياس و وفاداي با 7 سوال بوده است. داده هاي حاصل از پرسشنامه هاي پژوهش از طريق ضريب همبستگي پيرسون و تحليل رگرسيون گام به گام مورد تحليل قرار گرفت.
يافته ها: تمامي يازده خرده مقياس معنويت با وفاداري داراي رابطه معنادار هستند، ولي رابطه غفلت از تعالي و رشد و موانع معنويت با وفاداري منفي و معنادار بود. نتايج تحليل رگرسيون گام به گام نيز حاكي از آن بود كه در گام اول ارزشهاي معنوي و مذهبي با توان تبيين واريانس 29 درصد، در گام دوم ارزشهاي معنوي و مذهبي همراه با مسووليت در رشد شخصي با توان تبيين واريانس 36.2 درصدي و در گام سوم ارزشهاي معنوي و مذهبي، مسووليت در رشد شخصي و ارزشهاي مثبت واحد كاري با توان تبيين واريانس 40.6 درصدي با وفاداري داراي رابطه چندگانه معنادار هستند.
نتيجه گيري: شواهد به دست آمده در اين پژوهش حاكي از آن است كه ارزشهاي معنوي و مذهبي، مسووليت در رشد شخصي و ارزشهاي مثبت واحد كاري به ترتيب مهمترين ابعاد معنويت موثر بر وفاداري هستند. به اين جهت لازم است اين ابعاد براي افزايش سطح وفاداري كاركنان مورد تقويت قرار گيرند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: فرهنگ اخلاقي و كيفيت زندگي كاري دو عامل در هم تنيده محيط كار سازمانها هستند. اصول اخلاقي آگاهي ما را در فعاليتهايمان ارتقا داده و همچنين مي توانند هوشياري ما را درباره تعهدات دوجانبه مان نسبت به جامعه افزايش دهند. هدف اين تحقيق بررسي رابطه ميان انواع متفاوت نهادينه سازي فرهنگ اخلاقي و کيفيت زندگي کاري و جلب توجه مديران سازمانها به اين موضوع است، بنابراين در اين تحقيق تلاش مي شود تا رابطه شکلهاي صريح و ضمني نهادينه سازي فرهنگ اخلاقي بر کيفيت زندگي کاري در مديريت سازمان بهداشت استان قم مورد بررسي قرار گيرد.
روش کار: براي اين منظور از روش توصيفي- همبستگي استفاده و داده ها از طريق پرسشنامه جمع آوري شده است. ضمن اينکه داده ها از جامعه کارکنان مديريت سازمان بهداشت استان قم به دست آمده که بر اساس روش نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شدند.
يافته ها: بر اساس نتايج، نشان داده شد که بين مولفه هاي نهادينه سازي فرهنگ اخلاقي و کيفيت زندگي کاري همبستگي معني داري وجود دارد. همچنين، از ميان مولفه هاي نهادينه سازي فرهنگ اخلاقي، نهادينه سازي ضمني بر کيفيت زندگي کاري تاثير معني داري نيز دارد.
نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي تحقيق، مديران سازمانها بايد بر نهادينه سازي فرهنگ اخلاقي (شکل صريح و ضمني)تاکيد کرده و بويژه براي تقويت بعد ضمني تلاش بيشتري مصروف دارند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: هر چند مفهوم رفتار شهروندي سازماني به عنوان يکي از مباحث جديد در رفتار سازماني، با نگرش به بهبود کارآمدي کلي سازمان، رفتاري را در برمي گيرد که مي تواند اخلاقي و يا غيراخلاقي باشد، اما با نگاه به شاخصهاي مطرح در اين مفهوم، نمي توان تاثير مثبت اخلاق بر روي آن را ناديده گرفت. بدين لحاظ، هدف اين پژوهش بررسي ارتباط بين رفتار شهروندي سازماني و اخلاق کاري است.
روش: تحقيق حاضر از نوع کاربردي و با رويکرد پيمايشي بوده و ابزار مورد استفاده در آن براي جمع آوري اطلاعات، مصاحبه و پرسشنامه مي باشد. جامعه تحقيق، کليه کارکنان دانشگاه يزد در 1388 هستند که از بين آنها 102 نفر به عنوان نمونه انتخاب گرديدند.
يافته ها: نتايج تحقيق منجر به تشخيص سه بعد مجزا در سازه رفتار شهروندي و 8 بعد در سازه اخلاق کاري گرديد. همچنين يافته هاي حاصل از به کارگيري الگوي رگرسيون نشان داد که عامل قانونگرايي اخلاق کاري به بهترين وجه مي تواند رفتار شهروندي كاركنان سازمان را توجيه نمايد.
نتيجه گيري: يافته هاي اين تحقيق مي تواند به بهترين وجه در خصوص ارتقاي مشخصه هاي رفتار شهروندي با استفاده از تقويت اخلاق مورد استفاده قرار گيرد. بدين منظور لازم است فرايند ويژه اي براي لحاظ نمودن اخلاقگرايي در نظام استخدام مدنظر قرار گرفته و متقاضيان از حيث اخلاقمند بودن نيز در کنار ساير شرايط عمومي و اختصاصي بررسي شوند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: توجه به اخلاق کاري يکي از عوامل موفقيت هر سازمان به شمار مي رود. اصول اخلاق کاري در سازمانها به صورت منشور اخلاقي و يا آيين نامه هايي به کارکنان ارائه مي شود. رعايت اخلاق حرفه اي، ارتقا جايگاه يک سازمان را در حوزه کسب و کار خود به دنبال دارد. بانکها به عنوان سازمانهايي که با مشتريان زيادي ارتباط دارند از اين قاعده مستثني نيستند و بايد در جلب نظر مشتريان خود کوشا باشند. هدف اصلي اين پژوهش ارزيابي شاخصهاي اخلاق کاري بين کارکنان بانکهاي خصوصي و ارائه الگويي جهت بررسي ارتباط بين عامل اخلاق کاري کارکنان با اعتماد، رضايت و وفاداري مشتريان است.
روش کار: اين پژوهش از نوع توصيفي - پيمايشي است. در اين مقاله در ابتدا به وسيله مصاحبه و نظرسنجي از استادان و کارشناسان، شاخصهاي مربوط به ارزيابي اخلاق کاري کارکنان تدوين شده است. پس از ارزيابي اين شاخصها ارتباط بين رعايت اخلاق کاري، اعتماد مشتريان و رضايت و وفاداري آنها در قالب يك الگوي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
نتيجه گيري: بر اساس الگوي ارائه شده پژوهش، ارتباط مثبتي بين رعايت اخلاق کاري در بين کارکنان بانکهاي خصوصي با جلب اعتماد مشتريان و کسب رضايت آنها مشاهده مي شود که وفاداري مشتريان را به بانک مربوطه به دنبال دارد.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: پژوهش آموزشي به عنوان يكي از گسترده ترين حوزه هاي پژوهشي در علوم انساني، رسالت دشوار و حساس هدايت آموزش و پرورش را بر عهده دارد. رسالتي كه بيش از هر چيز با اصول و مباني اخلاقي مرتبط است. پژوهش آموزشي با رعايت موازين اخلاقي، صلاحيت لازم را براي انجام رسالت خود كسب مي كند.
روش كار: اين مقاله به صورت توصيفي- تحليلي و با مرور و تركيب سوابق موجود، نمايي از چارچوبهاي اخلاقي در حوزه تحقيقات آموزشي ارائه مي كند.
يافته ها: تعميم موازين اخلاقي علوم در حوزه تحقيقات آموزشي، سه حوزه اساسي از تدابير اخلاقي مورد نياز را همراه با اصول خود، فراروري پژوهشگران اين عرصه قرار مي دهد. الف) اصول ناظر بر حفظ شان و منزلت انسان در عرصه تعليم و تربيت ب) اصول ناظر بر حفظ شان و منزلت پژوهش در عرصه تعليم و تربيت پ) اصول ناظر بر حفظ حقوق حاميان ،سياستگذاران و ديگر كاربران پژوهش.
نتيجه گيري: پژوهش آموزشي به واسطه بستر خود - آموزش و پرورش - نقش برجسته اي در توسعه اخلاق و سلامت در جامعه بر عهده دارد و بنابراين بايد پيشتر، خود، از موازين سلامت و اخلاق بهره مند باشد. اين مقاله كوشيده است تا با طرح ضرورت توجه به اخلاق و ارزشمداري در حوزه پ‍ژوهشهاي آموزشي، چارچوبي براي تدوين منشور اخلاق در حوزه پژوهشهاي آموزشي ارائه نمايند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: امنيت غذايي يکي از مهمترين مولفه ‏هاي امنيت انساني است. در دهه ‏هاي اخير، روشهاي ناپايدار کشاورزي که صرفا براي افزايش توليد گسترش يافته ‏اند، نه تنها جايگاه انسان در قالب نگاهبان طبيعت را زير سوال برده‏ اند، بلکه عدم پايداري در توليد، امنيت غذايي انسان را نيز به مخاطره انداخته است. هدف از انجام اين پژوهش، بررسي چگونگي دستيابي به امنيت غذايي در کشاورزي پايدار، ضمن رعايت ملاحظات اخلاق زيستي است.
نتيجه گيري: يافته ‏هاي اين بررسي نشان مي‏ دهد در چند دهه اخير با توجه به ناپايداري سامانه ‏هاي رايج کشاورزي، انسان در مواجهه با طبيعت، جنبه‏ هاي اخلاقي را زير پا گذاشته و نسبت به آن بي‏ توجه بوده است. کشاورزي پايدار رسالت خويش را زماني به فرجام رسانده که ضمن تامين امنيت غذايي، جنبه ‏هاي اخلاقي توليد نيز رعايت گردد. در حالي که کشاورزي رايج قائل به تفکري انسان ‏محور بوده و هيچ موجودي را به غير از انسان واجد جايگاه اخلاقي نمي‏ شمارد. کشاورزي طبيعي که از شاخه‏ هاي کشاورزي پايدار و بر گرفته از نگرشي غير انسان محور است، جايگاه اخلاقي را به ساير موجودات زنده يا چرخه حيات به عنوان يک کليت تعميم مي دهد. نتايج اين بررسي نشان مي ‏دهد کشاورزي طبيعي امنيت غذايي بشر را در گرو امنيت و حفظ تماميت طبيعت مي‏ پندارد و حفظ تماميت طبيعت را منوط به حفظ جايگاه اخلاقي آن مي‏ داند. جنبه هاي اخلاق زيستي در کشاورزي پايدار نه تنها با توليد منافات ندارد، بلکه از پيش ‏شرط‏ هاي نيل به امنيت غذايي است.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: اين مقاله نقش و اهميت معيارهاي اخلاقي را در تحقيقات علمي بررسي مي کند. در دهه هاي اخير كه علم با اقتصاد پيوندهايي يافته، سبب نگراني دانشمندان شده است. زيرا اين پيوند ممکن است تحقيقات علمي را تابع منافع اقتصادي نمايد. در واکنش به اين نگراني، مجامع علمي و دانشگاهها از بررسي و آموزش مسائل اخلاقي حمايت مي کنند و در پي آن هستند که آموزشهاي اخلاقي را در برنامه درسي و تحقيقاتي، هرچه بيشتر ادغام کنند. اکثر محققان علا قه مند به كشف حقيقت براي تاثير دراصلاح و بهبود شرايط انسان و حفظ محيط طبيعي مي باشند. با اين حال، برخي از محققان ممکن است در پي کسب منافع اقتصادي و منزلت اجتماعي باشند. از اين رو، برخي از عوامل مي تواند در نتايج و کاربردهاي تحقيقاتي مداخله کرده و باعث عدم اعتبار آن شوند. تحقيقاتي که از کمکهاي مالي دولتي يا بخش خصوصي استفاده مي کنند، ممکن است با فشارهاي مالي و نهادي جهت توليد نتايج خاص روبرو شوند و همين امر ممکن است باعث ناديده گرفتن انسجام تحقيق از سوي محقق و بروز خطا و سوگيري شود و معيارهاي اخلاقي و انسجام تحقيق نقض گردد.
روش: در اين پژوهش از روش اسنادي به عنوان يکي از روشهاي مرسوم در تحقيقات علمي استفاده شده است. با توجه به هدف پژوهش متون و ديدگاه مرتبط، مورد بررسي قرار گرفت و داده ها و اطلاعاتي که در اين زمينه فراهم آمد، مورد تحليل قرار گرفت.
نتيجه گيري: انجام تحقيقات علمي مستلزم صرف هزينه هاي مالي است. همين امر گاه سبب مي شود که محققان با فشارهاي مالي و نهادي جهت توليد نتايج خاص روبرو شوند، که باعث بروز خطا و سوگيري و ناديده گرفتن معيارهاي اخلاقي در تحقيقات علمي مي شود. از اين رو، هر يك از رشته هاي علمي قواعد اخلاقي را براي جلوگيري از بروز چنين مشکلاتي ارائه کرده اند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: پژوهش عملياتي(OR) به ارتباط ميان الگوهاي علمي و کاربرد الگوها در زمينه هاي اجتماعي برمي گردد که در واقع در قلب قلمرو علم مديريت قرار دارد. اخلاق در پژوهش عملياتي به تازگي مطرح و جذابيت خاصي براي محققان اين رشته علمي فراهم نموده و اخيرا نيز مطالعات زيادي در اين حوزه انجام شده است. اکثر اين مطالعات ارتباط ميان الگوهاي OR و اخلاقيات را با توجه به عملکرد متخصص OR و زمينه اي که متخصص از اين الگوها استفاده مي نمايد مورد بررسي قرار داده اند.
روش کار: در اين مقاله مروري با توجه به مشکلات موجود در ارتباط ميان متخصص OR با خريداران، تصميم گيرندگان و ذي نفعان و همچنين به منظور درک بهتر تاثير متقابل علوم اجتماعي، طراحي نهادي و تخصص برخي از چالشهاي مربوط به جنبه هاي اخلاقي OR بحث و بررسي شده اند.
نتيجه گيري: اين تحقيق نشان مي دهد که در حوزه OR هيچ تجزيه و تحليل، الگوسازي و انتخاب ابزار تجزيه و تحليل به طور کامل از اخلاقيات مستثني نيست و در واقع بايستي مسايلي نظير ناسازگاري، غيرقابل مقايسه بودن و عدم اطمينان به حساب آورده شوند. همچنين پيچيدگي ارتباطات ميان ارزشهاي اخلاقي و شناسايي اهداف جمعي به درک چرايي اين مساله که مشکلات کارايي و تخصص در برابر تجزيه و تحليل اخلاقي قرار دارند، کمک مي کند. براي رفع اين مشکل انجمنها و موسسات پژوهش عملياتي توانسته اند در غالب اصول و راهنمايي اخلاقي، ارزشهاي اخلاقي و اجتماعي را بيان کنند ولي به کارگيري اين اصول و راهنمايي اخلاقي در ايران نيازمند بومي سازي است.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: همجوشي و تکوين مشترک علم و جامعه و از بين رفتن مرزهاي سنتي بين اين دو همسو با تحولاتي مانند تجاري شدن، خصوصي شدن، اداري شدن، عيني شدن علم فناوري و کاهش استقلال علم و دانشگاه، جملگي به شکل گيري الگوي جديدي در فهم و انجام فعاليتهاي علم فناورانه و پژوهشهاي معطوف به آن شده است. هدف اصلي اين مقاله پرداختن به دلالتهاي اين تحول عالي براي آداب، اخلاقيات و معيارهاي سلوک علمي است.
روش کار: در اين مقاله ابتدا به بررسي جايگاه اخلاق و آداب علم در الگوي مرتني و برخي انتقادات وارد بر آن پرداخته شده است و سپس زمينه هاي شکل گيري الگوي جديد توليد دانش و تاثير آن بر اخلاقيات و آداب علم از منظر دو رويکرد تاثيرگذار اين الگوي يعني علم فرادانشگاهي و شيوه جديد دانش مورد بررسي قرار گرفته است.
نتيجه گيري: مقايسه اين دو رويکرد بيانگر وجود دو نوع روايت افراطي و ميانه رو در خصوص دلالتهاي اخلاقي تحولات علم فناروي است. بر اساس ديدگاه افراطي تر يعني علم فرادانشگاهي، نوعي انقطاع افراطي بين شيوه هاي سنتي و نوظهور توليد دانش صورت گرفته که برآيند آن، ظهور ارزشها، اخلاقيات و آداب جديدي است که ارزشهاي سنتي علم دانشگاهي را به شدت تهديد مي کند. در مقابل، در ديدگاه ميانه روتر يعني شيوه جديد توليد دانش بر حضور همزمان يا همزيستي ارزش ها، اخلاقيات و آداب قديم و جديد علم تاکيد داشته و آنها را نه به منزله تهديدي براي اخلاقيات و آداب سنتي علم، بلکه به مثابه مسووليت پذيري عمومي، مسووليت پذيري اجتماعي و بازانديشانه بودن فزاينده علم در نظر مي گيرد.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: امروزه راه حلهاي فناوري اطلاعات با زندگي روزمره انسان ترکيب شده است و توانسته صور فعاليتها و بسياري از حوزه هاي زندگي او را دچار تغيير نمايد. اين تغيير رويکرد سبب بروز نيازمنديهاي جديدي شده که يک نگاه اخلاقي – فرهنگي را مي طلبد. اين نگاه مي بايست بتواند نگاه چندبعدي مسايل و دغدغه هاي مرتبط را پاسخگو باشد. بر همين اساس در اين مقاله سعي گرديد الگوي تحليل در اين زمينه ارايه شود.
روش کار: مقاله از لحاظ هدف، بنيادين و از لحاظ قالب تحقيق، توسعه اي – تحليلي بوده است.
نتيجه گيري: الگو پيشنهادي ارايه شده در اين پژوهش، توانست راه حلهاي فناوري اطلاعات را از ابعاد اخلاقي – فرهنگي مورد ارزيابي قرار دهد. ارزيابي بر اساس تفکر بين رشته اي فني و علوم انساني شکل گرفت. بر اساس تحليل مولفه هاي مختلف در يک از ابعاد، نتيجه مدون و ساختار يافته اي به دست آمد. نتيجه ارزيابي، به صورت ارايه يکي از چهار ناحيه مشخص مي باشد. بر اساس ناحيه معين شده، راهبرد و وضعيت راه حل ارايه مي گردد. اين ارزيابي قادر است به عنوان يکي از گام هاي برنامه ريزي راهبردي، توليد و مديريت محصولات و خدمات فناوري اطلاعات در جهت تحليل طرحها و راه حلهاي فناوري اطلاعات به کار گرفته شود.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: از زمان پيدايش محصولات تراريخته، با وجود منافعي که براي کاربرد آنها تعريف شده است، همواره پرسشهايي جدي نيز در زمينه پيامدهاي مصرف آنها براي سلامت اکوسيستم ها و انسان وجود داشته است. بر همين اساس، توليد، کاربرد و تجارت محصولات تراريخته داراي ابعاد گوناگون، پيچيده و گاه متناقضي است که همين امر موجب تدوين قوانين داخلي و معاهدات بين المللي مختلفي طي دو دهه گذشته در سطح جهان شده است.
روش کار: روش کار: هدف از اين پژوهش، بررسي ملاحظات اخلاقي و حقوقي در قوانين ايمني زيستي در جهان، به ويژه قانون ملي ايمني زيستي در ايران است. به همين منظور، با استفاده از داده هاي موجود، موارد فوق الذکر در قوانين کشورهاي مختلف مورد مطالعه قرار گرفت.
نتيجه گيري: در بسياري از کشورهاي جهان، نظير کشورهاي اتحاديه اروپا، ژاپن و مالزي، دستورالعمل هايي براي کاربرد و تجارت اين محصولات تدوين شده و اعمال مي شود. ابهامات فراواني در مورد جنبه هاي اخلاقي کاربرد محصولات تراريخته از سوي برخي دانشمندان مطرح شده است که مهمترين آنها جواز تغيير ماهيت يک موجود زنده توسط انسان است. براي داوري در مورد اخلاقي بودن دست ورزي ژنها بايد به تعدادي پرسش پاسخ داد. با وجودي که ايران هنوز به شکل رسمي جزء توليدکنندگان اين محصولات به شمار نمي رود، اما انتظار مي رود طي چند سال آينده به توليدکنندگان و مصرف کنندگان آن ملحق شود. با اين حال، قانون ايمني زيستي مصوب سال 1388 در ايران داراي نواقص حقوقي در زمينه ايجاد نظام حقوقي مدون و حاکم بر اين محصولات است. قسمت عمده اين ايرادات مربوط به مهمترين بحث يعني لزوم قوانين مربوط به محصولات تراريخته و مسووليت اشخاص خاطي است. عمده ترين ايراد قانون ايمني زيستي ايران در مقايسه با قوانين بين المللي، بحث مسووليت محض و شيوه جبران خسارات زيان ديده است که در قانون ايمني زيستي ايران، گرايش به شيوه هاي مرسوم اثبات تقصير در نظام مسووليت مدني دارد؛ در حالي که لزوم حمايت از زيان ديده در مقابل توليدکنندگان و متصديان که اغلب قدرت بيشتري در اختيار دارند و قادر به بيمه مسووليت خود نيز مي باشند، مبتني ساختن خسارات بر مسووليت محض را ضروري مي نمايد.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: اين پژوهش با هدف بررسي نقش ميانجي وفاداري سازماني در رابطه بين اخلاقي کاري اسلامي با رفتارهاي انحرافي در محيط کار در يکي از شرکتهاي وابسته به وزارت نفت در شهر اصفهان به مرحله اجرا درآمد.
روش کار: براي دستيابي به اهداف پژوهش 311 نفر از کارکنان شرکت مذکور به شيوه تصادفي ساده براي پاسخگويي به پرسشنامه هاي پژوهش انتخاب شدند. گروه نمونه پژوهش به پرسشنامه هاي 15 سوالي اخلاق کاري اسلامي (با دو زيرمقياس کار دقيق و انسان دوستانه با 8 سوال و استقلال و سودمندي اجتماعي با 7 سوال)، وفاداري سازماني با 7 سوال و رفتارهاي انحرافي در محيط کار با 12 سوال پاسخ دادند. داده هاي حاصل از پرسشنامه هاي پژوهش با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون، الگو سازي معادله ساختاري و تحليل رگرسيون ميانجي مورد تحليل قرار گرفتند.
يافته ها: يافته هاي حاصل از تحليل داده ها نشان دادند که اخلاق کاري اسلامي با وفاداري سازماني (r=0.616) و رفتارهاي انحرافي در محيط کار (r=-0.213) داراي رابطه معنادار (P<0.01)، وفاداري سازماني نيز با رفتارهاي انحرافي داراي رابطه معکوس و معنادار (r=-0.318) بود. نتايج الگوسازي معادله ساختاري و تحليل رگرسيون ميانجي نشان داد که وفاداري سازماني نقش ميانجي را در رابطه اخلاق کاري اسلامي با رفتارهاي انحرافي در محيط کار ايفا مي کند.
نتيجه گيري: نتايج اين تحقيق حاکي از آن است که اخلاق کاري اسلامي ابتدا باعث تقويت وفاداري سازماني مي شود و سپس وفاداري سازماني موجبات تضعيف رفتارهاي انحرافي در محيط کار را فراهم مي کند.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: تقلب يا فريبکاري از پديده هاي غيراخلاقي رايج در نظامهاي آموزشي است که با گسترش فناوري به طور فزاينده اي تسهيل شده و رواج پيدا کرده است. تقلب در موقعيتهاي آموزشي اغلب به و صورت تقلب در امتحانات و تقلب در تکاليف درسي صورت مي گيرد. در اين پژوهش ميزان و شيوع انواع تقلب تحصيلي در بين دانشجويان دختر و پسر دانشگاه بيرجند بررسي شده است.
روش کار: روش پژوهش توصيفي - مقايسه اي و جامعه پژوهش، دانشجويان دانشگاه بيرجند بوده اند. نمونه پژوهش، 400 دانشجوي دختر و پسر بوده اند که با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي از 4 دانشکده و 30 رشته تحصيلي انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته سنجش ميزان و نگرش نسبت به تقلب بوده است.
يافته ها: نتايج پژوهش نشان مي دهد ميانگين انجام تقلب در امتحانات کمتر از حد متوسط است، اما باور عمومي به رواج تقلب بالاتر از حد متوسط مي باشد. ميزان تقلب در پسران بيش از دختران و باور به عموميت داشتن تقلب در دختران به طور معنادار بيش از پسران بود. رايجترين شيوه انجام تقلب در جلسات امتحان، نگاه کردن و نوشتن روي کاغذ، و رايجترين شيوه تقلب در تکاليف درسي، گرفتن تکليف از هم کلاسي و از اينترنت مي باشد. در ارتباط با علت تقلب، نتايج پژوهش نشان مي دهد، عوامل دروني نظير عدم مسووليت پذيري و عدم وقت کافي بيش از عوامل بيروني نظير سخت بودن تکليف و توقع زياد از دانشجو به عنوان علت تقلب توسط دانشجويان مورد تاکيد قرار گرفته است.
نتيجه گيري: بسياري از انواع تقلب با وضع قوانين، آموزش درست و مديريت آموزشي قابل اجتناب بوده و موجب تقويت روحيه اخلاق علمي در نظام آموزش عالي خواهد شد. با توجه به گسترش فناوري اطلاعات در نظام آموزشي، روشهاي کشف و کاهش تقلب الکترونيکي از مواردي است که بايد از هم اکنون مورد توجه پژوهشگران قرار گيرد. تقلب و فريبکاري تحصيلي پديده اي است که رواج و شيوع آن در محيط هاي تحصيلي کشورمان انکارناپذير است. بنابراين براي درک علت تقلب و فريبکاري تحصيلي و همچنين شناسايي متغيرهاي همبسته با آن لازم است پژوهشهاي گسترده اي در سطح کشور انجام گيرد.

 نسخه قابل چاپ

زمينه: کسب و کار امروز نيازمند تعاملات اجتماعي و رعايت ملاحظات اخلاقي است. الزام تحصيل سود، فعاليتهاي غيراخلاقي و ناديده انگاري کردارهاي مورد پذيرش جامعه را توجيه نمي نمايد. فرايند تصميم گيري به صورت ساختاري و از طريق بررسي انطباقي با مجموعه ضوابط اخلاقي تدوين شده از جانب نهادهاي حرفه اي و يا ارزشهاي اخلاقي حاکم بر جامعه قابل تبيين است. اين پژوهش تاثير آيين رفتار حرفه اي را بر چگونگي قضاوتهاي حسابرسي در دو گام انگيزشي و عملگرايانه مطالعه مي نمايد.
روش کار: در اين تحقيق روش پيمايشي با طرح تجربي مستقل شامل چهار موقعيت آزمايشي به کار رفته است. داده ها با استفاده از پرسشنامه و در قالب طرح پس آزمون با گروه نظارت به روش ميداني جمع آوري شده است.
يافته ها: نتايج تحليلهاي آماري مبين آن است که تاثير آيين رفتار حرفه اي بر انگيزش و عملکرد حسابرسان معنادار است. همچنين جنسيت نيز بر قضاوت حسابرسي موثر بوده و زنان، قضاوتهاي اخلاقي تري اعمال نموده اند.
نتيجه گيري: با توجه به تاثير مثبت آيين رفتار حرفه اي بر قضاوت حسابرسي، اهميت يک واحد درسي با عنوان آيين رفتار حرفه اي در دوره کارشناسي قابل توجه است. دانشجويان مي بايست با موضوعات حرفه آشنا شده و از انتظارات جامعه از اخلاق حرفه اي آگاه گردند. موسسات حسابرسي نيز مي توانند از نتايج اين تحقيق براي جذب و آموزش کارکنان خود استفاده نمايند.

 نسخه قابل چاپ