مقالات همايش ملي آموزش عالي و كارآفريني گذشته، حال، آينده

هدف كلي اين پژوهش، بررسي نقش مديران كارآ‏فرين بر نوآوري كاركنان دانشگاه پيام نور منطقه 9 (استان هاي مازندران - گلستان - سمنان) در سال تحصيلي 84-83 مي باشد. از نظر هدف اين تحقيق كاربردي و از نظر روش توصيفي - زمينه ابي مي باشد. جامعه آماري اين تحقيق كليه مديران و كاركنان دانشگاه پيام نور منطقه 9 كشور (استانهاي مازندران - گلستان - سمنان) بوده است. در اين تحقيق از تعداد 1000 نفر از كاركنان پيام نور منطقه 9 تعداد 384 نفر از طريق فرمول انتخاب حجم نمونه گزينش شده اند و در خصوص مديران چون نمونه با جامعه برابر بوده است همه 17 نفراز مديران مورد بررسي قرار گرفته‎اند. در اين تحقيق از كتابخانه براي مطالعات نظري و تدوين ادبيات تحقيق و آراي انديشمندان و نظر صايب صاحب نظران در مورد كارآفريني و نوآوري استفاده شده است. و همچنين از پرسشنامه استاندارد شده سنجش كارآفريني استفاده شده است
روشهاي آماري شامل آمار توصيفي شامل جداول فراواني - درصدها و رسم نمودارها. ونيز آمار استنباطي: شامل ضريب همبستگي پيرسون مي باشد. روايي پرسشنامه كارآ‏فريني توسط «اسكار بوروف و زيمرر» و روايي پرسشنامه نوآوري توسط «رند سيپ» انجام گرفته است. اعتبار پرسشنامه كار‏آفريني با استفاده از نرم افزار Alpha=99.9 SPSS و اعتبار پرسشنامه نوآوري با ضريب Alpha=84.30 تعيين گرديده است.
با توجه به یافته ها، كارآ فريني فرايندي پويا، پايا و پايدار است و پيش در آمد توسعه و بالندگي سازماني است كه هسته اصلي آن را نوآوري تشكيل ميدهد مديران عالي سازمان بايستي به مفهوم كارآفريني اهتمام ورزيده و در شرايط پر تلاطم و شديدا رقابتي دنياي امروز آن را در نظر بگيرند از اين منظر محقق پس از اجراي تحقيق دريافته است كه سوالات ويژه وي في نفسه از مصاديق بارز كارآفريني بوده اما جامعه آماري تحقيق مورد نظر فاقد ويژگيهاي لازمه بوده اند

کارآفريني عامل توسعه اقتصادي و فرايند توليد دانش، ثروت، توسعه تكنولوژي و اشتغال مولد است و راز موفقيت کشورهاي صنعتي در اين است که در فرايند توليدي، علم، اطلاعات و تکنولوژي را جايگزين مواد خام و انرژي کرده اند. در سراسر دنيا دانشگاه ها و مراكز آموزش عالي در توسعه كارآفريني ويژگي ها، جايگاه وکارکرد خاص خود را دارند. در اين ميان نظام دانشگاهي كشورهاي پيشرفته نسبت به كشورهاي در حال توسعه نقش بسيار زيادتري از نظر کمي و کيفي در آموزش، پژوهش، توسعه و ترويج كارآفريني دارند. بسياري از دولت ها تلاش مي كنند تا هر چه بيشتر دانشگاه ها را در امر كارآفريني و فعاليت هاي كارآفرينانه درگير كنند. در كشور ما اين مفهوم براي بسياري از دست اندركاران، تصميم گيران و افراد جامعه ناشناخته است. در شرايط كنوني اقتصاد كشور كه با مسايل اجتماعي و اقتصادي مهمي روبروست، نقش دانشگاه ها در توسعه كارآفريني اهميت مي يابد. دانشگاه ها در گذشته نتوانسته اند نقش شايسته خود را در امر كارآفريني ايفا نمايند و امروزه هم در اين مسير با موانع زياد و گوناگون سياسي، اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي رو به رو هستند. بخشي از اين مشکلات به نظام آموزشي، ساختار و عملکرد آن و بخشي نيز به مسايل کلان دولت و جامعه و ارتباط ميان آنها مربوط مي شود. به طور کلي اين مقاله در خصوص موانع توسعه كارآفريني در دانشگاه هاي كشور تهيه و تدوين شده است. در اين مقاله تلاش مي شود که اهميت کارآفريني در دنياي کنوني و در جامعه ايران بيان شده، جايگاه و وضعيت موجود و مطلوب دانشگاهها در پاسخگويي به اين نياز اساسي ارزيابي و تعيين گردد. بي شک در حرکت و تحول از وضع موجود به وضع مطلوب موانع متعدد و پيچيده اي وجود دارد که شناخت دقيق آنها هدف اصلي تدوين اين مقاله است. در پايان راه حل هاي مناسب جهت رفع موانع ارايه مي شود

امروزه آموزش کارآفريني به کي از مهمترين و گسترده ترين فعاليتهاي دانشگاهها تبديل شده است. در نظام اقتصادي پيشرو بودجه به مهمترين ابزار هدايت و تخصيص بهينه منابع در جهت دستيابي به اهداف توسعه تبديل شده است. بودجه به عنوان نظامي است که در آن منابع پيش بيني و مصرف مي شوند تا نتيجه اي منطقي و در راستاي اهداف سازمانها بدست آيد.
هدف اصلي اين مقاله تعيين رابطه بين بودجه و توسعه کارآفريني دانشگاهي است. مقاله ضمن ارايه مباني نظري بودجه در راستاي آن به تامين منابع مالي و سرمايه گذاري پرداخته و در نهايت با ارايه مدلي مفهومي به توسعه کارآفريني دانشگاهي مي پردازد. نتايج نشان مي دهد بودجه مناسب با ابزارهاي نظارتي کارآمد مي تواند توسعه کارآفريني دانشگاهي را ايجاد نمايد

امروزه اهميت و ضرورت توسعه، پژوهش و آموزش كارآفريني در جوامع مختلف، به ويژه در نظام آموزش عالي و دانشگاهي بر كسي پوشيده نمي باشد. ضرورت و اهميت آن تا جاي است كه در پايان «كنفرانس جهاني آموزش عالي در قرن 21 چشم انداز و عمل در اكتبر 1998» كه زير نظر ونسكو برگزار شد، اعلام داشت كه؛ «توسعه مهارت ها و ابتكارهاي كارآفريني بايد دلمشغولي و دغدغه عمده آموزش هاي دانشگاهي قرار بگيرد. از اين رو، بيشتر دانشگاه هاي بزرگ جهان آموزش و توسعه كارآفريني را در دستور كارخود قرار داده اند. از آنجا كه آموزش و ورود ادبيات آكادميك كارآفريني در ايران سابقه چنداني ندارد، اما دلمشغولي عمده مراكز آكادميكي و دانشگاهي كشور قرار گرفته است و با توجه به رهيافت ها ونگرش هاي گوناگوني كه در ادبيات كارآفرين وجود دارد، آموزش كارآفريني دچار كثرت گرايي و تشدت آراي در محتوي و اجراي آموزشي آن قرار گرفته است و فلسفه، ماهيت و ريشه كارآفريني تنها در ابعاد اقتصادي، مالي و كسب و كار استوار گشته و صرفا بر روي روش هاي كارا و نوآورانه در بخش محصولات و خدمات قرار گرفته است. از اين رو، مقاله حاضر برآن است تا آموزش جوهر و ماهيت كارآفريني را گسترش دهد در همين راستا بر اساس مدل مفهومي، به جاي كارآفريني، آموزش و توسعه ارزش آفريني را پيشنهاد مي دهد. آموزش ارزش آفريني مبتني بر چهار نوع آموزش؛ آموزش كارآفريني با ابعاد اقتصادي و كسب و كار، آموزش حال آفريني با ابعاد اجتماعي، سياسي وفرهنگي، آموزش خودآفريني با ابعاد رواني وخودشكوفايي، آموزش جان آفريني با ابعاد معنوي مي باشد. بر همين اساس، دراين نگارش بعد از بررسي و تجزيه و تحليل تناقض ها و ابهام ها و دشواريهاي تعريف كارآفريني، واژه كارآفريني با جهت گيري هاي آن مفهوم سازي مي شود، سپس به منظور ارايه مدل مفهومي ارزش آفريني، ابعاد وجودي انسان و همچنين ارتباطات چهارگانه مرتبط با ارزش آفريني مورد بررسي قرارمي گيرد

از اهداف هر نوع آموزشي مي توان به تغيير در دانش، بينش و ايجاد و پرورش تواناييها و مهارتهايي در فراگيران اشاره كرد تا اين تغييرات به بهتر زندگي كردن فرد كمك نمايد. از جمله مباحث جديد در آموزش علوم مختلف بخصوص اقتصاد، مديريت، روان شناسي، جامعه شناسي و علوم و مهندسي كارآفريني است. فرايندي كه با ايجاد ارزش از راه تشكيل مجموعه منحصر به فردي از منابع به منظور بهره گيري از فرصتها، فراگيران را قادر مي سازد به طراحي و اجراي فعاليتهاي جديد بيشتر يا وجه اقتصادي پرداخته و بتوانند با تخصيص منابع كمياب، زندگي خود را به پيش برند. كشاورزي هم به عنوان كي از سه بخش عمده اقتصادي در هر جامعه اي در كنار بخش صنعتي و خدمات و دربرگرفتن زندگي حداقل نيمي از جمعيت كشورمان و بخش تامين كننده غذاي جوامع شهري جايگاه ويژه اي دارد. امروزه بيکاري فارغ التحصيلان دانشگاهي به کي از معضلات بزرگ اجتماعي- اقتصادي- فرهنگي و ... در جامعه ايران تبديل شده است. عوامل متعددي در ايجاد و گسترش اين پديده دخالت دارند. از دلايل اين پديده مي توان به سطح پايين آموزشها در اغلب دانشگاههاي کشور و عدم آموزش و توسعه مهارتهاي کارآفريني و اشتغالزايي در دانشگاههاي کشور اشاره داشت. متاسفانه دانش آموختگان دانشگاهي در بخش کشاورزي، وضعيتي بسيار نامطلوبتر نسبت به ساير رشته هاي دانشگاهي دارند. درصد بالاي بيکاري فارغ التحصيلان کشاورزي را در حالي شاهد هستيم که اغلب آنها، تنها خواهان مشاغل اداري و دولتي مي باشند و عملا هيچگونه علاقه مندي و توانايي براي کارهاي توليدي در بخشهاي گوناگون کشاورزي ايران را در خود نمي يابند (عليرغم تسهيلاتي که موجود مي باشد). اين موارد در شرايطي مي باشد که با شناسايي امکانات، فرصتها و چالشهاي موجود در بخش کشاورزي، مي توان فرصتهاي شغلي و درآمدزايي متعددي را در اين بخش ايجاد نمود. جهاني شدن اقتصاد پديده بسيار مهمي است كه در ضمن بزرگترين چالش كشاورزي ايران در سالهاي آينده نيز خواهد بود و به گفته بسياري از صاحبنظران در صورت عدم برنامه ريزي دقيق براي مواجهه با آن، موجب ورشكستگي، بيكاري و مهاجرت 3 الي 5 ميليون خانوار كشاورزان معيشتي و خرده پا كه توان توليد رقابتي در شرايط اقتصاد جهاني را ندارند مي گردد كه اثرات بعدي آن در جامعه فاجعه آميز خواهد بود. تعاوني هاي موجود در بخش كشاورزي ايران، در صورت داشتن برنامه ريزي دقيق ايجاد اصلاحاتي در ساختار آنهاو ساير سياست هاي حمايتي و ... مي توانند در انسجام بخشي به فعاليتها، متحد كردن كشاورزان و كاربرد فن آوريهاي نوين و در نهايت اقتصادي كردن توليدات كشاورزي ايران، بويژه پس از پيوستن به سازمان تجارت جهاني - ابتدا گات (1)- و هم اکنون (2) (WTO)، نقش عمده اي داشته باشند. در اين مقاله پس از تعاريفي از مفهوم جهاني شدن و سير تاريخي و مفاهيم و ويژگي هاي فرهنگي و اقتصادي آن، ابعاد پديده جهاني شدن در بخش کشاورزي، خطرات و اثرات پديده جهاني شدن در بخش کشاورزي کشورهاي در حال توسعه و کوچک، جايگاه و نقش بخش کشاورزي در فرايند جهاني شدن، تاريخچه و اهميت و وضعيت بخش تعاون در بخش کشاورزي ايران و معرفي اجمالي آنها مي پردازد. در انتها به نتيجه گيري و بيان پيشنهاداتي در راستاي نقش و جايگاه مثبت و سازنده تعاوني ها در برخورد با پديده جهاني شدن اقتصاد و ايجاد اشتغال براي دانش آموختگان بخش کشاورزي مي پردازد

يكي از اهداف مهم نظام آموزش عالي در هر كشوري، پرورش نيروي انساني متخصص و مورد نياز جامعه است. از طرفي ديگر در جهان رقابتي امروز سازمان ها، دانشگاه ها و کشورهايي موفق هستند که قادر به بهره گيري بيشتر از اطلاعات و دانش باشند، چرا که ديگر مواد اوليه، زمين و ساير مواد طبيعي منبع مهم و اساسي به شمار نمي روند و بر خلاف گذشته ثروتمند ترين مردم، افراد دانش مدار و کارآفرين مي باشند که پيشه آنها کارآفريني است. از اين رو بسياري از دانشگاه هاي کشورهاي پيشرفته و در حال توسعه بهره گيري از کارآفريني را آغاز نموده اند و اين بذل توجه در قالب تدوين استراتژي ها، سياست ها و برنامه هاي علمي جهت بسط و تقويت روحيه و رفتار کارآفريني و مهمتر از آن آموزش کارآفريني در موسسات علمي و آموزشي و دانشگاه ها ظاهر گرديده است.
در اين مقاله سعي شده است به جهت آشنايي با برنامه هاي توسعه و آموزش كارآفريني دانشگاهي، تجربيات کشورهايي همچون چين، امريکا و انگليس بطور اجمالي مورد بررسي قرار گيرد.
با توجه به پيشرفتهاي اخير اقتصادي چين، که مديون آزادسازي پتانسيل کارآفرينانه در بخش هاي مختلف تجاري مي باشد، وزارت علوم چين در سال 2001 تصميم گرفت در چند دانشگاه منتخب سه مدل آموزش کارآفريني را بکارگيرد که اين مدلها عبارتند از:
مدل بهبود ويژگيهاي فردي
مدل بهبود مهارتهاي کسب و کار مخاطره آميز
مدل بهبود مهارتها و ارتقاي آگاهي
در آمريكا نيز آموزش كارآفريني در چارچوب رشته ها و دوره هاي دانشگاهي و از سوي موسسه هاي ويژه مورد توجه بسيار قرار گرفته است. اکثر دانشگاههاي امريکا برنامه هاي مجزاي براي آموزش و توسعه کارآفريني بکار مي گيرند. به طور مثال برنامه کارآفريني دانشگاه بالستيت به اين صورت است که، هر دانشجو بايد يك برنامه تجاري قابل اجرا تدوين نمايد كه براي بررسي كامل به يك شوراي متشكل از افراد حرفه اي و متخصص تقديم مي گردد. تاييد اين برنامه به اعطاي مدرك فارغ التحصيلي مي انجامد.
از مهمترين برنامه هاي کارآفريني دانشگاهي در انگلستان، برنامه کشف کارآفريني مي باشد اين برنامه يك شيوه سه جانبه براي آموزش قابليت هاي كار آفريني با به كارگيري دانش آموختگان، كارآفرينان و دانشگاهيان در ك محيط ادگيري مشاركتي را در بر دارد، جايي كه تمام اعضا از هم ديگر چيز هايي ياد مي گيرند و با هم چيز هايي مي آموزند

يکي از ويژگي ها و خصوصيات دين مبين اسلام که آن را از اديان ديگر متمايز مي نمايد جامعيت اين دين در عرصه هاي مختلف فردي، اجتماعي، روحاني، جسماني، دنيوي و اخروي مي باشد و بر اين اساس است که دين اسلام به عنوان آخرين آيين و ناسخ و جامع همه اديان الهي مطرح شده است.
از جمله خصوصيات اين دين، برنامه ها و شيوه ها و راه کارهاي مختلف آن در زمينه هاي رفاه دنيوي در جهت رشد اقتصادي جامعه است و بخش مهمي از احکام عملي اسلام بويژه فقه شيعه به مسايل مربوط به مسايل اقتصادي و گسترش رفاه در جامعه و گردش پول و استفاده از منابع انساني و توجه به کار و کار آفريني، همراه با توجه به مسايل انساني، اخلاقي و روحي و اخروي است و بر اين مبنا برنامه هاي اين دين در حوزه معاملات و گردش پول، استفاده از نيروهاي انساني در جهت رشد و تعالي دنيوي و رفاهي همراه با تقوا و حُسن رفتار و توجه به عواطف انساني نسبت به خلق خدا مي باشد.
در اين مقاله ما در صدد بيان اين مطلب هستيم که اسلام به ويژه فقه شيعه راه کارهاي مناسبي را در جهت رشد و شکوفايي اقتصاد جامعه اسلامي و توليد ثروت و ايجاد بستر مناسب براي کار و تلاش و توليد در جامعه، دارد.
مباحث مربوط به شيوه هاي تجارت، از جمله شکل معامله و حدود و شرايط آن و امور مربوط به عقد مضاربه و راه کارهاي مناسب براي عدم رکود ثروت در جامعه و به کارگيري آن، در سرمايه گذاري هاي تجاري و توليدي (صنعتي) در جهت شکوفايي اقتصاد جامعه و کسترش ثروت مشروع و ايجاد زمينه مناسب براي کار تخصصي و غير تخصصي براي افراد جامعه در مقابل پديده ربا و امور مربوط به عقد مزارعه جهت رشد و شکوفايي کشاورزي جامعه براي مالکين زمين ها و سهيم شدن کشاورزان در توليدات کشاورزي بر اساس عدالت اجتماعي و مباحث مربوط به عقد مساقات که در آن در جهت رشد و شکوفايي توليدات باغداري بر اساس قرارداد بين مالک درخت ها و افرادي که در جهت پرورش و باروري درختان اقدام مي نمايند از جمله اموري هستند که در اين مقاله مورد بحث و بررسي قرار مي گيرد.
بر اين اساس عقود اسلامي که در آن ها رشد و شکوفايي اقتصادي و به جريان افتادن سرمايه هاي منقول و غير منقول وايجاد کار و شغل مناسب براي کساني که از سرمايه کافي برخوردار نيستند ولي توان علمي و بدني کار را دارند بر مبناي رعايت عدالت و امور مربوط به حوزه عواطف انساني و اخلاقي به عنوان راه کارهاي مناسب در جهت کارآفريني مطرح مي باشد

از آنجا كه دانشگاهها به عنوان متوليان اصلي تربيت و پرورش منابع انساني متخصص در جامعه، نقش اساسي دارند، توجه به مقوله كارآفريني دانشگاهي به توسعه بهتر اين امر كمك مي نمايد.
شايد تغيير رويكرد دانشجويان و دانش آموختگان از كارجويي به كارآفريني به سبب درك اين مطلب است كه در دنياي امروز دانش آموخته اي نسبت به سايرين داراي مزيت رقابتي است كه پا را از حوزه دانش و محفوظات خود فراتر گذاشته و در حل مسايل عملي آن محدوده تخصصي، مهارت داشته و موفق عمل كند. به همين جهت است كه آموزش كارآفريني در دو حالت ساخت افته با برنامه هاي آموزشي گوناگون و بعضا با صرف وقت زياد و يا كارگاهها و سمينارهاي آموزشي كوتاه مدت مورد توجه بيشتري قرار مي گيرد.
دانشگاه مي تواند و انتظاري جز اين از دانشگاه نمي رود كه با تكيه بر رسالت اصلي خود عني آموزش و پژوهش، مسير كاربردي نمودن و بهره برداري از قابليتهاي ايجاد شده در دانش آموختگان را از طريق ايجادSME هاي دانش بنيان هموار و رشد مداوم دانشگاه، صنعت، دولت و ساير بخشهاي جامعه را در همه زمينه ها عينيت بخشد.
براي دستيابي به اين منظور به نظر مي رسد مي بايست تغييراتي در نوع و روش آموزش و نحوه تعامل دانشگاه با صنعت صورت گيرد

كارآفريني با توسعه اقتصادي و اجتماعي كشورها رابطه تنگاتنگي دارد به طوري كه امروزه كي از شاخص هاي توسعه در كشورهاي رو به رشد محسوب مي شود. در واقع از نگاه بيشتر صاحبنظران اقتصادي، كار آفريني مهم ترين منبع نوآوري، اشتغال زايي و رشد و توسعه مي باشد. به همين دليل است كه بسياري از دولتها در كشورهاي توسعه افته و پيشرو تلاش مي كنند با حداكثر امكانات و بهره برداري از دستاوردهاي تحقيقاتي، شماري از افراد جامعه را كه داراي ويژگيهاي كارآفريني هستند به سمت آموزش و فعاليت هاي كارآفرينانه هدايت كنند. در واقع آموزش كارآفريني در سيستم آموزش اكثر كشورها جايگاه ويژه خود را پيدا كرده است. به عبارتي تعميق و گسترش فرهنگ كارآفريني به عنوان كي از نيازهاي ضروري جامعه، نيازمند توجه اساسي به امر آموزش در اين زمينه مي باشد. چرا كه بسياري از افراد كارآفرين كه پيشينه آموزش خاصي نداشته اند لزوما بعد از چندين بار سعي و خطا و شكست، آن را رها كرده و تنها تعدادي از آنها قادر به ادامه فعاليت خواهند بود. در صورتيكه با آموزش صحيح مهارتهاي لازم به اين افراد مي توان ريسك و خطر موجود در اين زمينه را كاهش داد، به گونه اي كه موفقيت آنها به ميزان زيادي افزايش ابد و از اين طريق امكان دستيابي به اهداف و فوايد مورد نظر فراهم گردد. آموزش عالي نيز كي از محصولات و شاخصهاي رشد و توسعه است كه دسترسي به آن موجبات رشد و تسريع فرايند توسعه را فراهم مي سازد. دستيابي به آموزش عالي و كسب دانش ها و مهارتها از عواملي است كه امكان برخورداري از قدرت كنترل و تسهيل مشاركت در امر تصميم گيري را در سطوح بالا فراهم مي سازد. نهاد آموزش عالي در يك كشور عرصه پرورش نخبگان علمي در حيطه هاي مختلف، رهبران اجتماعي، سياسي و متخصصان و مديران آن جامعه است. در كشور ما نيز ضرورت توجه به اشتغال فارغ التحصيلان بيش از هر زمان ديگر به چشم مي خورد و بررسي آمار و ارقام موجود در اين زمينه مي تواند بيانگر ضرورت تعجيل در اين زمينه باشد. دانشجويان نيز بايد در طول تحصيل درك كنند كه كارفرمايان چه انتظاراتي از فارغ التحصيلان دارند در مورد اين موضوع برنامه ريزي كنند. دانشجويان بايد بياموزند به بهترين نحو از تجربيات و فرصتهايي كه دانشگاه ارايه مي دهد بهره بگيرند، اعتماد به نفس كسب كنند و مطمئن شوند كه پس از فارغ التحصيلي كار پيدا خواهند كرد. همين مساله موضوع توانمند سازي شغلي فارغ التحصيلان را كه در سالهاي اخير در كشورهاي پيشرفته جهان اهميت بسياري افته است و در حقيقت يك اولويت كليدي براي آموزش عالي آن كشورها به حساب مي آيد، مطرح مي كند. در مجموع انتظار مي رود كه فرآيند توانمندسازي در نهايت به ارتقاي سطح كيفي زندگي شخصي فارغ التحصيلان نيز كمك كند. امروزه موفقيت در چنين فرآيندي مي تواند كليد بازگشايي در قفل شده اشتغال در بحبوبه تغييرات سريع و غير قابل پيش بيني در ساختارهاي اقتصاد و اشتغال باشد

کارآفريني و مطالعات مربوط به آن در سراسر دنيا به شدت در حال توسعه است، بطوريکه بيشتر مطالعات حوزه علوم انساني در چند سال گذشته به خود اختصاص داده است. در سالهاي اخير، بسياري از کشورهاي صنعتي شاهد نرخ بالاي بيکاري، رکود اقتصادي و نوسان در چرخه اقتصادي خود بوده اند به طوريکه اين کشورها بعد از جنگ جهاني دوم، چنين رکودي را تجربه نکرده اند. در اين ميان، توجه بسياري از سياستگذارن و تصميم سازان سياسي به نقش بالقوه کارآفرينان متمرکز شده است. کارآفريني فرايندي است که بر اساس مجموعه اي از متغيرهاي کلي نگر، ديناميک، منحصر به فرد و حساس تعريف مي شود. بعضي مي گويند که، کارآفريني به مثابه يک راز يا معما است و هر گونه رخداد کارآفرينانه، داراي شرايط منحصر به فرد خود است که مملو از متغيرهاي پيچيده و خاص مي باشد. اما دسته اي ديگر از صاحبنظران اين عرصه معتقدند که کارآفريني داراي چارچوب موضوعي و هدف مشخص است و بنابراين مي توان براي آن محتوا انتخاب و طرح برنامه درسي تدوين نمود و در يک عبارت؛ کارآفريني قابليت آموزش را داراست. در اين مقاله ما به دنبال بيان ضرورت آموزش کارآفريني و تبيين اصول و مباني آن هستيم. در ادامه مقاله، روشهاي آموزش کارآفريني را مطرح و در نهايت سعي خواهد شد تا به بررسي نقش دانشگاه -به عنوان مراکز خاص آموزشي- در آموزش کارآفريني بپردازيم

مطالعات نشان مي دهد که کارآفريني اکتسابي بوده و باعث رشد اقتصادي مي گردد. در ايران نيز همانند اکثر کشورها موسسات و مراکز علمي آموزشهاي لازم را براي ايجاد مهارتهاي کارآفريني ارايه مي کنند. اقدام به ايجاد رشته مديريت کارآفريني نيز در همين راستاست. براي ايجاد مهارتهاي مورد نياز لازم است تا عوامل زير در نظر گرفته شود :
1) آموزش مهارتهاي کارآفريني بر اساس نيازها
2) اولويت بندي آنها
3) ايجاد هماهنگي وتقسيم کار
در اين مقاله سعي شده است تا رابطه بين کارآفريني و رشد اقتصادي و اهميت آموزش مهارت هاي کارآفريني براي سرعت بخشيدن به رشد اقتصادي مورد بحث قرار گيرد.

اشتغال دانش آموختگان دانشگاهي به عنوان يکي از مهمترين دغدغه هاي امروزي جامعه ما محسوب مي شود؛ چون رشد اقتصادي و ظرفيت اشتغال زايي در کشور ما متناسب با رشد دانش آموختگان دانشگاه ها نمي باشد. در اين بين دانش آموختگان رشته هاي علوم انساني داراي شرايطي بسيار بحراني تر هستند. با توجه به عدم توانايي دولت و همچينين شرکت هاي خصوصي موجود براي جذب متقاضيان بي شمار دانش آموختگان به نظر ميرسد تنها راه کاهش بحران اشتغال توسعه فرهنگ کارآفريني است.
در اين مقاله ابتدا وضعيت اشتغال دانش آموختگان دانشگاهي به ويژه دانش آموختگان رشته هاي علوم انساني مورد بررسي قرار مي گيرد، و سپس ضرورت آموزش درس کارآفريني براي رشته هاي علوم انساني و در نهايت تجارب چند کشور در اين زمينه مورد تجزيه و تحليل قرار مي گيرد

در حال حاضر نقش و جايگاه کارآفريني به عنوان يکي از عوامل به يقيين تعيين کننده در فرايند توسعه سازمان ها و کشورها توجه صاحبنظران علمي و مديران را بيش از پيش به خود جلب نموده و براي گسترش و توسعه آن سرمايه گذاري هاي قابل توجهي انجام گرفته است. يکي از مهمترين زمينه هاي توسعه کارآفريني، تحقيق و پژوهش در اين حوزه مي باشد. در اين خصوص يکي از عوامل موثر بر کيفيت تحقيقات و بالطبع دستاوردها و نتايج حاصل از تحقيقات همانا روش تحقيق مي باشد. يکي از روشهاي تحقيق کيفي موجود روش تحقيق مبتني بر تئوري بنيادي است که به جاي تمرکز بر رويکرد قياسي از رويکرد استقرايي در تئوري سازي بهره مي گيرد. اصل اساسي در اين روش حركت از سمت داده به سمت تئوري است. گزارش ها دلالت بر آن دارد که اين نوع روش تحقيق با توجه به مفاهيم و مباني نظري آن در حوزه تحقيقات علوم اجتماعي و رفتاري از کارآمدي بيشتري برخوردار مي باشد. بعلاوه ديربازي است که اين نوع روش تحقيق در حوزه مطالعات کارآفريني نيز از سوي پژوهشگران مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. بررسي ها نشان از پتانسيل مناسب و همچنين چالشهايي در بکارگيري از اين نوع روش تحقيق در حوزه مطالعات کارآفريني دارد. اين موضوع کانون توجه مقاله حاضر را تشکيل مي دهد. بر اين اساس ضمن مرور کلي بر فرايند روش تحقيق مبتني بر GT که سعي شده مفاهيم و مباني نظري اصلي اين روش تحقيق بيان شود نتايج حاصل از بکارگيري اين نوع روش تحقيق در حوزه مطالعات کارآفريني بررسي شده است

جديت در کارآفرين شدن فارغ التحصيلان دانشگاهي مستلزم اين است که نظام آموزشي ما به سويي هدايت شود كه خروجي دانشگاهها يعني افرادي كه فارغ التحصيل مي شوند ويژگي هاي كارآفرين را داشته باشند. در اين راستا، نظام آموزشي دانشگاه نقش اصلي را به خصوص در مقاطع كارشناسي و بالاتر ايفا مي کند. چشم انداز اصلي اين است که در بين فارغ التحصيلان دانشگاهها رغبت ايجاد كنيم كه به تفكر خلاق و کارآفريني بپردازند. در اين راستا، ارايه دروس کارآفريني، بکارگيري اساتيد آموزش ديده در زمينه کارآفريني، برگزاري سمينارهاي حين تحصيل در زمينه کارآفريني، نقش دروس تخصصي در ايجاد فرصت هاي شغلي و مواردي چون ايجاد نوآوري و خلاقيت، ريسک پذيري، توفيق طلبي، ايجاد اعتماد به نفس در دانشجويان، استفاده از تجارب موفق کارآفرينان استاني و کشوري در دانشگاهها، بسترسازي در زمينه اعطاي منابع مالي مناسب و راهکارهاي اشاعه فرهنگ کارآفريني در دانشجويان دانشگاه از طريق برپايي جشواره کارآفريني، برگزاري همايش کارآفريني در دانشگاه، تجليل از کارآفرينان دانشگاهي براي الگوگيري دانشجويان از جمله راهبردهاي تقويت کارآفريني در بين دانشجويان دانشگاه مي باشد.
در اين مقاله تلاش مي شود ضمن پرداختن به مباحث فوق، نقش عواملي چون دروس تخصصي گذرانده شده، در اختيار گذاشتن منابع مالي مناسب، مراکز مشاوره آموزش کارآفريني در دانشگاه، اشاعه فرهنگ کارآفريني و ميزان آشنايي دانشجويان با مواردي چون نحوه به ثبت رساندن شرکت، مراحل راه اندازي کسب و کار، آشنايي با مقررات حمايتي و ساير موارد در بين دانشجويان رشته مديريت بازرگاني دانشگاه آزاد اسلامي علي آباد کتول مورد بررسي قرار گيرد و نهايتا راهکارهاي کاربردي براي تقويت کارآفريني در دانشجويان فوق ارايه گردد

در هر جامعه اي نيازها و خواسته هاي متنوعي وجود دارد. خواسته ها و نياز هايي که به دليل مسايل مختلف فرهنگي، سياسي، اقتصادي و اجتماعي با يکديگر متفاوت مي باشد. اين نيازها، به دو دسته نيازهاي آشکار و پنهان تقسيم مي شود که شناخت تمام نيازهاي پنهان به راحتي امکانپذير نبوده، و تنها بدست افراد خلاق و کارآفرين صورت خواهد گرفت. از اين روي، ضرورت آموزش و پرورش افراد کارآفرين، آشکار، و پرورش افراد از راه هاي مختلفي صورت خواهد گرفت. يکي از اين راه ها توسعه رشته هاي دانشگاهي مرتبط با کارآفريني است، لذا با اين اقدام از يک طرف رشته هاي دانشگاهي، که خود محور توسعه هر کشوري است، گسترش مي يابد، و هم افراد خلاق در قالب کارآفرينان آموزش ديده که نياز جامعه را شناسايي و آن ها را برطرف مي کنند، پرورش مي يابند.