دانلود کتب، جزوات و مقالات شیمی
| شيمي و مهندسي شيمي ايران زمستان 1384; 24(2):51-61. |
| قاسمي مبتكر حسين*,كاظميان حسين,ملكي نژاد علي,زينالي دانالو ميرعلي‌اصغر,پاك زاد سيدمحمدرضا |
| * تهران، سازمان انرژي اتمي ايران، آزمايشگاه هاي تحقيقاتي جابر بن حيان |
|
حذف کاتيون‌هاي فلزهاي سنگين سرب، روي، کادميم و نيکل از پساب‌هاي معادن و صنايع به روش‌هاي متفاوتي انجام مي‌گيرد. در اين تحقيق ابتدا سعي بر آن بود که اين كار با استفاده از زئوليت‌هاي طبيعي انجام شود، اما با توجه به نتيجه‌هاي بسيار بهتري که با زئوليت‌هاي سنتزي حاصل شد، از زئوليت‌هاي A وP سنتز شده از زئوليت کلينوپتيلوليت طبيعي ايران براي حذف كاتيون‌هاي سنگين استفاده شد. ابتدا ظرفيت تبادل يون گونه‌هاي طبيعي و سنتزي اندازه گيري شد و سپس اثر زمان، دما و pH برميزان تعويض يوني بررسي گرديد. سرانجام تعويض يوني اين کاتيون‌ها به روش ستوني مورد بررسي قرار گرفت. ميزان تعويض يوني سرب به‌وسيله گونه هاي سنتزي به مراتب بهتر از ساير كاتيون‌ها بود و افزايش دما و pH تاثير زيادي در بهبود آن نداشت. قابليت تعويض يوني اين کاتيون در ستون نيز بسيار خوب بود. در مورد کاتيون کادميم نيز نتيجه‌هاي خوبي حاصل شد و مشخص شد که با افزايش دما ميزان تعويض آن به‌وسيله‌ي زئوليت‌هاي A و P سنتز شده بهبود مي يابد و کاهش pH از ميزان آن مي‌کاهد. تعويض يوني کاتيون روي نيز به‌نسبت خوب بود اما ميزان آن نسبت به دو کاتيون قبلي کمتر بود و افزايش دما مقدار آن را مي‌افزايد. در مورد نيکل در مقايسه با ديگر کاتيون‌ها در غلظت‌هاي بالا، نتيجه‌هاي بسيار مطلوبي‌حاصل نشد هرچند در غلظت‌هاي پايين نتيجه خوبي به‌دست آمد و دما تاثير زيادي درافزايش تعويض يوني نيکل داشت |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران زمستان 1384; 24(2):77-81. |
| حق طلب علي*,واشقاني فراهاني ابراهيم,جعفري جيد عباس |
| * تهران، دانشگاه تربيت مدرس، دانشكده فني مهندسي، گروه بيوتكنولوژي |
| باكتري رالستونيا -اتروفا (Ralstonia eutropha) قادر به توليد پليمر زيست تخريب پذير پلي- β- هيدروكسي بوتيرات به صورت درون سلولي است .به منظور كاهش قيمت PHB توليدي، يكي از روش هاي موثر، پژوهش در خصوص فرايندهاي نو، براي گسست ديواره سلولي است .در اين ميان استفاده از سيال فوق بحراني، روشي مناسب براي جداسازي مولكول هاي زيستي است. مشكل عمده استفاده از سيال فوق بحراني در مولكول هاي زيستي، به ويژه پليمرها، اندازه گيري و پيش بيني حلاليت آنها در دما و فشارهاي متفاوت در حلال هاي فوق بحراني است. عدم وجود اطلاعات مربوط به پارامترهاي انرژي بين مول كولي و ويژگي هاي بحراني و فاكتورهاي بي مركزي، محققين را وادار ساخته در پيش بيني حلاليت پليمرها به دنبال روش هايي باشند كه حداقل وابستگي را به ويژگي هاي آنها داشته باشند. در اين تحقيق از روش g-EOS براي پيش بيني حلاليت PHB در فاز سيال فوق بحراني CO و از نظريه هاي محلولهاي با قاعده و فلوري هاگينز براي تابع انرژي مازاد گيبس استفاده شده است. نتيجه هاي به دست آمده در مقايسه با داده هاي آزمايشگاهي نشان مي دهد كه استفاده از پارامتر bغيرخطي از دقت خيلي خوبي برخوردار است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران زمستان 1384; 24(2):93-101. |
| پهلوان زاده حسن*,سحابي محمود,قائمي مهدي |
| * تهران، دانشگاه تربيت مدرس، دانشكده فني و مهندسي، بخش مهندسي شيمي |
|
از مواد مهم تشكيل دهنده شوينده ها، سديم تري پلي فسفات است كه به اختصارSTTP نامیده مي شود .اين ماده در شوينده ها با ايجاد كمپلكس و جدا كردن يون هاي فلزي چند ظرفيتي، ومعلق ساختن وتغيير حالت ذره هاي چرك، باعث كاهش سختي آب و افزايش قدرت شويندگي مي شود .سديم تري پلي فسفات حاصل واكنش منوسديم فسفات ودي سديم فسفات با نسبت مولي ٢:١ است، كه منو ودي سديم فسفات نيزحاصل واكنش سديم كربنات و فسفريك اسيد هستند. در مطالعه و شبيه سازي راكتورهاي توليد محلول منو و دي سديم فسفات با نسبت معين كه پايه توليد STTP است، داشتن ثابت هاي سينتيكي توليد اين محلول نياز است. دراين تحقيق با روش اندازه گيري PH استفاده از نظريه هاي مناسب ضريب هاي سينتيكي توليد منو و دي سديم فسفات تعيين شدند. نتيجه هاي اين تحقيق نشان داد كه در واكنش فسفريك اسيد و سديم كربنات، منو و دي سديم فسفات به ترتيب در گستره ي PH بين ٢ تا 4.7 و 4.7 تا ٧ تشکيل شده و دماي ٦٠ درجه سانتي گراد شرايط بهينه را برای اين توليد فراهم می کند.
|
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران زمستان 1384; 24(2):83-92. |
| ابراهيمي حسين زاده بهمن,عالم زاده ايران*,سيف كردي علي اكبر |
| * تهران، دانشگاه صنعتي شريف، مرکز تحقيقات مهندسي بيوشيمي و کنترل محيط زيست |
|
با توجه به توليد زياد تفاله چغندر قند در صنايع توليد قند کشور، پکتين استخراج شده از تفاله‌ي چغندرقند نسبت به انواع مشابه داراي مزيت‌هاي زيادي است. اگر چه کوشش‌هاي گذشته براي صنعتي کردن پکتين حاصل از تفاله‌ي چغندر قند به‌خاطر کيفيت کم ژل آن ناقص ماند، اما اين تحقيق نشان داد که ممکن است آينده اي جديد براي افزايش کاربردهاي اين فرآورده گشوده شود. در اين تحقيقات ژل پكتين استخراج شده از تفاله‌ي چغندرقند شاهرودي مورد بررسي قرار گرفت. عمليات استخراج پکتين به کمک محلول قليايي سرد و سپس اسيدي گرم انجام شد. همچنين تاثير پارامترهاي درصد مواد قندي، غلظت پكتين، ميزان كلسيم و ميزان آنزيم پراكسيداز بر ميزان جهندگي، سختي و ميزان جذب آب به وسيله‌ي ژل بررسي شدند. شرايط بهينه براي تشكيل ژل مطلوب که از پكتين به كار رفته در اين تحقيقات به دست آمد عبارت اند از: درصد مواد قندي: 15 درصد، ميزان آنزيم پراكسيداز:
|
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):1-19. |
| خسروي داراني كيانوش,واشقاني فراهاني ابراهيم* |
| * تهران، دانشگاه تربيت مدرس، دانشكده فني ومهندسي |
| با هدف غلبه بر مشكلات زيست محيطي ناشي از تجمع پلاستيك‌هاي مصنوعي در طبيعت، فعاليت‌هاي پژوهشي گسترده‌اي در زمينه پليمرهاي زيست تخريب‌پذير در حال انجام است. بخش عمده‌اي از اين پژوهش‌ها برروي توليد پليمرهاي زيست تخريب‌پذير با استفاده از منابع کربن ارزان قيمت، جداسازي ريزسازواره‌هاي جديد با سرعت رشد و توليد بالا و نيز ابداع روش‌هاي جديد استخراج با هدف کاهش قيمت تمام شده پليمر، متمركز است. در اين مقاله علاوه بر معرفي اجمالي انواع پليمرهاي زيست تخريب‌پذير، توليد پليمر پلي‌هيدروكسي بوتيرات به عنوان مشهورترين عضو گروه پلي‌هيدروکسي آلکانوآت‌ها به طور خاص مورد بررسي قرار گرفته‌است. پس از اشاره به تاريخچه توليد آن، مروري بر انواع ريزسازواره‌هاي مولد با استفاده از منابع کربن مختلف در سامانه‌هاي پيوسته، ناپيوسته و ناپيوسته خوراک‌دهي شده صورت گرفته، و سامانه‌هاي ياد شده از لحاظ بهره‌دهي توليد و نقاط ضعف مقايسه شده‌اند. همچنين انواع روش‌هاي موجود براي جداسازي پليمر معرفي و محدوديت‌هاي هر يک به طور جداگانه بيان شده‌است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):21-34. |
| احساني محمدرضا*,رضواني قاسم,اقبالي بابادي فرحناز |
| * اصفهان، دانشگاه صنعتي اصفهان |
| کشور ايران داراي ذخاير زغالسنگ فراواني است. خواص فيزيکي و شيميايي به ويژه خاصيت پلاستومتري بسياري از زغال‌هاي ايراني ، به گونه‌اي است که ميتواند در صنايع متالورژي به عنوان زغال کک‌شونده به کار گرفته شود. از معايب اين زغال‌ها بالا بودن درصد گوگرد موجود در آن به عنوان يک عنصر آلاينده و مضر، است. در اين تحقيق، زغالسنگ طبس از زغال‌هاي پرگوگرد ايراني با استخراج به‌وسيله محلولهاي سود، متانول/آب و متانول/سود، در يک راکتور ناپيوسته گوگردزدايي شده و تاثير غلظت سود و متانول، اندازه‌ي ذره‌ها، دماي واکنش و زمان واکنش بر خواص پلاستومتري، درصد بازيافت و جداسازي خاکستر و گوگرد زغال بررسي شده است. بسته به شرايط گوگردزدايي، ميزان کاهش گوگرد کل، پيريتي و آلي و خاکستر متفاوت بوده، خواص پلاستومتري و درصد بازيافت زغال تابع اين شرايط است. همچنين سينتيک اكسايش گوگرد پيريتي براي زغالسنگ طبس با محلول سود بررسي شده و سرعت واکنش با مدل واکنشي پيوسته مطابقت دارد که نسبت به گوگرد پيريتي از درجه دوم است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):83-87. |
| آزادمنجيري جلال,سيدابراهيمي سيدعلي* |
| * تهران، دانشگاه تهران ، دانشكده فني |
| در تحقيق حاضر، ژل سيترات- نيترات به منظور تهيه فريت نيكل (NiFe O) از آهن (III) نيترات، نيكل نيترات و سيتريك اسيد به‌وسيله فرايند سل ـ ژل خود احتراقي آماده شده است. تجزيه حرارتي فرايند، به‌وسيله روش‌هاي DTA/TGA و XRD مورد بررسي قرار گرفته است. نتيجه‌هاي حاصل نشان مي‌دهد كه ژل نيترات ـ سيترات رفتار خود احتراقي از خود نشان مي‌دهد. همچنين بعد از احتراق و كلسينه‌شدن در دماي 1000 درجه سانتي‌گراد به‌مدت 1 ساعت، فريت نيكل (NiFe O) با ابعاد نانومتر با ساختار بلوري مكعبي توليد مي شود. ميانگين اندازه دانه ها با استفاده از XRD و همچنين تصاوير SEM حدود زير 100 نانومتر را نشان مي دهد . |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):35-44. |
| وكيلي نژاد غلام رضا*,شريعتي نياسر مجتبي,قدمي مسعود |
| * كاشان، دانشگاه كاشان ، دانشكده مهندسي |
| روغن مستعمل را مي‌توان به روش استخراج با حلال قطبي بازيابي كرد. براي اين منظور بايد از حلالي استفاده كرد كه روغن پايه موجود در روغن مستعمل را در خود حل كند و از طرفي ناخالصي‌ها و مواد تجزيه شده و غير قابل استفاده موجود در آن را به صورت لجن جدا كند. براي اين كار از دو دسته حلال‌هاي قطبي يعني الكل‌ها و كتون‌ها استفاده شده است و قدرت جدا سازي هر كدام از آنها در مقايسه با يكديگر و در دماهاي متفاوت بررسي شده است. براي اين منظور از روغن مستعمل نمونه موجود در تعميرگاه‌هاي ايران كه در حال حاضر براي كارخانه‌هاي بازيافت روغن پايه به روش اسيد شويي فرستاده ميشود، استفاده شده است. حلال‌هاي مورد استفاده شامل اتانول ، 1ـ پروپانول ، 1ـ بوتانول ، بوتانون و هگزان نرمال است، كه قدرت جداسازي هركدام از آنها در دماي محيط و دماي 50 درجه سانتي‌گراد و براي نسبت‌هاي متفاوت از حلال به روغن مستعمل بررسي شده است . همچنين براي 1ـ بوتانول و بوتانون منحني ته نشيني در نسبت هاي متفاوت از حلال به روغن مستعمل رسـم شده است. نتيجه‌هاي حـاصل از اين آزمايش نشان داده كـه 1ـ بوتانول در دماي محيط و با نسبت 3 به 1 از حلال به روغن مستعمل داراي بيشترين بازده جداسازي است، ولي به دليل استفاده از حلال قطبي، يك پايداري الكتريكي در محيط استخراج به‌وجود مي‌آيد كه باعث كند شدن سرعت ته نشيني ناخالصي‌ها ميشود. اين امر باعث اختلال در كاربردي كردن اين روش به شكل عملي ميشود. براي رفع اين مشكل از ماده افزودني پتاسيم هيدروكسيد با غلظت‌هاي 1، 3 و 4 گرم در ليتر استفاده شد كه به بر هم زدن اين پايداري الكتريكي و تشكيل ذره‌هايي با اندازه و وزن قابل ته نشيني كمك مي كند . با توجه به نتيجه‌هاي به‌دست آمده بهترين غلظت 3 گرم در ليتر است. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):45-56. |
| حميدي پور محسن,مستوفي نويد*,ستوده قره باغ رحمت |
| * تهران، دانشگاه تهران، دانشكده فني |
| در اين مقاله قسمت سنتز واحد اوره (بخش فشار بالا) با استفاده از تركيب نرم‌افزارهاي برنامه‌نويسي و فرايندي شبيه‌سازي شده است. معادله دوگانه ويلسون-گاز ايده‌آل با تصحيح اعمال شده بر ضريب‌هاي دوتايي به عنوان معادله حالت استفاده شده است كه نتيجه‌هاي خوبي را براي كل فرايند، به جز كمپرسور به همراه دارد. در شبيه‌سازي كمپرسور از معادله حالت (PR (Peng-Robinson استفاده شده است. واحد‌هاي موجود در فرايند سنتز به غير از راكتور با استفاده از مدول‌هاي استاندارد موجود در كتابخانه HYSYS شبيه‌سازي شده است. راكتور غير ايده‌آل موجود در اين فرايند با استفاده از مدل راكتورهاي به‌طور كامل مخلوط شونده پشت سر هم شبيه‌سازي شده است. رابطه ثابت تعادل با دما در مورد واكنش تعادلي آمونيم كربامات با در نظر گرفتن تركيب گاز خروجي راكتور موجود و داده‌هاي موجود در مراجع تصحيح شده است. مقايسه نتيجه‌هاي شبيه‌سازي قسمت‌هاي متفاوت با نتيجه‌هاي عملياتي واحد اوره صنعتي تطابق خوبي را نشان مي‌دهد. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):65-71. |
| دهقاني مباركه مصطفي* |
| * تهران، پژوهشگاه صنعت نفت، جاده قديم قم، سه راه خير آباد |
| فازهاي( M2Ga6Te10 (M: Li,Na در گروه فضايي R32 (شماره Z=2,155 ) متبلور مي‌شوند و پارامترهاي شبكه‌ي آنها (2)9/1436 (a=1463.9 (2 و c=1759.0 (4)m pm براي Li2 Ga6 Te10 در T=180K و( a=1485.0 (1 c=1776.1 (4) pm براي Na2 Ga6 Te10 در T=290K است. ساختارهاي بلوري هر دو ماده بر اساس Mn ، مشابه انباشته اوتكتيك متشكل از 20 اتم -Te در يك سلول شبه ـ مكعب هستند كه 12 درصد از حفره‌هاي چهاروجهي به‌وسيله‌ي Ga3+ پر شده و Li+/Na+ در همه حفره‌هاي متاپريسم قرار گرفته‌اند. سلول واحد در شبه ـ مكعب (Z=2 براي M2Ga6Te10 ) محتوي 100 حفره چهاوجهي و 4 حفره متاپريسم است. فرض اوليه كه ممكن باشد Li+ در Li2 Ga6 Te10 و Na+ در Na2 Ga6 Te10 بخشي از حفره‌هاي چهاروجهي را بدون نظم ويژه و به روش اتفاقي پركنند (مشابه يون‌هاي بسيار متحرك Ag+ در رساناي يوني 5I 4a-RbAg)، تاييد نشد. در عوض يون‌هاي Li+/Na+ مكان‌هايي را كه مربوط به يون‌هاي غير متحرك Rb+ در I5 a-RbAg4 هستند را اشغال مي‌كنند. اندازه‌گيري‌هاي MAS-NMR و به‌ويژه NMR چند كوانتومي (multiple quantum NMR)امكان تشخيص دو موضع متفاوت بلورشناسي M + به‌وسيله‌ي سيگنال‌هاي تفكيك شده 7Li و 23Na را دادند. تشخيص درست سيگنال‌هاي NMR مشاهده شده، با اندازهگيري نمونه‌هايي كه در آنها بخشي از يون‌هاي +Li به‌وسيله‌ي كاتيون‌هاي بزرگ‌تر (Sn2+, Pb2+) جايگزين شده بودند، تأييد شد. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):73-81. |
| نيك پي احمد*,مرتضوي سيدباقر,اصيليان مهابادي حسن,خوانين علي,رضايي عباس,سليمانيان اردلان,كاظميان حسين |
| * تهران، دانشگاه تربيت مدرس |
| در اين پژوهش، رفتار کاتاليست 5ZSM- و موردنيت در زمينه تبديل کاتاليستي MTBE در دماي اتاق، از ديدگاه توليد فراورده‌هايي با تجزيه بيولوژيک بهتر در آب‌هاي زيرزميني مورد بررسي قرار گرفت. بررسي فراورده‌هاي حاصل از آبكافت با استفاده از دستگاه كروماتوگراف گازي مجهز به آشكارساز يونش شعله‌اي(GC/FID) انجام شد. نتيجه‌ها گوياي آن است که کاتاليست‌هاي اسيدي 5ZSM- از قابليت آبكافت MTBE برخوردار بوده و مي‌توان از آنها، در زمينه اصلاح در محل (in-situ) و همچنين به عنوان مانع واکنش‌گر کاتاليستي نفوذ پذيرPermeable Reactive Barriers (PRBs) در اطراف چاه‌ها و مخازن داراي نشتي استفاده کرد. اين کاتاليست نه تنها به عنوان جاذب سطحي MTBE و فراورده‌هاي حاصل از آبكافت عمل مي‌کند، بلکه به نحو موثري آبكافت MTBE به مواد با تجزيه بيولوژيک بهتر مانند ترشيري بوتيل الکل (TBA)، متانول (meoh) والکن‌ها را تسهيل مي‌کند که به‌وسيله‌ي سويه‌هاي ميکروبي معمولي هم قابل تجزيه بيولوژيك هستند.کاتاليست اسيدي موردنيت از نظر جذب سطحي و آبكافت MTBE به‌طور كامل بي‌اثر بود. |
| كليد واژه: آلودگي MTBE ، تبديل كاتاليستي،کاتاليست 5ZSM- ، کاتاليست موردنيت |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران تابستان 1384; 24(1):57-64. |
| دهقاني مباركه مصطفي* |
| * تهران، پژوهشگاه صنعت نفت، جاده قديم قم، سه راه خير آباد |
| فازهاي( M2 Ga6 Te10 (M: Li, Na به‌طور مستقيم از واكنش عنصرها به شكل تك بلور و ريز بلور سياه رنگ و هموژن به‌دست آمدند. طبق آزمايش‌هاي تعيين ساختار بلوري، هر دو تركيب در گروه فضايي R32 شماره 155 (Z=2) متبلور مي شوند و پارامترهاي شبكه آنها (c=1759.0 (4) pm، c=1436.9 (2 براي Li2 Ga6 Te10 در K T= 180 و c=1776.1 (4) pm pm ، a=1485.0 (1) براي Na2 Ga4 Te10 در K T=290 است. ساختار آنها انباشته چهاروجهي (tetrahedral close packing) از يون‌هاي Te2-، مشابه ترتيب اتم‌هاي Mn در بتاـ منگنز، شناسايي شد. درحالي‌كه يون‌هاي Ga 3+ به‌طور منظم در 12 درصد از حفره هاي چهاروجهي (tetrahedral holes) پراكنده شده‌اند، يون‌هاي M +تمامي حفره شبه منشور (متاپريسم‌ها، metaprisms) را اشغال مي‌كنند. يون‌هاي بسيار كوچك Li+ مكان‌هاي خارج از مركز (off- center) در متاپريسم‌ها را اشغال مي‌كنند. مكان‌هاي به‌شدت خارج از مركز (strongest off-centering) فقط بر اساس يك مدل شكافت (split model) قابل بررسي هستند. |
| كليد واژه: تلور، بتا ـ منگنز، روبيديم، نقره، گاليم، پرتو X ، متاپريسم، حفره‌هاي چهاروجهي، ساختار بلوري |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران 1383; 23(2):19-23. |
| نجاتي يزدي نژاد مسعود* |
| يك روش نوين طيف سنجي نوري تشريح شده كه در آن از مس (II) به عنوان عامل اكسيد كننده ويتامين C استفاده شده است. بعد از كامل شدن واكنش اكسايش، مقدار اضافي مس (II) به‌وسيله تشكيل كمپلكس با ليگاند آليزارين رد س (ARS) اندازهگيري ميشود. از يون تيوسيانات به عنوان عامل پايداركننده مس (I) كه محصول واكنش اكسايش است، استفاده شده است. از اين روش براي اندازهگيري ويتامين C موجود در ميوه‌‌ها و محصولات دارويي استفاده شده است. حد تشخيص و درصد انحراف معيار نسبي روش به‌ترتيب عبارتنداز: 0.38 ميكروگرم بر ميلي‌‌ليتر و 1.02 درصد. در اين روش آهن (III) مزاحمت جدي ايجاد مي‌‌كند. |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران 1383; 23(2):1-18. |
| زاجكانيها فاطمه,پيشوايي سيدمحمودرضا,رشتچيان داوود* |
| امـروزه مطالعـه مخاطـرات و راهبـري عمليـات, HAZard and OPerability Study, بـه عـنـوان يـك روش استانـدارد مـؤثـر و گستـرده‍اي در جـهت تضميـن ايمنـي فـرايندهـا مـورد استفـاده قـرار مـي‌گيـرد. ايـن روش بـا بررسي سيستماتيك نمودارهاي لوله كشي و ابزار دقيق واحد, هـرگـونه انحـراف قابـل تصور متغيرهـاي فـرايندي از شـرايط نرمال, دلايل و عـواقب نامطلوب آنهـا را شناسايي مي‍كنـد. مطالعه HAZOP روشي پـرزحمت, وقت گير و پـرهزينه است. يـك سيستم اتـومـاتيك ميتواند هزينه ها و كوشش‍هاي لازم را كاهش داده, در وقـت صرفـه جويي كـرده و مطالعه را دقيق‍تر و بـا جزييات كامل‍تري انجـام دهـد. در راستاي تحقق ايـن هـدف, سعـي شـده اسـت يك سيستم اتوماتيك مطالعـه مخاطره‌ها طراحي و ارايـه شـود. سيستم خبره ارايه شـده تحت عنـوان HAZOPEN, شامل چهـار بخش دانـش ويـژه فراينـدي, دانـش عمومـي فرايندي, ماشين استنباط و واسـط كاربـر است. در اين مقاله جنبه هاي مهم سيستم خبـره HAZOPEN براي دو نمونه مطالعاتي مـورد بررسي قرارگرفته است. سيستم خبره HAZOPEN با ساختاري شيءگرا طراحي و در محيط نـرم افزاري 5-C ++ Builder توسعه يافته است |
| كليد واژه: |
| |
|
نسخه قابل چاپ |
| شيمي و مهندسي شيمي ايران 1383; 23(2):25-31. |
| فقيهيان حسين*,صالح عاشق آبادي اكبر |
| چكيده : سيانيد از جمله مواد سمي است كه وجود آن در بدن مي تواند موجب سر درد ، استفراغ و بزرگ شدن غده تيروئيد شود و در مقدارهاي زياد منجر به مرگ شود. از آنجايي كه سيانيد در پساب بسياري از صنايع وجود دارد، راه‌هاي متفاوتي براي كاهش آن بررسي شده است، از آن جمله مي توان به روش‌هاي اكسايش با ازن، تخريب با تابش پرتو فرابنفش، كلردار كردن قليايي و تخريب با استفاده از پراكسيد هيدروژن اشاره كرد. از طرفي زئوليت ها كه آلومينوسيليكات بلورين و آبدار فلزهاي قليايي و قليايي خاكي هستند، توانايي جذب كاتيون ها و آنيون ها را در صورت انجام اصلاحاتي در ساختار خود دارا هستند. هدف از اين تحقيق سنتز زئوليت Y و بررسي جذب يون سيانيد به‌وسيله‌ي اين زئوليت است. سنتز زئوليت Y با روش هيدروترمال انجام شد و با استفاده از روش هاي دستگاهي و تجزيه شيميايي مرطوب، فراورده‌ي سنتز شده مورد بررسي و شناسايي قرار گرفت. نتيجه‌ها نشان داد كه در شرايط به‌كار گرفته شده زئوليت Y با خلوص بالا تهيه شده است. ورود برخي از كاتيون ها در حفره‌هاي زئوليت در صورتي كه بتوانند با آنيون مورد نظر رسوبي با Ksp كوچك يا كمپلكسي با KF بزرگ ايجاد كنند، منجر به جذب و تثبيت آنيون ها ميشود و به همين دليل كاتيون ها ي +2Zn ، +2CO و +3Fe كه توانايي بالقوه تشكيل كمپلكس با يون سيانيد را دارا هستند، در حفره‌هاي زئوليت جايگزين شد و جذب سيانيد به‌وسيله‌ي شكل‌هاي متفاوت يوني بررسي شد. نتيجه‌ها نشان داد كه زئوليت اصلاح شده توانايي بالايي براي جذب يون سيانيد دارد. |
| كليد واژه: سيانيد، زئوليت Y، جذب، اصلاح، تبادل يوني |
| |
|
نسخه قابل چاپ |