مـرجع کامل کلمات اخـتصاری و اصطلاحـات مـتداول

 
G6PD
Glucose 6 Phosphate Dehydrogenase
انزیم گلوکز 6فسفات دهیدروژناز
G
Gram
گرم
FUO
FeverOf Unknown Origin
تب با علت ناشناخته
FSH
Follicle- stinulation Hormone
هورمون محرک فولیکول
FDA
Food and Drug Administration
اداره ی کل مواد غذایی و دارویی امریکا
FBS
Fasting Blood Sugar
قند خون ناشتا
FBS
Fasting Blood Sugar
قند خون ناشتا
ESR
Erythrocyte Seimentation rate
سرعت رسوب گلبول های قرمز
EENT
Eye,Ear,Nose and Throat
چشم گوش بینی گلو
EEG
electroencephalogram
الکتروانسفالوگرام

 
ECG/EKG
Electrocardiogram
الکتروکاردیوگرام
DW
Dextrose Water
محلول تزریقی دکستروز
DVT
Deep Venous Thrombosis
ترومبوز وریدهای عمقی
DL
Deciliter
دسی لیتر
DIC
Disseminated Intravascular Coagulation
انعقاد منتشر داخل عروقی
D
Day
روز
CVP
Central Venous pressure
فشار ورید مرکزی
CV
CardioVascular
قلبی عروقی
CT
Clotting Time
زمان انعقاد
CSF
Cerebrospinal Fluid
مایه مغزی نخایی

 
CRF
Chronic Renal Failure
نارسایی مزمن کلیه
CPR
Cardiopulmonary Resuscitation
احیای قلبی ریوی
CPK
Creatinine Phosphokinase
کراتینین فوسفوکیناز
COPD
Chronic Abstructive Pulmonary Disease
بیماری مزمن انسدادی ریه
CNS
Central Nervous System
سیستم اعصاب مرکزی
CHF
Congestive Heart Failure
نارسایی احتقانی قلب
CF
Cystic Fibrosis
بیماری فیبروسیستیک
CDC
Center for Disease Control
مرکز کنترل بیماری ها
CC
Cubic Centimeter
سانتی متر مکعب
CBC
Complete Blood count
شمارش سلول های خون

 
CAP
CAPsules
کپسول
C
Centigrade,Celsius
سانتی گراد
BUN
Blood Urea Nitrogen
نیتروژن اوره ی خون
BPM
Beats per minute
تعداد ضربات در دقیقه
BP
blood Pressure
فشار خون
BID
(Bis In Die)2 times a day
2بار در روز
AV
Atrioventricular
دهلیزی - بطنی
AS
left ear
گوش چپ
ANA
AntiNuclear Antibody(les)
انتی بادی ضد هسته
AML
Acute Myelogenous Leukemia
لوسمی میلوژنوس حاد

 
ADH
Antidiuretic hormone
هورمون ضد ادرار
AD
right ear
گوش راست
ACE
Angiotensin Converting Enzyme
انزیم تنظیم کننده ی انژیوتنسین
AC
Ante Clbum
قبل از غذا befor meals or ante clbum
ABGs
Arterial Blood Gases
گازهای خون شریانی
GERD
Gastro Esophageal Reflax Diseas
بیماری رفلاکس (برگشت) اسید معده به مری.
 
این بیماری باعث نوعی حس سوزش و ناراحتی در بیمار می‌گردد که به «سوزش سر دل» یا ترش کردگی معروف است. عوارض GERD هنگامی که فرد دراز کشیده باشد ممکن است بدتر شود. حتی چنانچه فرد متوجه احساس سوزش سر دل به هنگام خواب نشود امّا ناراحتی‌هایی که توسط این بیماری ایجاد می‌شود می‌تواند با چرخه خواب تداخل نماید.
CPM
Chlor Pheniramine Maleate
کلرفنامین یا کلرفنیرامین (CPM) دارویی است که در پزشکی و دامپزشکی کاربرد دارد. کلرفنیرامین یکی از رایج‌ترین داروهای ضد حساسیت است . کلرفنیرامین در گروه دارویی آنتی‌هیستامین‌ها قرار دارد و با تأثیر بر عروق خونی، دستگاه گوارش و تنفس از طریق رقابت با هیستامین سبب کاهش پاسخ حساسیت می شود. بیشترین کاربرد کلرفنیرامین در بیماری موسوم به رینیت (التهاب مزمن بینی یا التهاب غشاهای مخاطی بینی ) سرماخوردگی، آلرژی و کهیر است. مصرف کلرفنیرامین در حمله‌های آسم، بیماری‌های دستگاه تنفسی تحتانی و دوران بارداری و شیردهی ممنوع است. زمان اثر کلرفنیرامین از یک ساعت پس از مصرف آغاز می‌شود و پس از دو ساعت به اوج اثر می رسد و بعد از شش ساعت از طریق کلیه دفع می شود.
CPR
Cardio Pulmonary Resuscitation
احیاء قلبی-ریوی شامل اقداماتی است که برای بازگرداندن اعمال حیاتی دو عضو مهم قلب و مغز انجام می‌شود و تلاش می‌شود تا گردش خون وتنفس به طور مصنوعی تا زمان برگشت جریان خون خودبخودی بیمار برقرار شود.
 
بدلیل اینکه بدون این اقدامات به علت فقدان اکسیژن مرگ مغزی دائمی در عرض زمان کمتر از6-4 دقیقه(زمان طلایی) ایجاد می‌شود واژه احیاء قلبی ریوی (CPR) در سال 1988 به احیاء قلبی، ریوی ومغزی (CPCR) تغییر نام داد. ایست قلبی- تنفسی بی گمان یکی از خطیرترین وضعیتهایی است که نیاز به اقدام فوری جهت حفظ حیات وپیشگیری از ضایعات جبران ناپذیر اندامهای حیاتی بدن دارد. این اقدامات بر اساس پروتکل‌های خاصی صورت می‌گیرد لازمه اجرای آن کسب دانش ومهارت فرد احیاگر می‌باشد درحال حاضر فقط 10% موارد احیاء داخل یا خارج از بیمارستان موجب بقاء طولانی مدت بیماران می‌شود.
 
قبل از هرگونه اقدامی جهت انجام احیای قلبی تنفسی هر مصدوم اطمینان حاصل کنید که این عمل سلامتی شما یا مصدوم را از نظر سرایت بیماریهایی چون ایدز و هپاتیت تهدید نمی‌کند.
 
مراحل CPR در خارج از بیمارستان به ترتیب عبارتند از A-B-C:
- A باز کردن راه هوایی Air way
- B دادن تنفس مصنوعی Breathing
- C ماساژ قلبی Circulation
MTA
Mineral Trioxide Aggregate
MTA نام اختصاري مينرال‌تري‌اكسيدآگريگيت است. اين ماده در سال 2003 ميلادي به وسيله دكتر ترابي‌نژاد در آمريکا به عنوان ماده دنداني معرفي شد. كاربردهاي اين ماده ابتدا در جراحي ريشه دندان و بستن پرفوريشن ريشه دندان‌ها بود.
 
در طول 20 سال پس از معرفي، كاربردهاي بيشتري براي اين ماده پيشنهاد شد. هم اكنون از آن در درمان‌هاي جراحي پري‌اپيكال، درمان دندان‌هاي با ريشه باز و درمان پالپ زنده استفاده مي‌شود. هم اكنون اين ماده در برخي كشورها از جمله برزيل و آرژانتين توليد مي‌شود. در ايران نيز ماده ديگري به نام CEM سمنت به وسيله آقاي دكتر عسگري ساخته و معرفي شد (1384). اين ماده جايگزين مناسبي براي MTA است و مجوزهاي لازم را براي استفاده از ارگان‌هاي ذيربط اخذ كرده است. هم اكنون MTA و CEM سمنت در بازار ايران موجود و در دسترس دندان‌پزشكان هستند. از اين ماده در دندان‌پزشكي براي پالپوتومي دندان‌هاي شيري، پوشش مستقيم پالپ، پوشش غيرمستقيم پالپ، درمان پالپ زنده، بستن پرفوريشن دندان‌ها، درمان‌ دندان‌هاي با ايكس باز (زنده و غيرزنده) و جراحي‌هاي پري‌اپيكال استفاده مي‌شود. اين مواد جايگزين بسيار مناسبي براي فرموكروزول در درمان دندان‌هاي شيري و هيدروكسيدكلسيم در درمان پالپ دندان‌هاي بالغ و نابالغ محسوب مي‌شوند.
 
در تحقيق و پژوهش‌ ملي که اخيرا به سفارش وزارت بهداشت و توسط محققان در 5 دانشگاه انجام شد، مشخص شده از MTA و CEM سمنت مي‌توان به عنوان ماده ترکيب زيست سازگار در درمان پالبوتومي دندان‌هاي مبتلا به پالپيت غيرقابل برگشت استفاده کرد. اين روش‌ها از آن جهت حائز اهميت است که با آن مي‌توان ساليانه از کشيده شدن صدها هزار دندان دايمي در اطفال و نوجوانان جلوگيري کرد. اين روش نسبت به درمان ريشه بسيار ساده‌تر و کم‌هزينه‌تر است و به وسايل و تجهيزات کمتري نياز دارد. مطلبي که بايد به آن توجه کرد اين است که درمان پالپ زنده در همه دندان‌ها که نياز به درمان ريشه دارند قابل انجام و اجرا نيست و فقط در مواردي که دندان مبتلا به بيماري خاصي و در مرحله‌اي از بيماري باشد قابل انجام است. تشخيص امکان استفاده از اين درمان با دندان‌پزشک است. بديهي است دندان‌پزشک نيز براي انجام اين درمان نياز به آموزش لازم دارد. هم‌اکنون قريب به اتفاق دندان‌پزشکان شاغل در شبکه بهداشت و درمان کشور (تمامي دانشگاه‌هاي علوم پزشکي) اين دوره را طي مي‌کنند و توانايي انجام اين کار را دارند. به نظر مي‌رسد اين تکنيک در آينده بتواند پاسخگوي بخشي از نيازهاي درماني جامعه باشد. بديهي است توصيه و تجويز هر عملي در حوزه درمان و سلامت افراد نيازمند پژوهش و تحقيق و طي مراحل اداري و اجرايي است که اين طرح اين مراحل را به نحو مناسب طي کرده است.
ETAT
Emergency Triage Assessment and Treatment
ارزیابی اضطراری تریاژ و درمان (دوره آموزشی، سازمان بهداشت جهانی)

 
DCS
DeCompression Sicknes
بیماری تراکم زدائی یا بیماری رفع فشار (DCS) عارضه ایست که بدن انسان پس از قرار گرفتن در فضائی پرفشار دچار آن گردیده و با اختلالاتی روبرو میگردد.
 
بیماری رفع فشار (DCS) هنگامی رخ میدهد که نیتروژن به شکل حباب های موجود در جریان خون درآمده که به دلیل توقف بیش از حد طولانی زیر آب و یا به سطح آمدن با سرعتی بیش از حد رخ دهد. معمولا علایم DCS با تاخیر پس از غوص بروز میکند.
 
دو نوع مختلف از بیماری تراکم زدائی وجود دارد:
نوع اول - جلدیست که نشانه آن درد است و باعث بروز بثورات قرمز در قفسه سینه شانه و درد در مفاصل میگردد.
نوع دوم - جدی تر است و گاهی اوقات می تواند موجب مرگ شودو علایم آن شامل خستگی ، احساس سوزن سوزن شدن ، بی حسی ، فلج ، بیهوشی و مرگ میگردد.
PMR
Polymyalgia Rheumatica
پلی‌میالژی‌ روماتیكا یا آرتریت‌ گیجگاهی (آرتریت سلول غول آسا؛ آرتریت جمجه) بیماری‌ التهابی‌ شریان‌های‌ بزرگ‌، به‌ ویژه‌ شریان‌های‌ سر و گردن‌. علایم‌ پلی‌میالژی‌ روماتیكا و آرتریت‌ گیجگاهی‌ مشابه‌ است‌، بنابراین‌ این‌ دو بیماری‌ ممكن‌ است‌ در واقع‌ یك‌ بیماری‌ باشند. معمولاً بزرگسالان‌ بالای‌ 50 سال‌ مبتلا شده‌ و میزان‌ بروز آن‌ در خانم‌ها چهار برابر آقایان‌ است‌.
 
- علایم‌ شایع‌:
۱. تب‌ خفیف‌
۲. سردرد شدید ضرباندار (معمولاً در ناحیه‌ شقیقه‌ یك‌ طرف‌)
۳. بی‌ اشتهایی‌
۴. قرمزی‌، تورم‌، دردناكی‌ و وجود گره‌های‌ ضرباندار در طول‌ شریان‌ ـ گیجگاهی‌ در یك‌ طرف‌ سر
۵. خشكی‌، درد عمومی‌ مبهم‌ یا درد واضح‌ عضلات‌ به‌ ویژه‌ هنگام‌ صبح‌ معمولاً عضلات‌ تنه‌، و عضلات‌ بالایی‌ اندام‌های‌ فوقانی‌ و تحتانی‌ درگیر می‌شوند.
 
- علل‌ بیماری:
یك‌ اختلال‌ خودایمنی‌ كه‌ در آن‌ دستگاه‌ ایمنی‌ بدن‌ به‌ بافت‌های‌ خود (به‌ ویژه‌ بافت‌ همبند) حمله‌ كرده‌ و آنها را تخریب‌ می‌كند. علت‌ زمینه‌ساز این‌ وضعیت‌ ناشناخته‌ است‌.
MBD
Minimal Brain Dysfunction
مختل و آﺳﻴﺐ ﺟﺰﻳﻲ ﻣﻐﺰ
RR
Relative Risk
خطر نسبی در انجام آزمایشات پزشکی
IF
Immuno Fluorescence
ضعف ایمنی فلورسانس (I.F)
I.F تکنیکی جدید است که با آنتی بادی شیمیایی به رنگ فلورسنت برای شناسایی بیمار استفاده می شود.
TNG
Tri Nitro Glycerine
TNG نام داروئی به نام تری نیتروگلیسیرین، ضد آنژین صدری است. (نمونه‌ای از قرصهای زیر زبانی)
NPO
Nil Per Os
NPO مخفف Nil Per Os (به انگلیسی Nothing by Mouth) به معنی خودداری از خوردن مواد غذایی با دهان و فقط نوشیدن مایعات برای یک بیمار است.
BGM
Blood Glucose Monitor
مانیتور گلوکز خون
BC
Breast Cancer
سرطان پستان یکی از سرطان‌های شایع است. طبق محاسبات انستیتو ملی سرطان ایالات متحده آمریکا، از هر هشت زن یک نفر در زندگی خود مبتلا به سرطان پستان می‌شود.[۱] این سرطان در صورتی که به موقع تشخیص داده‌شود به راحتی قابل درمان است.
 
در صورت متمرکز بودن بافت سرطانی معمولاً از ترکیبی از عمل جراحی (لامپکتومی)، شیمی درمانی، و رادیوتراپی استفاده می‌گردد. ماموگرافی نیز در تشخیص این بیماری نقش محوری دارد.
 
نماد بین‌المللی آگاهی بخشی درباره سرطان پستان، روبان صورتی است.
LBM
Lean Body Mass
توده بدون چربی در بدن

 
ECG
Electro Cardio Graphy
نوار قلب
HCV
Hepatitis C Virus
ویروس هپاتیت C
HBV
Hepatitis B Virus
ویروس هپاتیت B
CRP
Cyclic Receptor Protein
CRPیک گلوبولین است ، یک پروتئین سرمی که در خلال یک پروسه ی التهابی حاد به وسیله کبد سنتز می شود. CRP مثبت نشانه ی وجود یک واکنش التهابی حاد است ؛ ولی علت آن را مشخص نمی کند .در حالت طبیعی ، به استثنای مواقع وجود نکروز بافتی ، ضربه ، التهاب یا عفونت ، این پروتئین در خون وجود ندارد .سنتز و بالا رفتن آن در خون در حضور آنتی ژنها ، کمپلکس های ایمنی باکتری ها ، قارچ ها ریال و ضربه تحریک می شود.
 
از نظر عملی شبیه IgG است ولی برای آنتی ژن خاصی اختصاصی نیست . افزایش پیشرونده ی آن نشانه ی افزایش عفونت ، التهاب ، یا آسیب بافتی است. عیناً کاهش آن نشانه ی بهبودی یا موثر بودن درمان ضد میکروبی یا ضد التهابی است .از این آزمایش ممکن است برای افتراق بین عفونت میکروبی و ویروسی استفاده کنند . مفید ترین شاخص فعالیت در بیماری های روماتیسمی است .
CVA
Cerebro Vascular Accident
سکته مغزی
DRO
Differential Reinforcement of Other behavior
DRO کلمه ای است که مطلق به رشته روانشناسی بالینی است و به معنی تقویت افتراقی رفتار دیگر است.
HSCT
Hematopoietic Stem Cell Transplantation
"پیوند سلولهای بنیادی خونساز" که در اصطلاح "پیوند مغز استخوان" نیز نامیده می شود. این عمل پیوند در درمان بدخیمی های خونی و بیماری های خودایمنی کاربرد دارد.
FBS
Fasting Blood Sugar
میزان قند خون در حالت ناشتا (8 ساعت پس از آخرین وعده غذایی)
HCT
Hematocrit
یکی از آزمایش های خونی که میزان درصدی از حجم خون را که به وسیله گلبول های قرمز اشغال شده است نشان می دهد.
ASA
Acetyl Salicylic Acid
نام شیمیایی داروی آسپیرین

 
NSAID
Non Steroid Anti Inflammatory Drug
داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی
این دسته از داروها که بیشتر به عنوان مسکن درد شناخته می شوند از طریق مهار تولید عواملی به نام پروستاگلندین در بدن باعث کاهش التهاب، درد و تب می شوند.
از جمله این داروها می توان به آسپیرین، بروفن، ناپروکسن، مفنامیک اسید و سلکوکسیب اشاره کرد.
مصرف این داروها در زمان بارداری به ویژه سه ماهه سوم توصیه نمی شود.
ATP
Adenosine Tri Phosphate
آدنوزین تری فسفات یا (ATP)، نوکلئوتیدی است که در سلول‌ها به عنوان حامل انرژی بکار می‌رود. آدنوزین فسفات که ترکیب شیمیایی خاصی است، در تمام جانداران برای تبدیل انرژی به کار می‌رود. آدنوزین تری فسفات با انتقال انرژیش به مولکول‌های دیگر، گروه انتهایی فسفات خود را از دست داده و به آدنوزین دی فسفات (ADP) تبدیل می‌شود یا اینکه با از دست دادن دو گروه فسفات (PP۱)، به آدنوزین مونو فسفات (AMP) تغییر می‌یابد، که این فراورده‌ها نیز مجدا می‌توانند با کسب فسفات به (ATP) تبدیل شوند.
ABG
Arterial Blood Gas
آزمایش گاز خون شریانی یا به اصطلاح ABG در پزشکی، به آزمایشی گفته میشود که بر روی نمونه خون گرفته شده از سرخرگ (شریان) رادیال انجام شده و طی آن، میزان فشار اکسیژن محلول در خون و همچنین PH خون محاسبه میگردد. نمونه گیری توسط سرنگ نازک و ویژه و توسط پزشک و یا پرستار ماهر باید انجام شود. معمولا نمونه خون از شريان راديال در ناحيه مچ دست تهيه ميشود.
 
تست ABG یکی از معمولترین و مهمترین آزمایشهای مورد نیاز واحد مراقبتهای ویژه میباشد و در پولمونوژی (تشخیص بیماریهای ریه) نیز کاربرد فراوانی دارد.
البته میتوان بر روی نمونه گرفته شده، آزمایشهای معمول خون از قبیل آزمایش قند خون و بیلیروبین را نیز انجام داد.
CBC
Complete Blood Count
آزمایش خون یا آزمایش کامل خون یا در اصطلاح پزشکی CBC آزمایشی است که اطلاعات کلّی درخواستی پزشک یا دیگر متخصّصان علوم پزشکی دربارهٔ سلول‌های خون بیمار را ارائه می‌کند. یک تکنسین، نمونهٔ خون بیمار را گرفته و تعداد تقریبی و نوع سلولهای خونی در هر واحد حجم (میلی لیتر ) را گزارش میکند. همچنین متغیرهای کمی مانند میزان هموگلوبین خون و حجم متوسط گویچه های سرخ نیز توسط دستگاه آزمایش کننده گزارش میشوند.
RHD
Rheumatic Heart Disease
آنتی‌ژن RhD در ايجاد بيماری‌های هموليتيک نوزادان نقش مهمی دارد و از آن‌جايی که تعيين RhD جنين با استفاده از روش‌های تهاجمی مانند آمنيوسنتز، خطراتی را برای مادر و جنين به دنبال خواهد داشت، در اين پژوهش تلاش گرديد تا ژنوتايپ RhD جنين از DNA آزاد جنينی موجود در سرم مادران باردار، به صورت غير تهاجمی و با استفاده از روش Hemi-nested PCR تعيين گردد.
PTH
Para Thyroid Hormone
هورمون ماده‌ای شیمیایی است که در غدد درون‌ریز ساخته شده و به داخل جریان خون می‌ریزد. این ماده روی سلول‌های هدف گیرنده دارد و با نشستن روی آن اعمال سلول را تغییر می‌دهد. مقدار هورمون‌ها توسط ارتباطات پیچیده اعضای دستگاه درونریز با هم و با دستگاه عصبی تنظیم می‌شود.
 
در بدن انسان دو نوع کلی هورمون وجود دارد: هورمون‌های استروییدی مانند هورمونهای جنسی و آمینو اسیدی. گیرنده‌های هورمون‌های امینو اسیدی در روی سلول‌های هدف قرار دارد و گیرنده‌های هورمون‌های استروییدی در درون سیتوپلاسم و یا روی هسته قرار دارند.
DMS
Diagnostic and statistical Manual of mental Disorders
DMS مخفف کلمه Diagnostic and statistical Manual of mental Disorders (راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی) است که توسط انجمن روان پزشکی آمریکا تهیه و تدوین می‌شود. نخستین طبقه بندی DMS درسال 1952 میلادی را با نام DMS – I به چاپ رساند. از آن موقع تاکنون پنج ویرایش دیگر به ترتیب زیر به چاپ رسیده است.
DVM
Doctor of Veterinary Medicine
دكتراي تخصصی دامپزشكي
C3
Colorectal Cancer Coalition
C3 مخفف سه کلمه Colorectal Cancer Coalition به معنی تصویربرداری توموگرافیک کامپیوتری می باشد.
کولونوگرافی CT از فناوری شبیه‌سازی کامپیوتری برای تولید تصویر سه‌بعدي استفاده می‌کند که امكان بررسی تمام کولون و رکتوم را با کم‌ترین میزان تهاجم می‌دهد. در پژوهش ACRIN با حمایت مالی انستيتوي ملي سرطان (NCI)، که بخشی از انستيتوي ملی سلامت (NIH) است، بیش از 2,600 بیمار در 15 نقطه از جهان حضور داشتند. این بزرگ‌ترین مطالعۀ چند مرکزه برای مقایسۀ دقت کولونوگرافی CT با تکنولوژی جدید با کولونوسکوپی متعارف (استاندارد) است. نتایج این مطالعه در تاریخ 18 سپتامبر 2008 در نشریۀ New England Journal of Medicine انتشار يافت.
MD
Doctor of Medicine
دکترای پزشکی (به اختصار MD) که از عبارت لاتین Medicinæ Doctor به معنی آموزگار پزشکی گرفته شده‌است، یک درجهٔ دانشگاهی دکتری برای پزشکان است.

 
GBL
Gamma Butyro Lactone
گاما بوتیرولاکتون یا جی.بی.ال. (GBL) مایعی‌ست روغنی، بی‌رنگ با بویی اندک که به خوبی در آب حل می‌شود. در شیمی به عنوان حلال و مادهٔ معرف به کار می‌رود. همچنین در مواد تشکیل دهندهٔ عطر، در لکه‌برها و پاک‌کننده‌های چسب و رنگ، و به عنوان حلال در خازن‌های الکترولیتیی آلومینیومی‌ کاربرد دارد.
 
جی. بی. ال. بر روی سیستم عصبی بدن انسان تأثیر مخدر گونه دارد. در دوزهای پایین نشاط آور است و تأثیر آن به نشئگی اکستاسی شبیه‌است و از این رو برخی به آن اکستاسی مایع می‌گویند. در دوزهای بالاتر آرام‌بخش است و می‌تواند مصرف‌کننده را ناهشیار سازد.
SAD
Seasonal Affective Disorder
اختلال عاطفی فصلی یا موسمی (با نام اختصاری SAD) یا افسردگی زمستانی نوعی افسردگی است که با کوتاه‌شدن روزها در فصل پائیز و زمستان سر رسیده و در بهار و تابستان از بین می‌رود.
 
پرخوابی، پرخوری و کندی روانی و حرکتی از بارزترین ویژگی‌های آن است. به‌هم خوردن متابولیسم ملاتونین از عوامل آن است و قرار گرفتن در معرض نور شدید آن را درمان می‌کند.
FAB
French American British
دسته بندی (FAB) برای MDS در سال ۱۳۷۰ انتشار یافت. در دسته بندی FAB پنج زیر گروه وجود دارد که توسط خون محیطی و مغز استخوان دسته بندی شده اند.
MDS
Myelodysplastic Syndrome
سندرم میلودیسپلاستیک (MDS) ناهنجاری در تقسیم سلول بنیادی خون بوده از نظر کمی و کیفی در نقصان تولید سلول‌های خونی نقش دارد. MDS در کم‌خونی‌ای که نیاز به تزریق خون مزمن داشته باشد دیده می‌شود. در بیشتر مواقع به دلیل افزایش نارسایی مغز استخوان هر یک از سلول‌های خونی گویچه سرخ، گویچه سفید و یا پلاکت دچار کاهش تولید می‌شوند.
GnRH
Gonadotropin Releasing Hormone
هورمون آزادکننده گنادوتروپین‌ها GnRH به صورت طبیعی در بدن از نورونهای هیپوتالاموس ترشح می‌شود و ساختاری پپتیدی دارد.
 
ترشح هورمون GnRH يا هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینه کننده (LHRH) ضرباندار است (یعنی افزایش و کاهش یابنده در طول شبانه روز).
DMD
Duchenne Muscular Dystrophy
دیستروفی ماهیچه ای دوشن به اختصار DMD ، شایع‌ترین و شدیدترین نوع از بیماری‌های دیستروفی ماهیچه‌ای از گونه (X پیوند یافته) و ژنتیکی است. از عوارض اصلی این بیماری تحلیل و نابودی ماهیچه‌های ارادی (که در کنترل بدن نقش حیاتی دارند) است که در مواقع شدید نهایتاً منجر به عدم توانایی در راه رفتن ،۹۶% معلولیت، مشکلات تنفسی و مرگ می شود.
FSHD
Facio Scapulo Humeral muscular Dystrophy
دیستروفی ماهیچه‌ای فاسیو اسکاپولو هومورا یا FSHD یک بیماری ژنتیکی بوده که به صورت اتوزوم غالب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود و فراوانی آن ۱ در ۲۰۰۰۰ نفر می‌باشد. در این بیماری ابتدا ماهیچه‌های صورت، شانه و قسمت بالای دست گرفتار می‌شود و به دنبال آن ضعف ماهیچه‌های لگن – شکم و قسمت پایین پا رخ می‌دهد و بسیاری از بیماران مبتلا به کم شنوایی هم می‌شوند. در اکثر مواقع بیماری در ۲۰ سالگی یا بیشتر از آن شروع می‌شود و در ۲۰ درصد موارد بیمار در سن ۵۰ سالگی با صندلی چرخدار حرکت می‌کند . مطالعات پیوستگی ژن بیماری در فامیل‌های بیمار نشان داد که جایگاه ژن بیماری FSHD در محل ۴q۳۵ می‌باشد که آن نزدیک به قسمت انتهایی بازوی بلند کروموزوم ۴ قرار دارد . از آنجا که بیماری FSHD در بعضی از فامیل‌های بیمار مبتلا به FSHD با جایگاه ۴q۳۵ پیوستگی نشان نمی‌دهد به همین دلیل احتمال می‌رود که این بیماری از دیدگاه ژنتیکی هتروژن باشد.
LH
Luteinizing Hormone
هورمون لوتئینه کننده (LH) هورمونی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود. این هورمون از دو جزء گلیکوپروتئینی ساخته شده‌است.
FSH
Follicle Stimulating Hormone
هورمون محرکه فولیکولی (FSH) هورمونی گلیکوپروتئینی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز در هر دو جنس آزاد می‌شود.
ACTH
Adreno Cortico Trophic Hormone
هورمون آدرنوکورتیکوتروپین

 
MIBI
Methoxy Isobutyl Isonitrile
اسکن سستامیبی تکنیتیوم-۹۹ام (به انگلیسی: Technetium-99m Sestamibi scan) که گاهی به اختصار مخفف MIBI scan شناخته می‌شود، نوعی آزمایش در پزشکی هسته‌ای است. این آزمایش‌ها بخصوص در معاینات قلبی کاربرد دارند.
 
در این روش از لیگاند رادیوایزوتوپ تکنیتیوم ۹۹-ام با یک به اصطلاح MIBI استفاده می‌شود.
 
نواحی سکته قلبی، مواد تزریق شده فوق را جذب می‌کنند. همانند سینتیگرافی تالیم-۲۰۱، می‌توان از این ماده در آزمایش قلبی موسوم به exercise tolerance test استفاده نمود که کمک می‌کند نواحی خونی کم‌جریان به ماهیچه‌های قلبی مشخص شود.
BNCT
Boron Neutron Capture Therapy
درمان با گیراندازی نوترون بور مشهور به BNCT، نوعی پرتودرمانی است که در آن از ایزوتوپ بور-۱۰، و نیز پرتوهای نوترون استفاده می‌گردد.
 
کاربرد این روش در درمان برخی گونه‌های سرطان است.
 
مراکز معدودی در حال حاضر صاحب این نوع فناوری نوین در فیزیک پزشکی هستند، و این روش هنوز تحت پژوهش قرار دارد، و بصورت جامع وارد پرتودرمانی بالینی نگردیده.
PCR
Polymerase Chain Reaction
واکنش زنجیره‌ای پلی مرازی PCR به فرآیند شیمیایی چند مرحله‌ای گفته می‌شود که به وسیله بخشی از مولکول DNA تکثیر میشود. در این واکنش بخشی از DNA به وسیله یک جفت پرایمر مشخص شده و سپس در حضور آنزیم دی‌ان‌ای-پلی‌مراز توالی مابین دو پرایمر تکثیر میشود.
RT
Radiation Therapy
پرتودرمانی یا رادیوتراپی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های فیزیک پزشکی است. پرتودرمانی به درمان بیماری با استفاده از پرتوهای نافذ مانند پرتوهای ایکس و آلفا و بتا و گاما که یا از دستگاه تابیده می‌شوند یا از داروهای حاوی مواد نشاندارشده ساطع می‌شوند گویند .
 
کاربرد اصلی پرتو درمانی در معالجه و یا تقلیل امراض سرطانی می‌باشد.
 
نزدیک دو سوم از بیماران سرطانی در جریان مداوای خود از پرتودرمانی استفاده می‌کنند. در سال ۲۰۰۴، این تعداد در آمریکا به ۱ میلیون نفر رسید. در این میان، سرطان پروستات، سرطان ریه، و سرطان سینه ۵۶٪ معضلات را تشکیل می‌دادند.
DMT
Di Methyl Tryptamine
دی‌ متیل‌ تریپتامین (DMT) یک مادهٔ توهم‌زای طبیعی از خانواده تریپتامین است.
 
دی‌ام‌تی نه تنها در تعداد زیادی از گیاهان، بلکه مقادیری در انسان و دیگر پستانداران نیز وجود دارد. دی‌ام‌تی یک مادهٔ توهم‌زا‌ی بسیار قوی است و روان‌گردان اصلی در آیاهواسکا به حساب می‌آید.
HIS
Hospital Information System
سیستم اطلاعات بیمارستان (HIS) به معنای پیاده‌سازی سیستم یکپارچه تولید اطلاعات لازم برای مدیریت تمامی فعالیت‌های مربوط به سلامت، از قبیل برنامه ریزی، نظارت، هماهنگی و تصمیم‌گیری می‌باشد. پشتیبانی از فعالیت‌های بیمارستان در سطوح کاربردی، تاکتیکی واستراتژیک است، وظیفه HIS این است که از کامپیوتر و وسایل ارتباطی برای جمع آوری، ذخیره، .هدف از HIS استقرار یک سیستم پردازش، بازیابی وارتباط دادن مراقبت بیمار واطلاعات اداری برای تمامی فعالیت‌های مربوط به بیمارستان استفاده نماییم. در یک سیستم اطلاعات بیمارستانی، داده هاباید به صورت منسجم در پایگاه داده‌ها ذخیره شوند و در دسترس کاربران مجاز، در محل و در زمانی که داده‌ها مورد نیاز است و در فرمتی که با نیازهای خاص کاربر منطبق باشد، قرارداده شوند. به طور کلی موارد زیر اهداف چنین سیستمی هستند :
1.استفاده موثرتراز منابع محدودی که برای مراقبت از بیمار در دسترس هستند
2.بهبود کیفیت خدمت رسانی به بیمار
3.پشتیبانی از تحقیق
4.پشتیبانی از آموزش
 
گسترش این سیستم در دهه ۹۰ در جوامع مختلف از جمله ایران اهمیت و جایگاه آن را بیشتر روشن می‌نماید .پیاده سازی این سیستم در بیمارستان‌های مناطق مختلف کشور بیانگر فراهم شدن زیرساخت فرهنگی، تکنولوژی مناسب جهت ایجاد و تکمیل سیستم‌های بهداشتی مطابق بااستانداردهای جهانی می‌باشد. در سال‌های اخیر با پیشرفت سریع تکنولوژی HIS صورت جدیدتری به خود گرفته که نه تنها از مقوله مدیریتی بلکه از مقوله بالینی مورد توجه بسیار قرار گرفته‌است .وجود تجهیزات مجهز به امکانات کامپیوتری کلینیکی و همچنین نر م افزارهای طراحی شده همانند مخصوص بخشهای کلینیکی و پاراکلینیکی و استفاده جوامع پیشرفته پزشکی از این گونه نرم افزارها و استفاده از آن در ارتباطات بین المللی و لزوم حفظ محرمانگی و خصوصی سازی، در حیطه HIS موجب شده که این مجموعه پیچیده اطلاعات و فن آوری به سمت معماری اطلاعات یکپارچه پیش رود.
BBB
Blood Brain Barrier
سد خونی مغزی یا در اصطلاح پزشکی (BBB) محدودهٔ جدا کننده بین مایع برون‌سلولی مغز در سیستم اعصاب مرکزی و جریان خون گردشی در بدن است بطوریکه اگر مواد رنگی به‌درون خون تزریق شود می‌توان مشاهده کرد که از این ماده درون مغز اثری دیده نمی‌شود. این پرده یا سد از مویرگ‌های ویژه تشکیل شده که بر خلاف ساختار عادی در مویرگ‌ها دارای منافذ معمول نبوده و اتصال بین سلولی در آنها از نوع اتصال‌محکم است و در نتیجه بسیاری از ملکول‌ها و ریز ملکول‌ها و همچنین باکتری‌ها قادر به گذشتن از آن‌ها(از طریق دیفیوژن) و رسیدن به مایع مغزی نخاعی در مغز نیستند. متقابلاً سطح اندوتلیال این مویرگ‌ها از پروتئین‌های ویژه پوشیده شده که توسط آنها ورود گلوکز به مغز بعنوان تغذیه امکان‌پذیر می‌گردد. همچنین تبادل گازی (اکسیژن- دی‌اکسید کربن) بین خون گردشی و مغز از این سد بدون مشکل قابل انجام است.
TENS
Transcutaneous Electrical Neural Stimulation
TENS یک شبیه ساز سیگنالهای عصبی است که آنها را از راه پوست به بدن انتقال میدهد. انتقال سیگنالها به وسیله دو یا چند الکترودها صورت میگیرد. این دستگاه به ویژه درمورد کاهش درد زایمان مورد استفاده قرار میگیرد. با این وجود عدهای از متخصصان زایمان استفاده این دستگاه را در کاهش درد زایمان بی اثر میدانند.
SSRI
Selective Serotonin Reuptake Inhibitor
مهارکننده‌های بازجذب سروتونین با نام مخفف اس‌اس‌آرآی‌ها (SSRIs) دسته‌ای از داروهای ضد افسردگی هستند که در درمان افسردگی و برخی از انواع اختلالات اضطرابی و شخصیتی کاربرد دارند. این داروها در معالجه انزال زودرس و بی‌خوابی نیز مؤثر هستند.
 
این داروها از جذب مجدد سریع سروتونین توسط گیرنده‌های عصبی پس سیناپسی جلوگیری می‌کنند و در نتیجه غلظت سروتونین را بالا می‌برند. اس‌اس‌ارآی‌ها تا حدی بر انتقال‌دهنده‌های نوراپینفرین و دوپامین هم مؤثر هستند.
HEPA
Health Enhancing Physical Activity
بهبود بهداشت فعالیت بدنی

 
IVF
In Vitro Fertilization
لقاح در لوله آزمایش یا آی‌وی‌اف روشی است که در آن سلول‌های تخمک را در شرایط آزمایشگاهی با اسپرم بارور می‌کنند و یک یا چند سلول تخم به دست آمده را پس از گذشت چند مرحله تقسیم سلولی، در رحم قرار می‌دهند تا روند رشد جنین به طور طبیعی ادامه پیدا کند.
 
لقاح مصنوعی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود و تفاوت این روش‌ها به دلیل تفاوت در انجام هریک از مراحل بالاست. میزان موفقیت لقاح مصنوعی به عوامل مختلفی وابسته‌است، از جمله سن زوجین و نیز درجه سلامت تولید مثلی در آنها.
MIM
Mendelian Inheritance in Man
پروژه میراث مندلی در انسان (امیم) یک بانک اطلاعاتی است که تمامی بیماری‌های شناخته شده دارای جزء ژنتیک را طبقه‌بندی می‌کند و در صورت وجود، ژن مربوط به آن بیماری را مشخص کرده و اطلاعات را به صورت منبعی برای تحقیقات بعدی و به عنوان ابزاری برای بررسی‌های بعدی ژنتیکی ژن طبقه‌بندی شده فراهم می‌سازد.
DNA
Deoxy Ribonucleic Acid
دی ان ای، سرواژهٔ عبارت دئوکسی‌ ریبونوکلئیک ‌اسید نوعی اسید نوکلئیک می‌باشد که دارای دستورالعمل‌های ژنتیکی است که برای کار کرد و توسعه بیولوژیکی موجودات زنده و ویروس مورد استفاده قرار می‌گیرد. نقش اصلی مولکول دن‌آ ذخیره سازی طولانی مدت اطلاعات ژنتیکی می‌باشد.
BOLD
Blood Oxygenation Level Dependent Imaging
تصویرگیری BOLD یا تصویربرداری وابستگی میزان اکسیژن خون، نوعی روش تصویرگیری در اف ام آر آی است.
 
در این روش کارکردی (fuctional)، اختلاف پذیرفتاری مغناطیسی بین اکسی هموگلوبین و دی اکسی هموگلوبین در خون مدنظر است تا قسمتهای فعال کورتکس مغزی به نمایش در آید.
ICU
Intensive Care Unit
بخش مراقبت‌های ویژه از بخش‌های بیمارستان‌ها است. این بخش را آی‌سی‌یو، سی‌سی‌یو و آی‌تی‌یو نیز می‌نامند.
 
این بخش، بخشی تخصصی است که در آن داروهای مراقبت ویژه به بیماران داده می‌شود.
 
در ایران، ریاست بیمارستان موظف است یک نفر از پزشکان شاغل در آن بیمارستان را که در مفاد دوره بالینی تخصصی خود دوره مراقبت‌های ویژه (متخصصین بیهوشی، متخصصین داخلی، و متخصصین ریه) پیش بینی شده‌است را بر اساس قابلیت، تجربه و تبحر علمی و عملی بعنوان ریاست بخش مراقبت‌های ویژه منصوب نماید. در صورتی که انتخاب رئیس بخش مراقبت‌های ویژه از گروه‌های نامبرده امکان‌پذیر نباشد، ریاست بیمارستان می‌توانند از سایر گروه‌های تخصصی که دوره مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌ها را گذرانده باشند یکنفر را بعنوان ریاست بخش انتخاب نماید.
 
سرپرستار بخش مراقبتهای ویژه از کارشناسان ارشد پرستاری که دوره خاصی تحت عنوان طب مراقبت ویژه را طی نموده‌اند انتخاب خواهد شد. پرستاران با ۳ سال سابقه کار در بخش مراقبت ویژه نیز بعنوان اولویت دوم می‌توانند به سمت سرپرستار بخش مراقبتهای ویژه انتخاب شوند.
MS
Multiple Sclerosis
اسکلروز چندگانه یا اِم‌اِس، نوعی اختلال خودایمنی که مشخصه آن کژنه‌های (patches) پراکنده آسیب‌دیده در غلافهای میلین رشته‌های عصبی مغز و طناب نخاعی است.
 
ام.اس یا تصلب پراکنده یک بیماری خود ایمنی است که در آن بدن به سلول‌های خود آسیب وارد می‌کند بگونه‌ای که سیستم امنیتی به سیستم مرکزی اعصاب "CNS"، حمله کرده و نواحی از مغز و نخاع دمیلینه می‌شود. این حالت ممکن است علائم فیزیکی، روحی و روانی فراوانی را سبب شود و اغلب پیشرفت آن در ناتوانی‌های فیزیکی و ادراکی است. این بیماری اغلب در سنین بین ۲۰ تا ۴۵ سالگی بروز می‌کند و در بین زنان شایعتر است، و میزان شیوع آن بین ۲ و ۱۵۰ در هر ۱۰۰٫۰۰۰ بستگی به کشور و جمعیت خاص آن دارد. ام‌اس برای اولین بار در سال ۱۸۶۸ توسط جین مارتین چارکات متخصص اعصاب فرانسوی معرفی شد. این بیماری علاجی ندارد، اما ثابت شده‌است چندین معالجه مفید واقع می‌گردد. یکی از نام‌های دیگری که کلمهٔ مختصر ام‌اس با آن شناخته می‌شود "Disseminated sclerosis" است.
STD
SéΧually Transmitted Disease
بیماری‌های آمیزشی یا عفونتهای منتقله آمیزشی STD یا VD نامی کلی برای بیماری‌های گوناگونی است که از طریق انواع روش‌های آمیزش جنـسی (آمیزش جنـسی دهانی، مهبلی، مقـعدی) انتقال پیدا می‌کنند. برخی از این بیماریها از روشهای غیر جنـسی نیز منتقل می‌شوند، از طریق سوزن مشترک در معتادان به مواد مخدر تزریقی و یا در زایمان و شیردهی. برخی از این بیماری‌ها علایم و نشانه دارند و برخی نشانه‌ای نداشته و مدتی نهفته می‌مانند اما به دیگران منتقل می‌شوند.
MRI
Magnetic Resonance Imaging
ام‌آرآی، تصویرسازی تشدید مغناطیسی نامیده می‌شود، روشی پرتونگارانه در تصویربرداری تشخیصی پزشکی و دامپزشکی است که در دهه‌های اخیر بسیار فراگیر شده‌است و بر اساس رزنانس مغناطیسی هسته است.

 
TSH
Thyroid Stimulating Hormone
هورمون محرکه تیروئید (TSH) هورمونی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود.
GH
Growth Hormone
هورمون رشد (GH) هورمونی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود. هورمون رشد یا سوماتوتروپین ساختمانی پروتئینی دارد.
HSP
Heat Shock Protein
پروتئینهای شوک حرارتی به مجموع پروتئین هایی گفته می‌شوند که در شرایط استرسی در سلول بیان می‌گردند نقش این سلول‌ها جلوگیری از تغییر کونفورماسیون پروتئین‌ها تحت عوامل استرسی می‌باشند. این پروتئین‌ها در همه سلول‌های زنده در وضعیت متصل یا غیر متصل به پروتئین‌ها وجود دارند. مکان این پروتئین‌ها در هسته و سیتوپلاسم سلول می‌باشد. پروتئین‌های HSP به عنوان چاپرون‌های مولکولی در فرایندهای متعددی همچون فولدینگ پروتئین ها، تجمع و انتقال آنها، عبور و مرور پپتیدها و پردازش آنتی ژن تحت شرایط فیزیولوژیک و استرسی نقش دارند.بیان پروتئین‌های HSP بواسطه چندین نوع از عوامل استرس زا همچون تب، الکل، التهاب، استرس‌های اکسیداتیو، فلزات سنگین و همچنین شرایطی که موجب جراحت و نکروزیس می‌گردد القاء می‌گردند. پروتئین‌های HSP به جایگا ههای هیدروفوبیک روی پلی پپتیدها متصل می‌گردند و سبب بروز تغییرات کونفورماسیونی در آنها می‌گردند و از سوی دیگر سبب جلوگیری از ایجاد پپتید هایی با فولدینگ اشتباه می‌گردند. پروتئین‌های مرتبط با گلوکز (GRPs)مجموعه ثانویه‌ای از پروتئین‌های استرسی می‌باشند که بسادگی تحت شرایط شوک گرمایی یا استرس‌های اکسیداتیو القاء نمی‌شوند، این پروتئین‌ها در شبکه اندوپلاسمیک وجود دارند.
LDL
Low Denisty Lipoprotein
لیپوپروتئین کم چگال نوعی لیپوپروتئین هستند که به ال دی ال (LDL) نیز معروفند.
 
این دسته از لیپوپروتئین‌ها کلسترول را به بافتهای خارج کبدی انتقال می‌دهند.
 
مقادیر سرمی بیش از حد این چربی‌ها ارتباط مستقیم با بروز بیماری کرنری قلبی دارد.
RBC
Red Blood Cell
گویچهٔ سرخ، گلبول قرمز یا اریتروسیت‌ها (RBC) متداول‌ترین نوع یاخته‌های خونی است و در بدن مهره‌داران، نقش اصلی رساندن اکسیژن را، از شش‌ها (یا آبشش‌ها) به بافت‌ها، بازی می‌کند.
 
گلبول‌های قرمز سکه مانند(مقعر الطرفین)، کوچک و فاقد هسته و سایر اندامک‌ها است. به همین جهت تنها منبع برای تامین انرژی در آن فرآیند گلیکولیز است. در شرایط طبیعی قطر آن‌ها به طور متوسط ۷٫۵ میکرون می‌یاشد. اگر اندازهٔ سلول کوچک‌تر از ۶ میکرون باشد میکروسیت و اگر بزرگ‌تر از ۹ میکرون باشد، ماکروسیت نامیده می‌شود. حضور گویچه‌های قرمز با اندازه‌های مختلف در خون را آنیزوسیتوزیس (Anisicytosis) و حضورشان با اشکال مختلف در خون را پوی‌کیلوسیتوزیس (Poikilocytosis) می‌نامند که در حالات مرضی دیده می‌شوند. تعداد گویچه‌های قرمز در حالت طبیعی در خون زنان ۳٫۶ تا ۵٫۵ میلیون و در خون مردان ۴٫۱ تا ۶ میلیون در هر میکرولیتر می‌باشد. نسبت حجم سلول‌های خون به کل خون بر حسب درصد را هماتوکریت مینامند. این نسبت در زنان و مردان سالم و بالغ به ترتیب برابر ۴۵-۳۵ و ۵۰-۴۰ درصد است.
 
سیتوپلاسم گویچه‌های قرمز اسفنجی بوده و به وسیلهٔ غشاء پلاسمی قابل ارتجاعی احاطه شده تا این سلول بتواند تغییر شکل بدهد و از مویرگ‌های باریک عبور کند.
 
در سیتوپلاسم گلبول رنگدانه‌ای به نام هموگلوبین وجود دارد که پروتئینی آهن‌دار است. گلبول قرمز به وسیلهٔ هموگلوبین خود در جاهایی که تراکم اکسیژن زیاد باشد این آهن با اکسیژن ترکیب شده و اُکسی هموگلوبین را تشکیل می‌دهد و در جایی که تراکم اکسیژن کم باشد تجزیه شده و اکسیژن آزاد می‌کند. این خاصیت هموگلوبین در جابه‌جایی اکسیژن از شش‌ها به بافت‌ها بسیار سودمند است. عمر هر گلبول قرمز حدود چهار ماه است. بعد از این مدت گلبول در کبد تجزیه می‌شود و آهن موجود در کبد اندوخته می‌شودتراکم گلبول قرمز و عمر آن ۱۲۰ روز است.
VHS
Viral Hemorrhagic Septicemia
بیماری خون‌ریزی پوزه از بیماری‌های ویروسی در آزادماهیان (قزل‌آلا) است
 
بیماری حون‌ریزی پوزه (VHS) یک بیماری فصلی است که شدیدترین اپیدمی آن در اواخر زمستان و اوایل بهار زمانی که درجه آب بالا می‌رود، دیده می‌شود.
 
این بیماری یک بیماری واگیردار مشخص است که ظهور و شیوع آن در یک موسسه پرورش ماهی معمولاً در پی وارد کردن ماهیان قزل آلای زنده از یک موسسه آلوده دیگر دیده می‌شود.
 
براساس مشاهدات چندین ساله متخصصان بیماری ماهی سه شکل برای این بیماری تعریف شده‌است: حاد، مزمن و عصبی
IHN
Infectious Hematopoietic Necrosis
بیماری فساد بخش‌های خونساز (IHN) یکی از بیماری‌های ویروسی در آزادماهیان (قزل آلا) است.
 
عامل ایجاد این بیماری از گروه رابدوویروس‌ها∗ هاست. این بیماری اولین بار از شمال غربی آمریکا در آبهایی با دمای زیر ۱۵ درجه سانتیگراد گزارش شده‌است و در ایران احتمالاً در استان فارس و استان‌های مجاور گزارش شده‌است.
 
نشانه‌های خارجی این بیماری عبارت‌اند از: بیرون‌زدگی چشم، انبساط شکم توام با آب آوردگی، جمع شدگی خون در پایه باله سینه‌ای، شنای مارپیچ و تیرگی رنگ.
 
نشانه‌های داخلی آن هم عبارتست از: رنگ‌پریدگی اندام‌ها و پر بودن روده از مایعات خلطی آغشته به رنگ صفرا.
IPN
Infectious Pancreatic Necrosis
فساد عفونی لوزالمعده از بیماری‌های ویروسی در آزادماهیان (قزل آلا) است.
 
عامل ایجاد این بیماری ویروس RNA است که ارتباط نزدیک با Reovirus‌ها دارد و اخیراً آن را در بیرنا ویروس‌ها طبقه بندی کرده‌اند. شناسایی و تشخیص این بیماری به واسطه نشانه‌های خارجی و داخلی امکان پذیر است که نشانه‌های خارجی آن عبارت‌اند از: بی اشتهایی و کاهش وزن، بی حالی و کم خونی، تیره شدن رنگ، متورم شدن شکم، بیرون زدگی چشم‌ها و عدم تعادل و چرخش در شنا. از نشانه‌های داخلی این بیماری هم می‌توان به پر شدن لوله گوارش از ترشحات مخاطی سفید و رنگ‌پریدگی طحال و کبد اشاره کرد.
 
از دیگر بیماریهای ویروسی آزاد ماهیان نیز می‌توان بیماری‌های زیر نام برد:
 
۱ ـ بیماری نکروز پوستی، قرحه‌ای یا زخمی (UDN)
 
۲ ـ عفونت ناشی از آلودگی با هرپس سالمونیس
 
۳ ـ بیماری نکروز گلبولهای قرمز ویروسی (VEN) یا بیماری بافت‌مردگی گلبولهای قرمز ماهیان (PEN)
ALS
Amyotrophic Lateral Sclerosis
بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) یا بیماری لو گهریگ (Lou Gehrig's Disease) یک بیماری موتور نورون‌های حرکتی یا (MND یا Motor Neuron Disease)است که موجب تباهی و تخریب پیشرونده و غیرقابل ترمیم در دستگاه عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و دستگاه عصبی محیطی می‌شود. اسکلروز جانبی آمیوتروفیک شایعترین بیماری نورون‌های حرکتی (MND) می‌باشد.بنابراین این بیماری هم علایم نورون محرکه فوقانی و هم نشانه‌های نورون محرکه تحتانی را ایجاد می‌کند. در حقیقت در ALS نشانه‌های فلج مرکزی و محیطی تواما ایجاد می‌شود.
 
این بیماری منجر به از دست رفتن تدریجی عملکرد عضلات (به ویژه عضلات مخطط) می‌گردد و با تضعیف ماهیچه‌ها بتدریج فرد به فلج عمومی مبتلا می‌شود. به طوری که توانایی هرگونه حرکتی از شخص سلب خواهد شد. معمولاً مبتلایان به این بیماری مدت زمان زیادی زنده نمی‌مانند. اگر چه این مدت برای استیون هاوکینگ بین ۲ تا ۳ سال پیش‌بینی شده بود، اما او علی‌رغم همه مشکلات و ناراحتی‌ها همچنان به زندگی خود ادامه می‌دهد و برای فرا رسیدن مرگ لحظه‌شماری نمی‌کند. بیماران مبتلا به این بیماری معمولاً دچار ناتوانی‌های حرکتی شده و ۳ تا ۵ سال پس از ابتلا به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. اگر چه ۲۰ درصد این بیماران تا ۵ سال و ۱۰ درصد آن‌ها تا ۱۰ سال زنده خواهند ماند. در این بیماری دستگاه عصبی مرکزی و ماهیچه‌ها بویژه ماهیچه‌های دست، پا، ساعد، سر و گردن به شدت صدمه می‌بینند.
CAT
Computed Axial Tomography
اولین اسکنر CAT توسط هونس فیلد (سال 1972) ساخته شد. اولین نوع تجاری توسط EMI Ltd انگلستان تولید شد. با پیشرفت این سیستم ، بهبود زمان بازسازی تصویر ،‌درجه تفکیک و ([1]SNR) حاصل شده است.
 
اسکنر نسل اول یک لوله اشعه ایکس سوار بر یک مکانیزم اسکن الکترومکانیکی دارد که خروجی آن به شکل یک پرتو باریک موازی میشود. بیمار روی یک میز لغزان قرار داده میشود طوری که دور سرش یک کاپ پلاستیکی قرار گیرد (برای تثبیت مکان). حاشیه این کاپ پلاستیکی روی یک جعبه مکعبی پلاستیکی پر از آب است.(آب اشعه های ایکس را خوب عبور می دهد)

 
CT
Computed Tomography
مقطع‌نگاری رایانه‌ای یا برش‌نگاری رایانه‌ای یا توموگرافی رایانه‌ای یا به اصطلاح سی‌تی اِسکَن، روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی کاربرد تحقیقاتی و درمانی فراوانی دارد.
 
در این روش، کالبد انسان یا دیگر جانوران به صورت لایه‌به‌لایه برانداز (اسکن) می‌شود و بدین ترتیب بخش‌های درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت می‌گردد.
 
امروزه فناوری سی‌تی‌اسکن در بیمارستان‌ها و مراکز پژوهشی در سرتاسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند.
AIDS
Acquired immune deficiency syndrome
ایدز به معنی نشانگان نقص ایمنی اکتسابی است. ایدز یک بیماری پیشرونده و قابل پیشگیری است، این بیماری حاصل تکثیر ویروسی به نام اچ‌آی‌وی در بدن میزبان است که باعث تخریب جدی دستگاه ایمنی بدن (معروف به نقص ایمنی یا کمبود ایمنی) انسان می‌گردد که خود زمینه‌ساز بروز عفونت‌های موسوم به فرصت طلب است که یک بدن سالم عموماً قادر به مبارزه با آنهاست و در نهایت پیشرفت همین عفونت‌ها منجر به مرگ بیمار می‌گردد به طوری که بیماری سل عامل اصلی مرگ و میر در میان مبتلایان به ایدز در سراسر جهان است.
PMS
Pre Menstrual Syndrome
سندرم پیش از قاعدگی (پی‌ام‌اس یا PMS) یا تنش پیش از قاعدگی (PMT) مجموعه‌ای از علایم جسمی، روانی و احساسی مرتبط با عادت ماهانه در بانوان است که بین ۳ تا ۱۴ روز قبل از قاعدگی اتفاق می‌افتد. درحالی که بیشتر خانم‌های در سن «بچه زایی» (خانم‌های سنین پیش از یائسگی) (تا ۸۵ درصد) نشانه‌های فیزیکی مرتبط با عملکرد عادی تخمک گذاری شامل پف کردن یا نرمی پستان (حساسیت به لمس پستان) را تجربه کرده‌اند.
ER
Endoplasmic Reticulum
شبکهٔ درمیان‌یاخته‌ای یا شبکهٔ آندوپلاسمی (Endoplasmic reticulum) به اختصار ER جزو اندامکهای سلولی است که تسهیلات ارتباطات داخل سلولی را فراهم میکند. شبکه آندوپلاسمی از چین خوردگی‌های فراوانی تشکیل شده که یک غشا آنها را در برگرفته‌است. علاوه بر این، شبکه آندوپلاسمی وظیفه دارد تا پروتئین‌ها و سایر کربوهیدارت‌ها را به دستگاه گلژی، غشاء سلولی، لیزوزوم و هر جای دیگری که لازم باشد، منتقل کند. دو نوع شبکه آندوپلاسمی وجود دارد: نوع زبر یا خشن که سطح آن با ریبوزوم‌ها پوشیده شده و نوع صاف. نوع زبر محل پروتئین سازی است. پروتئین‌هایی که در شبکه آندوپلاسمی زبر ساخته می‌شوند به شبکه آندوپلاسمی صاف منتقل می‌شوند.
HIV
Human immunodeficiency virus
اچ‌آی‌وی ویروسی است که با مختل کردن عملکرد و فروریخته کردن گونه‌ای از یاخته‌های مسؤول ایمنی منجر به نقص دستگاه ایمنی بدن انسان می‌شود. از زمان ورود HIV به بدن تا بروز ایدز ممکن است بین ۶ ماه تا ده سال و یا بیش‌تر به درازا بکشد در این مدت گرچه فرد به ظاهر تندرست به نظر می‌رسد، ولی ممکن است ویروس از او به دیگران سرایت کند.
CCU
Critical Care Unit
بخش مراقبت‌های ویژه از بخش‌های بیمارستان‌ها است. این بخش را آی‌سی‌یو، سی‌سی‌یو و آی‌تی‌یو نیز می‌نامند.
 
این بخش، بخشی تخصصی است که در آن داروهای مراقبت ویژه به بیماران داده می‌شود.
 
در ایران، ریاست بیمارستان موظف است یک نفر از پزشکان شاغل در آن بیمارستان را که در مفاد دوره بالینی تخصصی خود دوره مراقبت‌های ویژه (متخصصین بیهوشی، متخصصین داخلی، و متخصصین ریه) پیش بینی شده‌است را بر اساس قابلیت، تجربه و تبحر علمی و عملی بعنوان ریاست بخش مراقبت‌های ویژه منصوب نماید. در صورتی که انتخاب رئیس بخش مراقبت‌های ویژه از گروه‌های نامبرده امکان‌پذیر نباشد، ریاست بیمارستان می‌توانند از سایر گروه‌های تخصصی که دوره مورد تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه‌ها را گذرانده باشند یکنفر را بعنوان ریاست بخش انتخاب نماید.
 
سرپرستار بخش مراقبتهای ویژه از کارشناسان ارشد پرستاری که دوره خاصی تحت عنوان طب مراقبت ویژه را طی نموده‌اند انتخاب خواهد شد. پرستاران با ۳ سال سابقه کار در بخش مراقبت ویژه نیز بعنوان اولویت دوم می‌توانند به سمت سرپرستار بخش مراقبتهای ویژه انتخاب شوند.
 
ارزیابی بیماران قبل از پذیرش به بخش مراقبت ویژه به صورت معاینه بالینی و درج یافته‌ها در برگ مشاوره (درخواست شده توسط پزشک معالج اولیه) بعهده پزشک مقیم می‌باشد. برای کسب اطلاعات جامع تر به وب تخصصی مراقبت های ویژهمراجعه فرمایید.
CCB
Calcium channel blockers
بلوک کننده کانال کلسیم (CCB) یک گروه از داروها هستند که ورود کلسیم به داخل سلول و یا خروج کلسیم را از ذخایر سلولی را مهار می‌کنند.
 
این داروها موجب کند شدن سرعت هدایت دهلیزی بطنی و سینوسی دهلیزی و شل شدن عضلات صاف دیواره عروق و قلب می‌شوند. اتصال کلسیم به میوزین برای انقباض عضلات صاف جدار عروق ضروری است.
 
این داروها در مداوای بیماریهای شریان‌های کرونری از جمله آنژین صدری، آریتمی قلبی، زیادی فشار خون و بیماریهای عروق انتهایی کاربرد دارند. از جمله این داروها دیلتیازم، وراپامیل، نیفدیپین و آملودیپین است.
CSD
Cat Scratch Disease
بیماری خراش گربه از بیماریهای منتقله از حیوانات به انسان است. انتقال بیماری در بیش از ۹۰ درصد موارد در اثر پنجه زدن و گاهی لیس زدن بچه گربه به بدن کودک است و گهگاه نیز توسط سگ‌ها و یا خار و تراشه‌های چوب که با سگ و گربه در ارتباط بوده منتقل می‌شود. این باکتری گربه را دچار بیماری نمی‌کند و در بزاق گربه زندگی می‌کند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه– به‌خصوص بچه گربه- به انسان منتقل می‌شود. عامل این بیماری معمولاً خوش خیم باکتری داخل سلولی Bartonella henselae است. نزدیک به نیمی از گربه‌ها در طول زندگی خود مدتی ناقل این باکتری بوده‌اند.
ICD
International Classification of Diseases
طبقه بندی بیماری‌ها به معنای مرتب کردن بیماری‌ها بر اساس خواص مشترک می‌باشد و در کتب بین‌المللی تحت عنوان (ICD) موجود می‌باشد.
 
آی سی دی به معنی «طبقه‌بندی بین‌المللی آماری بیماری‌ها و مشکلات تندرستی مرتبط».
DSM
Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders
متخصصان بهداشت روانی برای بر چسب گذاری رفتارهای نا هنجار در یک نظام طبقه بندی به توافق رسیده اند. محصول این توافق تحت عنوان یک کتاب مرجع تخصصی، یعنی (DSM-IV) توسط انجمن روان پزشکی آمریکا منتشر شده است.
 
در DSM-IV، رفتارهای نا هنجار بر طبق شباهت‌ها و تفاوت‌های اصلی در شیوه‌هایی که افرادِ مبتلا به اختلال روانی رفتار می‌کنند، طبقه بندی می‌شوند.
 
راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (DSM) اختلال‌ها را طبقه بندی می‌کند و توصیف‌های دقیق و مفصل مفیدی را برای ارتباط در میان متخصصان ارائه می‌دهد. طبقه بندی DSM مزایا و معایبی دارد. مزایای این طبقه بندی عبارت اند از: توصیف نشانه ها، معیاریابی تشخیص و درمان و سهولت ارتباط بین متخصصان. با وجود این، امکان تشخیص نادرست نیز وجود دارد و هنگامی که روی فردی، برچسب "بیمار روانی" گذاشته می‌شود، این برچسب اغلب استمرار می‌یابد. همچنین افرادی با تشخیص اختلال‌های روانی اغلب از تبعیض اجتماعی و اقتصادی رنج می‌برند.

 
TSH
Thyroid Stimulating Hormone
هورمون محرکه تیروئید (TSH) هورمونی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود.
GH
Growth Hormone
هورمون رشد (GH) هورمونی است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود. هورمون رشد یا سوماتوتروپین ساختمانی پروتئینی دارد.
HSP
Heat Shock Protein
پروتئینهای شوک حرارتی به مجموع پروتئین هایی گفته می‌شوند که در شرایط استرسی در سلول بیان می‌گردند نقش این سلول‌ها جلوگیری از تغییر کونفورماسیون پروتئین‌ها تحت عوامل استرسی می‌باشند. این پروتئین‌ها در همه سلول‌های زنده در وضعیت متصل یا غیر متصل به پروتئین‌ها وجود دارند. مکان این پروتئین‌ها در هسته و سیتوپلاسم سلول می‌باشد. پروتئین‌های HSP به عنوان چاپرون‌های مولکولی در فرایندهای متعددی همچون فولدینگ پروتئین ها، تجمع و انتقال آنها، عبور و مرور پپتیدها و پردازش آنتی ژن تحت شرایط فیزیولوژیک و استرسی نقش دارند.بیان پروتئین‌های HSP بواسطه چندین نوع از عوامل استرس زا همچون تب، الکل، التهاب، استرس‌های اکسیداتیو، فلزات سنگین و همچنین شرایطی که موجب جراحت و نکروزیس می‌گردد القاء می‌گردند. پروتئین‌های HSP به جایگا ههای هیدروفوبیک روی پلی پپتیدها متصل می‌گردند و سبب بروز تغییرات کونفورماسیونی در آنها می‌گردند و از سوی دیگر سبب جلوگیری از ایجاد پپتید هایی با فولدینگ اشتباه می‌گردند. پروتئین‌های مرتبط با گلوکز (GRPs)مجموعه ثانویه‌ای از پروتئین‌های استرسی می‌باشند که بسادگی تحت شرایط شوک گرمایی یا استرس‌های اکسیداتیو القاء نمی‌شوند، این پروتئین‌ها در شبکه اندوپلاسمیک وجود دارند.
LDL
Low Denisty Lipoprotein
لیپوپروتئین کم چگال نوعی لیپوپروتئین هستند که به ال دی ال (LDL) نیز معروفند.
 
این دسته از لیپوپروتئین‌ها کلسترول را به بافتهای خارج کبدی انتقال می‌دهند.
 
مقادیر سرمی بیش از حد این چربی‌ها ارتباط مستقیم با بروز بیماری کرنری قلبی دارد.
RBC
Red Blood Cell
گویچهٔ سرخ، گلبول قرمز یا اریتروسیت‌ها (RBC) متداول‌ترین نوع یاخته‌های خونی است و در بدن مهره‌داران، نقش اصلی رساندن اکسیژن را، از شش‌ها (یا آبشش‌ها) به بافت‌ها، بازی می‌کند.
 
گلبول‌های قرمز سکه مانند(مقعر الطرفین)، کوچک و فاقد هسته و سایر اندامک‌ها است. به همین جهت تنها منبع برای تامین انرژی در آن فرآیند گلیکولیز است. در شرایط طبیعی قطر آن‌ها به طور متوسط ۷٫۵ میکرون می‌یاشد. اگر اندازهٔ سلول کوچک‌تر از ۶ میکرون باشد میکروسیت و اگر بزرگ‌تر از ۹ میکرون باشد، ماکروسیت نامیده می‌شود. حضور گویچه‌های قرمز با اندازه‌های مختلف در خون را آنیزوسیتوزیس (Anisicytosis) و حضورشان با اشکال مختلف در خون را پوی‌کیلوسیتوزیس (Poikilocytosis) می‌نامند که در حالات مرضی دیده می‌�%

 
HPD
Histrionic Personality Disorder
بیماری HPD، یک بیماری روانشناختی است که که فرد مبتلا به آن به دنبال جلب توجه دیگران و خودنمایی است.
HCT
Hydro Chloro Thiazide
این دارو در درمان زیادی فشار خون (به تنهایی یا به عنوان درمان کمکی)، خیز (ناشی از نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبدی همراه با آسیت) درمان با کورتیکوستروئید و استروژن و نیز بعضی از حالات عیب کار کلیه ( از جمله سندرم نفروتیک، گلومرولونفریت حاد ونارسایی مزمن کلیه) مصرف می‌شود.
HCG
Human Chorionic Gonadotropin
هورمون اچ‌سی‌جی (HCG) از هورمون‌هایی است که در حین حاملگی تولید می‌شود. این هورمون توسط جفت ایجاد می‌شود که تخم را پس از لانه‌گیری در رحم تغذیه می‌کند. اچ‌سی‌جی اولین بار حدود ۱۱ روز پس از لقاح در خون و بین ۱۲ تا ۱۴ روز پس از لقاح در ادرار قابل اندازه گیری است. به طور طبیعی مقدار اچ‌سی‌جی هر ۷۲ ساعت دوبرابر می‌شود . سطح این هورمون در هفته‌های ۸ تا ۱۱ به حداکثر خود رسیده و سپس در ادامه حاملگی کاهش می‌یابد.
OMIM
Online Mendelian Inheritance in Man
پروژه میراث مندلی در انسان (امیم) یک بانک اطلاعاتی است که تمامی بیماری‌های شناخته شده دارای جزء ژنتیک را طبقه‌بندی می‌کند و در صورت وجود، ژن مربوط به آن بیماری را مشخص کرده و اطلاعات را به صورت منبعی برای تحقیقات بعدی و به عنوان ابزاری برای بررسی‌های بعدی ژنتیکی ژن طبقه‌بندی شده فراهم می‌سازد.
ERCP
Endoscopic Retrograde Cholangio Pancreatography
ای‌آرسی‌پی یا ERCP به معنی تصویربرداری باجهت مخالف از مجاری صفراوی و پانکراس توسط اندوسکوپی است. واژه خلاف‌ جهت از آنجا کاربرد دارد که اغلب برای تصویربرداری ایکس یک مادهٔ حاجب را از طریق لولهٔ گوارش و یا خون وارد بدن کرده و تصویربردازی می‌کنند اما مجاری صفراوی در بدن با سرچشمه غدد درون لوزالمعده و کیسهٔ صفرا شروع و به درون دوازدهه وارد می‌شوند. در ای‌آرسی‌پی پزشک به کمک اندوسکوپی و پس از وارد شدن به لوله‌گوارش و رسیدن به محدوده مجاری در دوازدهه و قسمت انتهایی معده٬ به درون مجرای صفراوی ماده حاجب را تزریق می‌کند.
ECA
External Carotid Artery
سرخرگ سبات بیرونی یا شریان کاروتید خارجی (ECA) شاخه‌ای از سرخرگ سبات مشترک است که وظیفه خونرسانی به بخش‌های خارج از جمجمه را برعهده دارد. تغذیه خونی صورت بیشتر ازطریق شاخه‌های سرخرگ سبات بیرونی انجام می‌گیرد. سرخرگ چهره‌ای که شاخه‌ای از سرخرگ سبات بیرونی است نقش مهمی در خونرسانی صورت دارد. سرخرگ گیجگاهی سطحی و سرخرگ فکی (ماگزیلاری) دو شاخه انتهایی سرخرگ سبات بیرونی هستند.
EBM
Evidence Based Medicine
پزشکی مبتنی بر شواهد که به اختصار EBM گفته می‌شود، مصداق تفکر منتقدانه در عرصه پزشکی است.
 
این علم می‌کوشد زبانی علمی و مشترک برای پزشکان به‌وجود آورد و از تلفیقی بین بهترین دانش موجود (شاهد یا Evidence) با تجربه بالینی و ارزش‌های بیمار استفاده می‌کند که بر سه پایه قرار دارد:
- شواهد که بهترین دانش موجود هستند عبارتند از تحقیقات بالینی رایج که جهت تعیین درستی و دقت تست‌های تشخیصی، اندازه‌گیری میزان تاثیر رژیم‌های درمانی، و مانند آن انجام می‌شود.
- شواهد جدید حاصل از تحقیقات بالینی، تست‌های تشخیصی و درمان‌های قبلی را باطل کرده و آنها را با شواهد جدید دقیق‌تر و قابل اعتمادتر جایگزین می‌کنند.
- مهارت بالینی پزشک، تخصص و قدرت تشخیص سریع علائم بیماری، خطرات و فواید تداخل‌های احتمالی، ارزش‌های فردی و انتظارات بیمار که مستقیما مربوط به پزشک و تجربیات بالینی او می‌شود.
- ارزش‌های بیمار، که شامل ترجیح‌ها، نگرانی‌ها و توقع‌های ویژه هر بیمار می‌شود که از نظر بالینی مهم هستند و لازم است پزشک هنگام تصمیم گیری بالینی آنها را در نظر بگیرد.
TSE
Transmissible Spongiform Encephalopathy
انسفالوپاتی‌های اسفنجی شکل دسته‌ای از انسفالوپاتی‌ها هستند که در آنها بافت مغز ابتدا به شکل حفره حفره (اسفنجی شکل) تحلیل می‌رود و سپس بیمار در اثر آن می‌میرد.
 
انسفالوپاتی‌های اسفنجی شکل شامل:
- بیماری کروتزفلد جاکوب
- بیماری کوری
- جنون گاوی
- بیماری اسکرپی
GRD
Gastroesophageal Reflux Disease
ریفلاکس معده‌ای مروی یا ریفلاکس گاستروازوفاژیال به معنی آسیب‌های موکوزی و نشانه‌های مزمن در اثر بازگشت غیر عادی محتویات و اسید معده به مری می‌باشد.یکی از نشانه‌های متداول ریفلاکس معده ای مروی سوزش شكم (Heartburn) می باشد.
 
علل مختلفی مانند شل بودن اسفنگتر تحتانی مری یا زیاد بودن دفعات شل شدن این اسفنگتر یا ضعف مکانیسمهای دفاعی انتهای مری موجب این آسیب می‌شود.در واقع تغییرات دائمی یا ناپایدار در مانع بین معده و مری(اسوفاگوس) موجب این بیماری می شود.موجب تشخیص با سنجش بیست و چهار ساعته PH مری و تطبیق زمانی آن با علائم بیمار یا ارزیابی پاسخ بیمار به درمان حدسی است.
 
درمان با آنتی اسید، مهارکنند%