چیستان سری اول

آن جسم عجب چیست که بر چرخ پدید است

گه پرده ماه است و گهی حاجب شید است؟

نه دست دارد، نه پا دارد، از همه جا خبر دارد!

آن چیست که تا آسمان نگرید، اشکش روان نمی شود؟

 آن چیست که نه دست دارد، نه پا، نه استخوان دارد، نه گوشت، ولی همیشه راه میرود و و هیچ وقت هم خسته نمی شود؟

 آن چیست که خودش آب، دُشمنش آب؟

آن چیست که نه دست دارد و نه پا، در همه جای زمین است و نمی رود به هیچ جا؟

آن کدام دوبرادرند که در زیر یک کوه زندگی میکنند،و هیچ وقت خانه یکدیگر را نمی بینند؟

 آن کدام شب تاریک است که در میان روز دیده میشود؟

این سر کوه، اَرّه اَرّه آن سر کوه، اَرّه اَرّه میان کوه، گوشت بره!

و اما پاسخ ها...

 1- خدا

 2- آسمان و خورشید و ماه

 3- آسمان پرستاره

4- نور

5- هوا

 6- ابر

7- باد

8- باران

9- خاک

10- آب جوی و رود

11- یخ

12- چشمها

13- سیاهی چشم

14- دندانها و زبان

در کاف هست در قاف نیست! در لام هست در میم نیست! در غین هست در عین نیست!

آن چیست که بی زبان سخن می گوید، از قول من و تو قصه ها می گوید، با آنکه در او نیست نه دندان و لب، بی پرده ز کار این و آن می گوید.

مادر بزاید دختری نه پا دارد نه سری دختر بزاید مادری هم پا دارد هم سری

آن چیست که بی علم و دانش تمام اشیا را همان گونه که هست به ما نشان می دهد

طبیعت لعل ساز لعل تراشیده ساخت لعل تراشیده را به پیش هم چیده ساخت به پیش هم چیده را پرده پوشیده ساخت به پرده پیچده را به نقره پو شیده ساخت به نقره پوشیده را به حقه پیچیده ساخت