هر روز يك خبر

تلويزيون هاي سه‌بعدي

به سن و سال ما که قد نمي دهد ولي از بابا و مامان ها شنيده ايم قصه تلويزيون هاي سياه و سفيدي را که شبيه يک کمد چوبي بزرگ بودند که درشان بسته مي شد و با يک کليد هم قفل مي شدند تا خدايي نکرده دست کسي بي اجازه به آن آلوده نشود و بچه ها هم در فقط يک سري زمان هاي خاص اجازه داشتند از اين وسيله مدرن استفاده کنند. حالا امروز خودتان را بگذاريد جاي آن بچه ها و دردي که مي کشيدند تا يک فيلم فسقلي تماشا کنند و مقايسه اش کنيد با تلويزيون هاي امروز و تکنولوژي هايي که هر روز از راه مي رسند و ما را از راه به در مي کنند، بعد از نمايشگر‌هاي تخت، پلاسما، ال‌سي‌دي و ال‌اي‌دي حالا نوبت تلويزيون هاي سه بعدي است.

قصه تلويزيون هاي سه بعدي هم برمي گردد به فيلم هاي علمي تخيلي و چيز هايي شبيه آواتار که با اعلام ساخته شدن اين‌جور برنامه ها سازنده هاي اين دستگاه ها هم اعتماد به نفس شان براي ارائه اين سيستم تلويزيوني بيشتر از قبل شد، گذاشتن عينک هاي مخصوص در سالن هاي مخصوص و تماشاي سه بعدي فيلم ها مردم را بيشتر از گذشته براي داشتن تلويزيون سه بعدي در خانه هاي شان ترغيب مي کند و اگر تا ديروز بچه ها از پدر و مادرشان آتاري و پلي استيشن و سه گا و پلي2 مي خواستند حالا تلويزيون سه بعدي مي خواهند.

اگر نگاهي به گذشته داشته باشيم مي بينيم که در زماني بزرگترين دلخوشي افراد داشتن تلويزيون کوچکي با تصوير سياه و سفيد و حتي پر از برفک بود اما در حال حاضر شاهد هستيم که از يک طرف سايز صفحه نمايش تلويزيون ها بزرگتر مي شود و از طرف ديگر هم کيفيت تصاوير نمايش داده شده در اين سيستم هاي پيشرفته روز به روز بالاتر مي رود. نوع تصاوير و نحوه فيلمبرداري و پخش آن ها هم با گذشته تفاوت پيدا کرده است. با توجه به اين نکته که اين فناوري ها به تازگي وارد بازار شده اند و شايد در آينده اي بسيار نزديک شما هم يک تلويزيون سه بعدي در منزل خود داشته باشيد، شايد بد نباشد که با نحوه کار اين تلويزيون ها آشنا شويد. به همين خاطر در اين بخش از پرونده اين هفته به بررسي طرز کار يک تلويزيون سه بعدي خواهيم پرداخت.

هم اکنون تلويزيون هاي سه بعدي متفاوتي در انواع مختلف به کاربران ارائه مي شوند و بد نيست که با مقايسه اي ميان اين تلويزيون ها از تفاوت هاي آن ها آگاهي پيدا کنيد. تلويزيون هايي که در حال حاضر وجود دارند در نوع صفحه نمايشي که دارند با هم متفاوت هستند، تعدادي از اين تلويزيون ها داراي صفحه نمايش LCD و تعدادي ديگر داراي صفحه نمايش هاي جديدي با نام LED هستند. جالب است که بدانيد نمايشگرهاي LED جيوه ندارند و اين گونه از نمايشگرها رنگ ها را بسيار زنده تر نشان خواهند داد و قدرت بسيار بيشتري در نمايش طيف ها دارند. نکته اي که در اين ميان وجود دارد اين است که قيمت نمايشگرهاي LED بسيار بالاتر از نمايشگرهاي LCD است و به همين خاطر هنوز هم LCD ها توليد مي شوند و مصرف کنندگان بسياري به دليل قيمت پايين از اين نمايشگرها استفاده مي کنند. در حال حاضر بيشتر نمايشگرهاي تلويزيون هاي سه بعدي LED هستند. LED مخفف لغات Light Emitting Diode است و تلويزيون هايي که در نمايشگرهاي خود از اين فناوري استفاده مي کنند مصرف برق بسيار پايين تري خواهند داشت. اين نوع از نمايشگرها داراي ويژگي هاي بسيار جالبي هستند،به طور مثال آن ها به نور محيط اطراف حساس هستند و با توجه به ميزان نور اتاق، تاريک يا روشن خواهند شد و به اين صورت رنگ ها را براي شما تنظيم خواهند کرد.

تمامي فناوري ها و ابزارهاي ديجيتالي که در حال حاضر استفاده مي کنيم حاصلي از يک تلاش طولاني مدت و تکامل ايده هايي است که در دراز مدت به ذهن افراد مختلف رسيده است. به طور حتم براي شما هم جالب است که بدانيد اولين فيلم سه بعدي در سال 1992 ساخته شده است و از زمان به بعد افراد بسياري براي تهيه فيلم هاي چند بعدي اقدام کردند و اکنون ما اين فناوري را علاوه بر تصاوير سه بعدي در تلويزيون ها هم در اختيار داريم. وقتي که ما به طور زنده به اشيا اطرافمان نگاه مي کنيم همه آن ها را به شکلي سه بعدي مي بينيم اما تصوير آن ها را در صفحه تلويزيون به صورتي دو بعدي مي بينيم. جالب است که بدانيد در زماني که يک شي در فاصله دوري از شما قرار مي گيرد، بازتابش شعاع هاي نور از سمت آن، به شکلي به چشم شما خواهد رسيد که کليه پرتوهاي نور با يکديگر موازي هستند. اگر اين جسم به شما نزديک شود اين شعاع هاي بازتابش ديگر موازي هم نخواهند بود و به شکلي همگرا به چشم ما خواهند رسيد به همين خاطر شما براي ديدن اجسام در حالت نزديک بايد حالت چشم خود را تغيير دهيد. براي اين که اين موضوع را به شکلي واضح تجربه کنيد، کافي است که جسمي را از يک فاصله نسبتا دور به چشم خود نزديک کنيد و به اين ترتيب اين تغيير حالت را به آساني درک کنيد. جالب است که بدانيد مغز ما و اعصاب مربوط به بينايي فاصله يک جسم را از چشم ما تخمين خواهند زد و تغييرات مربوط به آن را کنترل خواهند کرد. ايده اي که به ذهن محققان براي ساخت تصاوير و تلويزيون ها سه بعدي رسيده است از همين عملکرد خاص مغز و چشم شکل گرفته است. در ساختاري که براي تلويزيون هاي سه بعدي طراحي شده است اين امکان در نظر گرفته شده است که تصاويري به نمايش درآيند که در محل متفاوتي براي چشم قرار گيرند و به اين ترتيب مغز بيننده آن تصاوير را به صورتي غير مسطح و عمق دار تشخيص خواهد داد. دانشمندان اعتقاد دارند که محل جاي گيري تصوير و فاصله آن از چشم بيننده مهم ترين عواملي هستند که در اين راستا وجود دارند و به وسيله تغييرات مختلف در اين عوامل شما قادر خواهيد بود که اجسام را دوبعدي يا سه بعدي تماشا کنيد. در اين ميان مشکلات بسياري هم وجود دارد به طور مثال اگر شما بيش از حد روي اين تصاوير تمرکز کنيد به دليل تغييرات و نوسان بسيار زيادي که در ميزان تقعر چشم و نقطه فوکوس آن به وجود مي آيد شما حسي مانند سرگيجه يا سردرد خواهيد داشت. به همين دليل تا به حال راه حل هاي متفاوتي براي جلوگيري از به وجود آمدن اين حالت ارائه شده است. يکي از اين راه ها استفاده از عينک-هاي مخصوص براي ديدن اين تصاوير است که طبق آزمايشاتي که تا به حال انجام شده است اين نتيجه به دست آمده است که استفاده از اين عينک ها تا حد بسيار زيادي علائمي چون سرگيجه را از بين خواهند برد. در واقع طرز کار و عملکرد اين تلويزيون ها دقيقا مانند همان چيزي است که در چشم و مغز ما صورت مي گيرد. در حال حاضر اين تلويزيون ها به دو شکل متفاوت وجود دارند، يک دسته از آن ها مي توانند فقط تصاويري را پخش کنند که به صورت سه بعدي ضبط شده اند و دسته ديگري از اين تلويزيون ها که طرفداران بسياري را براي خود دست و پا کرده اند آن نوع هستند که مي توانند هر نوع از تصاوير را به صورت سه بعدي نمايش دهند.

يکي از جديدترين انواع تلويزيون که به تازگي بازار ارائه شده است، شامل دسته تلويزيون هاي سه بعدي بدون سيم مي شود. جالب است که بدانيد اين دسته از تلويزيون ها داراي قابليت نمايش تصاوير به صورت HD مي باشند و دستگاه فرستنده اين تلويزيون ها تنها چند ماه است که به بازار عرضه شده است. اين تلويزيون ها قبل از شروع مسابقات جام جهاني فوتبال در نمايشگاه E3D به مصرف کنندگان معرفي شدند و در همان نمايشگاه چند نمونه از تصاوير سه بعدي به وسيله آن ها به نمايش درآمد که توجه افراد بسياري را به خود جلب کرد. جالب است که بدانيد شرکت توليد کننده اين دسته از تلويزيون ها ادعا کرده است که در آينده اي بسيار نزديک تمامي افراد از اين نوع از تلويزيون ها استفاده خواهند کرد و اين محصول را بر ديگر تلويزيون ها ترجيح خواهند داد. همچنين اعلام کرده است که تصميم گرفته شده است از سال آينده تلويزيون هاي توليد شده توسط اين شرکت به فناوري بلوري هم مجهز شود تا مصرف کنندگان بتوانند کليه تصاوير را با بالاترين کيفيت موجود تماشا کنند. تنها نکته منفي که در اين ميان به چشم مي خورد اين است که هنوز هم براي تماشاي تصاوير در اين گونه از تلويزيون ها، شما به عينک هاي سه بعدي احتياج خواهيد داشت و ممکن است به اين خاطر لذت کافي را از تماشاي تصاوير مورد نظر خود نبريد.

همه ما مي دانيم که تکنولوژي مورد استفاده در 3D HDTVهاي قديمي مخصوص به يک شرکت خاص نيست و در حال حاضر تعداد شرکت هايي که در اين زمينه فعاليت مي کنند بسيار زياد است. بيشتر اين شرکت ها تلاش مي کنند که محصولات آينده خود را مجهز به امکاني براي نمايش تصاوير سه بعدي کنند. جالب است که بدانيد در حال حاضر يکي از شرکت هايي که در اين راستا فعاليت مي کند محصولي را توليد کرده است که با استفاده از آن مي توان آن دسته از تلويزيون هاي HDTV قديمي را به تلويزيوني تبديل کرد که قابليت پخش و نمايش تصاوير سه بعدي را داشته باشد. به اين ترتيب صاحبان اين دسته از تلويزيون هاي قديمي قادر خواهند بود که تنها با صرف 130 دلار تلويزيون خود را به يک تلويزيون سه بعدي تبديل کنند.

يک تلويزيون و دو نوع تصوير متفاوت

شايد اين سئوال براي بسياري از افراد پيش آمده باشد که آيا امکان ندارد به طريقي تصاوير دو بعدي و سه بعدي را در يک تلويزيون مشاهده کرد. در پاسخ به اين سئوال بايد بگوييم که به تازگي يکي از شرکت هايي که توليد کننده دستگاه هاي صوتي و تصويري است به عنوان يک نمونه آزمايشي يک نمونه خاص از نمايشگرهاي LCD را توليد کرده است که شما با استفاده از آن قادر خواهيد بود به طور همزمان از فناوري هاي مربوط به تصاوير دوبعدي و سه بعدي لذت ببريد. با وجود اين که نمايشگرهاي LED اکنون از محبوبيت ويژه اي برخوردار شده اند اما باز هم افراد بسياري به استفاده از نمايشگرهاي LCD تمايل نشان مي دهند. اين دسته از LCDها قادر هستند که تنها بخشي از تصاوير موجود روي نمايشگر را به صورت سه بعدي ارائه کنند و بقيه تصاوير را در همان حالت دوبعدي نگه خواهند داشت. با استفاده از اين امکان ديگر احتياجي نخواهيد داشت که از عينک هاي سه بعدي براي ديدن تصاوير استفاده کنيد و به اين ترتيب شما مي توانيد با استفاده از يک نمايشگر چند لايه، عکس ها و فيلم هاي دوبعدي را در کنار تصاوير سه بعدي تماشا کنيد. در اين نوع از سيستم ها از فناوري به نام گرين استفاده شده است که نوع خاصي از لنز است که درون پانل LCD قرار گرفته و قادر است که با کمک يک ميدان مغناطيسي، گسترش شاخص هاي شکست دوباره را در مولکول هاي کريستال مايع تغيير دهد. جالب است که بدانيد اين دسته از نمايشگرها بخشي از تصاوير را که دوبعدي هستند با وضوح تصوير 1400 در 1050 پيکسل نمايش خواهند داد و تصاوير سه بعدي هم با وضوح 466 در 350 پيکسل نشان داده خواهند شد.

گلسا ماهيان

طرز کار عينک‌هاي سه بعدي

احتمالا مي دانيد که دليل ديدن محيط اطراف به صورت 3 بعدي، اين ست که ما روي صورتمان 2 تا چشم داريم که به خاطر فاصله اي بين شان و اين که منظر ديد هر کدام با آن يکي فرق مي کند، هر کدام تصوير مربوط به خودش را مي بينيد. حالا اگر بخواهيم از جايي، تصوير 3 بعدي تهيه کنيم، کافيست به جاي هر چشم يک دوربين بگذاريم و براي نمايش، هر کدام از تصوير ها را به چشم مربوطه اش بدهيم !

براي اينکه تصوير يکي از چشم ها را به يکي از رنگ ها، و تصوير آن يکي را با رنگ ديگري ايجاد ميکنند، عينکي به چشم مي زنند که جاي شيشه، براي هر چشم طلقي مخالف رنگي که برايش در نظر گرفته شده دارد. مثلا اگر تصويري که به چشم راست بايد برسد ر به رنگ قرمز کشيده باشند، طلق آبي را جلوي چشم راست مي گذارند، و اگر تصوير چشم چپ را آبي کشيده باشند، جلوي آن طلق قرمز مي گذارند. پس با گذاشتن عينک قرمز و آبي، تصوير چشم مخالف در رنگ طلق حذف، و تصويري که اين چشم بايد ببيند به صورت سياه در مي آيد. حالا اگر تصاوير صحيح کشيده شده باشند، هر چشم تصوير مربوط به خودش را ميبيند، و در نهايت تصوير کل ديده شده، تصويري 3 بعدي خواهد بود. براي ايجاد اين تفاوت، بين تصاويري که هرچشم ميبيند ، معمولا از عينک هاي مخصوص استفاده مي شود در کل دو نوع عينک در صنعت تصاوير 3بعدي رايج هستند:

عينک هاي پسيو يا غير فعال و عينک هاي اکتيو يا فعال

عينک هاي پسيو: اين عينک ها، همان عينک هايي هستند که به محض ديدن شان به ياد تصاوير 3 بعدي ميفتيد!! عينک هاي ساده با دولنز غيريک رنگ.اين عينک ها از دورنگ مختلف براي ايجاد اختلاف بين تصاويري استفاده مي کنند که هر چشم مي بيند. تلويزيون هايي که براي کاربا اين عينک ها طراحي شده اند تصاويري نامفهمومي دارند که سايه هاي قرمز و آبي همراهشان است.

در حقيقت چشمي که پشت لنز قرمز است فقط تصاوير آبي را مي بيند و چشم ديگر که پشت لنز آبي است، تصاوير قرمز را مي بيند. دراين حالت هر چشم مي تواند فقط يک مجموعه تصوير را ببيند، مغز هم به اشتباه مي افتد و فکر مي کند که هر دو چشم تصاوير يکساني را مي بينند.

در اين حالت محل قرارگيري فوکوس براي هر دو چشم ثابت است ، ولي تقعري که هر چشم به خود مي گيرد متفاوت است همين امر باعث به وجود آمدن توهم عميق بودن تصاوير مي شود.

عينک هاي اکتيو: فناوري جديدي به عينک هاي پسيو اضافه شده که از لنزهاي پلاريزه استفاده مي کنند. اگر به مانيتوري که از اين فناوري استفاده مي کند نگاه کنيم، تصاويري نامفهوم و چند رنگ مي بينيم.

طرز کار اين عينک ها، ايجاد تاخير در زمانبندي ديدن تصاوير با هرچشم است .اين عينک ها از صفحات کوچک lcd براي ايجاد تصاوير سه بعدي استفاده مي کنند .

هر قسمت از عينک داراي حسگرهاي فروسرخ است که به صورت بي‌سيم با تلويزيون ارتباط برقرار مي‌کند. زماني که تصويري روي صفحه نمايش ايجاد مي‌شود، هر لنز اين عينک تصوير مشابهي را ايجاد مي‌کنند با اين تفاوت که در نمايش تصاوير براي هر چشم تاخير وجود دارد. يعني هر کدام از لنزها بين حالت شفاف و غير شفاف تغيير حالت مي‌دهند. وقتي که تصوير لنز راست برروي صفحه نمايش داده مي‌شود، لنز چپ تاريک مي‌شود و برعکس. اين تغيير با سرعت زيادي اتفاق مي افتد که چشم ما قدرت تشخيصش را ندارد.

تأثير تلويزيون هاي سه‌بعدي روي سلامتي

خيلي ها مي گويند تلويزيون هاي سه بعدي پديده مهم سال 2010 هستند ، خيلي ها منتظر ورود اين تلويزيون به بازار بودند و خيلي ها هم هستند که اين تلويزيون را خريده اند و الان دارند در خانه از آن استفاده مي کنند. معلوم است که لذت تماشاي فيلم و سريال و فوتبال به شکل سه بعدي آن قدر هست که خيلي ها بي صبرانه منتظر همه گير شدن امکان استفاده از تلويزيون‌هاي سه بعدي بوده باشند، انتظاري که تنها با خريد يک دستگاه تلويزيون سه بعدي برآورده نمي شود و بايد برنامه اش هم باشد تا سه بعدي ديده شود! اگر از آن دسته افرادي هستيد که به محض ورود تلويزيون هاي سه بعدي به ايران از اولين خريداران اين فناوري جديد بوده ايد، اين توصيه ها را جدي بگيريد:

دانشمندان در يک پژوهش بهداشتي اعلام کرده اند که تماشاي تلويزيون هاي سه بعدي براي سلامتي مضر است. يکي از شرکت هاي توليد کننده اين محصول خودش اعلام کرده که تماشاي تلويزيونهاي سه بعدي براي زنان باردار، کودکان و بيماراني که از بي خوابي رنج مي برند خطرناک است.

اين شرکت در مورد موارد خطرناکي که اين تلويزيون ها مي تواند براي افراد مختلف داشته باشد حمله صرع يا ناراحتي هايي مثل تغيير ديد و سرگيجه يا تهوع، دردهاي شکمي، تشنج و حرکات بي اختيار مانند پرش چشم يا ماهيچه را مثال زده و به افرادي که بي خوابي دارند هم توصيه کرده که اصلا با اين نوع تلويزيون ها فيلم نبينند. عجيب است که اين شرکت اصلا نگران پايين آمدن فروش محصولاتش نبوده و با اعتماد به نفس کامل حقيقت هايي را در مورد محصولاتش اعلام کرده و حتي آن را در سايت مخصوص فروش محصولاتش قبل از ورود آن به بازارهاي جهاني قرار داده است.

در ضمن اين شرکت با گفتن اين که ممکن است برخي افراد با مشاهده برنامه در اين تلويزيون ها دچار مشکلاتي مثل حملات صرع، مشکل تخمين فاصله، سرگيجه و حالت تهوع ، انقباض عضلات، تشنج و حرکات غير ارادي شوند؛ از بينندگان اين تلوزيون‌ها خواسته است بين زمان‌هاي تماشاي خود استراحت‌هاي کوتاه مدت داشته باشند تا از اثرات جانبي در امان بمانند. بد نيست در مورد استفاده کودکان و نوجوانان از اين تلويزيون ها هم نظارت خانوادگي دقيقي باشد چون بيشترين افرادي که در معرض اين عوارض و احتمالات هستند ، کودکانند ، شايد لازم بود سازنده ها اين تلويزيون ها را هم داخل يک جعبه چوبي مثل تلويزيون هاي قديمي مي گذاشتند تا امکان قفل شدنش هم وجود مي داشت!

در قسمت ديگري از اعلاميه شرکت مورد نظر آمده است: « ممکن است برخي افراد در هنگامي که در معرض تصاوير يا نورهاي خاصي که در بعضي از بازي‌هاي کامپيوتري و برنامه‌هاي پخش شده از اين تلويزيون قرار مي‌گيرند، دچار حملات صرع يا سکته شوند!»

با توجه به اين توصيه هاي عميق شرکت سازنده بد نيست افرادي که سابقه اين بيماري ها را دارند قبل از استفاده از اين تلويزيون ها با دکترشان هم صحبت کنند ، افرادي هم که اين بيماري ها را ندارند خيلي معلوم نيست دچار اين عوارض نشوند!