قلعه الموت
حتما نام قلعه الموت( قلعه حسن صباح) ودریاچه اوان را بسیار شنیده اید. بازدید از قلعه حسن صباح بازدید از یک دوره ی تاریخی یا تنها یک دژ مستحکم نیست بلکه بازدیدی از تاریخ ایران است، تاریخ و تاریخ نویسانی که با بی مهری و غرض نویسی بسیار همراه بوده اند.
· قلعه الموت بر دشت وسیع گازرخان در جنوب قلعه اشراف کامل دارد از آن جایی که در این قلعه افراد زیادی حتی با خانواده های خود باید زندگی می کرده اند و گاهی این زندگی در محاصره و مخاطرات بسیاری بوده سازندگان قلعه با مهار ویژهی اقدام به ساختن آب انبارهایی کرده اند که از فاصله های دور و به صورت طبیعی و بر اثر اختلاف پتانسیل آب در ارتفاعات و مناطق پس این آب انبارها از آب پر می شده است.
· قلعه الموت در در نیمه قرن هفتم قمری به دستور هلاکوخان مغول به آتش کشیده شد و از آن پس در دوره های مختلف به عنوان تبعید گاه و یا زندان مورد استفاده قرار گرفته است. بی تردید تور قلعه الموت یکی از جذاب ترین تورهای ایرانی است که تاریخ هزار سال اخیر ایران در آن نهفته است.
· در مکتوبات تاریخی از قلعه حسن صباح در دوره صفوی به عنوان زندان یاد شده است. اما کاوش های باستان شناسی در این قلعه نشان می دهد که دژ الموت نه تنها زندان نبوده بلکه افرادی که در آن می زیسته اند از مرتبه اجتماعی خاصی بر خوردار بوده اند.
· قلعه الموت را که مردم محل؛ قلعه حسن می نامند ازدو قسمت تشکیل شده است. قسمت باختری که دارای ارتفاع بیش تری است به نام جورقلا یعنی قلعه بالا و پیلاقلا یعنی قلعه بزرگ خوانده میشود. قسمت خاوری آن را جیرقلا یعنی قلعه پایین و پیارقلا یعنی قلعه کوچک نامند. دیوار خاوری قلعه بالا با قلعه بزرگ کم تراز قسمت های دیگر صدمه دیده است. درازای قلعه حدود 120 متر و پهنای آن بین 10 تا 35 متر متغیر است.
· برای شمایی که به دیدار قلعه الموت در تور آشنا می شوید با تکدرختی (تاک) کهنسال و شاداب روبرو می شوید. این درخت در جنوب غربی این قلعه قرار گرفته است که هنوز از شادابی و سلامت آن کاسته نشده است اهالی معتقدند آن را خود حسن صباح کاشته است و این درخت به نام او ثبت شده است.
· یکی از شگفتی های قلعه حسن یا الموت، سیستم پیچیده آب رسانی با تنبوشه هایی به قطر 10سانتی متر است که از چشمه کلدر آب را به دژ رسانده و درحوض های سنگی ذخیره می کرده اند. درجنوب باختری این قسمت از قلعه, درمیان شیب بسیار تندی که به پرتگاه های عمیق می رسد؛ حوضی در دل سنگ به ابعاد تقریبی5×8 متر کنده اند که هیچ گاه ازآب خالی نشده است.این قلعه؛ بسیارمورد توجه گروه های گردشگری است و هرساله مورد بازدید گروه های گردشگری ایرانی و خارجی زیادی قرار می گیرد.
دریاچه اوان
دریاچه زیبای اوان در نیمه شمالی الموت، در دامنه کوه خشچال، در فاصله ۷۵ کیلومتری و در میان چهار روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد شهر قزوین قرار دارد.
این دریاچه که بیش از هفتاد هزار متر مربع مساحت دارد، در ارتفاع هزار و هشتصد متری از سطح دریا واقع شدهاست. طول آن در طویلترین قسمت ۳۲۵ متر و عرض آن ۲۷۵ متر میباشد.
تنها از آب چشمههای زیرزمینی موجود در بستر دریاچه تغذیه میشود و بخش ناچیزی از آن هنگام بارندگی تامین میشود اما به صورت سطحی و کم. غلیان دایمی آن باعث صافی و زلالی آب دریاچه شدهاست. عمیقترین بخش آن به عمق ۵٫۷ متر میباشد که در جنوب شرقی آن واقع شدهاست البته برخی از مسئولان عمق دریاچه را بین یک تا بیست متر تخمین زدهاند. از سرریز آب دریاچه نیز رود کوچکی تشکیل میشود که آب آن مورد استفاده کشاورزان روستاهای کوشک و آیین است. در تابستان این دریاچه محل ماهیگیری، آبتنی و قایقرانی و در پاییز، مأمن پرندگان مهاجر مانند قو، غاز، مرغابی و در زمستان با توجه به برودت هوا و یخ زدن سطح آن قابل اسکی سواری است.
پیدایش
دریاچه اوان احتمالا ۵۰۰ سال پیش بر اثر لغزش به وجود آمده که این لغزش در حال حاضر غیر فعال است. اعتقادی وجود دارد مبنی بر اینکه این دریاچه بازمانده دریاچه بزرگی در قدیم است. اوان به معنی ایوان و جایی صاف و تخت میباشد.