عملياتهاي دفاع مقدس > 61/08/10- محرم
با فرا رسيدن ماه پيروزي خون بر شمشير، شوري در جبههها در ميگيرد. گردانهاي عزادار امام حسين(ع) با دستههاي سينهزني در خطوط جنگي و يگانها به راه ميافتد و خاطرات جنگهاي صدر اسلام متجلي ميشود.
آواي مناجات براي سرور شهيدان همه جا ميپيچد. نيروهاي عراقي از وحشت حملة رزمندگان در ماه محرم به دستور فرماندهان در آمادگي كامل به سر ميبرند.
ماهوارههاي غرب با پرواز در آسمان منطقه عملياتي، اين هشدار را به صداميان ميدهند كه حملهاي در شرف وقوع است، ولي به خاطر استتار نظامي نيروهيا رزمنده نميتوانند منطقه درگيري را شناسايي كنند. عراق براي جلوگيري از عمليات احتمالي، طي پيامي از ايران ميخواهد به خاطر ماه حرام از جنگ خودداري شود، غافل از اين خودش در ماه ذيالحجه كه از ماههاي حرام محسوب ميشود، حمله سرتاسريش را آغاز كرده بود.
در منطقة عملياتي موسيان شور و حالي ديگر حكمفرما ميشود. لشكرهاي 25 كربلا، نجفاشرف، عليبنابيطالب(ع) و امام حسين(ع) مأموريت مييابند خود را در خطوط درگيري محرم سازماندهي كنند و گردان سيدالشهداي لشكر 25 همچون ديگر يگانها پس از سيكيلومتر پيادهروي به منطقه موردنظر رسيده ودر آنجا مستقر ميشوند. وظيفه هر لشكر و گردان مشخص و يادآوري ميشود كه دشمن به خاطر تجربه از عملياتهاي قبل و حساس بودن نسبت به ماه محرم در آماده باش كامل به سر ميبرد و از آنجا كه نميشود از غافلگيري و بيخبري آنها استفاده كرد، پس بايد از سرعت عمل بهره گرفت. به فرماندهان نيروهاي عمل كننده گفته ميشود كه اگر سرعت عمل عمليات فتحالمبين در كار باشد، پيروزي چشمگيري حاصل خواهد شد در غير اين صورت، نتيجه كار مطلوب نخواهد بود.
در حالي كه همه چيز طبق برنامه دلخواه پيش ميرود، هواي مهتابي، خلجاني در ذهن فرماندهان به وجود ميآورد. براي رفع اين مشكل، رزمندگان با خلوص تمام دست به دعا بر ميدارند، ناگهان غرش مهيبي فضاي منطقه را به لرزه در ميآورد و در پي آن ابرهاي سياه و متراكم آسمان منطقه را ميپوشاند. باران شديدي در ميگيرد و صداي رعد، طنين آتشبارهاي دشمن را بياثر و خاموش ميكند و برق آسمان با درخشش خيره كننده، منورهاي عراقي را بيفروغ جلوه ميدهد. سرانجام با الطاف خداي متعال و فرماندهي حضرت صاحبالزمان (عج) زمينه براي اجراي عمليات فراهم ميشود.
سرانجام لحظة موعود فرا ميرسد و در قرارگاه كربلا، آيتالله طاهري، آيتالله جنتي و فرماندهان سپاه اسلام دستها را با آسمان بلند كرده و از خداوند سبحان ياري ميطلبند.ترنّم ريزش باران رحمت و نجواي دعاي توسل درهم ميآميزد و فضاي ملكوتي حاصل ميشود و بار ديگر بوي عمليات فتحالمبين را پر ميكند.
در تاريخ 10/8/61 در ساعت 08/22 دقيقه، عمليات محرم با رمز مبارك «يا زنيب (س)» در منطقه عملياتي موسيان با اهداف آزادسازي ارتفاعات حمرين در جنوب دهلران، خارج كردن شهرهاي موسيان و دهلران از زير آتش توپخانه و تهديد و دسترسي به امكانات داخل خاك عراق آغاز ميشود.
رزمندگان اسلام مركب از چهار لشكر از سپاه و يك تيپ از ارتش، حركات مقدماتي را آغاز كرده و به سوي اهداف به حركت در ميآيند. لشكر 25 كربلا با عزمي راسخ، پس از عبور از ميدانهاي وسيع مين و تله انفجاري، همچون صاعقه بر سر ارتش عراق وارد ميشود. گردان حمزه اين لشكر با سرعت عمل خراقالعادة خود، خطوط دفاعي دشمن را شكسته و نخستين آثار شكست را بر بعثيان نمايان ميسازد.
بر اثر آتش پر حجم دشمن، هرگونه تحرك از نيروهيا پشتيباني كننده ايران سلب ميشود كه سرانجام با لياقت و كارداني فرمانده گردان سيدالشهداء و مسؤول گروهان عملياتي گردان، نيروها با موفقيت از ميدان مين و زير آتش دشمن عبور ميكنند و در اين لحظات كه نبرد به اوج خود ميرسد، ابر سياه كنار رفته و ماه دوباره ظاهر ميشود.
لشكرهاي امام حسين(ع) و عليبنابيطالب(ع) و نجف اشرف در طرفين لشكر 25 همچون پتك بر سردشمن فرود ميآيند. لشكر امام حسين (ع) به سمت چم هندي يورش ميبرد، اما در اثر بارندگي و جريان سيل تعدادي از نيروها عقب مانده و عدهاي هم به شهادت ميرسند.
بناچار رزمندگان اين لشكر به سمت شمال منطقه درگيري به حركت در ميآيند و با نصب پل از منطقه چمهندي به طرف چم سري تغيير حركت ميدهند. با حركتي بينظير و باور نكردني براي دشمن، نيروهاي متجاوز بعث از همين محور هدف تهاجم اين لشكر مجرب قرار گرفته و قلع و قمع ميشوند و ارتفاعات جبل حمرين، در معرض آزادي قرار ميگيرند.
لشكر عليابنابيطالب(ع) به رغم آتش پر حجم دشمن، به سوي مواضع دشمن يورش ميبرد و با وجود آتش سنگين دژ دفاعي آنها را درهم ميكوبد كه با ادامة تهاجم، جاده العماره زير ديد و تير مستقيم اين لشكر قرار ميگيرد و با اين همجمه سنگين، به نقل و انتقالات دشمن در اين محور خلل وارد ميشود. جاده عين خوش، دهلران از زير ديد و تيرمستقيم خارج و ارتباط مرزي جنوب و غرب ايران بيش از پيش برقرار ميشود.
لشكر حماسه آفرين نجفاشرف با حركتي تحسينبرانگيز، مقر تيپ 606 پيادة دشمن را محاصره ميكند، به طوري كه دشمن تا ساعتها از محاصره مطلع نميشود. از مقر فرماندهي لشكر 10 زرهي عراق به اين تيپ اطلاع داده ميشود كه در محاصره هستند، لذا مقاومت كنند تا نيروهاي كمكي برسند. فرماندهان اين تيپ كه بر اثر نوشيدن موادالكلي هوش خود را از دست دادهاند، اطلاعيه و آماده باش لشكر 10 را به تمسخر ميگيرند. محاصرة تيپ تكميل و لشكر پيروز نجف اشرف با سرافرازي وارد موضع اين تيپ ميشود و تعدادي از سرابازان و فرماندهان آن را به اسارت در ميآورد.
تا نزديك صبح، بيشتر اهداف عمليات تأمين ميشود و الحاق نيروها با موفقيت صورت ميپذيرد؛ ولي در منطقه چپ درگيري، بر اثر بارندگي و طغيان آب شكاف ايجاد ميشود و تلاش ميگردد تا دشمن نتواند از آن نقطه استفاده كند. با روشن شدن هوا، هواپيماهاي عراق با تمام امكانات اقدام به حمله كرده و با ريختن بمب و راكت تلاش ميكنند تا مانع ادامه عمليات شوند.
در همين هنگام نيروي هوايي ايران نيز وارد معركه شده بو با هجومهاي دلاورانه خود پاسخي مناسب به نيروي هوايي عراق ميدهند و با ساقط كردن هفت فروند از جنگندههاي دشمن، حريف را از معركه خارج ميكنند. در پايان مرحله اول با آزادي 550 كيلومتر مربع از خاك ميهن اسلامي،نفر از بعثيان كشته و زخمي و 1970 تن به اسارت در ميآيند. همچنين 90 دستگاه تانك و نفربر و 13 دستگاه خودرو منهدم ميشود. هفت فروند هواپيما ساقط شده و 45 دستگاه تانك و نفربر، 100 دستگاه خودرو و مقادير زيادي جنگافراز از انواع مختلف به غنيمت رزمندگان اسلام در ميآيد.
با انجام مرحله اول، ضربات سختي با لشكر 10 زرهي تحت امر سپاه چهارم (مأمور در منطقه) وارد ميشود و زمينه براي ورود رزمندگان به داخل خاك عراق و تهديد مناطق عمقي فراهم ميشود. براي اين كه دشمن نتواند به سرعت خود را بازسازي كند، رزمندگان براي شروع مرحله بعدي عمليات در آماده باش كامل به سر ميبرند و تنها پس 38 ساعت بازسازي انجام شده و بلافاصله در مواضع خود مستقر ميشوند تا مرحله دوم را با قدرت و قاطعيت آغاز كنند.
مرحله دوم عمليات محرم
مرحله دؤم عمليات محرم در تاریخ 11/8/61 ساعت 5/2 بعد از نیمه شب با رمز«یا زبنب(س)» آغاز میشود. .به دلیل موفق نشان نیروها در سمت چپ محور درگیری و امکان عملیات از طرف دشمن، یگانهای رزمی ایران به سرعت اماده میشوند تا نقطه ضعف را پر نمایند.
پس از عبور نیروهای اسلام از موانع ایذایی و میدان مین، ابتدا گردان سیدالشهداء که مهمترین گردان لشکر 25 محسوب میشود -خود را به مواضع دشمن میرساند که با شلیک تعداد زیادی گلوله و موشک آر پی جی به سوی دشمن، اقدام به عملیات ایذایی میکند و بدین صورت زمینه برای هجوم لشکر امام حسین(ع) و علی بن ابی طالب(ع) آماده میشود. نیروهای اسلام پی از عبور از موانع متعدد و مینهای منور و بشکه های آتشزا، به مواضع ارتش عراق یورش میبرند. درگیری در مواضع دشمن به نبرد تن به تن میرسد و تعداد دیگری از عراقیها کشته و زخمی و تسلیم میشوند و بقیه راه فرار را در پیش میگیرند.
مواضح مستحکم نیروهای بعثي با هجمه بیامان رزمندگان درهم کوبیده ميشود و بلافاصله به تصرف در میآید. بدین ترتیب پاسگاههای جم هندی و ربوط و... آزاد و به دنبال آن بسیاری از اهداف تأمین شده در مرحله اول، تثبیت میشوند.
در ساعت 5 صبح، رزمندگان خود را به جاده شرها نی رسانده و تهاجم تانکهای عراق را درهم میکوبند. تعدادی از تانکها به آتش کشیده میشو ند. در ساعت 7 صبحالحاق نیروهای ایرانی کامل ميشود.
مرحله سوم عمليات محرم
سومین مرحلةأ این عمليات در ساعت ده شب تاريخ 15/8/61 با هدف تسخیر ارتفاعات غربی، دامنههای غربی جبال حمرین، جادههای تدارکاتی دشمن و تأمین اهداف فتح شد در مراحل نخستین آغاز ميشود. این در حالی است که رادیو بخش فارسی بغداد بشدت تلاش میکند با پخش اکاذیب، رزمندگان اسلام را از حمله باز دارد. این رادیو مانند همیشه ایران را تهدید به استفادة از جنگ افزارهای ناشناخته و جدید میکند. همچنین به مردم مرز نشین عراق اطمینان میدهد که ایرانیان هرگز نخواهند توانست از مرز عبور کنند، اما لشکرهای أزادیبخش اسلام، برای سومین بار پس از عبور از بلندیهای حمرین به سوی چاههای نفتی منطقه یورش میبرند و تمامی موانع را پشت سر میگذارند. عدة زیادی از نیروهای دشمن در این نبرد سخت کشته و زخمی شده یا به اسارت قوای اسلام درمیآیند. فرماندهان نظامی بعث تلاش میکنند با جمعآوری نیروهای پراکنده آنها را مجددأ سازماندهی کنند و پاتکهایی را علیه ایران آغاز نمایند که بالطف خداوند و هوشیاری رزمندگان اسلام همة آنها قبل از این که فرصتی برای عکسالعمل بيابند، تار و مار ميشوند.
چاههاي نفتی منطقه به استعداد 50 حلقه به تصرف ایران درمیآید و برای ورود به شهرک زبیدات عراق، گردانهای لشکر 25 کربلا به دژهای دفاعی عراق یورش میبرند. سرعت عمل یگان سیدالشهداء دشمن را دچار سردرگمی میکند. شهر لحظه به لحظه به محاصره نزدیکتر میشود. شلیک آتشبارها و حملات هوایی دشمن علیه رزمندگان شدت میگیرد، اما برتری آتش و توان رزمی نیروهای اسلام، هرگونه تحرکی را از سوی نیروهای عراقی خنثی میکند.
در جاده زبيدات کامیون مهمات دشمن سعی میکند به نیروهای محاصره شدة خود مهمات برساند، اما قبل از این کار مورد هدف قرار گرفته و در اثر انفجار مهیب و آتش حاصل از آن، به خاکستر می نشیند و در پی آن صدای تکبیر رزمندگان فضا را پر ميكند و شیران شمال در قالب لشکر 25 کربلا با الهام و تبعیت از جانبازان و شهداي خرد تبديل به آهن گداخته ميشوند و دیگر هیچ کس را یارای مقابله با آنان نیست.
دشمن وقتی در مقابل تهاجم سنگین رزمندگان به استیصال ميافتد، از سلاح شيميايي استفاده میکند. ناگهان تعدادی از هلیکوپترهای مسلح به راكت شيميايي وارد منطقه میشوندکه با لطف خداوند گردباد شدیدی در میگیرد و هلیکوپترها بناچار عقب می نشینند.
در آستانه ورود به شهرک زیبدات تانکهای مستقر در بلندیها و شیارها آخرین تلاش را انجام میدهند تا مانع سقوط شهر شوند. آر پی جی زنها تعدادی از آنها را شکار ميکنندکه باقیمانده تانکها از مهلکه میگریزند و در سمت غرب زیبدات موضع میگیرند.
پس از درهم شکستن آخرین مقاومتهای دشمن، لشکر 25 کربلا و دیگر یگانها با سرافرازی وارد شهر تخلیه شده زبیدات ميشوند وکار تعقیب را تا غرب شهرک ادامه میدهند. آنگاه بلدوزرهای جهاد، سپاه و ارتش اقدام به ایجاد خط دفاعی مناسب میکنند. نیروهای اسلام در پشت آن مستقر و آماده دفع باتکهای احتمالی دشمن ميشوند.
همزمان با ورود رزمندگان به شهر زبیدات، در محورهای سمت راست منطقه عملیاتی، پاسگاههای شرهانی و ابوغریب نیز به تصرف قوای اسلام درمیآید و بدین ترتیب تمامی اهداف تأمین میشود. در تصرف این پاسگاهها اکثر نیروهای بعث فرار را بر قرار ترجیح میدهند و تعدادی هم که به زور فرماندهی مقاومت می کننده سرانجام کشته یا اسیر میشوند.
عراق برای باز پسگیری اراضی و خطوط از دست رفته خود، در 21/8/61 دست به پاتک بسیار سنگینی میزند که با انهدام20 تانک و نفربر و تلفات عمده، تلاش مذبوحانهاش عقیم میماند و مواضع ایران بيش از پيش تثبیت میشود.
نتايج عمليات
مناطق و تأسيسات آزاده شده
خارج كردن جاده دهلران – عينخوش به طول 100 كيلومتر از زير ديد و تير دشمن.
تأمين امنيت شهرهاي موسيان، دهلران و پادگان عين خوش، دشت اژيه و دهكدههاي اطراف آن.
آزادسازي سلسله جبال حمرين، قلههاي 390، 398، 400، 290، 298.
به خطر انداختن جاده ارتباطي طيب- علي غربي و جاده نظامي بغداد – العماره.
آزادسازي منابع نفتي موسيان، بيات و حوضچههاي نفتي زبيدات، تلمبهخانه و حدود 70 حقه چاه نفتي.
تأمين قسمتي از مرز به طول 50 كيلومتر.
وسعت منطقه آزاد شده
بيش از 550 كيلومتر مربع از خاك ايران آزاد ميشود و بيش از 300 كيلومتر مربع از خاك عراق در نوار مرزي به تصرف رزمندگان اسلام در ميآيد.
تجهيزات منهدم شده دشمن
260 دستگاه تانك و نفربر زرهي.
230 دستگاه خودرو.
چندين قبضه توپ سبك و سنگين.
ده فروند هواپيما.
چندين انبار مهمات و انواع سلاحهاي سبك.
يگانهاي منهدم شده دشمن
تيپهاي 606، 413، 703، 505، 42 و 423.
تيپهاي 42، 60 و 17 زرهي.
تيپ مكانيزه.
گردان 2 نيروي مخصوص.
5 گردان كماندويي.
گردان تانك التحرير و گردان تانك صدام.
غنايم
بيش از 150 دستگاه تانك و نفربر زرهي.
51 قبضه تفنگ 106 ميليمتري.
انواع توپهاي ضد هوايي و خمپارهانداز.
بيش از 250 دستگاه انواع خودرو.
چندين موشكانداز ماليوتكا.
تعداد كشتهها و زخمي شدن
بيش از 7000 نفر.
تعداد اسرا
3400 نفر.
رمز عملیات: یا زینب (س)
هدف عملیات: آزاد سازی جبال حمربن در جنوب دهلران
منطقه عملیاتی: شرهانی، زبیدات و بیات ـ جنوب شرقی دهلران در غرب عین خوش
تاریخ شروع: 10/8/61
مراحل عملیات: 3 مرحله
نتایج عملیات
مناطق و تاسیسات آزاد شده:
ـ خارج شدن جاده عین خوش ـ دهلران به طول 100 کیلومتر از زیر دید و تیر دشمن
ـ تامین امنیت شهرهای موسیان، دهلران و پادگان عین خوش، دشت اژيه و دهکده های اطراف آن
ـ آزادی سازی سلسله جبال حمرین، قله های 390،398،400،290،298
ـ تامین قسمتی از مرز به طول 50 کیلومتر
ـ به خطر انداختن جاده ارتباطی طیب ـ علی غربی و جاده نظامی بغداد ـ عماره
ـ آزاد سازی منابع نفتی موسیان و بیات و حوضچه های نفتی زبیدات و تلمبه خانه و حدود 70 حلقه چاه نفتی
ـ وسعت منطقه آزاد شده: بیش از 550 کیلومتر مربع از اراضی میهن اسلامی ایران آزاد و بیش از 300 کیلومتر مربع از خاک عراق در نوار مرزی به تصرف رزمندگان اسلام درآمد.
تجهیزات منهدم شده دشمن:
ـ 260 دستگاه تانک و نفربر زرهی
ـ 230 دستگاه خودرو
ـ چندین قبضه توپ سبک و سنگین
ـ چندین انبار مهمات و انواع سلاح های سبک
ـ 10 فروند هواپیما
یگان های منهدم شده دشمن:
ـ تیپ های پیاده 423، 42، 505،703، 413، 606، تیپ 42 زرهی، تیپ 60 زرهی، تیپ 17 زرهی، تیپ 24 مکانیزه، گردان 2 نیروهای مخصوص، 5 گردان کماندویی، گردان تانک التحریر و گردان تانک صدام
تعداد کشته و زخمی های دشمن: بیش از 7000 نفر
تعداد اسراء: 3400 نفر
غنائم:
ـ بیش از 150 دستگاه تانک و نفربر زرهی
ـ 51 قبضه تفنگ 106 میلی متری
ـ ا نواع توپ های ضدهوایی و خمپاره انداز
ـ بیش از 250 دستگاه خودرو
ـ چندین دستگاه موشک انداز مالیوتکا
بعد از عملیات رمضان، دشمن پی میبرد که ایران تلاش دارد که هرچه بیشتر خود را به شهر بصره نزدیک کند تا در موقع لزوم گلوگاه عراق را از این نقطه بفشارد.
بدین منظور صدام تمامی امکانات اقتصادی و نظامی خود را به کار میگیرد تا از این نقطة حساس دفاع کند. زمانی که ایران علیرغم نفوذ موفق به خاک عراق و بنا به مصلحت، اقدام به تبیث مواضع میكند، عراق و حامیان آن از این موقعیت استفاده کرده و با راه انداختن تبلیغات، در بوق وکرنا اعلام میکنندکه ایران دیگر قادر نخواهد بود حملهای صورت دهد. بخصوص این جنجالهای تبلیغاتی به دنبال حملة محدود مسلم بن عقیل و دستاورد نسبی آن شدت مییابد.
در تکمیل این حوادث، زمزمه تحویل هواپيماهای شکاری سوپراتاندارد فرانسوی برای قطع صادرات نفتی ایران صورت میپذیرد و تلاش میشود از آنها غولی ساخته شود تا رزمندگان ایران مرعوب آن شوند.
به دنبال آز از ايران خواسته میشود که از حمله به عراق صرنظر کند و با پذیرفتن حالت نه جنگ و نه صلخ، جنگ را از طریق مجامع بینالمللی حل کند که در جواب به این موهومات تصمیم به اجرای عملیات محرم گرفته میشود.
دلیل انتخاب منطقه مورد نظر از آن جهت بود که دشمن برای جنگيدن در آن قسمت از خود علاقهای نشان نداده و تلاش میکرد با بهرهگیری از موضع برتر و حضور در ارتفاعات، برای همیشه آن را از آز خود نگه دارد.
راديو بيبيسي
«نيروهاي ايران حمله تازهاي را در جبهة مركزي جنگ با عراق آغاز كردهاند»
در ادامة خبر، اين راديو هيچ سخني از پيشروي ايران به ميان نميآورد و فقط به گفتن چند جملة خنثي بسنده ميكند، ولي ادعاهاي سخنگوي ارتش عراق مبني بر حمله را با آب و تاب پخش ميكند.
راديو آمريكا
«مقامات ايراني مدعي نشدهاند كه نيروهاي ايراني به پيروزي بزرگي نايل شده و به كليه هدفهاي خود دست يافتهاند، اما در اعلاميه منتشره از راديو بغداد، ادعا شده كه تلاش عبث ايراني ها براي عبور از مرز خنثي شده است.»
راديو آلمان
«ايرانيها اعلام داشتهاند كه نيروهاي ايران در جريان تهاجم جديد در جبهه مركزي جنگ، منطقه مرزي تحتاشغال عراقيها را دوباره تسخير كردهاند؛ اما صدام حسين رئيس جمهور عراق در برابر شركت كنندگان در نمايشگاه بينالمللي اعلام داشت كه حمله ايرانيها درهم شكسته شده است.»
صدام حسين، زماني اين پيروزي را منكر ميشود كه قريب 550 كيلومتر مربع از منطقه عملياتي از كنترل سربازان فراريش خارج شده و تعدادي از آنها كشته، مجروح و اسير گشته و تعدادي از ادوات زرهي آنان منهدم و يا به غنيمت در آمده است.
رسانههاي گروهي و خبرگزاريها در حالي كه رزمندگان اسلام از مرز بينالمللي عبور كرده و شهرك زبيدات و چاههاي نفتي بيات را به تصرف درآورده بودند، همچنان به پخش اخبار دروغ پرداخته و به حمايت خود از رژيم بعثي عراق ادامه ميدهند.
تحليلگر نظامي غرب (نيوريورك تمايز)
«منابع اطلاعاتي غرب به صحت ادعاهاي عراق بيشتر از ايران اعتقاد دارند»
ادعاي اين تحليلگر در حالي است كه 300 كيلومتر مربع از خاك تحت اشغال دشمن آزاد و رزمندگان بر بلنديهاي حمرين و نوار مرزي مسلط شدهاند و جادهتداركاتي ايران نظير عينخوش – دهلران از زير ديد و تير مستقيم عراق خارج شده و جادههاي عراق از جمله طيبالاماره زير آتش در ميآيد و سرانجام معلوم نشد كه اين تحليلگر،ادعاي پيروزي صدام را در آبادان، بستان، خرمشهر و ديگر جاها كه با تحمل شكست سخت و دادن تلفات سنگين مجبور به فرار شد، چگونه توجيه ميكرد.
مجله اخبار آمريكا
«در حقيقت عراق از نظر تاكتيكي و نظامي بر ايران برتري دارد و نيروهاي هوايياش تقريباً دست نخورده و در نبردهاي اخير به شيوهاي كاملاً مؤثر عمل كرده است»
برتري نظاني عراق زماني اعلام ميشود كه نزديك به يك چهارم ارتش عراق توسط رزمندگان اسلام مندهم شده و يا به اسارت در ميآيد. ارتش عراق در عمليات محرم فراري تاريخي را تا عمق 15 كيلومتري ميپذيرد. همچنين در عمليات بيتالمقدس متحمل آن همه تلفات و خسارات سنگين ميشود. چگونه است كه هيچ كدام از شكستهاي ارتش مجهز عراق توجه آژانسهاي خبري غرب را جلب نميكند و باز نيروي هوايي عراق دست نخورده اعلام ميشود كه هواپيماهاي بسياري از در عمليات متعدد از دست ميدهد كه تنها در عمليات محرم ده فروند از هواپيماهاي دشمن توسط پدافند ضدهوايي و شكاريهاي ايران سرنگون ميشود.
راديو صداي آمريكا
«افسران عراقي مدعي هستند كه نيروهايشان منظم و سازمان يافته و به خوبي مجهزند و اكنون كه در خاك خود ميجنگند،حتي يك متر آن را به ايران نخواهند داد.» (16/8/61)
«عراق پيشروي نيروهاي ايران را تصديق كرده، اما گفته كه اين پيشروي بين 1 تا 5 كيلومتر بوده است.» (17/8/61)
راديو بيسي سي: اين سخن پراكن كهنهكار كه همواره در جنگ، حقايق را با هزار ترفند به نفع رژيم عراق پخش ميكند، در پي عمليات محرم، در جام جهان نماي خود چنين ميگويد:
«عليغرم حضور تعدادي خبرنگار خارجي در ايران، هنوز يك گزارش مستقل براي تأييد ادعاهاي ضد و نقيض طرفين جنگ در دست نيست.» (18/8/61)
راديواشغالگر قدس نيز براي سرپوش گذاشتن به حقايق و نشان دادن بغض خود نسبت به انقلاب اسلامي، همبستگي خود را با ارتجاع عرب اعلام ميكند و با قدرتمند قمداد كردن ارتش عراق، تزريق روحيه به نيروهاي عراقي مينمايد. اين در حالي است كه اين راديو از حقيقت امر آگاه است.
«پرزيدنت صدام حسين تأكيد كرد كه پيروزي ارتش عراق بر نيروهاي اسلامي ايران به حق و غيرقابل انكار است.» (19/861)
در ميان اخبار ضدونقيض رسانههاي گروهي غرب كه سعي در پنهان داشتن فتوحات عظيم نيروهاي اسلام در عمليات موفق محرم دارند، نتايج عمليات چنان وسيع و درخشان است كه خبرگزاريها و رسانههاي غربي نميتوانند آن را كتمان كنند.
هواپیماهاي شکاري سوپراتاندارد ساخت فرانسه در جنگ فرمایشي مالویناس فالکلند بین آرژانتین و انگلیس با شلیک چند موشك هوا به سطح- اگزوسه موفق شد چند رزمناو انگلیس را غرق و از این طریق با همکاري رسانههاي غرب به شهرت زیاد و دست یابد.
روزنامه گاردين با انتشار خبر پيروزي ايران در عمليات، اخبار راديو بيبي سي را خنثي ميكند و مينويسد:
«حملات شديد ايرانيان آنچنان شكاف بزرگي در خط دفاعي عراق به وجود آورده كه نيروهاي عراقي را در مقياس عظيمي وادار به فرار كرده است. به طوري كه ظرف 48 ساعت اول نبرد، چهارهزار سرباز عراقي مواضع خود را بين خطوط مقدم شهرهاي عراق كوت و العماره ترك كرده و از صحنه نبرد گريختهاند» (20/8/60)
مفسر روزنامه اكونوميست
«در بغداد فضاي دلسرد كنندهاي حكمفرماست و از تبليغات پرشور و هيجان راديو و تلويزيون عراق كه قبل از فتح خرمشهر توسط نيروهاي ايران، وجود داشت، ديگر خبري نيست. آنچه بيش از خبرهاي جبهه جنگ باعث نگراني و افسردگي عراقيها شده است، شواهد سياسي حاكم از عزم راسخ ايران به ادامة جنگ است، چرا كه عراق نه از نقطه نظر مالي و نه از نقطه نظر انساني نميتواند به يك جنگ دراز مدت و نامحدود ادامه دهد. طي ماه گذشته از ارزش دينار عراقي تا پنج درس كاسته شده است و...»
بعد از هر پيروزي كه نصيب قواي اسلام ميشود حاميان صدام و اربابانش بيش از خود صدام بر ميآشوبند:
«مقامات اردني از پيروزيهاي اخير ايران به شدت مضطرب و نگران شدهاند و... و به اين نتيجه رسيدهاند كه صدام حسين هيچگاه اين چنين در خطر نبوده است.» (16/8/61)
پس از عمليات موفقيتآميز محرم، شوراي امنيت هم خطر عظيم را احساس ميكند و براي پيشگيري به فكر چاره ميافتد و در اين باره قطعنامه، 540 را درباره جنگ عراق عليه ايران تصويب ميكند.
حضرت امام خميني(ره) ضمن اشاره به پيروزي بزرگ سلحشوران اسلام در منطقه عملياتي محرم به روش صدام اشاره كرده و عكسالعمل وي را پس هر شكست چنين تفسير ميفرمايند:
«شما ببينيد كه صدام چه كار كرده كه امروز در دام افتاده است و نميداند چه كار كند. مثل آن كسي بود كه ادعاي پهلواني ميكرد و هر وقت كه ميرفت بيرون، يك كسي پيدا ميشد او را كتك ميزد و يا زمين ميزد. بر ميگشت (خانه) مادرش را كتك ميزد.
صدام در هر جبههاي كه سيلي خورده است و در هر جبههاي كه شكست خورده است دنبال او يك دسته از اين عراقيهاي بيچاره را كه تحت ظلم او هستند و دست و پا ميزنند از آنجا بيرون كرده است و يا به حبس برده و با سلاحهاي دورزن خودش همه آن افراد شهرهاي عربينشين را كه محترم هستند، اينها را هدف قرار ميدهد و يا شهرهاي ايران را.
اين همان مسأله است. هر وقت شكست ميخورد، يك همچنين قضيهاي است. الان شكست فاحشي خورده است. منتظر باشيد كه باز اگر خداي ناخواسته بتواند او در شهرهاي مرزي يك جنايتي بكند و دوستان منافقش هم در داخل و اين براي اين است كه اذهان را از اين شكست (بلكه بتواند) منصرف كند.»
سال 1361 در جنگ تحمیلی سال موفقیت های بزرگ و از سویی ناکامی ها و بن بست های ویژه عملیاتی در جنوب و مناطق بالاتر بود. اما با گذشت 27 سال از آن، خاطره مجاهدت هزار شهید عملیات محرم از خاطره رزمندگان پاک نخواهد شد.
آغاز سال 1361 با عملیات فتح المبین بود که به حق "فتح المبین" و پیام آور یک دنیا شور و شادی و اعتماد به نفس برای رزمندگان و مردم بود که ادامه آن "بیت المقدس" بی بدیل را رقم زد و کام و وجود ایرانیان مؤمن و دلدار به جمهوری اسلامی ایران را با آن عطیه الهی یعنی "فتح خرمشهر" سرشار از شکر و خوشی کرد.اما پس از آن ناکامی نسبی عملیات رمضان جرقه این نگرانی را زد که گام رو به جلو در دشتهای پر مانع و مسدود و مسلح شده جنوب ، کار آسانی نیست.
از سویی ضرورت ادامه جنگ و مهم تر از همه تأکید امام عزیز تر از جان بر حضور گسترده تر نیروهای مردمی در جبهه ، تحرک لازم را برای بازنگری وضع حاکم بر صحنه های جنگ را فراهم ساخت.
آن روزها این ایده مطرح شد که عملیات محدود برای درگیر ساختن مستمر دشمن و گرفتن فرصت بازسازی سازمان رزمی آن و وارد ساختن ضربات پی در پی به پیکره لطمه دیده ارتش تا دندان مسلح بعثی یک ضرورت است. بر این اساس استراتژی نظامی ایران، اجرای عملیات در مناطق بالای جبهه های جنوبی در نظر گرفته شد. اوایل مهرماه سال 61 عملیات" مسلم بن عقیل" در غرب سومار و یکماه بعد عملیات "محرم" در منطقه دهلران بر همین اساس به اجرا در آمدند که هر دو عملیات موفقیت هایی را در پی داشت.
دهم آبان سال 61 که چند روزی از عاشورای حسینی گذشته بود رمز مقدس "یا زینب" در منطقه " تپه ماهور" جبال حمرین طنین انداز شد و صفحه دیگری از دوران دفاع مقدس به نام "عملیات محرم" ثبت گردید. آنهایی که در عملیات شرکت داشتند امروز با فاصله ای 27 ساله از آن روزها جزئیات زیادی از وقایع را به یاد ندارند اما چند اتفاق برجسته این عملیات را هیچگاه از یاد نمی برند.
رودخانه "دویرج" عمق زیادی ندارد و آب نیز مشکلی برای عبور نیروها محسوب نمی شد اما در آستانه عملیات آنچنان باران سیل آسایی شروع شد که عمق حداکثر 30 سانتی متری رودخانه را 10 برابر افزایش داد و باعث تخریب پل عبوری شد. این تقدیر الهی، ظاهر و باطن آن رود آرام را به کلی عوض کرد ولی یکی از خیرات آن آسوده شدن خیال نیروهای دشمن از حمله احتمالی ایران و تصور محال بودن هرگونه عملیات در آن شب را به همراه داشت و آمادگی رزمی کامل آنها را تا حد زیادی کاهش داد.
اما این خشم غیر منتظره طبیعت جمع زیادی از نیروهای مخلص یگانهای اصفهان را در کام خود فرو برد. از جمع حدود 1000 شهید این استان، در این عملیات 700 نفر از شهر اصفهان بودند که بیشتر از 300 نفر آنها در دل امواج غیر طبیعی رودخانه به شهادت رسیدند. آنچه دو هفته بعد در تشییع به یادماندنی این شهدا در اصفهان رخ داد امام راحل را نیز به تحسین واداشت که فرمودند:" در کجای دنیا جایی را مثل اصفهان پیدا می کنید که چند روز پیش 370 شهیدش را تشییع کردند. همین ملت شهید داده همچنان بر خدمت خود به اسلام ادامه می دهند
شهید علی عاصمی که از هر عملیاتی در جنوب و غرب خاطره داشت در مورد این عملیات می گفت: " قبل از عملیات "مسعود قانعی" و دیگر برادران برای شناسایی رفته و در نزدیکی دشمن چادری زده بودند. یکبار که نزد آنها رفتم وضع طوری بود که صدای ما اگر بلند می شد عراقی ها متوجه می شدند. با شروع عملیات وضع رودخانه خیلی خراب شد. عبور از رودخانه وحشی شده یک طرف، عبور از میادین مین از طرفی و خراب شدن پل کار را سخت کرده بود به طوریکه برای عبور از آب از برانکارد به صورت عمودی استفاده می شد و عده ای در وسط راه غرق شدند. پس از مدتی که یک پل متحرک آوردند در مسیر بر اثر یک انفجار از بین رفت و منتظر پل بعدی شدیم که آن هم با خمپاره دشمن صدمه دید.
تنها راهی که برای ما مانده بود طی مسیر چند کیلومتری در طول رودخانه برای رسیدن به پل بعدی بود که آن هم مشکلات خاص خود را داشت. درست در نقطه اوج دلتنگی ها و ناامیدی به گوشه ای رفتم و قرآن جیبی ام را درآوردم تا آیه ای از آن، امید دوباره ای به ما بدهد که چشمم به این آیه افتاد " و عسی ان تکرهوا شیئا و هو خیر لکم..." نتیجه این شد که با عبور از پل بعدی هم پیروزی به ما عطا شد و هم اینکه کیلومترها بر وسعت مناطق آزاد شده اضافه شد."
پس از عبور از رودخانه بیش از هر چیز عمق بی سابقه میادین مین به چشم آمد که اصلا قابل مقایسه با موانع قبلی نبود. دهها ردیف مین و دهها ردیف سیم خاردار افقی و حلقوی حکایت تکراری اما این بار شدیدتر ترس دشمن از جنود الهی بود که همین ها را هم پشت سر گذاشتند و البته آثار آن موانع هنوز در منطقه باقی است و کار پاکسازی آن کماکان ادامه دارد.
آن شب یکی از شهدای گردان تخریب به نام "مرتضی یوسفیان" از شاهرود که سجده های طولانی او در نمازها زبانزد بود با تیری که به پیشانی اش اصابت کرد به شهادت رسید. " مسعود قانعی" هم این عملیات را مقدمه ای برای پرواز ابدی خود تا جوار رحمت الهی در عملیات بعدی کرد. او هم که به تهجد و انس با نماز شب معروف بود از ناحیه پیشانی گلوله ای خورد و در دل میدان مین بر زمین سجده کرد.
منابع استفاده شده
منابع:
-کارنامه توصیفی عملیات هشت سال دفاع مقدس،نوشته ی علی سمیعی،نشر نمایندگی ولی فقیه درنیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی-1376
-مجید جعفر آبادی نویسنده و پژوهشگر دفاع مقدس
-خبرگزاری ایسنا