یزد کجا بریم؟
یزد، نخستین شهر خشتی دنیا معروف به شهر بادگیرها، دارالعلم و عروس کویر، یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است که میتوان آثار تاریخی زیبا و ارزشمند بسیاری را در جایجای آن، به نظاره نشست.
سفر، امری لذتبخش و دوستداشتنی است و علاقهمندان آن از هر فرصتی استفاده میکنند تا با رفتن به نقاط مختلف خاطراتی زیبا و دلنشین را برای خود و عزیزانشان به ثبت برسانند. کشور ایران، سرزمینی است پهناور، با طبیعتی زیبا و مقاصد گردشگری بسیار که هر سال، به ویژه در فصل بهار و تابستان میزبان جمع زیادی از مسافران و گردشگران داخلی و خارجی است.
مسلما آنچه بیش از هر امر دیگری در بدو ورود به مقصد از اهمیت زیادی برخوردار میشود، شناخت جاذبههای گردشگری آن مکان است. شهر یزد، به دلیل قدمت تاریخی، پیشینهای کهن و آثار کمنظیر از جمله مقاصد گردشگری ایران محسوب میشود که هر ساله پذیرای میهمانان و مسافران از سراسر ایران و جهان است.
۱. مجموعه امیرچخماق
امیرچخماق یزد، مجموعهای کهن، متعلق به قرن نهم هجری و دوران حکومت تیموریان است که به همت جلالالدین امیرچخماق ساخته شده است. این مجموعهی ارزشمند تاریخی، متشکل از بخشهایی همچون بازار، تکیه، میدان، آبانبار و مسجد است که هر ساله گردشگران بسیاری از سراسر کشور و جهان از آن دیدن میکنند.
۲. مسجد جامع یزد
در یکی از محلههای قدیمی شهر یزد، مسجدی کهن متعلق به قرن ششم هجری قمری قرار دارد که از آن به مسجد جامع یزد یاد میشود. این اثر تاریخی که از زیباترین، بینظیرترین و در عین حال مهمترین جاذبههای گردشگری یزد به شمار میرود، از بلندترین مناره در جهان نیز برخوردار است.
۳. حمام خان یزد
حمام خان، عمارتی است برجایمانده از قرن ۱۳ هجری قمری و سلطنت قاجاریان که به دستور حاکم وقت یزد ساخته شده است. این اثر به دلیل استفادهی بزرگان وقت به حمام خان شهرت یافته و امروزه محلی جالب و دوستداشتنی برای بازدید گردشگران است.
۴. آب انبار شش بادگیر
قطعا یکی از مکانهای دیدنی در شهر یزد، آبانبار شش بادگیر است که حدود ۱۸۰ سال پیش ساخته شده است. این اثر یادگاری از دوران حکومت قاجاریان است و به دلیل حضور شش بادگیر، به این نام شهرت یافته است.
۵. موزه آیینه و روشنایی
موزهی آیینه و روشنایی، تنها موزهی تخصصی داخل کشور است که موضوع و اشیا گردآوری شده در آن مربوط به نور است. در این مجموعهی زیبا میتوان نمونههای جالبی از پیهسوز، نفتسوز، شمعسوز و اشیای برقی را مشاهده کرد.
۶. خانه لاری ها
شش باب خانه با فضاهایی که معماری صورت گرفته در آن، مخصوص خانههای کویری است، به خانهی لاریهای یزد شهرت دارد. اثری تاریخی و ارزشمند که کارشناسان، قدمت آن را به ۱۵۰ سال پیش و در زمان حکومت قاجاریان نسبت میدهند. این عمارت امروزه مکانی است محبوب و مورد توجه گردشگران که برای بازدید از آن به یزد سفر میکنند.
۷. هشت باغ دولت آباد
هشت باغ دولتآباد یزد را میتوان یکی از زیباترین باغهای ایرانی معرفی کرد. فضایی زیبا و چشمنواز که بنای آن از دوران افشاریه و زندیه به یادگار مانده است. از ویژگیهای جالب و قابل توجه این باغ زیبا، بادگیر آن است که به دلیل ارتفاع آن لقب بلندترین بادگیر جهان را به خود اختصاص داده است.
۸. آب انبار گیو
آبانباری که سال ساخت آن به ۱۳۲۰ باز میگردد، از جمل مقاصد گردشگری یزد است که در گذشته نقش مهمی را برای تامین آب مورد نیاز مردم، ایفا کرده است. معمار معروف این اثر گنبدی شلغمی شکل را که با بهرهمندی از آجر به صورت طرح زیبایی از سرو تزئین کرده، برای آن در نظر گرفته است که یکی از زیباییهای چشمگیر و دوستداشتنی این آبانبار به شمار میآید. وجه تسمیه این بنا به دلیل تامین هزینهی آن توسط فردی به نام رستم گیو است.
۹. آرامگاه سید رکن الدین
بقعهای با گنبدی بسیار زیبا و مزین به کاشیهای معرق به رنگهای لاجوردی، آبی فیروزهای و سفید که اثری باقیمانده از قرن هشتم هجری قمری است، در یکی از محلههای قدیمی شهر یزد وجود دارد که به بقعهی سید رکنالدین شهرت یافته است. این بنا، مدفن عالمی بزرگ به نام سید رکنالدین ابولامکارم محمد قاضی حسینی یزدی، از سادات شهر یزد بوده و امروزه به یکی از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است.
۱۰. زندان مخوف اسکندر (مدرسه ضیاییه)
محلهی فهادان از قدیمیهای یزد، عمارتی کهن را در خود جای داده است که به زندان اسکندر و مدرسهی ضیاییه شهرت دارد. این عمارت دارای پیشینهای بالغ بر هشت قرن است که معماری زیبا و منحصربهفردی برای ساخت آن به کار رفته است. عدم استفاده از هیچگونه کاشیکاری و در عین حال زیبایی و سادگی آن، از ویژگیهای بارز این اثر محسوب میشود.
۱۱. آرامگاه سید شمس الدین
محلهی چهار منار یزد، میزبان مجموعه بناهایی کهن از قرون مختلف است که آرامگاه سید شمسالدین یکی از این عمارات است. از خصوصیات جالب و قابل توجه این اثر تاریخی، تزئینات معماری انجام شده بر آن است که کارشناسان آن را یکی از شاهکارهای هنر معماری یزدی معرفی میکنند. طراح این اثر تاریخی سید شمسالدین است که اثری زیبا را برای آیندگان به یادگار گذاشته است.
۱۲. بقعه سید گل سرخ
آرامگاه سید گل سرخ، عمارتی مقدس در میان مردم یزد است که از شاهکارهای معماری قرن نهم هجری محسوب میشود. گنبد ساخته شدهی این بنای کهن، به زیبایی و هنرمندی استادکاران وقت، مزین به تزئینات کاشیکاری است و مصالح استفاده شده در آن، از خشت و گل است. این اثر زیبا و شگفتانگیز مجموعهای از قبرستان، آبانبار، بازارچه، خانهآقا، نمازخانه و حسینه است که به یکی از مقاصد گردشگری یزد، تبدیل شده است.
۱۳. قنات زارچ
طولانیترین قنات ایران و جهان، متعلق به قرن ۱۴ میلادی است که در شهر یزد قرار دارد و به قنات زارچ شهرت یافته است. طول این قنات ۱۰۰ کیلومتر است که از روستای فهرج یزد شروع شده و پس از عبور از محلات مختلف یزد مانند میدان امیرچخماق و مسجد جامع یزد به طرف زارچ حرکت میکند. امروزه این اثر ارزشمند تاریخی تحت حفاظت شورای قنات زارچ است.
۱. بقعه دوازده امام
یکی از قدیمیترین آثار باستانی شهر یزد، بقعهی دوازده امام است که در قرن پنجم هجری و در دوران حکومت سلجوقیان ساخته شده است. با توجه به مستندات تاریخی، این عمارت کهن چهارمین اثر تاریخی و دومین گنبد شناسنامهدار ایران است. مکانی که امروزه به یکی از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است.
۲. خانه کلاهدوزها (موزه آب)
در عمارت کلاهدوزها، یکی از ارزشمندترین آثار معماری شهر یزد، به همت شرکت سهامی آب این شهر، موزهای بنا شده است که به موزهی آب شهرت دارد. این خانهی قدیمی متعلق به قرن ۱۳ قمری است و از معماری جالب و تحسینبرانگیز سنتی شهر یزد، برخوردار است.
۳. آسیاب آبی اشکذر
آسیاب آبی اشکذر، بزرگترین آسیاب ایران که متعلق به دوران حکومت صفویان است، یکی از مکانهایی است که امروزه به جاذبههای گردشگری استان یزد تبدیل شده است. این آسیاب به دلیل معماری و طراحیهای زیبایی که در فضای داخلی آن صورت گرفته است، منحصربهفرد بوده و نیز به دلیل حضور در دل کویر، بیهمتا است.
۴. گنبد عالی ابرکوه
گنبد علی یا گنبد عالی ابرکوه، عمارتی برجای مانده از دوران حکومت سلجوقیان در شهر ابرکوه واقع در ۱۳۰ کیلومتری یزد است که خوشبختانه در بین تمامی بناهای باقیمانده از آن دوران، آسیب چندانی ندیده است. این اثر تاریخی دارای گنبدی است که مدفن امیر عمیدالدین شمسالدوله علی هزار اسب از خادمان دیلمان است و امروزه به یکی دیگر از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است.
۵. منار جنبان خرانق
روستای خرانق یزد نیز مانند دیگر مناطق این استان زیبا، میزبان آثار تاریخی ارزشمندی از جمله منارجنبان تمام خشتی است که لقب دیدنیترین منارجنبانهای دنیا را به خود اختصاص داده است. معماری فوقالعاده صورت گرفته در آن متعلق به دوران ساسانیان است و گفته میشود که قدمت آن از منارجنبان اصفهان نیز بیشتر است.
۶. سرو ابرکوه
اگر به دنبال آن هستید که پیرترین موجود زندهی دنیا را مشاهده کنید، بهتر است به ابرکوه، از توابع یزد سفر کرده و درختی را که کارشناسان برای آن قدمتی بیش از ۴ هزار سال تخمین زدهاند، از نزدیک مشاهده کنید. جالب است بدانید که در برخی از افسانههای کهن، کاشت این درخت را به پسر نوح یا زرتشت نسبت میدهند.
۷. کاروانسرای زین الدین
در ۶۰ کیلومتری جادهی یزد-کرمان، کاروانسرایی کهن وجود دارد که قدمت آن به ۴۰۰ سال پیش بازمیگردد. این کاروانسرا به دستور شاه عباس ساخته شده و برای احداث آن از آجرهای خشتی بهره بردهاند. این مکان امروزه به یکی از جاذبههای گردشگری یزد تبدیل شده است.
۸. یخچال خشتی میبد
یخچال خشتی میبد که در فاصلهی ۵۰ کیلومتری شهر یزد قرار دارد، بنایی است متعلق به دورانی پیش از حکومت قاجار و احتمالا در زمان سلطنت صفویان احداث شده است. این اثر تاریخی، در نوع خود از بزرگترینها محسوب میشود و بازدید از آن خالی از لطف نیست.
۹. برج خاموشان
در ۱۵ کیلومتری یزد، بنایی تاریخی وجود دارد که به برج خاموشان شهرت یافته است. به نظر میرسد که این بنا متعلق به زرتشتیان بوده است؛ چرا که ایشان در گذشتههای دور، اموات خود را درون دخمهها قرار میدادند تا پس از خورده شدن توسط کرکسها استخوانهای باقیمانده را جمع کرده و داخل این دخمه بریزند.
۱۰. روستای خرانق
روستایی با پیشینهای بیش از ۱۰۰۰ سال، در ۸۵ کیلومتری شهر یزد وجود دارد که به نام روستای خرانق شناخته میشود. این روستا تا ۲۰ سال پیش، مسکونی بوده و عمارات و آثار تاریخی را در خود جای داده است. قلعهای قدیمی که در کنار آن قدمگاه حضرت امام رضا (ع) وجود دارد، منارهای باقیمانده از قرن ۱۷ و کاروانسرایی مرمت شده از جمله آن اماکن هستند. بازدید از این روستا جالب و هیجانانگیز است.
۱۱. امام زاده سید جعفر (ع)
بقعهای تاریخی و عرفانی متعلق به نوهی امامزاده ابوجعفر محمد در نزدیکی دروازهی قرآن و مدخل شهر یزد وجود دارد که قدمت آن به قرن پنجم هجری بازمیگردد. این محل از گذشته تا به امروز محل عبادت و زیارت مردم یزد به ویژه در ایام مذهبی بوده است. امروزه نیز گردشگران هنگام ورود به شهر یزد، برای عرض ارادت در این مکان حضور مییابند.
۱۲. آتشکده بهرام یزد (آتشکده ورهرام)
در خیابان کاشانی شهر یزد، عمارتی متعلق به زرتشتیان وجود دارد که از ساختمان و باغی باصفا و پردرخت ساخته شده است. همچنین این محل، عهدهدار نگهداری آتش مقدس است که به نام آتشکدهی بهرام یزد یا همان آتشکده ورهرام یزد، شهرت دارد. قدمت این آتش مقدس به ۱۵۰۰ سال میرسد که از لحاظ تاریخی بسیار مهم بوده و امروزه این مکان به یکی از مکانهای گردشگری تبدیل شده است.
۱۳. کنیسه ملا آقا
بنایی تاریخی و کهن به نام کنیسهی ملا آقا در شهر یزد وجود دارد که قدمت آن مربوط به حکومت قاجاریان است. این اثر کهن، یکی دیگر از جاذبههای گردشگری یزد است که بازدیدکنندگان از گوشه و کنار ایران و جهان برای بازدید از آن به این شهر سفر میکنند.