چگونه در خزر شنا كنيم؟

چگونه در خزر شنا كنيم؟
	سواحل درياي خزر با طبيعت زيباي خود سالانه پذيراي گردشگران بسياري است. شنا در فصل تابستان در سواحل خزر به ويژه در استان‌هاي گيلان و مازندران يكي از تفريحات سالم و رايج در اين پهنه است. با اين حال ناآشنايي با فنون شنا در محيط دريايي و عدم شناخت ساز و كار جريان‌ها در آن، سالانه سبب غرق شدن حدود 250 نفر از گردشگران در سواحل خزر مي‌شود.
مركز ملي اقيانوس شناسي با هدف پيشگيري از بروز اين قبيل سوانح تلخ توصيه‌هايي را خطاب به شناگران درياي خزر ارائه كرده است.   اين مركز با تاكيد بر اين كه شناي مطمئن در دريا همانند شنا در درياچه سد يا استخر آب نيست و علاوه بر مهارت در شنا بايد ويژگي شنا در آب دريا را نيز شناخت، مهمترين نكته را دوري جستن از جريان‌هاي ساحلي عنوان و آورده است: « آگاهي از چگونگي شنا در سواحل دريا مي‌تواند به افرادي كه قصد شنا در دريا را دارند كمك كند تا دچار مشكل نشوند. ميزان تلفات انساني ناشي از شنا در ايران قابل مقايسه با تلفات انساني زلزله‌هاي متوسط در ايران است، با اين تفاوت كه اين اتفاق در زمين لرزه در زماني كوتاه، اما در ناحيه ساحلي در طي سه ماه رخ مي‌دهد. موج و جريان‌هاي ناشي از آن به ويژه جريان شكافنده، يكي از دلايل اصلي تلفات انساني ناشي از شنا در سواحل است. جريان‌هاي ساحلي بيشتر جريان‌هاي ساحلي به دليل وجود امواج و شكست آنها ايجاد مي‌شوند. اين جريان‌ها آنقدر قوي هستند كه حتي ممكن است شناگران ماهر را غرق كنند. امواج معمولا به صورت مورب به ساحل نزديك مي‌شوند. اين امواج در عمق معيني ناپايدار شده و مي‌شكنند. به دليل شكست امواج، جريان‌هاي موازي و عمود بر ساحل مي‌گيرند. جريان‌هاي موازي ساحل معمولا در فواصل معيني با يكديگر برخورد كرده و با سرعت قابل توجهي به سمت دريا برمي‌گردند. در جريان‌هاي برگشتي كه با ساز و كارهاي ديگري نيز ممكن است ايجاد شوند، ‌جريان‌هاي شكافنده يا جريان‌هاي تند برگشتي ناميده مي‌شود. اين جريان‌ها در محدوده آب‌هاي كم عمق ساحلي به وجود مي‌آيند و هر ساله در آب‌هاي ساحلي ايران در درياي خزر سبب مرگ صدها تن از شناگران مي‌شوند. چگونه جريان شكافنده را بشناسيم؟ سرعت جريان شكافنده به مشخصات امواج، زاويه برخورد امواج با ساحل و شيب عمودي ساحل بستگي دارد. بنابراين شناگران بايد با شرايط خطرناكي كه مي‌تواند به وسيله امواج ايجاد شود و خصوصا جريان‌هاي شكافنده آشنا شوند. اين جريان را مي‌توان با رفتن به روي يك تل ماسه كه حدود 2 متر بالاتر از سطح آب است يا رفتن بر روي يك آلاچيق يا سقف خودرو با چشم مشاهده كرد. جريان شكافنده معمولا بسيار قوي بوده و حتي مي‌توانند جان شناگران بسيار ماهر را به خطر اندازند. اگر هنوز شنا را كامل فرا نگرفته‌ايد، در آب عميق تر از قد خودتان شنا نكنيد. در ساحل درياي خزر (به ويژه از آستارا تا نكا) ‌در بستر دريا ممكن است يك يا چند برآمدگي ماسه‌اي وجود داشته باشد. اگر روي برآمدگي ماسه‌اي پايتان را بگذاريد تصور مي‌كنيد كه عمق آب كم است ولي با كمي جابه جايي ناگهان عمق آب افزايش مي‌يابد؛ بنابراين بايد مواظب تغيير ناگهاني عمق آب باشيد تا دچار مشكل نشويد. اگر به توان بدني خود براي شناكردن در حالت درياي امواج و شناور نگه داشتن خود بر روي موج اطمينان نداريد، وارد دريا نشويد و قدرت خود را در اينجا آزمايش نكنيد. اگر در حين شنا در مسير جريان شكفانده قرار گرفتيد، نخست آرامش خود را حفظ كنيد و موقعيت خود را در دريا بسنجيد، سپس تصميم گيري كنيد. موقعي كه در مسير جريان شكافنده قرار گرفتيد، هيچ گاه با آن مبارزه نكنيد و خلاف جهت جريان به سوي ساحل شنا نكنيد. آرام باشيد و با جريان همراه شويد. چند دقيقه خود را روي آب نگه داريد يا اينكه به موازات ساحل شنا كنيد تا از جريان شكافنده خارج شويد. توجه داشته باشيد كه جريان با حركت به سوي دريا، در آب دريا مستهلك مي‌شود و آن گاه به حالت مورب به طرف ساحل شنا كنيد. اگر در حين شنا موج بعدي به سوي شما نزديك شود تنها چند ثانيه نفس بگيريد و حدود يك متر زير آب برويد تا از ضربه موج در امان بمانيد. ناحيه‌اي كه موج در آن شكسته مي‌شود براي شنا كردن مناسب نيست و معمولا دريا در خارج ناحيه شكست امواج ( به طرف دريا) آرام تر است؛ بنابراين شناگري كه بتواند خود را روي سطح آب نگاه دارد، ‌از جريان شكافنده در امان خواهد بود؛ البته به طور كلي فاصله گرفتن زياد از ساحل براي بيشتر شناگران قابل توصيه نيست. اگر همراه جريان شكافنده خود را به حالت شناور نگاه داشتيد و به خارج از محدوده شكست موج در سمت دريا وارد شديد، ابتدا نفس بگيريد و سپس تقاضاي كمك كنيد، آنگاه موازي با ساحل شنا كنيد تا به ناحيه‌اي آرام تر وارد شويد. اگر تشخيص داديد كه كمكي به شما نخواهد رسيد و بايد با توان خود به طرف ساحل برگرديد، همراه با موجي كه مي‌آيد خود را به ساحل برسانيد. البته هنگامي كه امواج بزرگ مي‌آيند خود را زير آب ببريد. توجه داشته باشيد كه ممكن است دوباره با جريان شكافنده به سوي دريا برويد و با موج بعدي به ساحل برگرديد. نكته مهم اين است كه روي امواج بزرگ خود را شناور نكنيد. بنابراين نفس بگيريد و در هنگام نزديك شدن امواج كوچك ابتدا موازي ساحل و سپس به حالت مورب خود را به ساحل برسانيد.»