غسل دو نوع است:
الف) غسل های واجب؛
ب) غسل های مستحب.
غسلهاى واجب هفت قسم است:
اول: غسل جنابت؛
دوم: غسل حيض؛
سوم: غسل نفاس؛
چهارم: غسل استحاضه؛
پنجم: غسل مسّ ميّت؛
ششم: غسل ميت؛
هفتم: غسلى كه به واسطه نذر و قسم و مانند اينها واجب مى‌شود. (1)
غسل های مستحب زیاد است از آن جمله:
1. غسل جمعه، و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر و بهتر است نزديك ظهر به جا آورده شود و اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است كه بدون نيّت ادا و قضا تا عصر جمعه به جا آورد.
2. غسل شب اول ماه رمضان و تمام شب هاى طاق مثل شب سوم و پنجم و هفتم، ولى از شب بيست و يكم مستحبّ است همه شب غسل كند (و براى غسل شب اول و پانزدهم و هفدهم و نوزدهم و بيست و يكم و بيست و سوم و بيست و پنجم و بيست و هفتم و بيست و نهم بيشتر سفارش شده است. و وقت غسل شبهاى ماه رمضان، تمام شب است (و بهتر است مقارن غروب آفتاب به جا آورده شود ولى از شب بيست و يكم تا آخر ماه بهتر است غسل را بين نماز مغرب و عشا به جا آورد. نيز مستحبّ است در شب بيست و سوم غير از غسل اول شب، يك غسل هم در آخر شب انجام دهد؛
3. غسل روز عيد فطر و عيد قربان و وقت آن از اذان صبح است تا غروب و بهتر است آن را پيش از نماز عيد به جا آورد) و اگر از ظهر تا غروب به جا آورد، احتياط آن است كه به قصد رجاء انجام دهد؛
4. غسل شب عيد فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب به جا آورده شود؛
5. غسل روز هشتم و نهم ذى حَجّه و در روز نهم بهتر است آن را نزديك ظهر به جا آورد؛
6. غسل روز اول و پانزدهم و بيست و هفتم و آخر ماه رجب؛
7. غسل روز عيد غدير و بهتر است در وقت چاشت «صدر نهار» آن را انجام دهد؛
8. غسل روز بيست و چهارم ذى حَجّه؛
9. غسل روز عيد نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربيع الاول و روز بيست و پنجم ذى قعده (22) ولى غسل روز پانزدهم شعبان و غسل هاى ديگرى كه تا آخر مسأله 23 ذكر شده رجاءً انجام دهد؛
10. غسل دادن بچه‌اى كه تازه به دنيا آمده؛
11. غسل زنى كه براى غير شوهرش بوى خوش استعمال كرده است؛
12. غسل كسى كه در حال مستى خوابيده؛
13. غسل كسى كه جايى از بدنش را به بدن ميّتى كه غسل داده‌اند رسانده؛
14. غسل كسى كه در موقع گرفتن خورشيد و ماه نماز آيات را عمداً نخوانده در صورتى كه تمام ماه و خورشيد گرفته باشد؛
15. غسل كسى كه براى تماشاى دار آويخته رفته و آن را ديده باشد ولى اگر اتفاقاً يا از روى ناچارى نگاهش بيفتد يا مثلاً براى شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحبّ نيست. (2)
پی نوشت:
1. توضیح المسائل، مراجع، ج1، صفحه 221 بعد از مسأله 344.
2. همان، مسأله 644.
