چرا بعضى از دستورات اسلام تغییر یافته است؟

تغییر همیشه بد نیست. تغییر احكامى نظیر قبله، دلیل بر نارسایى علمى و یا شكست طرح قبلى نیست، بلكه نشانه توجه به مسائل جدید و تغییرى حكیمانه است. نظیر تغییر كتاب و معلم و نسخه پزشك هنگامى كه وضع شاگرد و مریض تغییر پیدا مى‏كند.

دلیل تقلید از مراجع دینى چیست؟

تقلید و تعبّد، برخاسته از عقل و علم است؛ زیرا عقل و علم مى‏گوید: هر چه را نمى‏دانى، بپرس و هر چه كارشناس امین گفت، بدون چون و چرا عمل كن.

تقلید و تعبّد در اسلام به معناى كر شو، كور شو و اطاعت كن نیست؛ بلكه به معناى رجوع به كارشناس است كه تمام عقلاى دنیا همین عمل را انجام مى‏دهند؛ چنانكه قرآن مى‏فرماید: «فاسئلوا اهل الذكر ان كنتم لاتعلمون» (نحل، 43) حتى مراجع تقلید، همین‏كه بیمار مى‏شوند، به پزشك مراجعه مى‏كنند و از دستورات او بدون چون و چرا اطاعت مى‏كنند.

بنابراین، عقل مى‏گوید: انسان باید هر چه را نمى‏داند از سرچشمه علمى بپرسد، لیكن اسلام براى كارشناس دین شروطى را علاوه بر تخصص و كارشناسى قرار داده است كه عبارتند از:

1. تقوا، 2. دورى از هوا و هوس، 3. اعلم بودن.

چرا بعضى از دستورات اسلام تغییر یافته است؟

تغییر همیشه بد نیست. تغییر احكامى نظیر قبله، دلیل بر نارسایى علمى و یا شكست طرح قبلى نیست، بلكه نشانه توجه به مسائل جدید و تغییرى حكیمانه است. نظیر تغییر كتاب و معلم و نسخه پزشك هنگامى كه وضع شاگرد و مریض تغییر پیدا مى‏كند.

در اسلام هرگز بن نسبت وجود ندارد و بعضى از قوانین آن‏ قابل تغییر است. «ما ننسخ من آیة او ننسها نأت بخیر منها او مثلها» (بقره، 106) یعنى هر حكم و آیه‏اى را كه نسخ كنیم و یا نزول آن را به تأخیر اندازیم بهتر یا همانند آن را مى‏آوریم.

دست خداوند هم در آفرینش باز است، هم در وضع و جعل قوانین و هم در تغییر و تحوّل آنها.

او مى‏تواند آب را تلخ كند. «لو نشاء لجعلناه اجاجا» (واقعه، 70)

درختان را خشك سازد. «لو نشاء لجعلناه حطاما» (واقعه، 65)

مى‏تواند همه مردم را محو و نابود كند و گروه دیگرى بیافریند. «ان یشاء یذهبكم و یأت بخلق جدید» (ابراهیم، 19)

مى‏تواند با قهر خود قیافه‏ها را تغییر دهد. «كونوا قردة خاسئین» (بقره، 65)

مى‏تواند دریا را خشك كند و از سنگ خشك دوازده چشمه آب درآورد و عصاى بى‏جان را اژدها كند و دوباره اژدها را عصا كند.

با تمام این تفاسیر طبق نقل قرآن بعضی اقوام در مقابل برخی تغییرات بهانه گیری کردند:

و گفتند: «ما ولاهم عن قبلتهم الّتى كانوا علیها» (بقره، 142)  چرا از قبله قبلى دست برداشتند؟ غافل از آن‏كه تغییر قبله، هم یكى از نشانه‏هاى پیامبر اسلام بود و هم رمز استقلال مسلمانان كه در قبله تابع دیگران نباشند و ناز یهودیان نكشند، «لئلا یكون للنّاس علیكم حجّة» (بقره، 150)  ما قبله را عوض كردیم تا یهودیان بر شما حجتى و تفوقى نداشته باشند.

جالب این‏كه یهودیانى كه خون شدن آب دریا، بوزینه شدن برخى مردم، خشك شدن دریا و ... را با چشم خود دیدند باز هم به خاطر یك حكم تغییر قبله این قدر بهانه گرفتند.