چوپان هوشيار و خلاصه دانشها :

دانشمندى در بيابان به چوپانى رسيد ، به او گفت : چرا به جاى تحصيل دانش ، چوپانى مى كنى  . چوپان در پاسخ گفت : آن چه خلاصه دانشهاست ياد گرفته ام  .دانشمند گفت : خلاصه دانشها چيست ؟ چوپان گفت : پنج چيز است :

• 1. تا راستگوئى تمام نشده ، دروغ نگويم ،
• 2. تا مال حلال تمام نشده ، مال حرام نخورم ،
• 3. تا از عيب و گناه خود پاك نگردم ، عيب ديگران نگويم ،
• 4. تا روزى خدا تمام نگردد به در خانه كسى نروم ،
• 5. تا قدم به بهشت نگذارم ، از هواى نفس و شيطان ، غافل نباشم .

دانشمند گفت : حقا كه تمام علوم را دريافته اى ، هركس اين پنج خصلت را داشته باشد از (آب حقيقت) علم و حكمت سيراب شده است  .