رشوه
از گناهاني که در حد کفر است، رشوه خوارياست. پيامبر صلي‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در اين زمينه فرمودند:

« اِياکُمْ وَ الرِّشْوَة فَاِنَّها مَحْضُ الْکُفْرِ وَ لا يشُمُّ صاحِبُالرِّشْوَةِ ريحَ الْجَنَّة»24

پرهيز کنيد از رشوه؛ چرا که کفر محض است و رشوه دهنده رايحه‌ي بهشت را نخواهدشنيد

معناي آن اين است که چيزي بگيرد و حقّي را از بين ببرد يا ناحقّي را حق کند. واين رشوه مختص به قضاوت نيست؛ بلکه هر کس به ازاي اثبات باطل يا نابودي حق چيزيبگيرد، رشوه و حرام است.

رشوه دادن و رشوه گرفتن و دلّالي در رشوه و مانند آن حرام است وپيامبر صلي‌الله‌عليه‌وآله همه‌ي آن‌ها را مورد لعن قرار داده است.

« اَلرَّاشي وَ الْمُرْتَشي وَ الْماشي بَينَهُما مَلْعُونُون»25

رشوه دهنده و رشوه گيرنده و واسطه‌ي بين آنان از نفرين شدگان هستند

اگر براي ترس از کارشکني به کسي چيزي دهند، رشوه و حرام است؛ وليبراي دهنده‌ي رشوه حرام نيست.

اگر براي تشويق و ترغيب در اثبات حقّي يا از بين بردن باطلي به کسيچيزي دهند، رشوه نيست و مانعي ندارد.

اگر به کسي که کاري را بايد انجام دهد، نظير کارمندي که در وقتاداري بايد کاري را انجام دهد، چيزي بدهند، براي گيرنده حرام است؛ ولي دهنده اگر مجبورباشد، مانعي ندارد؛ نظير اين که اگر آن را ندهد، کارش انجام نمي‏شود.

اگر کارمند اداره‏اي کاري را که مربوط به او نيست و يا در وقت غيراداري انجام دهد و به ازاي آن چيزي دريافت کند، براي گيرنده و دهنده مانعي ندارد.

اگر مصلحتي که مقدم بر مفسده‌ي رشوه دادن باشد، پيش بيايد، آن رشوهدادن گرچه بر رشوه گيرنده حرام است، ولي براي رشوه دهنده مانعي ندارد؛ مثلاً برايجلوگيري از اشاعه‌ي فحشا چيزي داده شود که حق کسي به او نرسد، و يا براي دفع افسادمفسد في الارض چيزي داده شود تا او به حق خود نرسد، آن رشوه حلال بلکه در بعضي ازموارد لازم است.

توبه‌ي کسي که رشوه داده است، فقط پشيماني از گذشته و تصميم بر ترک وعذر از خداي متعال است؛ ولي توبه‌ي کسي که رشوه خورده است ـ چون حق الناس است ـ علاوه برآن‌ چه گفته شد، رد کردن آن‌ چه تا به حال گرفته است، مي‏باشد؛ ولي اگر قدرت بر آن نداشتهباشد، بايد تحصيل رضايت از رشوه دهنده بنمايد؛ و اگر اين هم ممکن نباشد، بايد تصميمبگيرد هر وقت قدرت پيدا کرد، رد نمايد يا رضايت او را تحصيل نمايد.