مبحث هفتاد و دوم طرح صالحین: امر به معروف و نهی از منکر در نهضت امام حسین (علیه السّلام)

سلام

چون گفتن:  "مختصر" ، منم فقط سعی میکنم مختصر کنم.

در باب اهمیت امر به معروف و نهی از منکر :

همه ي کارهاي نيک و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهي از منکر ،چون دميدني است به درياي پرموج پهناور.(نهج البلاغه ،حکمت 374، ص429.)

اقوام گذشته به اين جهت هلاک و نابود گشتند که مرتکب گناهان مي شدند و دانشمندانشان سکوت مي کردند و نهي از منکر نمي نمودند. در اين هنگام ،بلاها و کيفرهاي الهي برآن ها فرود مي آمد ،پس اي مردم ! امر به معروف و نهي از منکرنماييد تا به سرنوشت آنها دچار نشويد .(تفسير نمونه ،ج4،ص446-448.)

در باب شیوه های امر به معروف و نهی از منکر

1-  شیوه بازسازی روانی (امید دادن) 
2- شیوه کنایی (از باب به در بگو دیوار بشنود): قرآن به حضرت عیسی علیه السلام می گوید: «آیا تو به مردم گفتی من و مادرم را خدا بدانند؟» در اینجا دوگانه پرستی نهی شده است اما در قالبی که مخاطب در واقع دیگران هستند. 
3- شیوه ایجاد محبت; یعنی ابتدا لطف و محبت، سپس امر و نهی: در روایت آمده است که مردی شامی به امام حسن مجتبی علیه السلام جسارت کرد، حضرت او را به منزل برد و چنان مورد تفقد قرار داد که او از حرف های خود شرمنده شد. 
4- مختصر گفتن: در حدیث می خوانیم: «اذا وعظت فاوجز» یعنی هر گاه کسی را موعظه می کنی خلاصه بگو. 
5- مخفیانه بودن: در حدیث می خوانیم: «هر کس برادر دینی خود را مخفیانه موعظه کند او را آراسته است ولی هر کس او را آشکارا موعظه کند، شرمنده اش کرده است.» (بحار، ج 75، ص 374)
6- استمداد از وجدان: شخصی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله آمد و گفت: من فردی زنا کارم حضرت فرمود: آیا حاضری کسی با ناموس تو این کار را بکند گفت: نه پیامبر فرمود: پس تو نیز این کار را نکن. 
7- در صورت امکان در قالب طنز باشد: روزی بهلول وارد مجلس هارون شد، چون هارون در مجلس حضور نداشت بهلول جای هارون نشست، خادمان او را از آنجا بلند کردند و کتک زدند. همین که هارون وارد مجلس شد، به او گفت: من چند دقیقه جای تو نشستم، کتک خوردم، وای به حال تو که عمری در جای اهل بیت پیامبر نشسته ای. او با این طنز به هارون گفت: راه تو باطل و حکومت تو غصبی است.

(شیوه عملی-احترام به شخصیت افراد-ارشاد تدریجی-نرمخویی و محبت-تشویق به ارزش‌ها-ایجاد فضای امر و نهی- برخورد عملی با مرتکبان منکر)

در باب آثار و برکات امر به معروف و نهی از منکر

* نجات از قهر خدا
امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند :
هر کس منکر و خلافی را دید و قلباً از آن ناراحت شد ، همانا از قهر خدا نجات پیدا کرده وتن به سلامت برده است .
و هر کس با زبان از کار خلاف نهی کرد، به پاداش رسیده است.

* بهره از الطاف خدا 
خب مطمئا هر کاری با اخلاص برای رضای خدا باشه ،لطف خدا شامل طرف میشه.

* نشانه بهتر بودن
پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند : 
بهترین مردم کسی است که مردم را به معروف دعوت کند .
و برعکس اگر کسی در برابر معروف و منکر هیچ گونه احساسی نداشته باشد، انسانیت او دگرگون شده است به نحوی که دیگر حرف خیری را نمی پذیرد.

* اثر امربه معروف در خود انسان 
حضرت علی (علیه السلام) به فرزندش فرمودند : امربه معروف کن تا اهل معروف باشی.

* شرکت در همه ثواب ها 

در باب امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه ائمه علیهم السلام

قال علي عليه السلام : 
 غايه الدين ، الامر بالمعروف والنهي عن المنكر واقامه الحدود (غرر الحکم ، روايت ، ٦٣٧٣)

نهايت دين ، امربه معروف به خوبي ها و نهي ازمنكر گناه و زشتي ها و برپاداشتن حدود الهي است.

قال الصادق عليه السلام : 

ويل لمن يأمر بالمنكر وينهي عن المعروف (بحارالانوار ج ١٠٠ ص ٨٧)
واي برحال كسيكه امربه زشتيها و گناه ونهي ازخوبي ها و واجبات مي كنند

قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم) :

امروا بالمعروف وان لم تفعلوه وانهوا عن المنكر وان لم تجنبوه كله (کترالعمال ج ٣ ص ميزان الحکمه ج ٦)
امربه معروف كنيد اگر چه به آن عمل نمي كنيد و نهي ازمنكر كنيد اگر چه همه منكرات راترك نمي كنيد.

در باب امر به معروف و نهی از منکر در قرآن از چند آیه از قرآن کریم استفاده میکنم

«ان الله يأمرو بالعدل و الاحسان و ايتا ذى القربى و ينهى عن الفحشاء و المنكر و البغى يعظكم لعلكم تذكرون» (بقره، ۹۳).

به درستى كه خداوند امر مى كند به عدل و نيكويى و عطا كردن به خويشان نزديك و نهى مى كند از كار زشت و كردار بد و ستم. 

«فمن يعمل من الصالحات و هو مومن فلا كفران لسعيه و انا له كاتبون» (انبياء، ۹۴).

«پس هر كه كارهاى شايسته انجام دهد و مومن هم باشد براى تلاش او ناسپاسى نخواهد بود و ماييم كه به سود او ثبت مى كنيم»

 «والمومنون و المومنات بعضهم اوليا بعض يامرون بالمعروف و ينهون عن المنكر و يقيمون الصلوه و يوتون الزكوه و يطيعون الله و رسوله اولئك سير حمهم الله ان الله عزيز حكيم» (توبه، ۷۳).

و مردان و زنان با ايمان، دوستان يكديگرند كه به كارهاى پسنديده وامى دارند و از كارهاى ناپسند بازمى دارند و نماز را برپا مى كنند و زكات مى دهند و از خدا و پيامبرش فرمان مى برند، آنانند كه خدا به زودى مشمول رحمتشان قرار خواهد داد كه خدا توانا و حكيم است.

«الذين ان مكناهم فى الارض اقاموا الصلواه و اتوالزكوه آمروا باالمعروف و نهوا عن المنكر و لله عاقبه الامور» (حج، ۴۱).

همان كسانى كه چون در زمين به آنها توانايى دهيم نماز برپا مى دارند و زكات مى دهند و به كارهاى پسنديده وامى دارند و از كارهاى ناپسند بازمى دارند و فرجام همه كارها از آن خداست.

«كنتم خير امه اخرجت للناس تامرون باالمعروف و تنهون عن المنكر و تومنون بالله» (آل عمران، ۱۰۹).

شما بهترين امتى هستيد كه براى مردم پديدار شده ايد؛ به كار پسنديده فرمان مى دهيد و از كار ناپسند بازمى داريد و به خدا ايمان داريد.

آیه زیر خیلی قشنگه ،حتما بخونید

يا ايهاالذين امنوا لاتتبعوا خطوات الشيطان فانه يامر باالفحشا و المنكر لوفضل الله عليكم و رحمته ما زكى منكم من احدا ابدا و لكن الله يزكى من يشا، والله سميع عليم (نور، ۲۱).
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد، پاى از پى گام هاى شيطان منهيد و هر كس پاى بر جاى گام هاى شيطان نهد (بداند كه) او را به زشت كارى و ناپسندى وامى دارد و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود، هرگز هيچ كس از شما پاك نمى شد. ولى اين خداست كه هر كس را بخواهد پاك مى گرداند و خدا(ست كه) شنواى داناست»

اینم از سرنوشت یک گروه خاص !

  ان الذين يكفرون بايات الله و يقتلون النبيين بغير حق و يقتلون الذين يامرون بالقسط من الناس فبشرهم بعذاب اليم (آل عمران، ۲۱).

   «کسانى كه به آيات خدا كفر مى ورزند و پيامبران را به ناحق مى كشند و دادگستران را به قتل مى رسانند، آنان را از عذابى دردناك خبر ده».

ارتباط دين به امربه معروف ونهي ازمنكر 

قال علي عليه السلام : 
« غايه الدين ، الامر بالمعروف والنهي عن المنكر واقامه الحدود (غرر الحکم ، روايت ، ٦٣٧٣)
نهايت دين ، امربه معروف به خوبيها ونهي ازمنكر گناه وزشتيها وبرپاداشتن حدود الهي است».

قال علي عليه السلام: 
« قوام الشريعه الامربالمعروف والنهي عن المنكر واقامه الحدود (مستدرک الوسائل ج ٢ ص ٣٥٩)
قوام وپايداري دين به امربه معروف ونهي ازمنكر واقامه حدود الهي مي باشد».

1. چرا امام حسین (ع) قیام کردند؟

پاسخ:

برای دیدن عکس ها در سایز بزرگتر ،روی عکس مورد نظر کلیک کنید.