عليرضا قرباني، متولد 1351 در تهران و فارغ التحصيل رشته بيولوژي از دانشگاه شهيد بهشتي است.
وي موسيقي را به شكل حرفه اي با استاداني چون خسرو سلطاني، بهروز عابديني، مهدي فلاح، دكتر حسين عمومي و احمد ابراهيمي ادامه داد. اما اولين كاري كه با آن به مردم معرفي شد، موسيقي سريال تلويزيوني «كيف انگليسي» بود.
قرباني، اين شانس را داشت كه اولين كارهايش را با فرهاد فخرالديني اجرا كرد و توانست به عنوان خواننده اركستر موسيقي ملي نيز فعاليتش را با اين استاد موسيقي ادامه دهد. وي تاكنون با گروه هاي مختلف موسيقي همكاري داشته و كنسرت هايي را در ايران و ساير كشورها، اجرا كرده است. قرباني از 8 تا 10 تير ماه در كاخ نياوران به اجراي برنامه پرداخت و تا پايان تير ماه نيز دو كنسرت در آلمان و يونان برگزار خواهد كرد.
چندي است تيتراژ سريال «مدار صفر درجه» نيز با صداي او و آهنگسازي فردين خلعتبري، از شبكه اول سيما در حال پخش است. به اين مناسبت گفت وگويي با اين خواننده خوش صدا انجام داده ايم كه مي خوانيد:
مدار صفر درجه دومين همكاري شما با آقاي خلعتبري است. آيا از كارتان در مدار صفر درجه راضي هستيد؟
- مدار صفر درجه بعد از «شب دهم» دومين همكاري من با آقاي خلعتبري است. موسيقي اين سريال، همراه با گروه كر آقاي نوري اجرا شده و كار جديد محسوب مي شود. حتي تم موسيقي گروه كر نيز نو و زيباست. در مجموع، من كارهاي آقاي خلعتبري را دوست دارم و از اين كه در اين كار هم با ايشان همكاري داشته ام، خوشحالم.
كار براي سريال را بيشتر مي پسنديد يا اثري كه به شكل آلبوم منتشر شود؟
- طبيعي است كاري كه به شكل آلبوم باشد، بهتر است و من هم اثري كه به شكل آلبوم ارائه شود، را بيشتر دوست دارم.
از نظر اجرا، كار براي سريال يا آلبوم، چه تفاوت هايي با هم دارند؟
- آهنگي كه بايد براي سريال ساخته شود، شاعر، آهنگساز و خواننده را در خلق آن محدود مي كند. چون آهنگ مورد نظر بايد با موضوع سريال در ارتباط باشد. البته در اين نوع آهنگ ها و تصانيف هم، ذوق و خلاقيت مؤثرند. اما اين خلاقيت در ساخت موسيقي سريال، در راستاي موضوع آن قرار مي گيرد.
آيا موضوع سريال و ساير عوامل آن برايتان مهم است؟
- بله، خيلي مهم است كه با كدام آهنگساز و كارگردان همكاري مي كنم. حتي موضوع سريال را هم بايد دوست داشته باشم تا بتوانم خواندن اشعار آن را قبول كنم.
تا به حال پيش آمده كه به دلايلي از آهنگساز يا شاعر بخواهيد كه شعر را تغيير دهند؟
- خير. اگر خواندن يك شعر برايم مطلوب نباشد، يا با شعر، ارتباط برقرار نكنم، آن كار را نمي پذيرم. اين اتفاق براي همه پيش مي آيد چون به هر حال خواننده هم بايد شعري كه دوست دارد را بخواند.
ممكن است پيشنهاد دهيد كه چند كلمه در شعر تغيير كند؟
- نوعي تعامل بين شاعر، خواننده و آهنگساز وجود دارد كه باعث مي شود، با تغييراتي در شعر و آهنگ، اثر بهتري بسازند.
در خبرها آمده بود كه شما قصد داريد در آلمان و آتن كنسرت داشته باشيد. درباره اين كنسرت ها و گروهي كه شما را همراهي مي كنند، بگوييد.
- كنسرت آلمان در واقع در بزرگترين و مشهورترين فستيوال موسيقي اين كشور به نام رولشتد (Rudolstad) اجرا مي شود. اين جشنواره روزانه نزديك بيست هزار تماشاگر دارد و بيش از 30 گروه از كشورهاي مختلف در آن شركت مي كنند.
قرار است من همراه دوستانم كه از بهترين نوازنده هاي ايراني هستند، به مدت دو شب در آلمان و دو شب در آتن كه فستيوال هلنيك در آن برگزار مي شود؛ برنامه داشته باشيم. در آلمان همچنين يك ورك شاپ درباره موسيقي ايران خواهيم داشت. همچنين شركت در كنسرت ها و فستيوال هايي در كشورهاي تونس، ايرلند، سوييس، سوئد و فرانسه، از ديگر برنامه هاي آتي ماست.
سال گذشته نيز با همين گروه در چند شهر فرانسه كنسرت اجرا كرديم كه همه آنها به مناسبت سال جهاني مولانا بود. كنسرت هاي امسال نيز درباره حضرت مولاناست و قرار است گزيده اي از اين كنسرت ها، توسط يك ناشر اروپايي در اروپا منتشر شود.
كدام يك از نوازندگان، همراه با چه سازهايي با شما براي اجرا، مي آيند؟
- آقايان رشيد كاكاوند، شروين مهاجر، اسحاق چگيني و سامان صميمي با دو كمانچه، يك تار، ني و سازهاي كوبه اي در اين كنسرت ها حضور خواهند داشت.
چرا مدتي از اركستر موسيقي ملي كناره گيري كرديد؟
- به دليل كار زياد و اجراهايي كه با گروه هاي ديگر در ايران يا خارج از ايران داشتم، نتوانستم بيش از آن با اركستر موسيقي ملي همكاري كنم. به همين دليل حدود دو سال از اركستر ملي دور بودم. اما در روزهاي هشتم، نهم و دهم تير ماه، قرار است با اركستر موسيقي ملي، كنسرتي در كاخ نياوران داشته باشم.
شما با گروه هاي مختلف همكاري داشته ايد. كار با كدام يك از آنها بهتر بود؟
- هر كدام از آنها يك تجربه جديد است. به طور مثال همكاري با مجيد درخشاني در گروه خورشيد برايم يك تجربه كاري خوبي بود. با گروه ايراني به سرپرستي آقاي طاهري نيز همكاري داشته ام و همين طور با گروه هاي ديگر. اما نمي توانم بگويم كه از كار با كدام يك از آنها بيشتر راضي ام. چون كار با هر گروه، حال و هواي خاص خود را دارد.
دوست نداريد يك گروه براي خودتان داشته باشيد؟
- دوست ندارم بگوئيد گروه خودتان. چون از سال ها پيش، با تعدادي از دوستان نوازنده در فستيوال ها ، كنسرت هايي داشته ايم و تقريباً در تمام جشنواره هاي بين المللي با هم بوده ايم. اين گروه از بهترين دوستان من در حوزه موسيقي هستند و نمي توانم بگويم سرپرست اين گروه كيست.
دوست داريد با كدام يك از آهنگسازان ايراني، همكاري داشته باشيد؟
- در ميان كساني كه در قيد حيات هستند و من هميشه آثارشان را دوست داشته ام، مي توانم آقايان پرويز مشكاتيان، فرهاد فخرالديني، محمدرضا لطفي، عباس خوشدل، حسين عليزاده را نام ببرم. البته آهنگسازان ديگري هم هستند كه الان حضور ذهن ندارم.
مثل اينكه شما چند بار در قرائت قرآن نيز جايزه هايي را برده ايد؟
- من از هفت سالگي قرآن مي خواندم. اما يك قاري حرفه اي بودم. حتي در دوران دانشگاه نيز در مسابقات قرائت قرآن شركت مي كردم و سال دوم دانشگاه در مسابقه دانشجويان كشور، نفر دوم شدم. اما از حدود 12 سالگي موسيقي را با خواندن آواز آغاز كردم و در نهايت، آواز، حرفه ام شد.
پس چرا رشته بيولوژي را براي دانشگاه انتخاب كرديد؟
- اين رشته را هم دوست داشتم اما از همان اول مي دانستم كه در اين رشته فعاليت نخواهم كرد. چون پيش از رفتن به دانشگاه هم در راديو برنامه اجرا مي كردم و مي دانستم كه حرفه ام موسيقي خواهد بود.
وضعيت آواز ايران را چطور ارزيابي مي كنيد؟
- بايد موسيقي را سر و سامان داد. چون در دوره اي، ناگهان همه درها باز شد و موسيقي هاي مختلف، توسط خوانندگان و نوازندگان متفاوت، مجوز پخش گرفتند. به نظرم بايد همه نوع موسيقي توليد شود، اما لازم است آنهايي كه اهل فن هستند، موسيقي خوب و جدي را بيشتر و بهتر ترويج كنند. در واقع جوانان را به شنيدن موسيقي خوب عادت دهند.
موسيقي خوب از نظر شما چه نوع موسيقي است؟
- از نظر برخي موسيقي بد وجود ندارد. اما من معتقدم موسيقي بايد اثر خوب در شنونده بگذارد كه اين اثر الزاماً به فكر فرورفتن يا خلسه نيست. موسيقي مي تواند براي انسان شادي به همراه داشته باشد و ساز دروني انسان را كوك كند. در واقع موسيقي خوب، مي تواند غم، شادي و تمام حالات و عواطف انساني را به همراه داشته باشد