سوره : التوبة آیه : 25
متن عربی آیه : لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٍ وَيَوْمَ حُنَيْنٍ إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنكُمْ شَيْئًا وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُم مُّدْبِرِينَ
حقّا كه خداوند شما را در مواضع زيادى يارى نمود و نيز در روز حنين آن گاه كه فزونى عددتان شما را به خود مغرور كرد ولى هيچ چيزى (از حادثه و عذاب) را از شما دفع نكرد و زمين بر شما با آن پهناوريش تنگ گرديد، سپس پشت به دشمن رو به فرار نهاديد
مجموع جنگها و سراياى پيامبرصلى الله عليه وآله، كه در اين آيه با تعبير «مواطن كثيرة» آمده، هشتاد مورد بوده است.
قل شده است كه «متوكّل عباسى» مريض شد و نذر كرد كه اگر شفا يافت، «دراهم كثيرة» بدهد. پس از بهبودى، بحث شد كه دراهم كثيرة چقدر مىباشد؟ از امام هادى عليه السلام پرسيدند، آن حضرت با استناد به اين آيه فرمودند: بايد هشتاد درهم بدهد.
سيماى جنگ حُنين
جنگ حُنين در منطقهاى نزديك طائف، ميان مسلمانان و قبيلهى «هوازن» درگرفت و به همين سبب به آن جنگ هوازن هم مىگويند.
در سال هشتم هجرى پيامبرصلى الله عليه وآله براى مقابله با توطئه و تهاجم هوازن، به آن منطقه لشكركشى كرد. سپاه ده هزار نفرى اسلام كه مكّه را فتح كرده بود، به همراه دو هزار نفر از تازه مسلمانان، به آن سوى عزيمت كردند.
جنگ و درگيرى پس از نماز صبح بود و مسلمانان كه از حمله ى قبايل هوازن غافلگير شده بودند، اغلب پا به فرار گذاشتند و نظام سپاه اسلام در هم ريخت، ولى با مقاومت سرسختانه ى گروهى، سرانجام فراريان به فراخوانى پيامبرصلى الله عليه وآله بازگشتند و مجدّداً حمله آغاز شد و با كشته شدنِ صد نفر از مشركان و تسليم شدن بقيّه و به دست آمدن غنايم بسيار، جنگ حُنين با يارى خداوند به سود مسلمانان خاتمه يافت. درباره ى تعداد اسرا و ميزان غنايم و كيفيّتِ تقسيم آنها و مسائلى كه پيش آمد و نتايج اين نبرد، حرفهاى گفتنى بسيار است كه بايد به كتب تاريخ و مغازى مراجعه كرد.
1- عامل اصلى پيروزى جنگها در صدر اسلام، نصرت و امداد الهى بود. «لقد نصركم اللّه...»
2- ياد الطاف الهى، از عوامل تقويت روحيّه و ايمان است. «لقد نصركم اللَّه»
3- جنگ حُنين بسيار مهم بود. («مواطن كثيرة» شامل جنك حُنين نيز مىشود، ولى به خاطر اهميّت آن جداگانه نيز نام برده شده است)«مواطن كثيرة ويوم حنين»
4- گاهى كثرت جمعيّت و امكانات مادّى، سبب غرور و غفلت و قهراً سبب شكست مىشود. «اعجبتكم كثرتكم»
5 - به امدادهاى الهى در همه حال نياز است، چه در حال ضعف و چه در حال قدرت. در جنگ بدر با مسلمانانِ اندك، از نصرت الهى برخوردار شدند و در جنگ حُنين با تعداد زياد، باز هم نصرت الهى به يارى آمد. «لقد نصركم اللّه... و يوم حُنين»
6- بدون ارادهى الهى، اسباب مادّى بىاثر است. «لم تغن عنكم»
7- براى ايجاد روحيّهى تعبّد و تواضع، گاهى بايد نقاط ضعف را به رخ كشيد، تا غرورهاى بيجا بشكند. «ثمّ وليّتم مدبرين»
