دریاچه نمک حوض سلطان در 40 کیلومتری شمال شهرستان قم و 85 کیلومتری جنوب تهران و در حاشیه بزرگراه تهران قم قرار دارد. این دریاچه که به دریاچه ساوه- قم ودریاچه شاهی هم معروف است، به مساحت تقریبی 240 کیلومتر مربع درشمال شرق شهرستان قم واقع شده است ورشته کوههای البرز درشمال ان قرار دارد وسعت وشکل دریاچه متناسب باورود آب ومیزان بارندگی آن درفصول مختلف سال متفاوت است . درمواقع بارندگی وذوب برف های ارتفاعات اطراف چون برمیزان آب ورودی افزوده می شود، وسعت آن زیاد ودرغیرازاین ایام وسعت آن کاهش می یابد. بدین ترتیب سطح آب دریاچه پیوسته درنوسان است.
این منطقه از نظر زیست‌شناسى، بوم شناسى، دیرینه‌شناسى، هوا، اقلیم، اشتغال‌زایى و تفرجگاهى قابل تأمل و تحقیق ژرف بوده و به عنوان یکى از چشم‌اندازهاى توسعه استان قم مطرح است. خاک منطقه از نظر شورى، دوایر متحدالمرکزى در محدوده مرکز دریاچه تشکیل میدهد که میزان شورى از مرکز به طرف بیرون به تدریج کاهش پیدا کرده و نوع گیاهان منطقه از نظر خواص دارویى، مواد مؤثر و سایر کاربردها حائز اهمیت است. با توجه به اهمیت حفاظت و حیات تالاب حوض سلطان از تعرض سودجویان و ناآگاهان محیط زیست و ترمیم خسارات وارد شده به پوشش گیاهى، این منطقه در سال 88 به مدت پنج سال به عنوان منطقه شکار ممنوع معرفی شد.درموقع پرآبی سطح دریاچه گسترش می یابد وآب آن اراضی پست وشوره زار باتلاقی پیرامون را می پوشاند ودریاچه بزرگی به طول 18 وعرض 16 کیلومتر تشکیل می دهد که به نام دریاچه حوض سلطان یا کویرنمک مشهور است. رودهای متعددی به این دریاچه وارد می شوند که عموما" از اراضی شوره زار ونمکی اطراف عبور می کنند.
حیات وحش
هوبره، انواع کبوتر و... و پرندگان مهاجر نظیر غاز خاکستری، آنقوت، لک لک، انواع عقاب و غیره را می توان در زمره این پرندگان جای داد. در منطقه پستاندارانی نیز از قبیل خرگوش، موش صحرایی، روباه و گاهی آهو دیده می شوند.
در میان خزندگان منطقه حضور مارها و سوسمارها که در کنترل بیولوژیک آفات نقش دارند، بارز است. انواع عنکبوت، رتیل، موریانه و مورچه های کمیاب در اطراف دریاچه گسترده هستند. تاکنون به شیوه های سنتی ، تنها از نمک طعات موجود در این عرصه بسیار گسترده جهت مصارف صنعتی ، مورد استفاده قرار گرفته است. این در حالی است که به استناد تحقیقات انجام گرفته در خصوص ترکیبات تشکیل دهنده نمکهای دریاچه ، موادی از قبیل سدیم کلرید، سدیم سولفات، منیزیم کلرید و منیزیم سولفات از جمله بارزترین و مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده این منبع عظیم خدادادی به شمار می آید.
راه دسترسی
راه دسترسی اول به حوض سلطان برای کسانی که از سمت قم می آیند: بعد از مجتمع مهتاب، و عبور از اولین تپه ای که دریاچه بعد از آن دیده می شود و درست در کنار تپه دوم، جاده ای خاکی به سمت پایین و دریاچه سرازیر می شود که جاده اصلی معدن نمک است. یکی از نشانه های این خروجی، تابلوی تهران 95کیلومتراست.
راه دسترسی دوم به حوض سلطان برای کسانی که از سمت تهران می آیند: پس از طی 70کیلومتر از تهران، در سمت چپ اتوبان جاده ای به سمت روستای چشمه شور می رود که نشانه آن در اتوبان تابلوی اطلاعات گردشگری می باشد. برای رسیدن به طرف مقابل اتوبان باید از اولین زیرگذر اقدام کنید.
در این مسیر،جاده خاکی وجود دارد که به دریاچه می‌رسد. درون دریاچه نیز جاده خاکریزی هست که برای جلوگیری از فرو رفتن خودروها در باتلاق و بهره برداری از نمک دریاچه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
