با ظهور اسلام، مردم ايران با رغبت تمام در مقابل دين جديد سر تعظيم فرود آوردند و همگي به آن گرايش پيدا کردند و مسلمان شدند. هنرمندان ايراني که اسلام آورده بودند نيز با ديدگاهي تازه شروع به فعاليت هنري کردند. اولين چيزي که بيش از همه مورد توجه هنرمندان قرار گرفت، قرآن مجيد بود. هنرمندان مسلمان با تمام قدرت براي تزئين اين کتاب مقدس کوشش کردند و حاشيه هاي صفحات آن را به بهترين وجه با نقوش مختلف زينت دادند.
به جز آن، نوشته هاي قرآن که به خط کوفي بود، به شکل هاي مختلف طراحي شد و بدين سان هنرمندان ايراني انواع و اقسام خط کوفي را در اشکال تزئيني، به وجود آوردند.در قرن سوم و چهارم هجري، هنرمندان کتاب هاي خطي را با تصاوير گوناگون مصور ساختند. نقاشي هاي اين کتاب ها از ريزه کاري هاي زيادي برخوردار بود که منشاء و زمينه ي پيدايش نقاشي ايران (مينياتور) گرديد.
قديمي ترين آثار نقاشي که در ايران و کشورهاي غربي - از جمله شام - به دست آمده است، مربوط به قرن ششم و هفتم هجري است که اين مجموعه را به نام مکتب بغداد يا« مکتب سلجوقي» نام گذاري کرده اند. کتاب هايي که در اين دوره مصور شده، داراي نقاشي هاي زيادي هستند. اين کتاب ها، بيشتر در زمينه ي طب، علوم و فنون، تاليف شده است. مشهور ترين آنها، کتابهاي «الحيل الجامع بين ِ علم و العمل» جزري،«عجايب المخلوقات» قزويني، کليله و دمنه و مقامات حريري است.
نقاشي هاي اين دوره با اين که با عناوين عربي نام گذاري شده بود، ولي اکثر هنرمندان آن را نقاشان ايراني تشکيل مي دادند؛ زيرا در اين دوران، ايران يگانه سرزميني بود که در آن، هنر نقاشي پديد آمده و مرزهاي پيشرفت و گسترش را در نور ديده بود. در مکتب بغداد موضوعات فني سوژه هاي نقاشي بدون تغييرات اساسي، به طور ساده تکرار مي شد و نقاشي هميشه جزئي از متن کتاب بود. چهره هاي کار شده در اين تصاوير به شکل چهره هاي سامي نقاشي شده است: بيني ها کشيده و صورت ها از ته ريش سياهي پوشيده شده است. در صورت هاي به تصوير کشيده شده، علامت و آثار نشاط و هوش مشهود است.
مشهور ترين نقاش اين دوره «عبدالله بن فضل» بود که سالهاي 600 ه. ش کتاب مي نوشت و آن را نقاشي مي کرد. يک نسخه خطي از کتاب «خواص الادويه» در دست است که توسط اين هنرمند مصور شده است. صوري چند از اين کتاب در مجموعه دکتر سار در برلين و دکتر مارتين در استکهلم موجود است. از ديگر هنرمندان اين مکتب مي توان « يحيي بن محمود واسطي» (حدود 715 ه.ش) را نام برد. وي نسخه اي از مقامات حريري را نگاشته که در آن بيش ازصد تصوير نقاشي شده است. نسخه مذکور اکنون در کتابخانه ي ملي پاريس نگهداري مي شود. نقاشي هاي اين کتاب نشان دهنده ي زندگي و نظام اجتماعي اين دوره است که شباهت زيادي به نقاشي هاي ديواري دوره فاطميان مصر دارد. مکتب بغداد در آثار ديگر نقاشان ديار پهناور اسلامي مانند شام و مصر، تاثير زيادي بر جاي گذاشت
