ابومقاتل دیلمی، نقیب ری میگوید: از ابوالحسن امام هادی علیهالسلام شنیدم فرمود: قم را «قم» نامیدند، زیرا چون کشتی، در توفان نوح به آنجا رسید ایستاد، و آن پارهای از بیت المقدس است.
شیخ مفید رحمه الله میگوید: امام هادی علیهالسلام، از پدر بزرگوار خود، از جد بزرگوارش، از امیرمؤمنان علیهالسلام نقل میکند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
چون در شب معراج، مرا به آسمان چهارم بردند، بارگاه گنبد داری از مروارید دیدم که چهار ستون داشت، و چهار در، که همه از دیبای ستبر سبز بودند، گفتم: جبرئیل! این قبه که در آسمان چهارم، زیباتر از آن ندیدم چیست؟ گفت: حبیبم محمد! این صورت [ملکوتی] شهری است به نام قم، در آن بندگان مؤمن خدا که انتظار محمد [1] را میبرند، و برای قیامت، و حساب خود، توقع شفاعتش را دارند، جمع میشوند، و بر آنان، غم و اندوه [زمانه]، و حزنها و حوادث ناگوار، به راه میافتد. راوی میگوید: از امام هادی علیهالسلام پرسیدم: چه زمانی انتظار فرج میکشند؟ فرمود: چون آب بر زمین [آنجا، جاری و] آشکار گردد.
روی المجلسی:
عن أبی مقاتل الدیلمی، نقیب الری قال:
سمعت أباالحسن علی بن محمد علیهماالسلام یقول: انما سمی قم به لأنه لما وصلت السفینة الیه فی طوفان نوح علیهالسلام قامت، و هو قطعة من بیت المقدس [2] .
[32] -32- قال المفید: روی عن علی بن محمد العسکری، عن أبیه، عن جده، عن أمیرالمؤمنین علیهمالسلام قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله لما أسری بی الی السماء الرابعة نظرت الی قبة من لؤلؤ، لها أربعة أرکان و أربعة أبواب کلها من استبرق أخضر، قلت: یا جبرئیل! ما هذه القبة التی لم أر فی السماء الرابعة أحسن منها؟ فقال: حبیبی محمد! هذه صورة مدینة، یقال لها: قم، یجتمع فیها عباد الله المؤمنون ینتظرون محمدا، و شفاعته للقیامة و الحساب، یجری علیهم الغم، و الهم، و الأحزان، و المکاره. قال: فسألت علی بن محمد العسکری علیهماالسلام: متی ینتظرون الفرج؟ قال: اذا ظهر الماء علی وجه الأرض [3] .
پی نوشت ها:
[1] گویا مراد از «محمد»، قائم آل محمد [عجل الله تعالی فرجه الشریف] است.
[2] بحارالأنوار 60: 213 ح 24.
[3] الاختصاص: 101، بحارالأنوار 18: 311 ح 21، و 60: 207 ح 7.