باشگاه فوتبال سپاهان اصفهان

سپاهانSepahan New Logo.svg
نام کامل باشگاه    باشگاه فوتبال فولاد مبارکه سپاهان
لقب(ها)    طوفان زرد آسیا[۱]
طلایی‎پوشان اصفهان[۲]
زرد طلایی[۳]
شیرهای زرد[۴]
تاریخ تأسیس    مهر ۱۳۳۲ (۶۰ سال قبل)[۵]
نام ورزشگاه    ورزشگاه فولادشهر
فولادشهر
(گنجایش: ۱۵٬۰۰۰ نفر)
مالک    مجتمع فولاد مبارکه
مدیرعامل    پرچم ایران مهرزاد خلیلیان
سرمربی    پرچم ایران حسین فرکی
لیگ    لیگ برتر ایران
۱۳۹۲-۹۳    چهارم
وب‌گاه    Fooladsepahansport.com
Kit left arm navyshoulders.png
Team colours
Kit body Sepahanfirstkit.png
Team colours
Kit right arm navyshoulders.png
Team colours
Kit shorts adidaswhite.png
Team colours
Kit socks band black.png
Team colours
لباس اول
    
Kit left arm navyshoulders.png
Team colours
Kit body Sepahansecondkit.png
Team colours
Kit right arm navyshoulders.png
Team colours
Kit shorts adidaswhite.png
Team colours
Kit socks band black.png
Team colours
لباس دوم
    
Kit left arm goldshoulders.png
Team colours
Kit body Sepahanthirdkit.png
Team colours
Kit right arm goldshoulders.png
Team colours
Kit shorts adidaswhite.png
Team colours
Kit socks band white.png
Team colours
لباس سوم
Soccerball current event.svg فصل جاری

باشگاه فوتبال فولاد مبارکه سپاهان اصفهان، یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در شهر اصفهان پایه‌گذاری شده‌است. این باشگاه هم‌اکنون درلیگ برتر فوتبال ایران (جام خلیج فارس) بازی می‌کند. مالک این باشگاه، مجتمع فولاد مبارکه است.

سپاهان پرافتخارترین تیم تاریخ لیگ برتر ایران با چهار مقام قهرمانی در دوره‌های دوم، نهم، دهم و یازدهم است[۶] و اولین تیم ایرانی است که به فیناللیگ قهرمانان آسیا رسیده و تنها تیمی از ایران است که به جام باشگاه‌های جهان در سال ۲۰۰۷ میلادی راه یافت.[۷] این تیم پرافتخارترین تیم دههٔ ۱۳۸۰ فوتبال ایران و اولین و تنها باشگاهی است که توانست در فصل ۹۱-۱۳۹۰ برای دومین بار از عنوان قهرمانی خود در لیگ برتر دفاع کند و برای سومین سال متوالی قهرمان شود. سپاهان با این سه قهرمانی تنها تیمی است که توانسته در تاریخ لیگ فوتبال ایران سه بار متوالی قهرمان شود. سپاهان با قهرمانی در جام حذفی ۱۳۹۲ توانست با سه قهرمانی متوالی در لیگ برتر و یک قهرمانی حذفی برای چهارمین سال متوالی جام کسب کند.

سپاهان در ایران به عنوان باشگاهی با مدیریت با ثبات، ساختار مناسب، منظم و اصولی شناخته شده است و با قهرمانی در فصل ۸۲-۱۳۸۱ به عنوان اولین قهرمان غیر تهرانی در تاریخ لیگ فوتبال ایران به سلطهٔ بی‌چون و چرای دو تیم استقلال و پرسپولیس پایان داد.[۸]

طبق آخرین رده‌بندی برترین تیم‌های باشگاهی جهان که در ژوئن ۲۰۱۴ میلادی اعلام شد، تیم فوتبال سپاهان اصفهان با کسب ۱۵۳۷ امتیاز و کسب رتبه ۱۶۲ جهان، اولین تیم ایرانی بوده و در بین تیم‌های قاره آسیا در مکان هفتم قرار دارد.[۹]

تاریخچه[ویرایش]
تیم شاهین اصفهان - ۱۳۴۲
دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰[ویرایش]

این باشگاه در اواخر مهرماه سال ۱۳۳۲ توسط محمود حریری بازیکن تیم ملی فوتبال ایران و شاهین تهران تأسیس شد.[۱۰][۱۱]

ابتدا نام باشگاه «شاهین» انتخاب شد چون شعبه‌ای از باشگاه فوتبال شاهین تهران بود و با الگوبرداری از این باشگاه بنیانگذاری شده بود.[۱۲] این تیم در سال ۱۳۴۲به عنوان نمایندهٔ اصفهان و در قالب تیم منتخب اصفهان جهت شرکت در مسابقات قهرمانی ایران به تهران آمد و بعد از تساوی ۱-۱ با تیم منتخب تهران قهرمان شد. در تیر ماه سال ۱۳۴۶ باشگاه شاهین تهران منحل شد[۱۳] و شاهین اصفهان برای جلوگیری از انحلال مجبور به تغییر نام شد و نام «سپاهان» را که از نام‌های قدیمی شهر اصفهان بود برگزید و تا سال ۱۳۵۰ چهارده بار قهرمان باشگاه‌های اصفهان شد.
بازیکنان سپاهان در بازی مقابل هما درجام تخت جمشید - ۱۳۵۳
دهه ۱۳۵۰[ویرایش]

این تیم در سال ۱۳۵۰ به عنوان نمایندهٔ اصفهان در مسابقات انتخابی لیگ شرکت کرد. پس از غلبه بر استقلال اهواز توانست جواز صعود به جام منطقه‌ای ایران ۱۳۵۰که بالاترین سطح لیگ فوتبال ایران در سال ۱۳۵۰ بود را کسب کند و در میان هشت تیم این لیگ، پنجم شد. در سال ۱۳۵۱ عازم اولین سفر خارجی شد و در تورنمنت چلنج شیپ هند به مقام نایب قهرمانی رسید. برای شرکت در لیگ تخت جمشید، تیم ذوب‌آهن اصفهان به دلیل برخورداری از امکانات بیشتر برای این لیگ انتخاب گردید و آن‌ها مجبور به حضور در لیگ دو شدند و در نهایت قهرمان لیگ دو شدند و وارد مسابقات جام تخت جمشید شدند. آن‌ها در چهار دورهٔ متوالی (۱۳۵۳ - ۱۳۵۴ - ۱۳۵۵ -۱۳۵۶) در جام تخت جمشید حضور داشتند. اولین مسابقهٔ سپاهان در جام تخت جمشید، در هفتهٔ اول جام تخت جمشید ۱۳۵۳ در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۵۲ مقابل تیم آب و برق خوزستان در اصفهان و در حضور حدود هفت هزار تماشاگر انجام شد که با نتیجهٔ صفر-صفر به تساوی انجامید.[۱۴] آخرین مسابقهٔ سپاهان در جام تخت جمشید در هفتهٔ سی‌ام جام تخت جمشید ۱۳۵۶ در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۵۶ مقابل تیم تاج تهران در ورزشگاه امجدیه تهران و در حضور بیش از پانزده هزار تماشاگر به انجام رسید که با نتیجهٔ یک-صفر به سود سپاهان خاتمه یافت.[۱۵]
تیم فولاد مبارکه سپاهان - ۱۳۷۹
دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰[ویرایش]

در سال ۱۳۶۱، محمود حریری امتیاز باشگاه سپاهان را به مسعود تابش واگذار کرد. در دهه ۱۳۶۰ زیر سایهٔ تیم تازه ظهور کردهٔ تام اصفهان بودند و در این مدت مسعود تابش رهبری تیم را به عهده داشت. با شروع مسابقات لیگ آن‌ها یکی از تیم‌های همیشه حاضر در لیگ بودند. فعالیت‌های فرهنگی، ورزشی باشگاه تا اواخر سال۱۳۷۱ ادامه داشت تا اینکه به دلیل شرایط اقتصادی بوجود آمده و با در نظر گرفتن مصالح باشگاه که در اصل بر حفظ نام سپاهان بود، از اوایل سال ۱۳۷۲ این باشگاه تحت حمایت و مدیریت کارخانه سیمان سپاهان قرار گرفت و با نام باشگاه فرهنگی ورزشی «سیمان سپاهان» به فعالیت خود ادامه داد. در این سال‌ها کارخانه سیمان سپاهان حمایت مالی از تیم را به عهده گرفت و تا سال ۱۳۷۹ این حمایت ادامه یافت. تغییر شرایط اقتصادی کشور و عرضه شدن سهام کارخانه سیمان سپاهان در بورس سهام و عدم تمایل سهامداران جدید این کارخانه به باشگاه‌داری سبب گردید تا در تابستان سال ۱۳۷۹ امتیاز باشگاه به مجتمع فولاد مبارکه واگذار گردد و نام باشگاه به «فولاد مبارکه سپاهان» تغییر کرد.[۱۶]
دهه ۱۳۸۰[ویرایش]

تیم سپاهان اولین دورهٔ لیگ برتر (۸۱-۱۳۸۰) را با مربیگری استانکو پوکله‌پوویچ آغاز کرد.[۱۷] استانکو اولین مربی سپاهان در لیگ برتر و همچنین اولین مربی خارجی این تیم در این مسابقات محسوب می‌شود. این مربی پس از زدراکو رایکوف، دومین مربی خارجی تاریخ سپاهان به حساب می‌آید.[۱۸]

در دهه ۱۳۸۰ محمدرضا ساکت بین سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ مدیرعامل باثبات باشگاه فولاد مبارکه سپاهان بود.[۱۹]

این تیم در دومین دورهٔ لیگ حرفه‌ای (۸۲-۱۳۸۱) با مربی‌گری فرهاد کاظمی در پنجاهمین سال تأسیس خود و به عنوان اولین تیم غیر تهرانی در تاریخ لیگ‌های فوتبال ایران، قهرمان لیگ برتر شد.[۲۰] این قهرمانی بطور زودهنگام و یک ماه پیش از پایان فصل برای سپاهان حاصل و قطعی شد.[۲۱]

سپاهان در سال ۱۳۸۶ با توجه عملکرد و نتایج در مسابقات لیگ برتر، قهرمانی در جام حذفی، نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا و حضور در جام باشگاه‌های جهان موفق شد به رتبهٔ ۵۲ برترین باشگاه‌های فوتبال دنیا نیز برسد.[۲۲]

تیم سپاهان در هفتمین دورهٔ لیگ برتر (۸۷-۱۳۸۶) با پشت سر گذاشتن مشکلات عدیده‌ای از جمله کسر ۳ امتیاز[۲۳] و اجرای حکم ۲ ماه بازی‌های خارج از خانه و برگزاری فشرده بازی‌ها در خارج از خانه، تا آخرین ثانیه‌های اتمام لیگ، قهرمان هفتمین دوره این بازی‌ها بود که این عنوان را در دقیقه ۹۶ بازی با پرسپولیس تهران با نتیجه ۲-۱ واگذار و به عنوان نایب قهرمان لیگ هفتم شناخته شد.[۲۴]

سپاهان در نهمین دورهٔ لیگ حرفه‌ای (۸۹-۱۳۸۸)، با هدایت امیر قلعه‌نویی با اقتدار و به طور زودهنگام به عنوان قهرمانی دست یافت.[۲۵] یک سال بعد و در دهمین دورهٔ لیگ برتر (۹۰-۱۳۸۹) باز هم با مربی‌گری امیر قلعه‌نویی این بار هم تیم سپاهان بود که توانست قهرمانی زودهنگامی را بدست آورد و اولین تیمی باشد که توانسته است دو بار متوالی قهرمان لیگ برتر ایران شود.[۲۶] علاوه بر جام قهرمانی دهمین دوره لیگ برتر، جام قهرمانی دائمی مسابقات لیگ برتر به دلیل ثبت رکورد سه قهرمانی در این مسابقات به سپاهان اهدا شد.

این قهرمانی که سومین قهرمانی سپاهان در لیگ برتر بود، این تیم را پرافتخارترین تیم لیگ برتر فوتبال ایران کرد.

سپاهان اولین تیمی بوده است که موفق شده در دو دورهٔ پیاپی قهرمان جام حذفی فوتبال ایران شود. این تیم در فصل‌های ۸۳-۱۳۸۲، ۸۵-۱۳۸۴ و ۸۶-۱۳۸۵ با غلبه بر تیم‌های استقلال، پرسپولیس و صبا باتری در فینال توانست قهرمان جام حذفی شود،[۲۷][۲۸] که بدین ترتیب با ۶ قهرمانی (۳ قهرمانی در لیگ برتر - ۳ قهرمانی در جام حذفی) پرافتخارترین تیم دههٔ ۸۰ فوتبال ایران به حساب می‌آید.[۲۹] سپاهان همچنین بر اساس اعلام فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال، به عنوان بهترین تیم فوتبال ایرانی دههٔ نخست قرن بیست و یکم نیز انتخاب شد.[۳۰]
دهه ۱۳۹۰[ویرایش]

سپاهان که در فصل ۹۰-۱۳۸۹ برای دومین سال متوالی قهرمان لیگ برتر شده بود، در فصل بعدی لیگ برتر، فصل ۹۱-۱۳۹۰ که از ابتدا لوکا بوناچیچ هدایت تیم را برعهده گرفته بود و پس از برکناری او، کریم قنبریبه عنوان مربی موقت انتخاب شده بود تا اینکه زلاتکو کرانچار به طور رسمی به عنوان سرمربی سپاهان برگزیده شد، برای سومین سال متوالی و چهارمین بار در لیگ برتر به مقام قهرمانی نیز دست یافت. با این سه قهرمانی پیاپی، سپاهان تنها باشگاهی در تاریخ لیگ‌های فوتبال ایران نام گرفت که توانسته سه بار متوالی به مقام قهرمانی دست پیدا کند.[۳۱] این سه قهرمانی متوالی سپاهان در لیگ برتر، به «هتریک قهرمانی» معروف شد.[۳۲]
ورزشگاه پانزده هزار نفری فولاد شهر. بازیکنان باشگاه فوتبال سپاهان اصفهان و مس سرچشمه در حال گرفتن عکس یادگاری. این عکس در آخرین بازی فصل سپاهان گرفته شده است که در پایان سپاهان موفق به گرفتن جام قهرمانی در لیگ برتر ۹۱-۱۳۹۰ شد.