علی اللهی و عقاید آنها
از جمله طائفه ها و جماعاتی که از شیعه جدا شدند، علی اللهی است و کسانی هستند که علی را معبود خویش می دانند و دلیل اعتقادشان شاید دیدن فضائل و معجزات حضرت بوده و در احادیث آمده: (مقام خدائی برای ما قائل نباشید و آنگاه هر چه می خواهید بگویید).
البته صفات و شخصیت حضرت علیه السلام چنان است که پیامبر فرموده: اگر نمی ترسیدم که مردم دربارۀ تو آنچه بگویند که دربارۀحضرت عیسی بن مریم گفتند (اشاره به فرزند خدا دانستن عیسی)، آنقدر فضیلت تو را می گفتم که هر جا عبور نمایی، مردم خاک قدمت را بر دیده بگذارند.[1]
ولی این دلیلی نیست که علی(ع) را خدا بدانند، چنانکه خود حضرت وقتی مشاهده نمود که بعضی مردم نسبت به او چنین عقیده ای دارند، همه را در مسجد کوفه دعوت کرد و ضمن موعظه ای فرمود:
من خود یکی از بندگان ضعیف خدا هستم، می خورم، می آشامم، می خوابم، توالد و تناسل دارم و اینها از صفت مخلوق است و شما باید از گمان خود دست بردارید والاّ شما را تأدیب می کنم.
جمع زیادی از عقیدۀ خود برگشتند ولی بعضی ماندند و حضرت علی(ع) آنان را تأدیب سختی نمود، این ها از اهل آتشند و به خاطر کلام حضرت، هلاک می شوند: «سیهلک فی صنفان: محب مفرط یذهب به الحب الی غیر الحق و مبغض مفرط یذهب به البغض الی غیر الحق و خیر الناس فی حالا النمط الاوسط فالزموه; (27) [2] دو گروه نسبت به من هلاک می گردند: کسی که در دوستی من افراط کند و شدت عشق و علاقه او را به انحراف از حق دچار نماید و کسی که در اثر شدت دشمنی با من به سوی باطل رود. بهترین مردم نسبت به من کسانی هستند که راه اعتدال را بپیمایند، از آن ها جدا نشوید.»
علی اللهی را از اهل حق می گویند، زیرا مسائل اعتقادی اسلام را مانند توحید، نبوت و معاد را قبول دارند دوازده امام را نیز قبول دارند، فقط حضرت علی(ع) را انسان والا و کسی که روح خدا در او تجلی کرده، می دانند.
محل عبادت آنان «خانقاه» یا «جمعخانه» است که معمولاً شب های جمعه اجتماع کرده و «عالم» صحبت می کند و سپس دعا و غذای نذری را تقسیم می کنند، بیشتر ذکر علی می گویند و سه روز در ایام شهادت حضرت علی(ع) روزه می گیرند.
[1] . بحارالانوار، ج 35، ص 315
[2] . نهج البلاغه، خطبه