ایات متعددی در زمینه تفسیر بخش پایانی آیه «یا لَیتَنی کُنتُ تراباً» رسیده است. این آیه بیانگر آرزوی کفار در روز قیامت است که می‌گویند: ای کاش خاک بودیم
حالا به اين دقت كنيد
ابو تراب به معناى پدر خاك ، يا دمساز خاك ، يا پدر و رئيس خاكيان است .
اين لقب از محبوب‌ترين القاب در نزد امام علي عليه السلام و يكي از زيباترين القاب آن حضرت به شمار مي‌آيد .
شيخ علاء الدين سكتوارى در محاضرة الأوائل ( ص 113 ) گويد : نخستين كسى كه به كنيه ( ابو تراب ) ناميده شد على بن ابى طالب رضى الله عنه است ، اين كنيه را رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به او داد آن گاه كه ديد او بر روى زمين خوابيده و خاك بر پهلوى او نشسته است ، از روى لطف و مهربانى به او فرمود :
برخيز اى ابو تراب .
و نتيجه اي كه اين حقير گرفتم
وقتي كفار مقام شيعيان حضرت علي و لطف و شفاعت ايشون رو ميبينند ميگن اي كاش ما خاك بوديم تا ابوتراب پدر ما نيز بود !!! چون :
بحار الانوار ، علل الشرايع ، عيون اخبار الرضا ، المناقب و ...
درحدیث انا و علی ابوا هذه الامه مسلما منظور پدر نسبى نیست بلکه ابوت ناشى از تعلیم و تربیت و رهبرى است یعنی ابوت به معنای عام و حق پدری دو پدر بزرگ امت اسلامی یعنی پیامبر-ص- و امیر مومنان –ع- دلالت دارد و مفادش این است که اگر این دو پدر نبودند طفل دین اسلام به رشد و کمال نمی رسید و حامی و رهبر و بزرگ نداشت واز تربیت و هدایت این دو نور درخشان محروم بود و در برابر مشکلات و شدائد مانند کودکی یتیم ، تنها و بدون حامی بود .
البته تفسير عرفاني ديگري نيز از اين حديث مي توان كرد كه به جهت عرفاني بودنش از ذكر آن خود داراي مي كنم .
بحار الانوار ، علل الشرايع ، عيون اخبار الرضا ، المناقب و ... ( عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج2، ص: 86 ، علل الشرائع، ج1، ص: 128)
لينك بحث اصلي :
