قرار شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان

• در روز قیامت نفس مؤاخذه می‌شود و نه قوای نفس.

به همین خاطر نفس از قوای خود می‌پرسد که چرا بر علیه من شهادت می‌دهید و اعضای او پاسخ می‌دهند که خداوند ما را به نطق واداشته‌است.

• هر کس زرع و زارع و مزرعه خویش است؛ به عبارت دیگر مهمان سفره خود است. بسیاری از آنچه در آخرت به انسان روی می‌آورد بروز و ظهور صفات و ملکاتی هستند که انسان در مزرعه وجود خویش کاشته‌است.

معاد در نهج البلاغه

علی(ع) که الگوی زهد و قناعت و ساده زیستی است، هنگامی که باخبر شد کارگزارش عثمان بن حنیف انصاری در جشن عروسی جوانی بصری شرکت کرده که در آن مجلس بسیار ریخت و پاش شده، نامه ای به او نوشت و ضمن توبیخ او به خاطر شرکت در آن مهمانی، زندگی خود را چنین توصیف کرد:
 
... آگاه باش برای هر مسلمانی، پیشوایی است که باید از او پیروی کند و به نور او روشن شود. اینک بدان که پوشاک پیشوای تو در این دنیا، جامه ای پاره و پشمین و طعامش، خوراکی ناگوار و قرص نانی جوین است و پیوسته به اینها بسنده می کند. شما نمی توانید چنین زندگی کنید، ولی مرا به زهد و پاکدامنی و کوشش در راه حق و عدالت یاری کنید. به خدا سوگند! در این دنیا درهم و دینار و طلایی نیندوخته و از غنیمت های آن ثروتی پس انداز نکرده ام و به جز این ردای کهنه که بر تن دارم، جامه دیگری برای خویش تدارک ندیده ام... .
 
اگر بخواهم برایم آسان است که از شهدهای پاک و مغز نان گندم و جامه های زربافت و ابریشمی بهره گیرم، ولی دستم را از دامان این آرزوهای فریبنده کوتاه کرده ام و مرا رغبتی نیست که با حرص و ولع دهان به طعام های خوش گوار و شیرین آشنا کنم

مباحثه امام رضا (ع) با یكی از منكران روز معاد

یكی از منكران وجود خدا، معاد و روز قیامت، برای مناظره نزد امام رضا(ع) آمد. گروهی در محضر آن حضرت بودند. پس از بحث و گفتگوی بسیار درباره اثبات وجود خدا و مسئله معاد و روز قیامت به این كه در آن روز هر كس به جزای اعمال نیك و بد خود می رسد، امام رضا(ع) به او فرمود:

شما معتقدید روز رستاخیزی در كار نیست و سرنوشت انسان با مرگ برای همیشه خاتمه یافته و نابود می شود و كیفر و پاداشی در رابطه با اعمال نیك و بد وجود ندارد. اگر حق با شما باشد ـ كه چنین نیست ـ در این صورت ما و شما یكسان و برابریم؛ و نماز و روزه، عقیده و ایمان ما به ما ضرر و زیانی نمی رساند. ولی اگر حق با ما باشد ـ كه چنین هست ـ در این صورت ما رستگار و سعادتمند می شویم؛ اما شما زیان كار شده، هلاك خواهید شد. آن مرد ملحد و منكر خدا پس از این گفت وگو مسلمان شد

پیامبراکرم(صلّی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
ما الدّنیا فی الآخره إلّا کما یجعل أحدکم إصبعه السّبّابه فی الیمّ فلینظر بم یرجع؛
دنیا نسبت به آخرت چنان است که یکى تان انگشت بزرگ خویش را به دریا نهد بنگرد از دریا چه بر می دارد.
نهج الفصاحه