قرار شب دوم ماه مبارک رمضان

من شنیدم مهره های آبی رو به خاطر منحرف شدن چشم افراد به سمت مهره و ندیدن زیبایی استفاده می کنند. و الا این مهره ها دارویی برای رفع چشم زخم نیست.

«وَ لَمَّا دَخَلُوا مِنْ حَیْثُ أَمَرَهُمْ أَبُوهُمْ ما کانَ یُغْنی عَنْهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَیْ ءٍ إِلاَّ حاجَةً فی نَفْسِ یَعْقُوبَ قَضاها وَ إِنَّهُ لَذُو عِلْمٍ لِما عَلَّمْناهُ وَ لکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لا یَعْلَمُونَ؛ و چون همان گونه که پدرشان به آنان فرمان داده بود، وارد شدند، [این کار] چیزی را در برابر خدا از آنان برطرف نمی کرد؛ جز این که یعقوب نیازی را که در دلش بود، برآورد و بی گمان، او از آن چه بدو آموخته بودیم، دارای دانشی [فراوان] بود؛ ولی بیشتر مردم نمی دانند».

برخی مفسرین بزرگ، دلیل این سفارش یعقوب را چشم نخوردن فرزندان ذکر کرده اند؛ زیرا به قول مجمع البیان، آنها صاحب جمال و هیبت بودند و در عین حال، همه برادرانی از یک پدر (سرشناس و مهم) بودند. هیبتشان را (از جهت تنومندی) می توان از کلام خودشان در آیه 8 فهمید؛ «...وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ؛... ما جمعی نیرومند هستیم»؛ ولی جمالشان را شاید صاحب مجمع از برادر یوسف بودن استنباط کرده باشد.

مجمع البیان، ج 5، ص 249.

مرحوم طبرسی در این جا می فرماید: «مفسران بر این عقیده هستند که مقصود آیه، چشم زخم است؛ البته برخی نیز قبول ندارند؛ ولی اکثر قریب به اتفاق بر همین قولند»  مجمع البیان، ج 10، ص 341

در منابع روایی هم مطالب فراوانی در مورد حقیقت داشتن چشم زخم وجود دارد؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «چشم زخم، حق است و می تواند قله کوه را به زیر افکند»   بحارالأنوار، ج 6، ص 60، باب 1، تأثیر السحر و العین و حقیقته.

روایت عجیبی در کتاب بحارالانوار است که علت عمده مرگ ها را چشم زخم بر می شمارد. از امام صادق علیه السلام نقل شده که فرمود: «اگر برای شما نبش قبر می شد (و علت مرگ ها معلوم می گردید) هر آینه می دیدید که اکثر مردگان شما از چشم زخم می باشند. به درستی که چشم زدن، حق است. آگاه باشید که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: چشم زدن، حق است؛ پس هرگاه کسی نسبت به چیزی از بردارش شگفت زده شد (به چشمش بزرگ آمد)، پس در آن حال یاد خدا کند؛ زیرا به درستی که وقتی یاد خدا کند، به او ضرری نمی رساند»

بحارالأنوار، ج 25، ص 60، باب 1، تأثیر السحر و العین و حقیقته.

راه های مقابله با چشم زخم کدامند؟

آیه دیگری که در مورد چشم زخم استفاده شده است، آیه ی 67 سوره یوسف می باشد که می فرماید: «وَقَالَ یَا بَنِیَّ لاَ تَدْخُلُوا مِن بَابٍ وَاحدٍ وَادْخُلُوا مِنْ أَبْوَابٍ مُّتَفَرِّقَةٍ...».

دوستان در پستهای قبلی به تعدادی اشاره کردند

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «چشم زخم، مرد سالم را در قبر و شتر سالم را در دیگ می کند.» (12)

کنایه از این که شتر در اثر چشم زخم مریض می شود و صاحبش از ترس تلف شدنش آن را کشته و گوشت آن را برای طبخ درون دیگ قرار می دهد.

در نهج البلاغه، حضرت علی علیه السلام به صراحت می فرماید: «چشم زخم حق است و توسل به دعا برای دفع آن نیز حق است.» (13)

در نتیجه باید گفت که از نظر دین و از نظر عقل و علم، مانعی جهت پذیرش «چشم زخم» نداریم، اما باید توجه داشت که این مطالب به معنای پذیرفتن همه ی خرافاتی که در این زمینه رایج است، نمی باشد و نمی توان تمام مشکلات و گره های زندگی را بدان منتسب نمود و خود را تبرئه کرد.

شهید مطهری می فرماید: «چشم زخم اگرهم حقیقت باشد به این معنای رایج امروز در میان ما، بالاخص در میان طبقه نسوان(زنان) که فکر می کنند همه مردم چشمشان شور است، قطعاً نیست. همان کفار جاهلیت هم به چنین چیزی قائل نبودند، بلکه معتقد بودند که یک نفر وجود دارد و احیاناً در یک شهر ممکن است یک نفر یا دو نفر وجود داشته باشند که چنین خاصیتی در نگاه و نظر آن ها باشد. پس قطعاً به این شکل که همه ی مردم دارای چشم شور هستند و همه مردم به اصطلاح نظر می کنند، نیست.» (14)

برای پیشگیری و درمان شوری چشم در روایات راهکارهایی همانند گفتن ذکر«مَا شَاءَاللهُ لاقُوَّةَ اِلَّا بِاللهِ العَلِی العَظِیم(15) گفتن «تبارک اللّه اَحسَنُ الخَالِقیِن»هنگام تعجب از چیزی،(16) خواندن آیه «و ان یکاد...»، (17) خواندن معوذتین،(18) استفاده از انگشتر عقیق، صدقه دادن و... اشاره شده است.

12) بحارالانوار، ج 63، ص26

13) نهج البلاغه، حکمت 400

14) مجموعه آثار، ج27، صص 631-635

15) همان، ج60، ص26

16) بحارالانوار، ج 60، ص26.

17) سوره قلم آیه 51 و 52.

18) بحارالانوار، ج92، ص1330

اسفند دود کردن و استفاده از مهره‌های آبی برای دور کردن چشم زخم مبنای روایی ندارد، موضوعاتی است که توسط مردم به بحث اضافه شده است. همان‌طور که در احادیث و روایات آمده اصل تأثیر دعا برای دفع چشم زخم قابل انکار نیست، اما باز کردن دکانی برای نوشتن دعا و ادعای دعانویسی به هیچ وجه قابل قبول نیست، میدان دادن به این افراد نیز گناه محسوب می‌شود.

از دیگر روش‌هایی که قرآن در همین آیه بدان اشاره می‌کند پرهیز از کسانی است که دارای این قدرت هستند و نیز استفاده از شیوه‌هایی است که زمینه‌های چشم زخم را فراهم نمی‌آورد. ظاهر نشدن در برابر شور چشمان یکی از این راه‌هاست.خواندن سوره معوذتین به ویژه سوره فلق یکی دیگر از شیوه‌های پیشگیری و درمان است.

برخی گفته‌اند که آیه من شر حاسد اذا حسد، شامل عائن یعنی کسی که با چشم آسیب می‌رساند نیز می‌شود؛ زیرا چشم زخم گاه از حسادت نفسانی برمی خیزد. به این معنا که شخص هرگاه در دیگری نعمتی یافت و یا فراوانی نعمتی را مشاهده کرد از روی حسادت می‌کوشد تا آن نعمت از او سلب شود و با شور چشمی می‌کوشد تا آن را از میان بردارد.

علامه طباطبایی در المیزان می‌نویسد: چشم زخم نوعی از حسد نفسانی است که هنگام مشاهده چیزی که در نظر شور چشم، زیاد و تعجب انگیز است محقق می‌شود.

یکی از دوستانم می گفت که مهمانی خونشون اومده بود و بعد از آن که مهمان رفت یک چیز شکستنیشون شکسته. خودش که می گفت دلیلش چشم زخم مهمونش بوده.

متأسفانه در بعضی تبلیغات آیات قرآنی مانند ای یکاد، آیت الکرسی و... نوشته می شه که اگر کسی تبلیغات را دور اندازد به آن آیات قرآن بی احترامی شده است.