صادق خرازی. معاون پیشین وزارت خارجه در یادداشتی در شرق نوشت: انتخابات عراق اینروزها در صدر اخبار و تحلیلهای منطقه و جهان قرار گرفته است. یکی از شگفتیهای این انتخابات پیشیگرفتن رای ائتلاف دولت قانون به رهبری نوریالمالکی بود که معادلات جبهه شیعی - سنی - کردی را برهم زد و توانست موقعیت مستحکمتری را عملا برای آینده دولت نوریالمالکی پدید آورد. سماجت و قدرت یکی از مولفههای توجه مردم در رایدادن به دولت قانون شد. نوریالمالکی در این برهه از انتخابات با اتکا به تواناییهای خود توانست رای مردم را کسب کند و این در حالی بود که مرجعیت و بخش عمدهای از احزاب و جریانهای شیعه از پیش نسبت به عملکرد دولت قانون و شخصیت فردی آقای المالکی اعتراض شدید داشتند و برخی مراجع نجف به صورت آشکارا از حمایت وی دست برداشتند.
مجلس اعلا و گروه وابسته به مقتدی صدر هم نتوانستند در مقابل دولت نوریالمالکی و ائتلاف دولت قانون موقعیت بازدارندهای به دست آورند. در نهایت المالکی موفقیت بزرگی به دست آورد که به اعتراف بسیاری از صاحبنظران این موفقیت ماحصل اقتدار و مقاومت و ایستادگی او بود. تداوم حضور المالکی در پست نخستوزیری میتواند سیاست دولت قانون را برای یک دوره دیگر تضمین کند، از اینرو انتظار میرود که سیاست خارجی دولت عراق در آیندهای نزدیک تغییرات محسوسی نداشته باشد و محور ایران، سوریه، عراق و حزبالله قدرتمندتر از پیش عمل کند و در مقابل عربستانسعودی و ترکیه بیش از پیش در منطقه منزوی شوند.
نوریالمالکی برای تشکیل دولت خود نیازمند ائتلاف جدی است. از هم اکنون میتوان گمانهزنی کرد که مشکلات او کمتر از گذشته باشد و وی بتواند برای ائتلاف با طالبانی و برخی از گروههای سنی و کرد به نتایج ملموسی برسد. برخی از سیاستمداران کهنهکار عراق بر این باورند که حضور آقای المالکی در پست نخستوزیری ثبات و قدرت و اقتدار دولت را بههمراه خواهد داشت.
ادامه حمایت ایران از المالکی نیز بر افزایش قدرت او تاثیر بسیار زیادی خواهد گذاشت. اگرچه انتظار میرود که او در جبهه داخلی با ایاد علاوی، مجلس اعلا، گروه صدر و برخی از اکراد و سنیها چالشهای جدی را تجربه کند و در صحنه خارجی نیز دشمنان قدیمی همچنان به دشمنی خود با او ادامه دهند. تا به امروز عربستانسعودی، قطر و ترکیه نهتنها نخستوزیری وی را برنتافتهاند بلکه تا جایی که توانستهاند موانع سنگینی در مسیر راه صعب و دشوار او ایجاد کردهاند. پیشبینی میشود که این خصومتورزی همچنان ادامه یابد. ناآرامنگهداشتن استان الانبار که به ادعای صریح مقامهای امنیتی اردنی و عراقی دستهای عربستانیها در آن مشهود است یا تلاش ترکیه بر تحریک کردها برای مقابله با دولت مرکزی با بهرهبرداری از تواناییهای اقتصادی و انرژی منطقه کردستان دلایلی روشن برای این ادعاست.
نتایج انتخابات عراق بهخوبی نشان داد که سیاستمداران سنتی عراق به دلیل وابستگیهای عربی و غربی نتوانستند در برابر المالکی قدرت خود را تحکیم کنند. این در حالی بود که المالکی در این انتخابات، در این چالش رودررو با جبهه طرفداران غرب و عربی، در میان اهل شیعه، علاوی، اکراد، بارزانی و اهل سنت موفقیتهای نسبی و چشمگیرتری به دست آورد. بسیاری از رقبای المالکی در آرزوی تصرف قدرت نخستوزیری در سودای دستیافتن به منابع مالی هستند. حتی حمایت سنگین کشورهای عربستانسعودی، ترکیه، قطر، امارات عربی متحده و اردن از رقبای المالکی، هم در جبهه شیعی و هم در جبهه کردی- سنی، نتوانست از قدرت وی بکاهد. به صراحت میتوان گفت یکی از دلایل ناکامی کشورهای عربستانسعودی، ترکیه و قطر در ماجرای جنگ داخلی سوریه، شخصیت مستحکم نوریالمالکی بود که نتوانستند در دوران صدراعظمی وی اعمال نفوذ کنند و در رسیدن به اهدافشان در سوریه شکست خوردند.
درک نوریالمالکی از وقایع تلخ جبهه تروریستی در سوریه، جایگاه سیدحسن نصرالله، رهبر حزبالله و ایران درکی واقعبینانه بود. از سوی دیگر جبهههای شیعه در عراق مانند مرجعیت، مجلس اعلا، گروههای صدر، حزب فضیلت و چهرههایی چون چلبی و ابراهیم جعفری خواهان سهم بیشتری در قدرت هستند.
بهروشنی میتوان دید که المالکی در هنگام تصدی مسوولیت نخستوزیری توانست با مهار جبهه سنی، کردی و رقیبان و رفیقان شیعه، تعلقخاطر ملی خود به عراق و توجه به ناسیونالیسم عراقی را به منصهظهور برساند. اکنون المالکی در موقعیتی کاملا برتر نسبت به همه جریانات داخلی و منطقهای عراق ایستاده و با حمایت نسبی آمریکا و اتحاد استراتژیک با دولتهای ایران و سوریه در تنظیم موقعیت و شرایط جدید خود با مشکلات کمتری نسبت به دور قبل روبهرو است. وی بیتردید میتواند با ائتلافهای جدید، دولتی قویتر از دولت پیشین تشکیل دهد، موفقیتهای نسبی بیشتری در کنترل ناامنی و تروریسم کسب کند و همچنین توسعه و سازندگی در عراق را ساماندهی کند.