يکي از مدعيان دروغين نيابت، حسن شريعي است البته به يقين مشخص نيست که اسم او «حسن» باشد؛ بلکه او با لقب معروف شده است. در روايتي که نقل خواهد شد، راوي حديث به صورت حدس و گمان اسم او را حسن ذکر کرده است. [1] .
مؤلف «قاموس الرجال» مينويسد: «از حديثي که شيخ طوسيرحمه الله نقل کرده، روشن ميشود که اسم او به صورت يقين روشن نيست و او معروف به لقب بوده است و اينکه «تلعکبري» راوي حديث، به صورت گمان حکم کرده که اسم او حسن است؛ به خاطر اينکه او «ابومحمد» بوده و غالباً کنيه کساني که «ابومحمد» است، اسمشان حسن ميباشد». [2] .
شريعياولينکسي استکه به دروغ و افترا، ادعاي نيابت امام زمانعليه السلام را کرد. او قبلاً از اصحاب امام هاديعليه السلام و امام حسن عسکريعليه السلام بود؛ وليبعداًمنحرف شد.
تاريخ ادعاي نيابت دروغين او به صورت دقيق بيان نشده است؛ ليکن چون اين ادعاهاي دروغين، از دوران نايب دوم شروع شده است؛ به نظر ميرسد وي در دوران سفارت و نيابت محمدبن عثمان، به چنين عملي دست زده است!
علماي رجال درباره شرح حال او زياد بحث نکردهاند؛ لذا جامعترين سخن درباره ايشان، کلام شيخ در «کتاب الغيبة» است.
شيخ طوسيرحمه الله درباره «شريعي» مينويسد: «نخستين کسي که به دروغ و افترا، دعوي نيابت خاصّ از جانب امام زمانعليه السلام کرد،شخصيمعروف به «شريعي» بود. جماعتي از علما از ابومحمد تلعکبري از ابوعلي محمدبن همام نقل کردهاند: کنيه شريعي «ابومحمد» بود.
تلعکبري ميگفت: گمان دارم نام وي حسن باشد. او از اصحاب امام هاديعليه السلام و امام حسن عسکريعليه السلام به شمار ميآمد. او نخستين کسي است که مدعي مقامي شد که خداوند براي او قرار نداده بود و شايسته آن هم نبود! در اين خصوص بر خدا و حجّتهاي پروردگار دروغ بست و چيزهايي به آنان نسبت داد که شايسته مقام والاي آنان نبود و آنها از آن به دور بودند. از اين رو شيعيان هم او را ملعون دانسته و از وي دوري جستند و توقيعي از جانب ولي عصرعليه السلام در خصوص لعن و دوري از وي صادر شد. [3] .
پی نوشت ها:
[1] کتاب الغيبة، ص 397.
[2] قاموس الرجال، ح 3، ص 262.
[3] کتاب الغيبة، ص 397، ح 368.
