|
پورتال خبري كاشان / ماه رمضان ، ماه نيايش و بندگي ، ماه طراوت و سرسبزي ايمان و تلاوت آيات قرآن ، در نزد مردم کاشان با آداب و رسوم و باورهايي همراه است که ريشه در اعتقادات مذهبي آنان دارد
.
کلوخ اندازان ، استهلال دسته جمعي ، زيارت اهل قبور در شب بيست و سوم ماه ، حلاليت طلبيدن ، ، آشتي کنان ، افطاري دادن احياء و شب زنده داري ، جلسات قرائت و تفسير قرآن کريم ، بازي ها و سرگرمي هاي کودکان و مراسم هوم بابايي همه برگرفته از فرهنگ و ايمان و باور مذهبي مردم مومن و خداجوي اين منطقه از ميهن اسلامي ماست
.
هوم بابايي از آداب و رسوم کودکان و نوجوانان کاشاني در دهه های گذشته بود . اين رسم ديرينه از شب دوم ماه مبارک رمضان تا شب پانزدهم رمضان که شب ميلاد سبط اکبر پيامبر گرامي اسلام (ص) حضرت امام حسن مجتبي (ع) است بعد از افطار برگزار مي شد
.
اگرچه اين مراسم در سال هاي اخير از رونق افتاده است
اما
در محلات قديمي و تاريخي شهر و توابع اين شهر هنوز با شور و حال خاصي برگزار مي شود
.
به اعتقاد مردم کاشان در شب نيمه ماه رمضان امام حسن (ع) و امام حسين (ع) به در خانه پيامبر گرامي اسلام (ص) رفتند و بعد از کوبيدن در ، سوره « والشمس (سوره 91 قرآن کريم ) » را خوانند و پس از خواندن سوره " والشمس " جد و پدر و تمام مسلمانان را دعا کردند
.
پيامبر بزرگوار اسلام (ص) و حضرت علي (ع) هم براي تشويق حسنين مقداري خوراکي به آنها دادند
.
براي همين در فرهنگ عامه مردم اين مراسم جايگاه ويژه اي يافته است
.
اين مراسم بدينگونه بود که بعد از افطار بچه ها در محلي که از قبل با يکديگر هماهنگ کرده بودند جمع مي شدند  و دو نفر را به عنوان مياندار و صندوق دار انتخاب مي کردند
.
مياندار با صداي بلند و رسا اشعار مخصوص مراسم را در پشت در خانه ها مي خواند و بچه ها نيز او را همراهي مي کردند
.
صندوق دار نيز عطاياي مردم را نگهداري و در پايان مراسم بين بچه ها تقسيم مي کرد
.
آنها اين مراسم را با ختم سه صلوات آغاز مي کردند ، در خانه ها را مي زدند و مياندار شروع به خواندن اشعاري مي کرد . بچه ها نيز با صداي بلند او را همراهي مي کردند
.
صاحب خانه با شنيدن صداي بچه ها ، صله ، تحفه يا تنقلات از قبيل برگه زرد آلو ، گردو، نخودچي و کشمش، گز، شکلات، بادام و فندق به درخانه مي آورد و به صندوق دار مي داد و بچه ها با گفتن «خدا برکتت بده» به سوي خانه اي ديگر مي روند
.
بعضي اوقات ، کوچکترهاي منزل به شوخي از پشت بام يا از پشت در به ناگاه سطل آبي به روي گروه مي پاشيدند که باعث شور و هيجان در ميان بچه ها مي شد و اين شوخي از خاطره انگيزترين لحظلات مراسم هوم بابايي بوده است
.
گروه هوم بابايي از 5 تا 20 نفر تشکيل مي شد و اعضاي آن در سنين 8 تا 20 ساله بودند
.
بيشتر افراد گروه هم از يک محله اند
.
اشعار هوم بابايي داراي مضامين عالي اعتقادي و مذهبي ست
.
نمونه اي از آنها که ميانداران مي خوانده اند
:
امام اولم علي هوم بابا ، هوم بابا
امام دومم حسن هوم بابا ، هوم بابا
امام سومم حسين هوم بابا ، هوم بابا
امام چهارم زين العباد هوم بابا ، هوم بابا
امام پنجم محمد باقر هوم بابا ، هوم بابا
امام ششم جعفر صادق هوم بابا ، هوم بابا
امام هفتم موسي کاظم هوم بابا ، هوم بابا
امام هشتم رضا هوم بابا ، هوم بابا و الي آخر
سپس مياندار بلند صلوات مي فرستد و صاحب منزل و اهل منزل را اينگونه دعا مي کند
:
 حق عمرش بده آمين
حق برکتش بده آمين
حق سروريش بده آمين
حق تاجش بده آمين
حق کربلايي اش کن آمين
نمونه اي ديگر
:
مياندار بچه ها
بسم الله الرحمن الرحيم؛ والشمس و ضحيها ها ها
والقمر اذا تليها ها ها
والنهار اذا جلّيها ها ها
والليل اذا يغشيها ها ها
والسماء و ما بنيها ها ها
والارض و ما طحيها ها ها
ونفس و ما سويها... ها ها
بعد از خواندن سوره والشمس مياندار دست به دعا بر مي داشت و به حق آيات شريف قرآن صحت و سلامتي، عاقبت به خيري، شکوه و جلال و فرو نيک روزي، زيارت عتبات، آمرزش گناهان و شفاي بيماران، مغفرت براي اموات و طول عمر براي اهل منزل و صاحب خانه طلب مي کرد و به پاس اين نيکي و خير خواهي صاحب خانه تحفه و هديه اي به گروه مي داد
.
بعضي از اشعار هوم بابايي مضمون اجتماعي داشت
.
نمونه اي از آن
:
حاج آقای « فلانی » هوم بابا هوم بابا
از آن قروش های درازی هوم بابا هوم بابا
یکیش رو درآر و خرده کن هوم بابا هوم بابا
قسمت بچه های در خونه کن هوم بابا هوم بابا
تا بچه ها راضی بشن هوم بابا هوم بابا
از در خونه ات راهی بشن هوم بابا هوم بابا
حق عمرش بده .... آمین / برکتش بده .... آمین / سروریش بده .... آمین / تاج سرش بده ..... آمین
گفتنی است رسم هوم بابایی علاوه بر کاشان در فین و نیاسر و جوشقان و ... نیز برگزار می شد حتی در شهرستان های محلات و جاسب و برخی از روستاهای قم نظیر روستای دستجرد و بریج و ... با اندک اختلافی برگزار می شد . یادش به خیر
|
