اگر به جوهر و فهم کلی مسأله زن نگاه کنیم می‌بینیم که زن در خانواده از چهار حالت عمده خالی نیست:
زن یا مادر است، یا خواهر است، یا دختر است
و یا همسر است. که در مورد هر کدام از این حالت‌ها دین مقدس اسلام رهنمود و هدایت خاصی را برای گرامیداشت از مقام و منزلت زن برای پیروان خویش صادر کرده است.
اسلام، اولین مکتبی است که زن را به عنوان مسئله مهم زندگی و متمّم حیات انسانی در مسائل اجتماعی و اخلاقی و قانونی خود جا داده است. درست در همان موقعی که دنیا در آتش جهل و ستم میسوخت، و جوامع مختلف بشری گرفتار انحراف‌های گوناگون بودهاند، گروهی از افراد زن را معبود خویش و جمعی او را حیوانی میپنداشتند و هر گونه تعدّی را بر او روا میداشتند؛ پیامبر گرامی اسلام (ص) برای خاتمه بخشیدن به انحرافها، کجیها و کجرویها، پندارهای غلط و تجاوزات از جانب خداوند متعال مبعوث شد و بر روی غلط های بشری خط بطلان کشید و راههای فضیلت و رستگاری را به او نشان داد.
حضرت محمد(ص) در حدیثی فرمودند: چندان جبرئیل از سوی خدای متعال درباره زنان سفارش کرد که خیال کردم جز در صورت ارتکاب زنا، طلاقش جایز نباشد.
ایشان باز می‌فرمایند: بهترین مردان شما کسی است که برای زنان و دخترانش بهتر باشد.
مردی که همسرش را بیازارد، نماز و هیچ کار خیری از او پذیرفته نیست و اولین کسی است که وارد آتش دوزخ خواهد شد.
حضرت زهرا (س) فرمودند: بهترین شما کسی است که در برخورد با مردم نرم‌تر و مهربان‌تر باشد و ارزشمندترین مردم کسانی هستند که با همسرانشان مهربان و بخشنده‌اند.
امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود: آنها (زنان) نزد شما امانت‌های خدا هستند، آزارشان نرسانید و بر آنها سخت نگیرید.
امام صادق (ع) فرمود: یکی از اخلاق پیغمبران این است که نسبت به همسرانشان محبت دارند.
روزی رسول خدا (ص) بر منزل حضرت علی (ع)وارد شد و خطاب به ایشان فرمودند: ای علی! یک ساعت خدمت کردن به همسر در کارهای خانه بهتر از عبادت هزار سال و هزار حج و هزار عمره و بهتر از آزادی هزار بنده در راه خدا و هزار جنگ در راه دین و عیادت از هزار مریض و هزار نماز جمعه و هزار تشییع جنازه و هزار گرسنه‌ای که برای رضای خداوند رحمان سیر گردد و هزار برهنه را پوشاند و هزار اسب در راه پروردگار دادن و برایش بهتر از هزار دینار به مستمندان صدقه دادن و بهتر از تلاوت تورات و انجیل و زبور و قرآن است و بهتر از آزاد کردن هزار اسیر و بخشیدن هزار شتر به فقراست و چنین مرد خدمتکار به همسر، از دنیا بیرون نمی‌رود مگر این که جایگاه خوب خود را در بهشت ببیند.
منابع:
مکارم اخلاق طبرسی به نقل از رساله امام سجاد علیه السلام، شرح نراقی
دلال الامامه و کنزالعمال، ج ۷، ص ۲۲۵
مستدرک جلد ۲ ص ۵۵۱
بحار جلد ۱۰۳ ص ۲۳۶
