دكتر محمدرضا رمضانپور، استاد تغذيه در اين باره مي گويد: نحوه تغذيه ورزشكاران حرفهاي و غيرحرفهاي در ماه مبارك رمضان با هم تفاوت دارد.
وي در ادامه افزود: در روزهاي عادي سال وعده غذايي روزانه سه وعده است كه در روزهاي ماه مبارك رمضان تبديل به دو وعده ميشود كه از لحاظ انرژي دريافتي تغييري حاصل نميشود و تنها از لحاظ كمبود مواد قندي احتمال بروز مشكل در ورزشكاران وجود دارد.
رمضان پور در خصوص نيازهاي بدن ورزشكار در اين ماه اظهار داشت: نيازهاي ورزشي كه براي اكثر ورزشكاران وجود دارد بيشتر در مواد قندي و كربوهيدراتهاست كه مقدار ذخيره آنها در بدن محدود است و در مردم عادي كه به صورت غيرحرفهاي ورزش ميكنند، حداكثر ميزان ذخيره اين مواد 350 گرم است و به دليل اينكه مغز انسان تنها مواد قندي مصرف ميكند ممكن است ورزشكار با كمبود مواد قندي در بدن مواجه شود.
وي افزود: به همين دليل امكان دارد كمبود قند در بدن باعث بروز مشكلاتي شود كه ورزشكاران روزهدار ميتوانند با مصرف مواد قندي و كربوهيدراتها مانند ماكاروني، عسل، سيب زميني،قند و شيرينيجات در فاصله بين سحر و افطار اين كمبود را جبران كنند.
وي خاطر نشان كرد: ورزشكاراني كه بعد از افطار تمرين ميكنند نيز بايد پس از تمرين با مصرف مواد قندي از بروز مشكلات در بدن خود جلوگيري كنند.
دكتر رمضانپور در خصوص ميزان مصرف مايعات در بدن ورزشكاران در ماه رمضان گفت: در شرايط آب و هوايي معتدل ميزان آب مورد نياز براي بدن غير ورزشكاران 2/5 ليتر آب است كه از اين مقدار 35 گرم در بدن ساخته ميشود و بقيه آن را بايد از مواد مصرفي به بدن وارد كرد. ورزشكاران به دليلي فعاليتي كه دارند و تعريق زيادي كه در بدن آنها به دليل تمرين وجود دارد، با مصرف يك و نيم تا دو ليتر آب يا مايعات شيرين به جز چاي، مشكلي از اين بابت نخواهند داشت.
اين استاد دانشگاه افزود: بعد از انجام فعاليت ورزشي تا زماني كه تشنه هستيم مي توانيم آب يا مايعات بنوشيم ولي مصرف مايعات با غلظت 5 درصد مواد قندي در حين تمرين و بعد از آن ميتواند مفيدتر باشد.
رمضانپور در پايان اظهار داشت: روزه گرفتن درماه رمضان هيچ تاثير منفي در فعاليت ورزشكاران نخواهد داشت و هيچگونه ضرري براي آنها ندارد و آنها ميتوانند با مصرف كافي مواد قندي مشكلي از اين بابت نداشته باشند.
*** روزهداري منافاتي با ورزش کردن ندارد
يک کارشناس ارشد تغذيه هم در همين ارتباط گفت: روزه داري با شرط رعايت نکات تغذيهاي و جلوگيري از پايين آمدن فشار و قند خون، نه تنها منافاتي با ورزش کردن ندارد، بلکه به انجام هر چه بهتر فعاليتهاي ورزشکاران نيز کمک ميکند.
علي اشرف رشيدي بر مصرف تمام گروههاي اصلي غذايي (شير و لبنيات، نان وغلات، سبزيجات و ميوه جات، گوشت، تخم مرغ و حبوبات بدون پوست) در ماه مبارک رمضان براي ورزشکاران روزه دار تاکيد و خاطرنشان کرد: ورزشکاران ميتوانند با يک رژيم غذايي سالم، نيازهاي مورد نياز بدنشان را تامين کرده و از فوايد روزه براي سلامتي خود برخوردار شوند.
وي با اشاره به نياز بيشتر ورزشکاران به انرژي، پروتئين و ويتامين، گفت: نبايد ميزان انرژي دريافتي از پروتئين در ورزشکاران بالا باشد، اگر آنها سعي کنند حدود 15 تا 20 درصد کل انرژي دريافتي روزانه را از پروتئين بگيرند، براي بدنشان کافي است، زيرا مصرف زياد پروتئين سبب ايجاد مواد زايد در خون شده و احساس خستگي را هنگام ورزش براي ورزشکاران بوجود مي آورد.
اين کارشناس ارشد تغذيه با تاکيد بر عدم مصرف زياد نمک، علت اين امر را دفع مايعات و اسيد فوليک از بدن و احساس تشنگي عنوان کرد و افزود: با يک رژيم متعادل و صحيح، نمک کافي به بدن ورزشکاران ميرسد و نيازي به استفاده از نمک اضافي نيست.
وي توصيه کرد: ورزشکاران در اين ماه سعي کنند از مصرف غذاهاي سرخ کرده خودداري کرده و براي طبخ غذا از روشهاي ديگري مثل آب پز کردن و يا بخارپز کردن استفاده کنند.
رشيدي گفت: براي دور ماندن از عوارض بعدي در دستگاه گوارشي، ورزشکاران روزه دار بايد ازخوردن غذاهاي چرب، حجيم و نفاخ، محرک و پرنمک درسحر و افطار پرهيز کنند. اين کارشناس تغذيه با بيان اين که ورزشکاران بايد افطار را با نوشيدن يک فنجان آب گرم، چاي کمرنگ و يا شير گرم شروع کنند، افزود: ورزشکاران روزه دار براي دوري از سوءهاضمه بايد توجه کنند که مايعات مصرفي افطارشان خيلي گرم و يا خيلي سرد نباشد.
وي بر مصرف آب و آبميوه تازه در افطار تاکيد کرد و با توصيه به اين که ورزشکاران ميزان زيادي آب را يک جا در افطار ننوشند، تصريح کرد: اين امر باعث بي حالي، ضعف و درد معده ميشود.
رشيدي گفت: در ساعات بعد از افطار توصيه ميشود، ميزان نوشيدن آب و مايعات بيشتر شود تا ورزشکاران در هنگام ورزش، دچار مشکل کم آبي نشود.
اين کارشناس ارشد تغذيه با بيان اين که ورزشکاران روزه دار در افطار مي توانند، نان و پنير و گردو، خرما، نان و سبزي تازه استفاده کنند، اظهارداشت: بعد از شروع افطار اين افراد ميتوانند از يک وعده غذاي سبک، پرکالري و زود هضم مثل خرما، شله زرد، شير، کشمش و انجير خشک استفاده کرده و درهنگام شام (يکي دو ساعت بعد از افطار) نيز از يک غذاي ساده مثل سوپ و حليم استفاده کنند.
وي با تاکيد بر عدم حذف وعده سحر و با بيان اين که بهتر اين است که بيشتر انرژي بدن با خوردن سحري تامين شود، افزود: ورزشکاران سعي کنند بدون سحري روزه نگيرند، زيرا در اين صورت فرد حتما در طول روز دچار ضعف و بي حالي خواهد شد.
رشيدي توصيه كرد: ورزشکاران در وعده سحري با اين ديد که در طول روز احساس گرسنگي نداشته باشند، پرخوري نکنند، زيرا که پرخوري هنگام سحر باعث ميشود در ساعات ابتدايي بعد از سحر فشار زيادي به معده و دستگاه گوارش وارد شده و سوءهاضمه و نفخ معده را در فرد ايجاد کند.