معرفی شمشیر و انواع آن(1)
در این مطلب سعی شده رده های اصلی شمشیر مورد بررسی قرار گیرد و ملاک رده بندی محدوده جغرافیایی و سیر تطور تاریخی شمشیر در مناطق مختلف است، سعی ما نیز بر این بوده که رده های اصلی و مادر شمشیر ها و زیر شاخه های دیگر مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان دیگر شمشیرها را با این تقسیم بندی به راحتی شناخت و تاریخچه ، مورد استفاده و برتری آن رده شمشیر در ذهن خواننده مجسم شود.
ابتدا از چین که مهد هنرهای رزمی هست شروع می کنیم:
در چین با توجه به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی و..... انواع مختلفی شمشیر استفاده می شده است ولی سه نوع اصلی در این کشور شامل نن دائو ، دائو و جی ان می شده اند.
در دنیای قدیم مبنای ساخت سلاح های سرد مورد استفاده آنها در شرایط خاص و فرد استفاده کننده آن بوده است ؛ به شکلی که هر فرد برای خود نوعی سلاح یا شمشیر خاص بر می گزیده که برای او راحتتر، ایمن تر و در عین حال خوشدست تر و کشنده تر باشد؛ هر چند گاهی هم مبارزین اصلا به این موارد توجه خاصی نداشته اند و تنها جو حاکم و نوع شمشیر حاکم توسط همه مورد استفاده قرار می گرفته است.
به این معنا که به اصول ساخت و طراحی و نوع آنها توجهی نداشته اند و تنها بنا بر استفاده عمومی نوعی خاص همگی از آن استفاده می برده اند.
در این میان این اساتید هنرهای رزمی بوده اند که بنا به نیاز و طبع و همچنین لحاظ کردن عواملی چون ارگونومی ، کشندگی ، سرعت ، قدرت و..... دست به تغییر سلاح های موجود زده و یا انواع جدیدی تولید می کرده اند.
این نکته نیز قابل ذکر است که نام شمشیرها به دلیل وجود زبانهای زیاد در چین مختلف و گوناگون است.
نن دائو:
شمشیر نن دائو شمشیر مورد استفاده توسط رزمی کاران روش نن چوان(مشت کوتاه) بوده.این روش در هنرهای رزمی چین به شائولین جنوبی معروف است ؛ ضربات در این سبک قوی ، سریع و کوتاه هستند به همین دلیل به این روش مشت کوتاه اطلاق میشود.
افرادی که در این روش کار می کنند به دلیل تمرینات در این روش رزمی بدنی قوی و هیکلی چهار شانه داشته و در میان چینی ها معمولا افرادی قوی هیکل به حساب می آمده و می آیند. تاثیر این روش در حالت و استیل بدن بسیار زیاد و کاملا مشهود می باشد.
مناطق جنوبی چین دارای عوارض طبیعی مانند کوه است که پوشیده از پوشش گیاهی فراوان و دارای آب و هوایی گرم و مرطوب یا کوهستانی است و در کنار این کوه ها دشت هایی نیز دیده می شود ؛ این دلیل موجب شده که چینی ها در بیشتر این مناطق جای لازم جهت استفاده از تکنیک های همراه با جهش وپرش نداشته باشند و به همین روی روش مشت کوتاه متولد و پرورش یافته این وضعیت خاص است.
افراد این مناطق دارای ریه هایی قوی و سالم و تنفسی محکم هستند بدنهای آنها نیز همین خاصیت و ویژگی را دارد.این کشور بسیار به کشور خدمان شباهت دارد به شکلی که در کشور ما نیز دشتها و کوه ها موجود و در کنار آب و هوای گرم و مرطوب و کوهستانی قرار دارند.
بنا به فراخور این روش شمشیر مورد استفاده آنها نیز خواصی با همان ویژگی ها داشته است ، شمشیری با اندازه بلند ، متوسط یا کوتاه ؛ تیغه ای پهن ، با ضخامت معمولا زیاد ، یک لبه ، قوی و برنده و در انتهای تیغه به شکل نیم دایره لبه تیز به لبه بالایی منتهی می شده است ؛ در زمان ضربه زدن فشار بسیار زیادی وارد می کند به شکلی که حتی اگر با سپر جلوی ضربه آن سد شود توان تخریب بالایی در ایجاد فشار داشته و امکان بریدن سپر و یا شکستن آن زیاد بوده است.
دسته شمشیر را بلند می ساخته اند چیزی در حدود 20 تا30 سانتیمتر تا از نظر ارگونومی در دست راحتتر قرار گیرد و محافظ دسته هم معمولا به شکل یک علامت مد بوده تا در دست شمشیرزن در زمان لازم تغییر جهت و زاویه را راحت کند
(تکنیکی خاص که با تکیه بر این دسته تیغه شمشیر را به پشت دست فرد منتقل می کند مانند زمانی که شمشیر را فرد به شکلی در دست می گیرد که شمشیر در راستای دست به طرف بالا وپشت دست قرار می گیرد) و در عین حال محافظی برای دستها در برابر ضربات شمشیر حریفان باشد.
انتهای دسته را نیز با حلقه ای(در نیزه ها و شمشیرها مخصوصا نیزها سیبک یا گلابی نامیده میشده است) مجهز می کرده اند که نقش متعادل کننده شمشیر در دست شمشیرزن را ایفا می کرده و در عین حال تیغه را به دسته شمشیر چفت می کرده است.
این شمشیر در نوع خود شمشیری سنگین و قوی می باشد که نیازمند فردی قوی هیکل برای استفاده است و هر کسی توان بکارگیری آن را ندارد ؛ به همین دلیل ویژگی های شائولین جنوبی در آن به خوبی دیده میشود.
سرعت این شمشیر در حد خوبی بوده و هندلینگ آن در دست بسیار خوب است اما بیشتر بر قدرت تمرکز دارد تا بر سرعت و تکنیک هایی غنی و کاربردی دارد.
ویژگی این نوع شمشیر به این می باشد که به دلیل پهن بودن تیغه و ضخامت آن برای برش به اجسام سخت کارایی بالایی داشته است (مانند تبر یا تبر داس) در عین حال در نبرد ها به درد پی کردن احشام یا نبرد با سربازانی که دارای زره های ضخیم بوده اند می خورده است ، زره هایی قوی از چرم ، چوب یا فلز و یا حتی سپرهای دشمن که بسیار قوی ساخته می شده اند ؛ به شکلی توان بریدن زره های حتی آهنی را به مبارز این شمشیر می داده است.
شائولین جنوبی تکنیک های واقع بینانه تر و کاربردی تر از شائولین شمالی دارد و در آن اثر چندانی از حرکات آکروباتیک و زائد نیست و به جای ضربات جهشی و پرشی حرکاتی قوی و کوتاه را مورد استفاده قرار می دهد.