معرفی امامزاده حسین(ع)؛
یادگار ثامن الحجج در قزوین
قدیمی ترین مأخذی که از این مزار نام برده است، کتاب ” تاریخ قزوین و فضائلها” نوشته ” حافظ ابوعلی خلیل بن عبد الله بن قزوینی” متوفی به سال ۴۴۶ هجری است و نیز در ” التدوین فی اخبار قزوین” آمده است: ” در این گورستان مزار منسوب به فرزند حضرت علی بن موسی الرضا (ع) است که در خردسالی درگذشته بود”.
در جایی دیگر می نویسد : ” حضرت رضا (ع) از قزوین عبور فرموده و در سرای ” داود بن سلیمان غازی” که نسخه معروفه ” صحیفه الرضا” را از وی روایت می کند، پنهان بوده است و فرزندی که در گورستان قزوین مدفون است، دوساله یا خردسال است.”
شیخ عبدالجلیل رازی در کتاب ” النقض” پیرامون سال ۵۶۰ هجری قمری می نویسد” و اهل قزوین از سنی و شیعه به زیارت ابوعبدالله حسین بن الرضا روند” بنابراین مزار امامزاده حسین (ع) در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم شناخته شده و معروف بوده و در قرن ششم، زیارتگاه عمومی مردم به شمار می رفته است.
در ورودی امامزاده از جانب شمال است، با سردری رفیع و زیبا و ۶ مناره کوتاه و بلند و دو مناره کوتاه دیگر که در انتهای دو ضلع دیوار شمالی است و با کاشی کاری زیبا، منظره چشمگیری را پدید آورده است.
این سردر را در زمان سلطنت شاه صفی، زینت بیگم دختر شاه طهماسب در سال ۱۰۴۰ هجری قمری تعمیر و تجدید بنا کرد و در سال ۱۳۰۶ هجری قمری ” دوره قاجاریه”، سعد السلطنه، حاکم قزوین آن را از نو ساخت و کتیبه زینت بیگم را که در بالای سردر شمالی بوده، در بالای سردر جنوبی قرار دارد.
بالای سردر کتیبه ای به خط نستعلیق عالی و به رنگ سفید در کاشی لاجوردی و گلدار در دو ردیف کار گذاشته شده است.
با ورود به هشتی بزرگ آن می توان از دو طرف به صحن امامزاده راه یافت. با فاصله کمی، سقاخانه سنگی حضرت است که کتبه ای به خط نستعلیق دارد و به فاصله چند متر از سقاخانه، حوض بزرگ مرمری صحن امامزاده قرار دارد.
آرامگاه امامزاده حسین (ع) در وسط محوطه ای قرار گرفته که دارای دیواری به صورت طاق نماهای مزین به کاشی رنگین با نام های متبرک خداوند و محمد و علی با خطوط بنایی و مشبک های کاشی کاری است.
مقابل در وردی شمالی بقعه ایوان بزرگی است که مقرنس کاری و آینه کاری شده و با کاشی های دوره صفوی آراسته شده است. چهار ستون چوبی و در دو طرف آن دو کفش کن که با کاشی کاری زینت شده است و بالای آن دو شاه نشین (غرفه) است که به حیاط ایوان اشراف دارد.
در شمال شرقی و غربی بقعه، دو بقعه کوچک به شکل ” دارالسیاده” و ” دارالتوبه” است که دارای گچ بری زیبا و ظریف و مشبک های چوبی و تزئینات رنگ آمیزی شده است. در ورودی به بقعه از ایوان شمالی، از نفایس فن منبت کاری دوره صفویه است که با خط نسخ بسیار زیبا نام پیامبر و ائمه (ع۹ در بالا و پایین و اشعاری و در وسط و تاریخ ساخت آن به فرمان شاه طهماسب صفوی به سال ۹۶۷ هجری قمری حکاکی شده است.
در چهار طرف بقعه، غرفه هایی است که از هریک دری به ایوان یا رواقی گشوده می شود. ازاره خارجی بنا از سنگ های مرمر ارزشمند و ازاره بقعه از کاشی گل و بوته ای برجسته دوره صفویه است.
در جانب شرقی و غربی بقعه، دو رواق بالا سرکه که با نقش و نگار گچ بری شده و رواق پایین سر ساده می باشد.
این بنا که اصالتا مربوط به دوره ایلخانی است در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۱۸با شماره ثبت ۳۳۹ بهعنوان یکی ازآثار ملی به ثبت رسیده است.
در سالهای اخیر نیز مجموعهٔ شاهزاده حسین تعمیر اساسی شده و بناهایی را که به آن افزودهاند که از جملهٔ آنها بنای یادبودی است که به یاد محمد رجایی رئیس جمهور اسبق، ساختهاند. در اتاقهای اطراف امامزاده نیز کشتهشدگان قزوینی جنگ ایران و عراق به خاک سپرده شدهاند.