پارکهای طبیعی :
موقعیت کوهستانی ، تنوع آب و هوا ، بالا بودن مقدار نزولات جوی و دیگر خصوصیات طبیعی باعث شده که استان ایلام از جنگل طبیعی پوشیده شده باشد هر چند به مرور زمان از تراکم و وسعت اراضی جنگلی استان کاسته شده ، لکن در حال حاضر نیز باقی ماندة جنگل های استان نسبت به برخی از استان های کشور قابل توجه است و چشم اندازهای زیبایی از طبیعت استان را به نمایش می کذارد . در گذشتة نه چندان دور ، این استان دارای جنگل های وسیع و متراکم با درختان تنومند در مناطق كوهستاني و بيشه شمالي استان مي توان مشاهده كرد كه عمدتاً از گونة بلوط هستند.نواحی جنگلی استان علاوه بر زیبائی های طبیعی ، دو نوع محصول سقز و کتیرا نیز دارد که درآمد قابل توجهی برای مردم بومی به بار می آورد. مساحت جنگل های استان را حدود 500 هزار هکتار تخمین می زنند .
انواع گونه های درختی آن عبارتند از : پسته کوهی ، کیکم ، زالزالک ، بادام کوهی ، زبان گنجشک ، شِن ، انجیرکوهی ، ارغوان ، گیلاس وحشی ، مورد ، کُنار و ارژن (ارجن ).
مهم ترین مکانهای تفریحی جنگلی موجود در استان عبارتند از :
پارک جنگلی چقاسبز « چقا جنگیه» :
پارک جنگلی چقا سبز یکی از فضاهای زیبا و دلنشین ایلام است که شرایط طبیعی مناسبی را جهت گذران اوقات فراغت مردم فراهم آورده است . در مجاورت این پارک جنگلی که حدود 4000 هکتار وسعت دارد ، محل دائمی نمایشگاه ها و یک شهر بازی با تأسیسات مربوطه احداث شده است . در میان این جنگل انبوه که از درختان بلوط ، پسته ، زالزالک و انواع گونه های گیاهی پوشیده شده است ، درختانی همچون کاج و سرو ، اقاقیا، ارجن ، بادام کوهی و گردو کاشته شده است . این پارک جنگلی پرندگان کمیاب و زیبایی مانند بوتیمار نیز دارد. فضای این پارک از شرق به غرب به بزرگراه امام حسین ( ع) و فرودگاه و از جنوب به دره دَزوَن کوه چاله سیه و هر قوتگه منتهی می شود.
درة ییلاقی هفتاو میشخاص « هفت آب »:
درة پرآب و درخت و مصفای میشخاص از روستای جعفر آباد در فاصلة 30 کیلومتری ایلام شروع شده و تا ارتفاعات طولاب که در آن جنگل و باغ در هم آمیخته اند ، ادامه می یابد . درختان گردو ، انواع میوه ها ، چندین روستا در مسیر ییلاقی دره با مردمانی فعال و مهربان ، سرچشمه های خروشان چشمه ساران متعدد ، نزدیک بودن این درة ییلاقی با تفریح گاه جنگلی گاوز و مزارع متنوع آن باعث نشاط و علاقه در بازدید کنندگان از محل می گردد . در دو کیلومتری این دره ییلاقی و در طول مسیر جادة اصلی ایلام به دره شهر جنگل انبوه و زیبای مله پنجاو ، زیبایی خاصی به این مجموعه بخشیده است . درة ییلاقی هفتاو میشخاص با باغات و مزارع یکی از مناطق سرسبز و دیدنی و پردرآمد استان ایلام می باشد که محصولات آن کیفیت مطلوبی دارند و در داخل و خارج استان به فروش می رسد و باعث رونق اقتصادی منطقه می گردد .
گردشگاه ییلاقی خوران ایوان:
این گردشگاه که چشمه آبی زلال و درختانی کهنسال و قدیمی دارد ، هر سال پذیرای ده ها هزار نفر دانش آموز در فصل تابستان است . این گردشگاه با امکانات تفریحی و گردشگری جالب توجه یکی از زیباترین و بهترین گردشگاه های استان ایلام است که در فاصلة 7 کیلومتری شهر ایوان قراردارد .
تفریحگاه جنگلی ششدار:
این تفریحگاه در 5 کیلومتری شهر ایلام و در کنار کوه قلاقیران در مسیر جاده ایلام – کرمانشاه واقع شده و از شاخص ترین تفریحگاه های استان محسوب می شود .
این ناحیة تفریحی به خاطر مجاورت با شهر ایلام و نزدیکی به یکی دیگر از تفریحگاه های زیبای طبیعی به نام منجل ، مورد استفادة وسیع مردم و دوستداران طبیعت به ویژه درایام فصول بهار و پاییز قرار می گیرد . در حد فاصل بین این تفریحگاه و ناحیة منجل ، چشمه سارها و باغات زیبای سلطان آباد قرارگرفته است . کوه معروف قلاقیران که از آن به عنوان نماد شهر و استان ایلام یاد می شود دراین ناحیه قرار دارد .
تفریحگاه جنگلی تنگ دالاو:
این تفریحگاه در مسیر جادة اسلام آباد – ایلام در فاصلة 25 کیلومتری شهر ایلام قرار گرفته و دارای جنگل های انبوه بنه ، زالزالک و بلوط و چشمه طبیعی آب می باشد .
تفریحگاه دالاو از وسعت قابل توجهی برخوردار است و با توجه به مجاورت با ارتفاعات طبیعی و تفریحی و شکارگاه های منطقه و ییلاقی بودن آن ، در بهار و تابستان مورد استفاده دوستداران و مشتاقان زیبایی های طبیعت قرار می گیرد.
تفریحگاه تجریان:
تفریحگاه زیبا و جنگلی تجریان درفاصلة 20 کیلومتری شهرایلام در مسیر چوار – مورت و بولی قرار دارد و دارای چشمه های آب زلال می باشد . این تفریحگاه در مجاورت تنگ زیبای موسوم به تنگ بهشت واقع شده است . و با توجه به اقلیم و آب و هوای منطقه از فصل زمستان تا بهار مورد استفاده قرار می گیرد .
تفرجگاه گلم زرد و گره چکا:
تفرجگاه گلم زرد و گره چگا در فاصلة 60 کیلومتری ایلام و در مسیر صالح آباد واقع شده است . این تفرجگاه زمستانی به دلیل آب و هوای مساعد ، سرسبزی و زیبایی های طبیعی مورد استفاده مردم ایلام و دوستداران طبیعت قرار می گیرد . این تفرجگاه در مجاورت دشت وسیع و زیبای دشتلک قراردارد که جذابیت های آن را دو چندان می کند.
تفرجگاه کلم بدره:
این تفرجگاه ییلاقی درفاصلة 70 کیلومتری ایلام درة کلم ( حدفاصل ایلام – بدره ) قراردارد. وجود باغات ، گونه های مختلف گیاهی و رودخانة پرآبی که از دامنة کبیرکوه سرچشمه می گیرد ، این منطقه را به یکی از زیباترین مناطق ساخته است.
زمان استفاده از تفریحگاه کلم بدره ، تمام فصول سال و به ویژه فصل تابستان است و عمدة مراجعین آن را اهالی شهرهای نزدیک استان تشکیل می دهد.
تفریحگاه جنگلی تنگ ارغوان (تنگ قوچعلی):
این تفریحگاه تقریباً در فاصله دو کیلومتری شهر ایلام در کنار تونل جدید آزادی واقع می باشد.
وجود جنگل انبوه بلوط دردو سمت جاده و تیغه های سنگی و زیبای کوهستان و گردشگاههای مناسب و درختان ارغوان در طول تنگه و ترکیب رنگها در نظام طبیعی و مراتع پرپشت و گونه های نادر گیاهی مانند گون – طویلک – قارچ و استفاده از گیاهان معطر در محدودة این تنگه و ارتفاعات ییلاقی آن در مسیر گز گردکان و سورگه صنعت زنبورداری رادر تهیه عسل ناب ایلامی رونق بخشیده است.
سایر گردشگاه های جنگلی برحسب شهرستانهای استان
شهرستان ایلام :
تفرجگاه های جنگلی مله پنجاو ، حاجی بختیار و آبزا ، منجل و میان تنگ .
شهرستان مهران :
تفریحگاه جنگلی کنار سد مهران و رودخانه کُنجانچم در 6 کیلومتری صالح آباد .
شهرستان شیروان چرداول :
مناظر زیبای تنگ قیر در چرداول . چشم اندازهای کشتزارها و شالیکاری های پیرامون شهرهای شیروان و چرداول .
شهرستان آبدانان :
مناظر طبیعی و تفریحگاه سهراب
مناظر طبیعی کوه اناران
شهرستان دره شهر :
چشم اندازهای طبیعی کبیرکوه و مناظر کنار رودخانه سیمره و همچنین مناظر طبیعی کوه اناران .
