شهرستان صومعه سرا :
اين شهرستان كه سال 1338 به شهرستان تبديل شده است بامساحتي معادل 9/572 كيلو متر مربع در 23 كيلو متري شهر رشت واقع شده است وباشهرستان رشت ، فومن ، رضوانشهر، ماسال ، انزلي همسايه است.اين شهرستانكه در زميني مسطح و جلگه اي واقع شده است داراي آب و هواي مطبوعي است.
شهرستان صومعه سراشامل سه بخش مركزي، كوچك جنگلي ، تولم و 7 دهستان ، هنده خاله ، گوراب زرميخ ،مركيه ، طاهر گوراب ضيابر، كسما و نيز 151 آباديست كه از اين تعداد 2 آبادي خالي ازسكنه است و جمعيت آن بر اساس سرشماري سال85 بالغ بر 130802 نفر است .
شهرستان صومعه سرا در قديم يكي از روستاهاي كسما به شمار ميرفته وسپس به خاطر اهميتی كه پيداكردوسعت گرفت وكسما در حال حاضر يكي از روستاهاي اين شهرستان است .نام صومعه سرا بهقولي برگرفته از نام عارف قرن چهارم وپنجم (ه.ق) " شيخ عبدالله صومعي" است و به قولي ديگر وجود صومعه هايي كه در اين شهر بوده علت اصلي اين نام گذاريست .
گفتنياست روستاي كسما در زمان نهضت جنگل مركز اولين تشكيلات نظامي و اداري جنگليان به رهبري ميرزا كوچك جنگلي بوده اما پس از مدتي به دستور ميرزا تشكيلات اداري جنگليان به خانه اربابي حاج محمد قلي ( معروف به درخانه) و مدرسه نظام جنگل به حسينيه كسماانتقال يافته و مركز ستاد ميرزا كوچك خان گرديده است
مردم صومعه سرا به زبان گيلكي و لهجه بيه پس صحبت مي كنند و كشاورزي از عمده فعاليت هاي رايج آنهاست از محصولات مهم كشاورزي اين منطقه برنج ،توتون ومحصولات جاليري قا بل ذكر است كه توليد برنج ان در رتبه دوم استاني بعد استان شهرستان رشت قرار دارد.پرورش كرم ابريشم و زنبور عسل نيز در اين شهرستان داراي موقعيت ممتازكشوري است . در بخش منابع طبيعي ، از نظر كاشت صنوبر توليد چوب مقام اول را داراستولي در زمينه دامداري به دليل كم بودن وسعت شهرستان رشد چنداني نداشته است .