سوخو-۳۷

سوخو-۳۷

دل آزمایشی یک‌سرنشینه از جنگنده چندمنظوره سوخو است که قابلیت مانور بالایی دارد. گونه گسترش‌یافته از سوخو-۲۷ (فلانکر) و تغییریافته نسل اول سوخو-۳۵ (با نام پیشین تی۱۰ام) است. این مدل دارای اویونیک و سیستم کنترل آتش بهتری است و شکل آن به خاطر اضافه شدن دهانه‌های فشاری خروجی موتور برجسته شده‌است.

در حین آزمایش پرواز آن، کنترل‌های فعال در هنگام مانورهای تن‌به‌تن هوایی قابل دسترسی نیستند. همچنین آزمایش‌ها نشان داده‌اند که دهانه‌های فشاری خروجی موتور باعث مانور تن‌به‌تن هوایی بهتر آن می‌شوند. اولین سوخو-۳۷ از تبدیل یازدهمین سوخو-۳۵ بوجود آمد که پرواز اولیه‌اش را در آوریل ۱۹۹۶ در ژوکوسکی انجام داد. نمونه دیگری از آن در ۱۹۹۸ ساخته شد. این هواپیما کارآیی خود را در نمایش‌های هوایی بسیاری که اجرا کرده نشان داده و موفق به انجام مانورهایی شده‌است که پیشتر از این غیرممکن به نظر می‌رسیدند (از جمله پشتک ۳۶۰ درجه‌ای که با نام‌های کولبیت یاچاکرای فرولوف شناخته می‌شود). با وجود مزیت‌های تاکتیکی بسیار زیاد، این گونه به تولید انبوه نرسید و تنها به عنوان ارایه‌کننده تکنولوژی‌های جدید برای نسخه‌های جدید خانواده هواپیماهای سوخو-۲۷ مانند سوخو-۳۰ و سوخو-۳۵بی‌ام باقی‌ماند.

اولین تحقیقات بر دهانه‌های فشاری خروجی موتور در سوخو به ۱۹۸۳ برمی‌گردد. واحد طراحی این کارخانه کار بر روی اضافه دو بعدی خروجی موتور را (که غربی‌ها آنرا بهترین راه کنترل نیروی پرتابه می‌دانستند) شروع کرد. طراح اصلی، میخاییل سیمونوف، بر این باور بود که اضافه سه‌بعدی نامتقارن خروجی موتور از نوع دوبعدی آن مناسب‌تر است. بنا به خواست سوخو، هر دوی این دنباله‌های خروجی موتور بدست انستیتوی تحقیق هوانوردی سیبری (SibNIA) ساخته شد

در همین زمان، سوخو در حال کار بر روی تی۱۰ام (بعدها با نام سوخو-۳۵ شناخته شد) بود که به‌روزآوری عمده‌ای از سوخو-۲۷ بود. تی۱۰ام دارای تغییرات آیرودینامیکی زیاد، چابکی بالا، اویونیک و جنگ‌افزار بهتر و نیز سیستم توربوفن بهتری بود. نمونه اولیه سوخو-۲۷ام (تی۱۰اس۷۰) پرواز اولیه‌اش را در ۲۸ ژوئن ۱۹۸۸ انجام داد. در این نمونه تفاوت‌هایی نسبت به سوخو-۲۷ پدید آمد از جمله کانارد، موتورهای تقویت‌شده، رادار جدید و سیستم کنترل پرواز هواگرد دیجیتالی سیمی. اولین نمونه سوخو-۳۵ نیز تغییراتی از جمله کابین خلبان شیشه‌ای و باله عمودی تغییریافته داشت

سامانه کنترل آتش آن نیز بهبود یافته است. از دیگر موارد تغییر می‌توان به فاززاترن ان-۰۱۱ام ژواک-ام اشاره کرد. این رادار قادر به پویش °۱۸۰ افقی و °۵۵ به سمت بالا و پایین است. همچنین توانایی رهگیری ۲۰ هدف هوایی و راهنمایی ۸ موشک هوا به هوا را داراست. در دم هواپیما نیز راداری از همین نوع قرار داد که دید °۱۲۰ افقی را داراست. سوخو-۳۷ دارای بسته پشتیانی از جنگ الکترونیک است. سوخو-۳۷ قادر به حمل موشک هوا به هوا و موشک هوا به زمین است، که قادر به هدف قرار دادن ۱۲ هدف به طور همزمان است. این هواپیما توانایی بکارگیری گستره وسیعی از تسلیحات را دارد.. سوخو-۳۷ می‌تواند ۸۰۰۰ کیلوگرم (۱۷۶۰۰۰ پوند) تسلیحات حمل نماید که یک توپ ۳۰ میلیمتری را نیز شامل می‌شود. به جای تسلیحات آنالوگ سنتی، کابین خلبان دارای چهار ال‌سی‌دی تی-شکل از شرکت تیلز گروپ است. این نمایشگرها وظیفه نمایش داده‌ها، مسیریابی، وضعیت سامانه و انتخاب تسلیحات و نیز اطلاعات وضعیت تاکتیکی را برعهده دارند. خلبان بر صندلیِ کی-۳۶دی‌ام می‌نشیند که قادر است با شیب °۳۰ خلبان را به بالا پرتاب نماید تا یک پرتاب با نیروی مطمئن داشته باشدفرمان کنترلی دو-بخشی، خلبان را قادر می‌سازد تا در زمان درگیری با سرعت بالا و با چرخش زیاد، بتواند تماسش با فرمان را حفظ نماید.

رنگ‌آمیزی وهم‌انگیز این هواپیما به شکل خاکی و قهوه‌ایی است. این هواپیما دارای کد «۷۱۱ آبی» بود که بعداً به «۷۱۱ سفید تغییر» کرد

سوخو-۳۷ اولین پروازش را در فرودگاه رامنسکویه در تاریخ ۲ آوریل ۱۹۹۶ انجام داد که خلبانی آنرا یوگونی ایوانوویچ فرولوف برعهده داشت. در ۱۲ روز پس از آن، ایگو وتینستف نیز به فرولوف پیوست و این دو به نوبت خلبانی هواپیما را برعهده می‌گرفتند.

۷۱۱ آبی، در بهار ۱۹۹۶ در زاکوسکی رونمایی شد. آغاز به کار عمومیِ این هواپیما در سپتامبر و در نمایشگاه هوایی فرانبورگ صورت گرفت. خلبان نیز یِوگِنی فرولوف بود. بحث‌های زیادی در مورد هواپیما انجام شد که مهتمرین آن پیرامون عملیات کبرا پوگاچف بود. در این عملیات، هواپیما با زاویه ۱۸۰ درجه به سمت بالا رفت که با چرخش دم همراه بود. پس از این عملیات چندثانیه‌ایی، یک عملیات کولبیت ۳۶۰ درجه نیز اجرا شد

در همان سال این هواپیما وارد نمایش هوایی پاریس شد تا پنج نمایش را به اجرا گذارد. این نمایش‌ها در روز پنجم و آخر نمایشگاه برگزار شدند.

کولبیت (با نام فرولوف چاکرا نیز شناخته می‌شود که از نام خلبان آزمایشی اوگنی فرولوف گرفته شده‌است) یک مانور هواییاست که بدست خلبانان روسی طراحی شده و در آن هواپیما یک حلقه بسته را دور می‌زند. این حلقه معمولاً چنان بسته و با قطر کمی است که گاهی قطر آن کمی از طول هواپیما بیشتر است. این مانور نمونه‌ای از "پس از واماندگی" و فرامانور است

بیشتر فرامانورها، بیان‌کننده کنترل بر اوج پرواز در شرایط غیرمعمول پروازی است که در آن می‌توان اوج پرواز را با جریان روی پایدارکننده‌ها یا بالابرها کنترل کرد.

کولبیت، سرعت هواپیما را بسیار کاهش می‌دهد و از نظر تئوری می‌تواند به خلبان در بدست آوردن موقعیتی مناسب برای شلیک به هدف کمک کند. این مانور، بسیار به مانور کبرای پوگاچف شبیه است اما در اینجا چرخشی که در مانور کبرا ناگهان متوقف می‌ماند بصورت کامل انجام می‌شود.