برهان عقلي و برهان نقلي در اثبات قيامت
پس اعتقاد به قيامت، از اعتقاد به خداوند قابل انفكاك نيست و اصل مسألهي قيامت و مسألهي آخرت اين است كه برهان عقلي و برهان نقلي هم دارد. اما براي جزئيات و تفاصيلش ما از عقل دليلي نداريم، ولذا بايستي نقل به ما بفهماند چه جزئياتي در آخرت وجود خواهد داشت و قيامت چگونه است؟ اينها را قرآن براي ما تصوير ميكند كه حساب انسان چگونه انجام ميگيرد؟ و اگر قرآن نگويد، عقل ما راهي براي شناخت اينها ندارد، كه بهشت چه جورجائي است؟ جهنم چگونه جائي است؟ انسانها در قيامت چه وضعيتي دارند؟ انسانها در قيامت چه ميكنند؟ آنها را عقل نميتواند بفهمد اما صحنههاي زندهي آنها را قرآن بيان كرده يكي از نويسندگان معروف مصري (سيد قطب) در همين زمينهها دو كتاب نوشته كه يكي مشاهدهالقيامه است، يعني منظرههاي قيامت. و او ميگويد: قرآن اينجا از بيان عادي فراتر رفته و صحنهنگاري ميكند (ترسيميكند) واقعيت هم همينطور است! انشاءالله با قرآن كه يك قددري انس بگيرد، آيات قيامت خيلي آيات عجيبي است! و قتي انسانها آنها را باتدبر ميخواند كانّه دارد صحنهي قيامت را در مقابل چشم خودش از نزديك مشاهده ميكند و از طريق نقل ميشود به اين جزئيات رسيد. اين هم خصوصيات آخر، و وقتي اين خصوصيات تمام شد ميفرمايد: اولئك علي هداً من ربهم (5 – بقره) اين كساني كه اين شش خصوصيت را دارند از سوي پروردگارشنا بر هدايتند و علاوه بر اينكه خود اين خصوصيات نشانهي هدايت الهي است خود اينها كمك ميكند به هدايت يافتن انسان و مراتب راههاي جديد و منطقهاي ناشناخته و حقايق تازهاي را به بركت اين تقوايي كه از اينها حادث شده از قرآن استنباط ميكند و همانطور كه گفتيم: اين قرآن مايهي هدايت متقين است اين هدايت را از چه كسي و از كجا ميآورند؟
از قرآن. اولئك همالمفلحون (5 – بقره) و همانانند رستگار و كامياب شوندگان.
پس، اول سوره بقره گفت: اين قرآن وسيلهاي براي هدايت است، هدايت چه كسي؟ هدايت مؤمنين، و يك تصور اجمالي از مؤمن (يعني از متقين) در اين آيات چند گانهي اول سورهي بقره بما داد. از اينجا كه فراغت پيدا كرديم، دو تصوير ديگر را دنبالهي همين آيات به ما نشان ميدهد: اول: تصوير كافر، دوم تصوير منافق كه دو سه آيه دربارهي كفار است. بعد ده، دوازده آيه دربارهي منافقين است، كه انشاءالله در جلسات بعدي به آنها خواهيم رسيد.
والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته
|